دیوارکشی در پارک‌ها با جامعه ایرانی چه می‌کند؟

برترین‌ها: در روزهای اخیر شایعاتی مبنی بر جداسازی پیاده روی متصل به پارک آفرینش بجنورد و زنانه مردانه شدن آن در فضای مجازی و برخی رسانه ها مطرح شد و واکنش های بسیاری را به خود معطوف کرد.

اما شورای شهر بجنورد چندی پیش تصمیم گرفت پارک آفرینش بجنورد را به پارک ویژه بانوان تبدیل کند.

ملیحه یغمایی، مدیرکل امور بانوان استانداری خراسان شمالی گفت: بانوان باید محیط تفریحی و ورزشی مختص خود داشته باشند و این موضوع تازگی ندارد. عملیات اجرایی پارک بانوان آفرینش از دهه فجر آغاز شده و این مسئله تا اردیبهشت ماه به پایان رسیده و در اختیار بانوان قرار می‌گیرد.

نهادهای امنیتی، قضائی و تخصصی از جمله شهرداری و شورای شهر این محیط را برای ایجاد پارک بانوان تأیید کردند.

روزنامه همدلی نیز در گزارشی به بررسی ابعاد گسترده ماجرای اخیر تفکیک جنسیتی برخی پارک‌های تهران پرداخته. این روزنامه می‌نویسد:

هشدارهای حسن روحانی در انتخاباتی که ابراهیم رئیسی رقیب او بود، مبنی بر اینکه مخالفانش اگر به قدرت برسند «دیوارکشی» را دستور کار قرار خواهند داد، در بدبینانه‌ترین حالت، عملی ارزیابی نمی‌شد، اما در یکی دو سال گذشته هم مجلس انقلابی و هم دولت موسوم به مردمی و اکنون شورای شهر وابسته به جناح اصولگرا عملاً به سمتی حرکت می‌کنند که تعریف محدودیت‌ها برای مردم، چیزی جز دیوارکشی را به اذهان متبادر نمی‌کند. اتفاقی که از محدودیت فضای مجاز شروع‌شده اکنون به دیوارکشی در پارک‌ها منجر شده است.

دیروز یکی از اعضای شورای شهر تهران آشکارا زنانه و مردانه شدن پارک‌ها را تائید کرد.

سیدمحمد آقامیری، عضو شورای شهر تهران در واکنش به انتشار بنری از سردر یک پارک در منطقه۱۴ شهرداری تهران و انتشار برخی اخبار مبنی بر زنانه و مردانه شدن پارک‌های تهران به سایت دیده‌بان ایران گفت: «عکسی که در فضای مجازی منتشر شده در خصوص طرحی است که شهرداری تهران در این طرح قصد دارد برخی پارک‌های تهران را در اختیار مادر و کودک قرار بدهد و به‌نوعی این پارک‌ها را به پارک‌های خانواده تبدیل کند. اجرای این طرح به این دلیل است که یک مادر به‌دوراز چشم نامحرم به‌راحتی بتواند با فرزندش بازی کند.»

وی ضمن تائید اجرایی شدن این طرح اظهار کرد: «این طرح به مرحله اجرا رسیده و در حال حاضر در بیشتر پارک‌ها اجراشده و تا روز‌های آینده در سایر»‎‌ پارک‌ها هم اجرا خواهد شد.

 آقامیری توپ زنانه مردانه کردن پارک‌ها را به زمین مردم انداخت و با تأکید بر تقاضای مردم مبنی بر زنانه مردانه شدن پارک‌های تهران به دیده‌بان ایران گفت: «دلیل اجرای چنین طرحی، تقاضای زیاد مردم شهر تهران بوده و ما فقط خواسته مردم را اجرا کردیم. در پارک‌ها مردان غریبه و جوانان نامحرم حضور دارند و این به صلاح بانوان نیست.»

وی در توضیح بیشتر گفت: «بیشتر پارک‌های ما باید خانوادگی شوند، زیرا خانه‌ها کوچک و آپارتمانی است و مادران نمی‌توانند با کودکانشان بازی کنند؛ اما وقتی پارک‌های مخصوص زنان داشته باشیم، مادران، کودکان و زنان خیلی راحت می‌توانند در این پارک‌ها حضور داشته باشند.»

