درمان کرونا فقط با ٥‌ هزار تومان!

روزنامه شهروند - لیلا مقیمی: سرش را می‌چرخاند و با نگاهی شماتت‌آمیز می‌گوید: «توی این گرما چطور ماسک زدی؟ یک راه‌حل اساسی بهت پیشنهاد ‏می‌کنم، اگر به حرفم گوش بدهی نه خودت و نه خانواده‌ات به کرونا مبتلا نخواهند شد. نیازی به ماسک زدن و ضدعفونی کردن و ‏تست دادن هم نیست.»

حسین که در اوایل فروردین ماه، زمان اوج شیوع ویروس کرونا به این بیماری مبتلا شد و سه هفته تمام ‏در خانه قرنطینه بود، حالا قیافه‌ای حق به جانب به خود می‌گیرد و با قاطعیت از پیشگیری و درمان کرونا با داروی گیاهی به نام ‏داروی «امام کاظم» می‌گوید: «هفته اول عید کرونا گرفتم. حالم اصلا مساعد نبود. اسهال، بدن درد شدید، تب و لرز و سرفه‌های ‏مکرر امانم را بریده بود. دو روز را با این علامت‌ها طی کردم، اما روز به روز حالم بدتر می‌شد. همان ابتدای شیوع کرونا پدر و ‏مادرم بیمار شدند. فکر می‌کنم من هم از پدرم گرفتم.

هر روز که می‌گذشت وضعیتم بدتر و بدتر می‌شد و تصمیم داشتم به ‏بیمارستان بروم، اما با خودم فکر کردم این چه کاری است؟ من که این دارو را به همه توصیه می‌کنم و به واسطه آن، ‏حال پدر و مادر و فرزندم را خوب کرده‌ام، حالا چرا خودم از این دارو استفاده نکنم؟ از همان شب دارو را شروع کردم. هر سه شب ‏یک‌بار آن را خوردم و نتیجه هم دیدم. دو هفته از ابتلای بیماری‌ام می‌گذشت که علامت‌ها فروکش کردند و کم‌کم حالم خوب شد. ‏هیچ چیزی در طب اسلامی بی‌حکمت نیامده، حالا شما برای فرار از کرونا مدام از ماسک استفاده کنید و دست‌هایتان را بشویید. ‏باور کنید این کار‌ها هیچ‌کدام فایده ندارد و به گرد پای داروی امام کاظم (ع) هم نمی‌رسد.» تبلیغ و ترویج داروی منسوب به امام کاظم (ع) در این روز‌های کرونایی از سوی برخی از طرفداران طب سنتی افزایش یافته و باعث شده عده زیادی آن را ‏معجونی برای درمان و پیشگیری از کرونا بدانند و برای خریدنش به عطاری‌ها مراجعه کنند؛ دارویی که از قدیم در قوطی تمامی ‏عطار‌ها وجود داشته و، اما حالا تأثیر آن در بهبود کرونا فروشش را بیشتر کرده. ‏

‏ آن‌طور که گفته می‌شود این دارو واکسن طبیعی در مقابل بیماری‌های ‏مختلف است و خواص بسیاری دارد. در پیشگیری و درمان بیماری‌های شایع مانند آنفلوآنزا بسیار موثر است. ترکیبات این دارو در ‏زمستان و تابستان با هم دیگر متفاوت است؛ در تابستان ترکیبات این دارو را هلیله سیاه، رازیانه و شکر سرخ و در زمستان ‏هلیله سیاه، مصطکی و شکر سرخ تشکیل می‌دهد. مخلوط این مواد با یگدیگر و با توصیه برخی از متخصصان طب سنتی، سبب ‏شده تا برخی آن را داروی درد بی‌درمان کرونا بدانند و برای یافتن آن به عطاری‌ها مراجعه کنند. ‏

‏ صاحب یکی از این عطاری‌ها این موضوع را تأیید می‌کند و می‌گوید در سه ماه گذشته تقاضا برای خرید ‏این دارو نسبت به گذشته افزایش چشمگیری پیدا کرده است؛ چون هم تأثیرگذاری بالایی دارد و هم بسیار ‏ارزان است. برای مثال هر قوطی این دارو را تنها با ٥‌هزار تومان می‌توان تهیه کرد. این عطار معتقد است که استفاده از دارو می‌تواند بیماری کووید- ١٩ را درمان کند: «اثربخشی این دارو را در بیمار‌هایی که مراجعه کرده‌اند و دارو را خریده‌اند، ‏دیده‌ام. در این مدت، تمام بیمارانی که این دارو را مصرف کرده‌اند حال‌شان مساعد شده و از مرگ نجات یافته‌اند.»

