پنج ترانهای که تا ابد در ذهن ایرانیها خواهد ماند
آن مرد مهربان بود. آن مرد نواهایی در سر داشت که رهایش نمیکردند... آن مرد گِلههای همه ما را شنید و گِلههایش را با خود برد...
برترینها: «آن مرد مهربان بود. آن مرد نواهایی در سر داشت که رهایش نمیکردند... آن مرد گِلههای همه ما را شنید و گِلههایش را با خود برد...». این بخشی از پیام بهرام بیضایی در مراسم تشییع بابک بیات است؛ آهنگسازی که امروز ۱۶ سال از درگذشت او میگذرد. بابک بیات هنرمند بزرگی است که همچنان از او به نیکی یاد میشود و بیتردید در زمره تأثیرگذارترین آهنگسازان موسیقی ایران قبل و بعد از انقلاب است و همیشه مُهر و امضای شخصی خودش را داشت و جز موسیقی فیلم و ساخت آلبومهای اثرگذار، کارهای موفقی نیز در موسیقی کودک داشت، مثل سریال ماندگار علی کوچولو که در دهه شصت از تلویزیون پخش میشد.
بابک بیات بارها نامزد دریافت جایزه سیمرغ بلورین رشته موسیقی متن در جشنواره فیلم فجر شد و دو بار هم در سالهای ۱۳۶۹ و ۱۳۷۵ برای ساخت موسیقی متن فیلمهای «عروس» و «مردی شبیه باران»، این جایزه را دریافت کرد. بیات موسیقی «شاید وقتی دیگر» را در کنار کارهایی که برای فیلمهای «طلسم» و «نقطه ضعف» ساخته بهترین آثار خود عنوان کرده است.
آشنایی او با ایرج جنتی عطایی، ترانهسرای نامی، جنبه دیگری از فعالیتهای هنری او را که ساخت ترانههای به یاد ماندنی برای خوانندگان گوناگون بود رقم زد. ایرج جنتی عطایی در گفتو گویی خاطرهی از ساختن آهنگ ترانه معروف «خونه» تعریف کرد: بابک گفته بود: «زمانی که جنتی عطایی این ترانه با مَطلع خونه این خونهی ویروون... را در اختیارم گذاشت در مدت کوتاهی روی حدود نیمی از آن آهنگ گذاشتم. اما درست موقعی که به مصراع: سیل غارتگر اومد... رسیدم، ذهنم قفل کرد و انگار هیچ ملودیای به ذهنم نمیرسید. آن وقتها بر خلاف امروز، ما عادت نداشتیم به زور، هر کار را به پایان برسانیم. آن آهنگ ناتمام ماند و سه ماه بعد در خیابان، صدای روزنامه فروش دوره گردی به گوشم رسید که فریاد میزد: کیهان... اطلاعات... جاری شدن سیل جان عدهای را گرفت! و این ملودی همانی بود که دنبالش بودم. روزنامه فروش با بهترین آهنگ داشت پیامش را منتقل میکرد. پس به سرعت و با همان حس و حال، خود را به خانه رساندم و نشستم به نوشتن ملودی ابیات سیل غارتگر اومد، از تو رودخونه گذشت... و ملودی در اینجا به اوج خود میرسید که: حالا من موندم و این ویروونه ها...»
تبحر و قابلیت بابک بیات تنها به موسیقی و آهنگسازی خلاصه نمیشد و به شعر و ترانه اشراف کامل داشت و با دنیای ادبیات آشنا بود. همچنین در تربیت خوانندگان موسیقی پاپ نیز بسیار اثرگذار بوده است. در ادامه با هم به یادماندنیترین آثار او را مرور میکنیم.
دستهای آلوده
موسیقی فیلم دستهای آلوده که در سال ۷۹ توسط زندهیاد استاد بابک بیات نوشته و با صدای توانای نیما مسیحا اجرا شد. این اثر ساخته سیروس الوند در سال ۱۳۷۹ است و بازیگرانی، چون ابوالفضل پورعرب، زندهیاد عسل بدیعی و امین حیایی در آن ایفای نقش کردهاند.