گویا تقسیم‌بندی زنانه و مردانه در پارک‌ها فقط مختص به تهران نیست. چند روز پیش و در اقدامی عجیب شهرداری و شورای شهر، شهر بجنورد پل بوستان و پارک گردشگری آفرینش این شهر را با دیواری بلند به زنانه و مردانه تقسیم کردند. این اقدام باعث اعتراض مردم و گردشگران شده است.

 پیش‌بینی رقبای رئیسی در مورد دیوارکشی

در حالی در دولت رئیسی دیوارکشی زنانه و مردانه در پارک‌ها اجراشده است که پیش‌تر و در جریان رقابت‌های انتخاباتی‌، برخی از رقبای وی، این‌گونه مرز‌بندی‌ها را در صورت به قدرت رسیدن او پیش‌بینی کرده بودند. در جریان تبلیغات انتخاباتی برخی از رقبای رئیسی گفته بودند اگر رئیسی به قدرت برسد، در خیابان‌ها و پیاده‌روها بین زنان و مردان دیوار می‌کشد.

در آن زمان رئیسی در جواب این سخنان گفته بود: «مى‌گویند مى‌خواهند در خیابان‌ها دیوار بکشند؛ چرا عقل مردم را دست‌کم مى‌گیرید؟ ما دیوارى بین چپاولگران و حقوق مردم خواهیم کشید.»

با توجه به دیوارکشی چند وقت اخیر در پارک‌های تهران و برخی از شهرها‌، به نظر می‌رسد پیش‌بینی حسن روحانی، رئیس‌جمهور پیشین در مورد دیوارکشی جنسیتی در فضاهای عمومی درست از آب درآمده، البته دیوارکشی از پارک‌ها شروع‌شده است، شاید در آینده نه‌چندان دور به خیابان‌ها نیز کشیده شود.

اقدامات در راستای زنانه‌ مردانه کردن پارک‌ها، اقدامات طالبان در کشور همسایه را تداعی می‌کند. حدود دو هفته پیش طالبان نیز پارک‌های کابل را زنانه و مردانه کردند. وزارت امر معروف طالبان اعلام کرد که زنان و مردان اجازه گشت‌وگذار یکجا در پارک‌های کابل را ندارند و روزهای تفریحی مردان و زنان را مشخص کرد. این وزارت گفته بود که روزهای یک‌شنبه، دوشنبه و سه‌شنبه زنان و روزهای چهارشنبه، پنج‌شنبه، جمعه و شنبه مردان می‌توانند به پارک‌های تفریحی بروند.

جامعه دیوارکشی را نمی‌پذیرد

یک فعال سیاسی و اجتماعی با منفی خواندن تبعات این‌گونه تصمیم‌ها (زنانه و مردانه کردن فضای عمومی) به «همدلی» گفت: «در حال حاضر در جامعه ما تعریف ارتباط بین زن و مرد کاملاً متفاوت شده است، جامعه ما به آن معنا دیگر جامعه سنتی نیست که به‌راحتی این مسائل را بپذیرد.

در خانواده‌ها حتی خانواده‌های مذهبی الان جایگاه پسر و دختر و زن و مرد کاملاً تغییر کرده است و تعادل بسیار بیشتری برقرارشده است؛ بنابراین این‌چنین پذیرشی دیگر در جامعه وجود ندارد، البته نمی‌توانیم انکار کنیم که در جامعه بخشی هستند که این‌چنین تفکری دارند، نظرشان هم محترم است، اما آن‌ها نمی‌توانند نظرشان را بر کل جامعه ایران که یک همزیستی، همکاری و همراهی بین زن و مرد را پذیرفته‌اند، تحمیل کنند. نمونه این همزیستی و همکاری در همه‌جا از فضای خانواده گرفته‌ تا محل کار، ورزشگاه، رسانه و... دیده می‌شود.»

«مرضیه آذرافزا» افزود: «این‌گونه تصمیمات مشکوک است و من به دیده شک به آن می‌نگرم، این تصمیم عاقلانه نیست، این‌گونه تصمیم‌ها از یکجاهایی گرفته می‌شود که فکر می‌کنم دنبال بحران‌سازی در کشور هستند.»