این درحالی ‏است که عطار دیگری در گفتگو با «شهروند» معتقد است: «دارو صرفا خواص پیشگیرانه دارد و موجب کاهش علایم ‏بیماری مثل سرفه و تنگی نفس و گلو درد و... می‌شود؛ بنابراین به تنهایی نمی‌تواند موجب درمان کرونا شود. با این حال، مردم در ‏این مدت رغبت زیادی به خرید این دارو پیدا کرده‌اند. شاید بتوان گفت روزانه ١٥ تا ٢٠نفر برای خرید این دارو به ‏عطاری مراجعه می‌کنند. برای پیشگیری هر ۱۰ روز یک مرتبه یک قاشق مرباخوری به صورت ناشتا باید آن را مصرف کرد. ‏همچنین دوساعت قبل و دو ساعت بعد از آن چیزی (حتی آب) خورده نشود. اما افرادی که در حین بیماری هستند نیز باید سه ‏روز پشت سر هم شب قبل از خواب یک قاشق چای‌خوری و بعد از آن هر سه روز یک بار تا بهبود کامل این دارو را مصرف ‏کنند.» ‏

ردپای علمی وجود ندارد

‏تحقیق و جست‌جو‌های اینترنتی و مرور پژوهش‌ها و مقالات مختلف در زمینه طب سنتی، بی‌نتیجه است و نمی‌توان ردپایی در ‏تأثیرگذاری این دارو برای درمان کرونا در آن‌ها یافت؛ درحالی‌که برخی از افراد معتقدند با این دارو توانسته‌اند اعضای ‏خانواده خود را درمان کنند؛ به گونه‌ای که نیازی به بستری آن‌ها در بیمارستان نباشد. سعید یکی از آن‌ها است. او که حدود سی‌وشش‏ساله به نظر می‌آید می‌گوید که خودش، فرزند، خواهر و دو برادرش را با استفاده از این دارو درمان کرده؛ بدون اینکه داروی ‏شیمیایی دیگری استفاده کرده باشند: «اول از همه پسرم به کرونا مبتلا شد. قبلا درباره تأثیرگذاری این دارو از دوستانم ‏زیاد شنیده بودم. آن‌ها مقالات مختلفی که به زبان انگلیسی نوشته شده بود، برایم می‌فرستادند و می‌گفتند در این متون از خواص ‏این دارو گفته شده و خودشان مصرف کرده و به کرونا مبتلا نشده‌اند. این موضوع باعث شد زمانی که فرزندم به بیماری مبتلا ‏شد، برای درمان آن از این دارو استفاده کنم.

نتیجه اثربخش بود و پسرم بعد از دو هفته درمان شد. پس از او خودم و ‏خواهرم و دو برادرم هم مبتلا شدیم و همه با مصرف این دارو درمان شدیم. اثربخشی این دارو باعث شد آن را به دوستانم ‏که مبتلا شده‌اند هم معرفی کنم که خوشبختانه آن‌ها هم راضی بودند. الان می‌توانم با قاطعیت بگویم ١٦نفر از دوستان و آشنایم ‏را با این دارو درمان و از رفتن به بیمارستان بی‌نیاز کرده‌ام؛ حتی آن‌هایی که حال وخیم داشته‌اند.» ‏

