دوبلور شدن چه آسان، دوبلور ماندن...

بديهي است كه داشتن صداي خوب مربوط به ژنتيك است و كسي صدا را به‌وجود نمي‌آورد. اگر اين صدا خوب باشد كه نعمت بزرگي به حساب مي‌‌آيد ولي هر صداي قابل‌قبولي را مي‌توان پرورش داد تا به حد ايده‌آل برسد. به‌طور مثال، كسي كه خوب ويولن مي‌نوازد از بدو تولد كه نمي‌توانسته اين كار را انجام دهد و حتما تحت آموزش قرار گرفته و به كمك تمرين و البته با استعدادي كه در او بوده توانسته خوب بنوازد. صدا هم همين‌طور است يك فرد علاقه‌مند مي‌تواند با آموزش صحيح، تمرين و مهارت به موفقيت برسد.



به‌جرات مي‌توان گفت كه آموزش در اين راستا نقش مهم و اساسي دارد البته آموزشي كه تاثيرگذار باشد و بتواند هنرجو را به سمت پيشرفت سوق دهد چون به‌گفته استادان، بوده‌اند كساني‌كه از صداي متفاوتي برخوردار بوده‌اند و وارد كار شده‌اند ولي به‌دليل نداشتن مهارت و تكنيك لازم خيلي زود از كار بيرون آمده‌اند يا عده‌اي كه خيلي پشتكار و علاقه‌ داشته‌اند، بعد از اين‌كه متوجه شده‌اند نمي‌توانند بدون داشتن تكنيك به كار خود ادامه دهند به آموزشگاه ها مراجعه كرده و شروع به يادگيري اصولي كرده‌اند. پس اگر احساس مي‌كنيد علاقه و صداي قابل‌قبولي داريد مي‌توانيد از آموزشگاه‌هاي هنري كه اين رشته‌ها را دارند شروع كنيد.



به‌تازگي به‌دليل علاقه و استقبال جوانان به مجري‌گيري، گويندگي و دوبلوري شاهد به‌وجود آمدن موسسات زيادي در گوشه و كنار شهر هستيم كه تبليغات آن‌ها را مي‌توان در خيابان‌ها، مطبوعات يا به در و ديوار ديد كه بعضي از آن‌ها با استفاده از نام گويندگان و دوبلوران معروف و صاحب‌نام مي‌خواهند، گوي رقابت را از ديگران بربايند اما با گرفتن شهريه‌هاي چندصدهزار توماني ممكن است وعده‌هاي‌شان را عملي نكنند. نورپردازي، فضاي آموزشي، تجهيزات آموزشي، ساعت‌هاي آموزشي، اتاق فرمان و استوديو و مهم‌تر از همه سطح معلومات و تجربه مربيان را مي‌توان جزو فاكتورهاي اساسي براي انتخاب يك آموزشگاه خوب و استاندارد قرار داد، پس براي انتخاب آموزشگاه بايد دقت كرد.



پس از انتخاب آموزشگاه توسط فرد علاقه‌مند حالا نوبت آموزشگاه است كه به‌عنوان يك كاتاليزور عمل كند. به اين صورت كه از هنرجويان يك تست صدا به عمل مي‌آيد و به هر يك از آن‌ها متني داده مي‌شود تا بخوانند و تست گيرنده كه معمولا از اساتيد متبحر است افرادي را كه صداي قابل‌قبولي دارند را انتخاب مي‌كند تا در دوره‌هاي آموزشي شركت كنند. البته بهتر است كه 2،3 جلسه اول اين دوره‌ها به‌صورت آزاد برگزار شود تا در جلسات اوليه اگر هنرجو احساس كرد، علاقه‌اش به اين هنر كاذب بوده يا آن چيزي كه فكر مي‌كرده نبوده بتواند انتخاب كند و ديگر ادامه ندهد و هم وقت و هزينه خود را بيهوده صرف نكند و هم جاي يك علاقه‌مند واقعي را اشغال نكند.


صداي خوب مطلوب است اما هنر نيست ولي مي‌توان صداي خوب را وسيله‌اي براي ارائه هنر دانست. داشتن وسيله خوب، نعمت است و خوب استفاده‌كردن از اين وسيله موجب پيدايش يك اثر مطلوب مي‌شود. به هر حال براي اين‌كه بتوان از هر وسيله خوبي خوب استفاده كرد، بدون ترديد تمرين لازم و ضروري است.