وی در جواب این سوال که آیا این تصمیم بر حضور زنان در اجتماع تأثیر می‌گذارد و باعث عقب راندن آن‌ها از اجتماع می‌شود، گفت: «من فکر نمی‌کنم این تصمیم باعث عقب راندن زنان از اجتماع شود، قدرت زنان در ایران به حدی است که هیچ عاملی نمی‌تواند آن‌ها را به عقب براند. جامعه ما در دهه‌های گذشته و حتی ذیل حکومت دینی، راهی را آمده که زنان را به‌طور وسیع وارد عرصه کرده است. در این شرایط کدام موج، کدام نیرو و قدرت می‌تواند آن‌ها را به عقب براند؟»

 به دنبال بحران‌آفرینی هستند

این فعال اجتماعی ادامه داد: «طراحی این‌گونه ایده‌ها و مطرح کردن آن قابل تحقق نیست و به‌جایی نمی‌رسد، چراکه واقعیت‌های جامعه و فضایی که اکنون با آن روبرو هستیم اعتنایی به این تصمیم نمی‌کند، بنابراین تأثیری در عقب راندن زنان ندارد، اما تأثیر در ایجاد شکاف‌های اجتماعی، بی‌ثبات کردن جامعه، فاصله انداختن بین حکومت و مردم دارد و یک تهدید امنیتی جدی برای جامعه است. از این زاویه موضوع خطرناک به نظر می‌رسد و گرنه تأثیری در عقب راندن زنان در جامعه ندارد.»

آذرافزا تصریح کرد: «این‌گونه تصمیمات از کانون‌هایی نشأت می‌گیرد که اساساً به دنبال بحران‌آفرینی در جامعه ایران هستند. به نظر می‌رسد یک جریان مرموز و مشکوک در جامعه شکل‌گرفته است، این‌ها تصمیماتی را می‌گیرند و آن را رسانه‌ای و اعلام می‌کنند- مانند اتفاقات مشهد و برخورد خشن با زنان فوتبال‌دوست- به نظر من این تصمیم‌ها، تصمیم‌های حکومتی نیست، یک کانون‌هایی این تصمیم‌ها را می‌گیرد و اجرا می‌کند که هدفشان فقط ایجاد بحران در کشور است. هیچ تعریفی به‌غیراز بحران‌آفرینی نمی‌توان برای آن متصور شد.»

وی ادامه داد: «جامعه از این مسائل عبور کرده و وقعی به آن نمی‌گذارد، فقط این‌گونه تحرک‌ها یک آبروریزی است، آبروریزی برای مشروعیت زدایی از حاکمیت است و یک جریان مشکوک دارد آن را دنبال می‌کند. حکومتی که در چهار دهه به‌ویژه در دهه‌های اول که خیلی فضا انقلابی بوده است، حتی به گواه مخالفین خود، توانسته نرخ آموزش عالی زنان را بالا ببرد، مشارکت سیاسی زنان را افزایش بدهد، کارهای زیرساختی در حوزه مشارکت زنان انجام دهد، اکنون تمام آبرویش را معامله می‌کند سر پارک رفتن زنان؟ این‌ها را نباید جدی گرفت چون جریان‌های مشکوک و ناپاک سیاسی است.»

روزنامه همشهری نیز در همین ارتباط نوشت: شهرداری تهران از سال گذشته طبق یک‌برنامه در راستای ایجاد فضای راحت، مناسب و امن برای زنان به‌ویژه مادران و کودکان، در هر محله، بخشی از یک‌بوستان محله‌ای را مناسب‌سازی می‌کند.

این‌گونه مادران مانند آنچه به‌عنوان اتاق مادر و کودک در فضاهای همگانی مثل مترو قرار دارد، می‌توانند به امورات فرزند و نوزاد خود رسیدگی کنند و با خیال راحت‌تری به بازی با کودک خود بپردازند.

در این راستا، اواخر دی‌ماه سال1400، احداث پارک‌های ویژه مادر و کودک از منطقه10 تهران شروع شد و در 25اسفندماه، 27بوستان مادر و کودک به بهره‌برداری رسید. تا پایان امسال نیز، 325بوستان محلی بوستان مادر و کودک می‌شود. همچنین شهرداری برای افزایش تعداد بوستان‌های مختص بانوان، ساخت 2بوستان جدید بانوان را دنبال می‌کند. تهران هم‌اکنون 7بوستان بانوان دارد با 2بوستان جدید و در پایان سال1401، 9بوستان که فقط زنان در آن می‌توانند حضور داشته باشند، خواهد داشت.