‏ اگر سیستم دفاعی تقویت شود فرد به کرونا مبتلا نمی‌شود

‏ سیر صعودی روند ابتلا به بیماری کووید- ١٩ در کشور از یک طرف و مرگ روزانه بیش از ٢٠٠‌هزار نفر بر اثر این ویروس عجیب ‏و ناشناخته، باعث شده بسیاری از مردم به روش‌های مختلف تمسک جویند و برای رهایی از شر این بیماری راه‌های مختلفی از ‏جمله استفاده از این دارو را امتحان کنند؛ به‌ویژه زمانی که اظهارنظر‌هایی مبنی بر اثربخش بودن این دارو از زبان درمانگران طب ‏سنتی می‌شود. جعفر شهشهانی، درمانگر طب سنتی در گفتگو با رسانه‌ها دراین‌باره گفته: «گروه‌های مختلفی از قم، مشهد و ‏نقاط دیگر شیوه‌نامه طب سنتی و اثرگذاری این دارو را تهیه کردند.

گروه‌های طب اسلامی و سنتی این موضوع را به ‏دانشگاه دفاع ملی نیز ارایه کرده‌اند؛ البته فقط این دارو نیست‎. بنده این شربت را فقط برای بیماران کرونا نمی‌دهم بلکه ٣٠‌سال ‏است استفاده می‌کنم و برای تقویت سیستم دفاعی بدن است.» این درمانگر طی سنتی گفته است: «اگر سیستم دفاعی تقویت شود ‏فرد به کرونا مبتلا نمی‌شود. بنده خودم به منزل بیماران کرونایی می‌روم و داروی امام کاظم (ع) را به صورت شربت می‌خورم.»

‏درحالی این درمانگر طب سنتی از تأثیر داروی امام کاظم (ع) بر کرونا می‌گوید که حسین رضایی‌زاده، رئیس دانشکده طب ایرانی ‏دانشگاه علوم پزشکی تهران و دبیر ستاد طب ایرانی و مکمل کرونا تأثیربخشی این دارو را رد کرده و گفته ‏است: «این دارو هیچ سند علمی ندارد و مدعیان اثربخشی این دارو هیچ مستنداتی برای آن ارایه نکرده‌اند. ‏این دارو (داروی امام کاظم (ع)) داروی عامی است و لزوما طب اسلامی نیست ‏و در کتاب‌های طب سنتی ما آمده است؛ در یکی از این کتاب‌ها اشاره شده که فرمولاسیون این دارو منتسب به امام کاظم‏‏ (ع) است؛ یعنی سندیت روایی از آن سمت ندارد و در منابع طب سنتی اشاره شده و به همین دلیل به داروی امام کاظم (ع) ‏مشهور شده است‎. ‎‏

بعضا ممکن است فردی برای دریافت مجوز آن مراجعه کرده یا ممکن است مراجعه نکرده باشد؛ اگر به تصویر ‏این دارو نگاه کنید موارد استفاده از دارو را که می‌بینید از ساده‌ترین بیماری‌ها تا پیچیده‌ترین دارو‌هایی را که بشر با آن مواجه ‏است فهرست کرده که این دارو همه آن‌ها را درمان می‌کند‎. ‎‏ واقعیت این است که چه مردم عادی که پزشک نیستند و چه جامعه ‏علمی، نسبت به چنین چیزی حساس می‌شوند؛ یعنی در همان ابتدا یک بار منفی ایجاد می‌کند که مگر می‌شود دارویی همه ‏بیماری‌ها را خوب کند و اگر قرار است بیماری‌ها را درمان کند، مدرکش کجاست؟ روی چه حسابی این دارو می‌تواند این کار را ‏انجام دهد و کسی که ادعا می‌کند باید مدرک و سند برای آن بیاورد‎. ‎‏

در نتیجه یک داروی سنتی اگر خواسته باشد مطرح شود، ‏باید مدرک داشته باشد و بگوییم این دارویی که قبلا مجوز آن را گرفته‌ایم، در کارآزمایی‌های بالینی و یک مطالعه کنترل شده موثر شناخته شده است؛ بنابراین باید یک مدعی در این خصوص وجود داشته باشد؛ اینکه چرا این دارو مدعی خاصی ‏ندارد دلیلش مشخص است. افرادی در فضای مجازی این موضوع را ادعا کردند و بعد به شکل غیررسمی آن را تولید کرده و ‏غیررسمی نیز آن را می‌فروشند؛ یعنی یک بازار دارویی غیررسمی و از نظر قانونگذاری غیرقانونی ایجاد شده و افرادی ادعا می‌کنند ‏دارو را تولید کرده و می‌فروشند. همه این‌ها در همه جای دنیا غیرقانونی است.» ‏