بسياري از صداها خوب هستند و هيچ‌گاه نمي‌توان 2 نفر را با صداي كاملا مشابه پيدا كرد و براي گويندگي اين صداي واقعي خود فرد است كه بهترين است. بعضي از علاقه‌مندان تلاش مي‌كنند تا صداي خود را شبيه گويندگان سرشناس كنند تا از اين راه صداي خود را موجه جلوه دهند كه اين اشتباه بزرگي است. زيرا اول مخاطبان متوجه اين امر شده و دوم اين‌كه فرد نمي‌تواند طبيعي باشد و از تمام پتانسيل‌هاي موجود در خود استفاده كند.



رسانه‌ها به‌گستردگي دانش و تحصيل‌كردگي اهميت مي‌دهند. بنابراين تحصيلات مناسب دانشگاهي يك شاخص تقويت‌كننده است و داشتن تخصص و شناخت رسانه هم براي شغل گويندگي مهم است. براي اين منظور آموزش قبل و حين خدمت بسيار مفيد است. آشنايي با علوم اجتماعي و گسترش اطلاعات عمومي كه از طريق مطالعه حاصل مي‌شود شرط لازم براي گوينده موفق‌بودن است.


ناهيد باراني و فرجامي از گويندگان و مجريان صدا و سيما و مديران آموزشگاه «چكاوك قاصد» عشق هنرجويان به اين هنرها را بيشتر از شهرت در آن‌ها ارزيابي مي‌كنند.

درست است كه همه عاشق شهرت هستند و دوست دارند آنقدر در يك كاري ديده شوند كه به معروفيت و شهرت برسند اما معمولا كساني كه مي‌خواهند به اين حرفه راه پيدا كنند بيشتر عشق و علاقه آن‌ها را به سمت اين‌كار سوق مي‌دهد تا رسيدن به شهرت. در حقيقت تا در اين‌كار عشق نباشد هيچ موفقيتي هم وجود نخواهد داشت و در كار دوبله يا گويندگي كمتر كسي مي‌تواند يك شبه ره صد ساله را طي كند. قطعا عشق عميق و واقعي مي‌تواند فردي را در برابر سختي‌ها و مشكلاتي كه در اين راه وجود دارد كمك كند.

بسياري از صداهاي خوب در راديو و تلويزيون ساخته مي‌شوند نه اين‌كه ذاتا وجود داشته باشند البته ويژگي ذاتي صداي خوب مهم است اما بيشتر گويندگان مهارت‌هاي صوتي موثر را به وسيله تمرين ياد مي‌گيرند. صدا يكي از نخستين چيزهايي است كه مردم با آن درباره گوينده قضاوت مي‌كنند و در راديو تقريبا مهم‌ترين چيز است ولي فردي كه تن صداي متعادل دارد، مي‌تواند تا حد يك گوينده حرفه‌اي پيش رود.


كاظـم احمـدزاده جزو آن مجرياني است كه بيشتر در برنامه‌هاي فرهنگي و اجتماعي فعاليت دارد و سابقه درخشاني هم در سيما دارد.

• هم صدا و هم چهره

در مجموع براي گويندگي و اجرا در سيما به جز صدا طبيعتا داشتن چهره و ميميك نه زيبا اما قابل قبول لازم است البته اين چهره براي كار و هر قسمتي از گويندگي متفاوت است مثلا در قسمت خبر هر چه قدر چهره جا افتاده‌تر باشد مقبول‌تر است يا در برنامه‌هاي سرگرمي چهره جوان مناسب‌تر است.

• صداي‌تان را محك بزنيد

اين اشتباهي است كه براي بيشتر افراد وجود دارد. بعضي‌ها فكر مي‌كنند، چون صداي‌شان خيلي قوي است پس گوينده خوبي مي‌شوند يا برعكس بعضي ديگر گمان مي‌كنند، صداي‌شان زير يا پايين است و هرگز نمي‌توانند گوينده شوند اما سليقه‌ها متفاوت است گاهي ممكن است شخصي كه صداي معمولي و آرامي دارد گوينده خوبي شود.

• من اتفاقي آمده‌ام اما...

