فوت و فن‌هایی برای نگهداری گل نرگس
گل نرگس از آن گل‌هاست كه بويش از فاصله‌ها، سرمست مي‌كند. اين گل زيبا كه عطر و بوي فريبنده‌اي دارد، گل خاطره‌ها و يادهاست و با لطافت و بخشندگي خاص خود از گذشته‌هاي دور، سرماي زمستان را قابل تحمل‌تر مي‌كند.
مجله سیب سبز - عاصفه الله وردی: گل نرگس از آن گل‌هاست كه بويش از فاصله‌ها، سرمست مي‌كند. اين گل زيبا عطر و بوي فريبنده‌اي دارد، گل خاطره‌ها و يادهاست.
نه‌تنها شكل خاص و منحصر به فرد اين گل چشم را مي‌نوازد بلكه گفته مي‌شود نرگس‌زارهاي شهر بهبهان در استان خوزستان آنچنان پربار بوده‌اند كه در فصل گلدهي رنگ يكدست سفيد و زرد، موجي از لطافت را دركوي و برزن مي‌پراكنده و از فاصله‌هاي دور عطر اين نرگس‌زارها استشمام مي‌شده است. همين‌طورحوالي شهر كازرون در استان فارس و حاشيه‌هاي درياچه پريشان، ميزبان اين گل بوده و هستند. شايد يكي از دلايلي كه اين گل جايگاه ويژه‌اي در ادبيات، افسانه‌ها و قصه‌هاي ايران‌زمين دارد همين پهنه گسترده رشد آن در اين سرزمين باشد.
باغچه را هيجان‌انگيز كنيد
نرگس شيراز و نرگس شهلا دو نوع عمده نرگس‌هاي ايران هستند. باقي نرگس‌ها هم در طيفي از رنگ‌هاي سفيد تا نارنجي ديده مي‌شوند. جالب است بدانيد شيپور وسط اين گل كه معمولا از گلبرگ‌ها چند درجه پررنگ‌تر است در واقع بخشي از پرچم تغييرشكل داده آن است. نرگس حتي نسبت به زنبق هم به سرما مقاوم‌تر است.
اگر بخواهيد با گل‌هاي پيازي به استقبال بهار برويد، مي‌توانيد باغچه‌تان را قسمت‌بندي كنيد. گل‌هاي پيازي در زمان‌هاي مختلفي گل مي‌دهند. نرگس خودش به تنهايي چند گونه دارد كه مي‌تواند در زمان‌هاي مختلف گل دهد اما دو گونه آن كاملا در دسترس هستند. نرگس شيراز كه عطر و بوي منحصر به فردي دارد، معمولا اواخر پاييز تا اواسط بهار گل مي‌دهد و نرگس شهلا كه شيپور بزرگي در وسط دارد و گلبرگ‌هایش طيفي از رنگ زرد است از اواخر زمستان تا اوايل بهار مهمان باغچه‌ها ست.
چه نوع خاكي مي‌خواهد؟
نرگس از جمله گل‌هاي پيازي است، گل‌ها و گياهان پيازي خاك‌هاي سنگين و رسي را دوست ندارند و بيشتر خاك سبك را مي‌پسندند. اگر خاك باغچه يا گلدان‌تان رسي است، كمي شن با آن مخلوط كنيد تا زهكشي خوبي پيدا كند. البته كودهاي حيواني هم براي باغچه مناسب است. ورمي كمپوست براي گلدان‌هايي كه داخل آپارتمان قرار مي‌گيرند، كود مناسبي است.
نرگس، آبياري زياد را دوست ندارد اگر در اين كار افراط كنيد، برگ‌هایش بيش از حد بزرگ شده و گل نمي‌دهد. متخصصان معتقدند اين گياه براي گل دادن بهتر است كمي خشكي ببيند. يادتان باشد در هواي سرد ماندگاري اين گل بيشتر است و دماي بالاتر سبب مي‌شود كه گل‌ها زودتر پژمرده شوند. درست است كه نرگس به هواي سرد احتياج دارد اما براي گلدهي به نور خورشيد در بعضي از ساعات روز نیاز دارد. توليدكنندگان عمده نرگس، گل‌ها را به‌طور معمول در مرحله گردن غازي، از انتهاي ساقه مي‌برند و براي فروش به بازار مي‌فرستند.