کرونا یک واژه جدید است و متنی درباره آن نوشته نشده

در همین باره، محمد مظاهری، متخصص طب سنتی ایران، سرپرست گروه طب ایرانی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ‏اصفهان در گفتگو با «شهروند» دیدگاهی مشابه دارد؛ آنجا که می‌گوید: «در کتب معتبر طب سنتی اشاره‌ای به داروی امام کاظم (ع) ‏نشده است بلکه در کتابی به نام مخزن الادویه که متعلق به حکیم سید محمد حسین عقیلی خراسانی است و در قرن یازدهم ‏هجری نوشته شده، در بیان خواص هلیله از کتابی به نام طب الائمه پسران نام برده و عنوان شده که کتاب مخزن الادویه، کتاب ‏بسیار معتبری است.

گفته می‌شود این دارو از ریزش «نوازل»، یعنی مواد موذی که از قسمت‌های فوقانی یا تحتانی بدن ‏ریزش می‌کنند، جلوگیری می‌کند، اما کرونا یک واژه جدید است و متنی درباره آن نوشته نشده که بخواهیم بگوییم ‏طب سنتی به صراحت به آن اشاره کرده باشد و آن را برای درمان کرونا کارآمد بداند. اما می‌توانیم استنباط کنیم شاید این دارو ‏بتواند بیماری کووید- ١٩ را کنترل یا از شدت آن پیشگیری کند. افرادی که این مسأله را مطرح می‌کنند بیشتر در حوزه طب سنتی فعالیت می‌کنند، ولی هنوز مستندات علمی و کارآزمایی‌های بالینی و مطالعات پژوهشی برای این ادعا ارایه نکرده‌اند. البته ‏متخصصان ژنتیک مولکولی مقالاتی درباره اثرات هلیله سیاه‌ها نوشته‌اند، اما به‌طور قطعی نمی‌توان به آن‌ها رسمیت بخشید. ‏بنابراین جا دارد که دانشکده‌های طب سنتی و دانشگاه‌ها در ردیف مطالعات خود، دارو را هم قرار و بر آن کارآموزی ‏بالینی انجام دهند.» ‏

به گفته او آنچه درباره کرونا اهمیت دارد این است که ٩٩‌درصد بیماران ممکن است بدون هیچ علامتی بهبود پیدا کنند و ‏برخی یا علامتی ندارند یا دچار علایم خفیف می‌شوند و اصلا نیازی به بستری ندارند. او اشاره می‌کند که بیشتر دارو‌های گیاهی ‏که در این حوزه وجود دارند می‌توانند علامت‌های بیمار مثل تنگی نفس، سرفه، بدن درد، سرگیجه و... را بهبود ببخشند، اما این به ‏این معنا نیست که مانع از مرگ فرد مبتلا شوند: «درحال حاضر داروی گیاهی که با قاطعیت بتوان گفت مانع از مرگ فرد مبتلا ‏می‌شود، وجود ندارد؛ چه این دارو و چه سایر دارو‌های گیاهی دیگر؛ بنابراین نه می‌توان مردم را از مصرف آن نهی کرد و ‏نه می‌توان آن‌ها را به مصرف آن ترغیب کرد.

البته برخی از افراد مبتلا صرفا به مصرف این دارو اکتفا می‌کنند و برای ادامه روند ‏درمان به بیمارستان‌ها مراجعه نمی‌کنند. این کار کاملا نابخردانه و خطرناک است؛ چون کسی که حال عمومی خوبی ندارد یا ‏دچار علام است و نیاز دارد که به بیمارستان مراجعه کند و بستری شود، حتما باید اقدام کند و خدمات رایج را دریافت کند. اما ‏کسی که این حالت‌ها را ندارد و می‌خواهد از دارو‌های معمول استفاده کند، شاید دارو هم بتواند به‌عنوان یک ‏داروی معمولی به این افراد کمک کند.» ‏