مي‌توان گفت كه هيچ قانون خاصي براي ورود به اين عرصه وجود ندارد و خيلي‌ها مثل خود من اتفاقي وارد اين كار شده‌اند و البته اگر نتوانند خود را آن‌طور كه بايد ارائه دهند خيلي زود از ميدان به در مي‌شوند و اين مورد براي كساني‌كه با پارتي وارد شده‌اند نيز وجود دارد. ولي اگر كسي واقعا كار را اصولي بداند و بتواند خود را ثابت كند، حتما مي‌تواند راهي پيدا كند و البته بهترين راه شروع از راديو است.


اكثر هنر جوياني كه با هزاران اميد و صرف هزينه‌هاي بالا به اين كلاس‌ها پا مي‌گذارند در پايان دوره كمي نااميد مي‌شوند چون جوابي براي اين سوال‌ها پيدا نمي‌كنند كه چگونه مي‌توانند دوبلور يا گوينده شوند؟ چند‌درصد آن‌ها به صدا و سيما يا راديو راه پيدا مي‌كنند؟ اين‌ها چند نفر از علاقه‌مندان هستند كه به اين كلاس‌ها آمده‌اند.

محسن محبعلي، عضو هلال‌احمر و پرورش‌دهنده ماهي زينتي، ۳۰ساله: متاسفانه در تفرش شهري كه من در آنجا ساكن هستم هيچ آموزشگاهي در اين رابطه وجود ندارد به همين علت هفته‌اي ۲ بار مجبورم كه به تهران بيايم تا در كلاس‌ها شركت كنم البته قبلا در كلاس‌هاي فن بيان تئاتر شركت كردم ولي نياز به آموزش بيشتر را در خودم حس مي‌كنم. من تمام عشق و علاقه‌ام را پاي اين‌كار گذاشته‌ام و درصد موفقيتم را در اين راه صددرصد مي‌دانم.

الهه عترتي، فارغ‌التحصيل رشته حقوق، ۲۶‌ساله: از طريق آگهي تبليغاتي با اين كلاس‌ها آشنا شدم چون از بچگي به گويندگي و اجرا و البته بيشتر شعرخواني علاقه داشتم بعد از اتمام تحصيلاتم تصميم گرفتم كه به كار مورد علاقه‌ام بپردازم از حضور در اين كلاس‌ها رضايت نسبي دارم و احساس مي‌كنم نيازي كه سال‌ها در وجودم داشتم تامين شده.

حسين شعباني، ليسانس ادبيات فارسي، ۳۱‌ساله: كمتر از يك سال از اتمام كلاس‌هايم در دوره گويندگي مي‌گذرد ولي به‌دليل عشق و علاقه‌اي كه هم به گويندگي و هم به دوبلاژ دارم فعاليتم را در اين عرصه ادامه دادم و برنامه‌هاي زنده‌ زيادي را اجرا كردم و در چند فيلم هم به‌عنوان دوبلور فعاليت داشتم و مهم‌ترين عامل موفقيتم‌ در اين عرصه را تمرين مي‌دانم.
محسن ورثه، ديپلمه، 28 ساله: به پيشنهاد يكي از تهيه‌‌كنندگان راديو كه در مترو با او آشنا شدم در اين كلاس‌ها شركت كردم. البته اين كلاس‌ها نتوانسته توقعات مرا به‌صورت كامل برآورده سازد ولي همچنان در حال تلاشم و تمام سعي‌ام را مي‌كنم تا بتوانم راهي براي ورود به اين عرصه پيدا كنم.

مهري طالبي، كارمند شركت نفت، 29ساله: از كودكي به كار دوبله علاقه داشتم و خودم را جاي كاراكترهاي كارتوني مي‌گذاشتم. از طريق يكي از كارمندان صدا و سيما با اين كلاس‌ها آشنا شدم و الان حدود 2 سال از اتمام دوره‌‌ام مي‌گذرد. از اين كلاس‌ها بسيار راضي‌‌ام و در همان آموزشگاه مشغول به كار شده‌ام و در دوبله «فصل شكار» هم مدير دوبلاژ بودم.


فرزاد جمشيدي از آن گروه مجرياني است كه شديدا به اصول آموزشي معتقد است و آموزش خوب را بسيار تاثيرگذار مي‌داند و خود نيز توانسته از آموزشگاه نواي تصوير گويندگاني را به اين عرصه معرفي كند. حرف‌هاي او در موفقيت و ماندگاري در اين عرصه خواندني است.