خاصيت شفابخشي دارد؟
در مورد عطر گل نرگس گفته شده كه خاصيت شفابخشي دارد البته اين مسئله از نظر علمي ثابت نشده و حتي ممكن است تلقيني باشد اما در اينكه عطر نرگس شاداب‌كننده است شكي نيست. اين روزها خيلي مي‌شنويم كه عطر نرگس براي مخاط و سينوس‌ها مفيد است يا از سرماخوردگي جلو‌گيري مي‌كند. حتي ذكر شده كه اين عطر مي‌تواند همراه خون وارد سلول‌هاي مغزي شود.
اينكه رايحه‌هاي خوش مي‌تواند روي كاركرد مغز اثر مثبت بگذارد از نظر رواني كاملا تاييد شده است اما چند و چون آن هنوز از نظر علمي مشخص نيست. در كشورهاي غرب اروپا، از شرق اسپانيا و پرتغال گرفته‌تا به آلمان و انگلستان و نرگس به صورت خودرو مي‌رويد. اين گل در كشور ولز به عنوان گل ملي شناخته شده است.
نرگس در یونان باستان
نرگس در ادبيات يونان باستان، علاوه بر زيبايي خودشيفتگي را هم به ياد مي‌آورد. در اساطير يونان، نارسيس كه در واقع همان نرگس خودمان است، نام پسري خودشيفته بود كه از عشق چيزي نمي‌فهميد. خدايان براي تنبيه او چاره‌اي انديشيدند به اين ترتيب كه به‌طور اتفاقي باعث شدند او خود را در آب چشمه‌اي ببيند و يك دل نه صد دل عاشق تصوير خود شود. از آنجايي كه امكان وصال نداشت، روز به روز ضعيف‌تر و نحيف‌تر شد تا سرانجام جان سپرد. گفته مي‌شود كه در حوالي همان چشمه اولين گل‌هاي نرگس سر برآورده‌اند.
پياز را چطوري انتخاب كنيم؟
اگر در كار كاشت گياهان پيازي مبتدي هستيد، نرگس براي شروع بهترين گزينه است چراكه كاشتن پياز آن تا زمان گل دادنش مراحل قابل انجامي دارد و اگر در انتخاب پياز دقت كافي داشته باشيد، خيلي هم باصرفه است. در زمان مناسبي در فصل پاييز پياز نرگس را بخريد. هرچه پياز آن بزرگ‌تر باشد گل شما بزرگ‌تر خواهد شد. دقت كنيد پيازي كه انتخاب مي‌كنيد، هيچ‌گونه بريدگي، خراش يا دندانه نداشته باشد. پيازهاي نرگس دو جور هستند يك مدل طوري است كه فقط يك نوك دارد كه حرفه‌اي‌ها به آن دماغه هم مي‌گويند و مدل ديگر دو دماغه دارد. هر دماغه، يك ساقه و گل مي‌دهد و متخصصان امر معتقدند پيازهاي دو دماغه‌اي گل‌هاي درشت‌تري هم مي‌دهد. پس اگر اين پيازها گيرتان آمد، انتخاب بهتري است.
پياز بايد ريشه داشته باشد اما نبايد از بالاي آن ساقه‌اي سبز شده باشد. اگر نمي‌خواهيد پياز را فورا بكاريد، يخچال محل خوبي براي نگهداري آن است اما يادتان باشد كه اگر در محلي كه پيازها را نگه مي‌داريد گاز اتيلن به هر نحو ممكن وجود داشته باشد، پياز نرگس بي‌بار شده و گلدهي هم در آينده دچار مشكل مي‌شود.