مثل یه پروانه ببین؛ اسیر مشت بستهام! / از این همه پرسه زدن کوچه به کوچه خستهام…
سام و نرگس
این اثر متعلق به فیلم «سام و نرگس» ساخته ایرج قادری است که درسال ۱۳۷۹ تولید شده و بازیگرانی، چون محمدرضا گلزار، نوشین حسین خانی، اسماعیل شنگله، اکرم محمدی، در آن به ایفای نقش پرداختهاند و اولین بازی محمدرضا گلزار به حساب میآید.
دلم گرفت ای هم نفس/ پرم شکست توو این قفس / توو این غبار ، توو این سکوت / چه بی صدا ، نفس نفس
فریاد زیر آب
فریاد زیر آب فیلمی ایرانی با بازی داریوش اقبالی است. عنوان فیلم بر اساس ترانهای سروده ایرج جنتیعطایی و آهنگسازی بابک بیات است که در این فیلم با صدای داریوش شنیده میشود. کارگردان و نویسندهٔ این فیلم سیروس الوند است.
خوشا بخشش / خوشا ایثار / خوشا پیدا شدن در عشق / برای گم شدن در یار
آشپزخونه
این اثر متعلق به گیتی پاشایی با ترانهای از ایرج جنتی عطایی و آهنگسازی و تنظیم بابک بیات است. پدر بزرگ گیتی، جعفر منصوری شاعر و استاد تار و خط بود و نوازندگی تار و سهتار را به مادر گیتی آموخت و بدین ترتیب گیتی از طریق مادرش با موسیقی آشنا شد.
وقتی صبح از خونه میری / هوای زندگی از خونه میره
لحظه ها طولانی میشن / چشمای ساعتها رو خواب میگیره
غریبه
غریبه، فیلمی به کارگردانی شاپور قریب و نویسندگی حسن رفیعی ساختهٔ سال ۱۳۵۱ و فیلمبرداریشده در شهر شوشتر است. بابک بیات موسیقی فیلم را با فیلم غریبه که با همراهی واروژان ساخته شد، شروع کرد. بعد از فیلم غریبه، بیات موسیقی فیلمهای «خورشید در مرداب»، «شب آفتابی» (با ترانه عروسک قصه من)، «برهنه تا ظهر با سرعت»، ، سریال «چنگک» و بسیاری موسیقی فیلمهای دیگر را ساخت.
نظر کاربران
بی نظیر و تکرار نشدنی ، دلم گرفت حامی رو روزی یکبار باید گوش بدم از روز انتشار تا به حالا ..... روانت شاد یادت جاودان
موسیقی ایران چه بزرگانی رو از دست داده...
استاد زنده یاد بابک بیات واقعا یه عحوبه بود اصلا آهنگاش با تک تک سلول های بدنت بازی میکنه خدا رحمتش کنه کاش بیشتر قدر هنرمندان کار درستمون رو داشته باشیم و بهشون برسن اما افسوس .....
روحش شاد یادش گرامی، هنرمند بی نظیر و دوست داشتنی بود.
خیلی عالی بود مخصوصاً سلطان عشق داریوش با آهنگ فریاد زیر آب و بهروز وثوقی
آهنگ خاتون با صدای ابی و شعر ایرج جنتی عطایی یکی از بهترین کارهای بابک بیات
افسوس هنرمندی چون یهروز وثوقی را چهل واندی سال غربت نشینش کردیم که چی چرابافلان شخص رفت وآمدداشته هرشخصی گذشته ای دارد آیاهمه ماجزومعصومینیم?
فقط سلطان داریوش اقبالی درود و سپاس دورانه طلایی ایران
آهنگ سفر می کنم گوگوش، که اخیرا خونده هم فوق العاده است.
من آهنگ غمگین گوش نمی دم ولی این آهنگ یه چیز دیگه است
بسیارعالی با تمام این ترانها خاطره دارم خبلی به دل میشینه
جالب بود ممنون
روحش شون شاد.هنرمند واقعی . همیشه جاودان و ماندگار. تا دنیا دنیاست انسانها از آنچه که این هنرمند بزرگ از خودشون به جا گذاشتن بهرمند میشن و لذت می برن.
وخیلی از این اهنگها و ترانها باصدای سلطان صدا اقا داریوش جان گرفتن😢😢
یاد استاد بیات و هنرمند ،سلطان سینمای ایران بهروز وثوق بخیر،خاطرات را زنده کردید هر چند تلخ،کاش بودند؟؟سپاس