• فرمول ماندگاري

براي ماندگار شدن بايد امتيازات برجسته‌اي وجود داشته باشد كه كاستي‌ها و نواقص را بپوشاند. بعضي‌ها داشتن شانس و پارتي را مهم‌ترين امتياز مي‌دانند كه شايد اين مورد امتياز باشد ولي باعث ماندگاري نمي‌شود. به‌طور مثال ما در تلويزيون ۳ دسته مجري داريم. گروه اول كه تعدادشان هم كم نيست خيلي اتفاقي وارد شده‌اند كه البته اكثرشان هم زود از ميدان خارج مي‌شوند. گروه دوم مجري بازيگر‌ها هستند كه زياد از كارشان استقبال نمي‌شود و گروه سوم كه موفق‌ترين و ماندگار‌ترين گويندگان و مجريان هستند، كساني هستند كه اكثرا از راديو به تلويزيون آمده‌اند و اين افراد واقعا براساس توانايي‌هاي‌شان و اصولي انتخاب شده‌اند و چون در شرايط سخت كار كرده‌اند درنتيجه تجربيات زيادي از راديو به دست آوردند و تسلط بيشتري در كارشان دارند و مي‌توانند ماندگار باشند.

• درس‌هايي كه بايد آموخت

يكي از مباحث مهم كه يك هنرجو بايد حتما آن را بداند اعراب‌خواني است چون خيلي از كلمات كه در مكالمه روزمره از آن‌ها استفاده مي‌كنيم كمي تحريف شده‌اند و به‌صورت تحريف شده در ذهن مانده و مردم نيز به همانگونه تلفظ مي‌كنند. ولي يك گوينده بايد نحوه تلفظ صحيح كلمات را بداند و به‌صورت درست آن‌ها را بيان كند مثل كلمه بين‌الملل كه اكثرا به اشتباه مي‌گويند بيلل‌الملل. مبحث بعدي اصول تعليم و تاليف خبر است كه براي هر گوينده‌اي حتي اگر در بخش خبري هم نباشد گذراندن اين دوره مي‌تواند مثرمثمر باشد. البته از شعرخواني هم نبايد غافل شد و يك گوينده بايد بتواند شعر را به‌صورت روان بخواند و تازه بعد از گذراندن اين مراحل است كه هنر جو اصول گويندگي و اجرا را آموزش مي‌بيند.

• هرم موفقيت

اگر گويندگي را به‌صورت يك هرم درنظر بگيرم يك سر آن علم قرار داد كه اين علم فقط از طريق تحصيلات و گذراندن آموزش‌هاي موثر به‌وجود مي‌آيد. سر ديگر اين هرم فن است كه فقط از طريق تمرين و كسب تجربه به دست مي‌آيد. سر سوم اين هرم هنر است كه به استعداد و ويژگي ذاتي هر فرد برمي‌گردد كه با استفاده از علم و فن اين هنر شكوفا مي‌شود و موفقيت را تضمين مي‌كند.

• هم كوشش، هم جوشش

با هر فراخوان صدا و سيما حدود 10هزار نفر براي گويندگي يا مجري‌گيري مراجعه مي‌كنند كه البته اين نه جاي خوشحالي بلكه‌ جاي تاسف نيز دارد چون مردم از اجرا و گويندگي فقط ظاهر قضيه را مي‌بينند و فكر مي‌كنند، اگر بتوانند خوب سلام و احوالپرسي كنند قضيه حل است در حالي‌كه هر كاري راهي دارد و بايد حتما از راهش وارد شد و بايد استعداد را شناخت و اگر استعدادي بود حتما آن را با آموزش همراه كرد.

• چند پله يكي نكرده‌ام

در زمينه ثبت خاطرات جنگ از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب ايران گشته‌ام و چند جلد كتاب نوشتم. بعد در عرصه مطبوعات در روزنامه‌هايي مانند همشهري و كيهان مقالات متعددي در خصوص نقد فيلم، تئاتر و موسيقي و گفت‌وگو با هنرمندان داشتم تا اين‌كه براي مجري‌گري در برنامه «عصر بخير تهران» انتخاب شدم و سپس به‌عنوان كارشناس هنري در برنامه حضور داشتم و حالا به اينجا رسيدم. در حقيقت من پله‌هاي ترقي را يكي‌يكي گذراندم و اين‌طور نبوده كه از پله اول به آخر را با يك قدم برداشته باشم و مهم‌ترين عامل موفقيتم را همين‌ مي‌دانم.

اختصاصی مجله اینترنتی برترین ها Bartarinha.ir