آيا گل نرگس سمي است؟
اين گل زيباي زرد و سفيدرنگ كه در وصف زيبايي‌اش هرچه بگوييم كم گفته‌ايم، اگر به مقدار زياد خورده شود، جزء سمي‌ترين گياهان جهان است.
پياز و برگها، آلكالوئيد‌هاي سمي دارند، پس مراقب باشيد كه پياز آن توسط بچه‌ها خورده نشود. تهوع، دل‌پيچه و اسهال از عوارض خوردن اين پيازهاست. موادي كه از ساقه‌هاي نرگس ترشح مي‌شود براي ديگر گل‌هاي شاخه بريده هم مثل رزها، ميخك، فريزيا و لاله مضر است. به‌طور معمول بسياري از گل‌ها ممكن است با هم نسازند، نرگس هم از آن جور گل‌هاست كه در يك گلدان نمي‌تواند با هر گل پيازي ديگري سازگار باشد.
چطور نرگس پرورش دهيم؟
براي كاشتن پياز نرگس يك گلدان سنگي يا سفالي انتخاب كنيد. آينده‌نگر باشيد چون نرگس‌ها در مرحله به اصطلاح گردن‌غازي، ممكن است يك‌طرفه شوند و همين شكل باعث مي‌شود گل‌ها به يك سمت باز شوند و اگر گلدان سبك باشد آن را واژگون مي‌كنند. مثل همه گل‌هاي ديگر بايد كف گلدان سوراخ يا سوراخ‌هايي براي عبور آب اضافي و زهكش داشته باشد. گلداني با عمق 18 سانتي‌متر مناسب است و بايد عرض گلدان طوري باشد كه وقتي پيازها كاشته مي‌شوند از هر طرف پنج سانتي‌متري از ديواره گلدان فاصله داشته باشند. قبل از هر كاري بهتر است پيازها در آب ولرم حدود دو ساعتي غوطه‌ور باشند. البته بايد دقت كنيد فقط انتهاي پياز در آب قرار بگيرد. قرار دادن كل پياز در آب، سبب پوسيدن پياز مي‌شود. اين كار به پيازها پيام مي‌دهد كه وقت رشد كردن است.
گلدان را تا نيمه از خاك پر كنيد طوري كه دوسوم پياز زير خاك قرار بگيرد. خاك را دور پيازها محكم كنيد. حالا مي‌توانيد آن را آبياري كنيد و در جايي گرم در زير نور مستقيم خورشيد قرار دهيد. در طول دو تا سه هفته آينده، پياز شروع به رشد مي‌كند. تا زماني كه ساقه‌ها از خاك سر نزده‌اند ديگر به آن آب ندهيد. پس از شروع رشد ساقه بايد تا حدي به آن آب دهيد كه گلدان هرگز كاملا خشك نماند. در اين مدت مي‌توانيد تا باز شدن گل‌ها هر دو هفته يك‌بار به گلدان كود تقويتي همراه آب بدهيد. اجازه ندهيد ساقه‌ها كج رشد كنند از يك قيم استفاده كنيد. زماني كه گياه گل داد، گلدان را از زير آفتاب مستقيم برداريد.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
گلهايي كه پيازي هستند حتماً بايد موقع آذر در فضاي باز باغچه كاشته شود و سرماي زمستان را ببيند وگرنه در فضاي گرم خانه پياز سبز مي شود اما گل نمي دهد .
*پراكنش نرگس در استان خوزستان
زادگاه طبيعي نرگس در استان خوزستان از روزگاران كهن، شهرستان بهبهان بوده است و تاريخچه بهبهان نشان مي‌دهد كه انبوهي گل‌ها بقدري زياد بوده كه از پشت‌بام خانه‌هاي شهر به راحتي رنگ يكپارچه و طلايي آنها قابل مشاهد بوده و از فواصل بسيار دور از شهر، بوي عطرآگين آنها به مشام هر رهگذري مي‌رسيده است.
*انواع نرگس‌هاي گلزار بهبهان
در نرگس‌زار بهبهان سه نوع گل نرگس شناسايي شده كه 70 درصد مساحت نرگس‌زار را نرگس معمولي (نرگس شهلا)، 20 درصد را نرگس پرپر و 10 درصد را نرگس مشكين يا مسكين در بر گرفته است.
شایان ذکر است که پیاز های نرگس بهبهان که به سایر استانهای دیگر منتقل شده قابل مقایسه از نظر عطر با نرکس ها بهبهان نیست.. خصوصا نرکس هائی که در فصل مربوطه در تهران عرضه میشود شاید از نظر ظاهر زیبا باشند ولی به هیچ وجه عطر و بوئی ندارند و فقط مثل گل نرکس میباشند.
چندی پیش هلندی ها که استاد در پرورش گل و تغییر ژنتیکی گیاهان هستند تا کنون نتواسته اند بوی گل نرکس زار بهبهان را تولید کنند.
این گل در سال 1992 میلادی در جشنواره گل هلند رتبه نخست را به خود اختصاص داده و در ایران به علت نبود آگاهی و معرفی کافی و عدم تبلیغ درباره آن و شناسانده نشدنش تاکنون از خاستگاه آن اطلاعات کافی منتشر نشده است
قدمت ۵۰۰۰ ساله نرگس زار های بهبهان
قدمت نرگس زارهای بهبهان را پنج هزار سال عنوان می کنند. در اکتشافاتی که در سال ۶۱ از منطقه تاریخی ارگان به دست آمد به مستنداتی رسیدیم که قدمت گل نرگس بهبهان را مشخص می کرد. به این صورت که در لباس مومیایی کشف شده، دکمه ها با نقشی شبیه به گل نرگس ساخته شده بودند. این مومیایی متعلق به کیتین هوتران پادشاه عیلامی که در دوره عیلامی نو در ارگان یا همان بهبهان کنونی می زیسته، بوده و بر همین اساس با قاطعیت میتوان گفت که اصیل ترین و با کیفیت ترین گل نرگس را نه تنها در کشور بلکه حتی در جهان داریم. البته اصالت گل نرگس از طریق علم ژنتیک نیز قابل اثبات است و ما از این حیث نیز اطمینان کامل داریم که اصیل ترین نرگس دنیا را در اختیار داریم.
در گذر تاریخ گل نرگس اعتبار خاصی به منطقه تحت کشت خود عطا می کرد همانگونه که در حال حاضر همه بهبهان را به گل نرگس معروف خود می شناسند. در گذشته ای نه چندان دور این معروفیت، خاص شیراز بود و دلیل آن قرار داشتن شهرستان بهبهان پیش از تقسیمات کشوری سال ۱۳۲۰ جزو استان فارس بود و شیرازی ها نیز آن روزها از موقعیت استفاده کرده و گل نرگس بهبهان را به خود منتسب می کردند. البته هم اکنون گل نرگس در استان های فارس، خراسان و شهرهای شمال کشور هم کشت می شود ولی به لحاظ کیفی اصلا قابل قیاس با گل های بهبهان نیستند.
عالی بود
سلام پیاز نرگس پس از گلدهی در خاک بماند بهتر است یا ان را از خاک خارج کنیم وبرای سال بعد درجای تاریک قرار دهم با تشکر
سلام و خسته نباشید. تشکر میکنم از لطفتون که مطالب ارزنده با ادبیات روان و پرمحتوا و جامع نشر دادید
با سلام
ممنون از راهنماییهاتون
ما در استان فارس زندگی می کنیم و اطراف خودمون زیاد گل نرگس میبینیم
اما با وجود پیازهای زیادی که در باغچه کاشته شده و در صورت رشد عالی برگها، نرگسهای ما گل نمیدهند
چند سال است که در پاییز خوب رشد میکنند ولی گلدهی ندارند
با خواندن این مطالب به این نتیجه رسیدم که آبیاری بیش از حد دارند
ولی متاسفانه دور تا دور باغچه کاشته شدن و با گیاهان دیگر همراه هستن
حتما می دانید که این اطراف مرکبات زیادن
خوب کنار نرگسهای ماهم پرتغال و نارگی زندگی می کنند
حالا باید چکار کرد که هم اینها خوب آب بخورن و هم نرگسهامون گل بدن ؟
سلام ممنون از مطالب مفیدتون...من عاشق گل نرگسم اتفاقا هفته پیش 12تا پیاز نرگس تو گلدون کاشتم و دلم میخواد هرچی زودتر برگاش از زیر خاک بیان بیرون و گل بدن...
پاسخ ها
سلام من خوزستان زندگي میکنم همونطور ک میدونید خوزستان تابستون خیلیییی گرمی داره.. آیه میشه گل نرگس رو توی آپارتمان نگهداری کرد؟ ممنون میشم جواب بدین... لطفا اگه راهی برای خشک کردن گل نرگس هم دارین بفرمایید ممنون
از اطلاعات مفید و ارزنده ی شما متشکرم.
پيامبر خدا(ص) می فرمایند:
گل نرگس را ببوييد هر چند در روز يک بار، هرچند در هفته يک بار، هر چند در ماه یک بار، هرچند در سال يک بارو هر چند در همه یِ عمر یک بار،چرا كه در قلب هسته اى از ديوانگى،جذام و پيسى وجود دارد.و بوییدنِ گلِ نرگس،آن را دور می كند...!
و اینک تحقیقات علمی بعد از 1400سال:"گلِ نرگس کلید درمانِ افسردگی"
آری پس عجیب نیست
چون ما هم گل نرگسی رامیشناسیم که شکفتنش دیدنش بوییدنش.....
درمان همه ی دردهاست کلید همه قفلهاست شادی همه دلهاست و.............
اللهم عجل لولیک الفرج.
با سلام
بنده كارشناس گل و گياه هستم درمورد اطلاعات شما در خصوص نرگس بسيار خورسندم ولي بايد خدمت شاهين عزيز عرض كنم طي تحقيقات بسياري كه انجام شده گل نرگس در ايران در دو منطقه بصورت خودرو و وحشي يافت و مشخصه داراي پيشينه ميباشد در شيراز و در خوزستان در شهرستان رامهرمز و در شمال استان بوشهر در منطقه برازجان كه البته بصورت وحشي هنوز يافت ميشه و كشت اون در بهبهان بر اساس تحقيق بضي علاقمندان و بصورت امتحاني از طريق انتقال پياز نرگس از شيراز و كشت و تحقيق در زمين تحقيقاتي و سپس بصورت نيمه گسرتده مورد بهربرداري قرار گرفت و از كارهاي بسيار شكوفا كارآفريني نيز در زمان خود شناخته شد .كه به نظر بنده بخاطر نزديك بودن بهبهان به شهرستان رامهرمز و رويشگاه طبيعي نرگس درآن منطقه اين موضوع بي ربط نبوده .
انشالله كه در تمام نقاط ايران مثل شهرستان بهبهان چنين تحقيقات و كارهاي كارآفريني صورت بگيرد كه البته از همه لحاظ به نفع منطقه ميباشد .البته در حال حاظر با خبر شديم كه فعاليتهايي در خصوص كشت و داشت پسته در شمال شهرستان بههبان و بهميي منطقه ممبي نيز در حال صورت گرفتن است كه قابل توجه نيز ميباشد
سلام
من در ماه سفند برگ های بلند نرگس رو بریدم تا ظاهر زیباتری در باغچه داشته باشد . حالا میخواستم بدونم میشه که این گیاه در فصل بهار دوباره گل بده . لطفا عزیزانی که میدونن نظر بدن و من رو راهنمایی کنند
سلام
من در ماه سفند برگ های بلند نرگس رو بریدم تا ظاهر زیباتری در باغچه داشته باشد . حالا میخواستم بدونم میشه که این گیاه در فصل بهار دوباره گل بده . لطفا عزیزانی که میدونن نظر بدن و من رو راهنمایی کنند
خلاصه تر باشه
خدمت آقای دکتر گل سلام عرض میکنم.ظاهرا شما فراتر از کارشناسان ملی و مملکتی هستید که خواستگاه رو شیراز و رامهرمز و... میدونید...ظاهرا اطلاع ندارید که سال 94 گل نرگس بهبهان ثبت ملی شد بخاطر قدمت 5000 ساله ش و اصالتش...کما اینکه هلندی ها در دهه 1990 میلادی گل نرگس بهبهان رو گل سرسبد جهان انتخاب کردند.آقای دکتر گل کمی مطالعه تون رو به روز و بیشتر کنید.و اینکه تا چندسال پیش یادم هست جهاد کشاورزی خود کازرون در سایتشون زده بودن که پیاز گل نرگس رو از شهرستان بهبهان وارد استان فارس کردند و...
سپاس
اغلب مردم عقده ای هستند و میخواهند هر افتخاری هست مال اونها باشه مانند کودکان که وقتی اسباب بازی هم و میبینند بهم میگویند ماشین من بزرگتره!!!!
دست بکشید از این خصایل کودکانه بزرگ شوید بجای این حرفهای پوچ بی ارزش که کدام شهر چطورتر است بگویید گل نرگسی که از گلفروش میخریم چگونه نگهداری کنیم بیشتر بماند
من همواره در تعداد بالا پیاز نرگس از نژاد شیراز را می کارم و به بازار عرضه می کنم.به آبیاری زیاد نیاز ندارد و به سرما عادت دارد.
عای ممنون از اطلاعاتتون
سلام ممنون بابت مطالب خوبه سایتتون
سلام من یک سوال دارم زمینی که تعداد بالا زیر کشت نرگس باشه و گل بدهد ولی ساقه ی گل پوک وسر گل ضعیف و گلبرگهای سفیدش کدر و چروک باشه علتش چیه ممنون اگر پاسخ بدهید
سلام من یک سوال دارم زمینی که تعداد بالا زیر کشت نرگس باشه و گل بدهد ولی ساقه ی گل پوک وسر گل ضعیف و گلبرگهای سفیدش کدر و چروک باشه علتش چیه ممنون اگر پاسخ بدهید
سلام من پیازگل نرگس دونوع ان را از هلند خریدم امروز 11مهر هست ومن نمیدونم کجا نگهداریش کنم وکی بکارمش در بالکن گذاشتم داخل جعبه ایا با گلهای سنبل لاله بکارم مشکلی نداره؟ممنون میشم راهنماییم کنید
طریقه نگهداری گل نرگس که از گل فروشی خریدیم چیست? ممنون
بسیار عالی هم توضیحات وهم سئوالات
با سلام خدمت دکتر محترم. من میخواهم در اردبیل به مساحت 2000 متر گل نرگس برای امتحان بکارم. نظر شما چیه تو اردبیل جواب میده؟ و پیازش را از کجا تهیه کنم. ممنون میشم زودتر راهنمایی کنین. شماره تلفنم را هم مینویسم اگه لازم شد تماس بگیرید
در شمال ایران کنار نهر های اب بصورت خودرو در میاد و بوش واقعا سر مست کننده است
مطالب بسيار مفيد بود
سؤال
آيا بعداز گلدهى برگهاى نرگس رو قطع كنى مشكلى نيست و ضررى به پياز نميرساند؟
ممنونم ازتون
لطفا راهنمایی کنید برای کیفیت بهتر گل نرگس از چه نوع کودی باید استفاده کرد
گل نرگسم سال اول گل داد ولی الان چند سالی هست گل نمیده
آیا در بهار باید پیاز نرگس را از باغچه خارج کرد و در مائیز کاشت؟