هفت چهره، هفت پرونده؛ داغ‌ترین پرونده‌های اقتصادی این سال‌ها

روزنامه هفت صبح - علی رستگار: دیروز سه خبر مختلف داشتیم درباره سه متهم اقتصادی سرشناس این روز‌های ایران. اول این که اعلام شد، یاسین رامین به ۱۷ سال حبس محکوم شده. بعد خبری از قول وکیل حسین هدایتی نقل شد که حکم او اعدام نیست و هفتمین جلسه دادگاه محسن پهلوان مقدم و پدیده شاندیز را هم داشتیم. کنار این سه نفر، چهار نام دیگر هم گذاشتیم؛ بابک زنجانی، محمد امامی، هادی رضوی و شهرام جزایری. این هفت نفر به نوعی سلبریتی‌های زندانی ایران هستند.

هرکدام با ده‌ها و صد‌ها میلیارد اختلاس و تخلف مالی. اسم آن‌ها را سال‌هاست در رسانه‌ها می‌بینیم و می‌شنویم. جلسات دادگاه آن‌ها بازتاب وسیعی دارد و چندین مرحله اسم آن‌ها ترند شبکه‌های اجتماعی شده. این دارو دسته سلبریتی‌های زندانی، به دلیل سرمایه گذاری روی فوتبال و سینما و پیوند‌های نسبی و سببی با چهره‌های مشهور برای افکار عمومی شناخته شده‌تر از خیلی متهمان اقتصادی دیگر هستند. در گزارش پیش رو خیلی مختصر مرور کردیم که قصه پرونده آن‌ها چه بود و وضعیت قضایی آن‌ها در چه مرحله‌ای به سر می‌برد.

۱. یاسین رامین

شرح ماجرا: در سال ۱۳۹۳ و اندکی بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم، مدیریت جدید سازمان هلال احمر به واسطه سازمان تدارکات پزشکی این جمعیت، از یاسین رامین به دلیل تصاحب اموال هلال احمر شکایت کرد. علت این شکایت برمی‌گردد به دولت محمود احمدی نژاد. زمانی که سازمان تدارکات پزشکی هلال احمر برای تأمین دارو‌های خاص و کمیاب از شرکت‌هایی در کشور‌های دیگر کمک می‌گرفت. یکی از این شرکت‌ها که توسط یاسین رامین در آلمان به ثبت رسیده بود، «رشد» نام داشت.

اینجا یاسین رامین و شرکت رشد تخلفاتی صورت داده بودند که، چون هیچ وقت کیفرخواست و مشروح دادگاه منتشر نشد، نمی‌دانیم دقیقاً جزئیات این تخلفات چیست، اما بعضی رسانه‌ها مسئله واردات شیرخشک‌های فاسد را به این متهم نسبت دادند، اما مهناز افشار، همسر یاسین رامین این اتهام را چندین بار تکذیب کرده. به هر حال در مرداد ماه ۹۵ خبر آمد که یاسین رامین به علت تأمین نکردن وثیقه ۲۹ میلیارد تومانی بازداشت و حدود سه ماه بعد آزاد شد.

یاسین رامین متولد ۱۳۶۰ و فرزند محمدعلی رامین، فعال سیاسی اصولگرا و معاون مطبوعاتی دولت دوم محمود احمدی نژاد است.» وضعیت فعلی پرونده: روز گذشته خبرگزاری فارس نوشت، یاسین رامین در دادگاه بدوی در مورد پرونده شیرخشک‌های فاسد به ۱۷ سال حبس محکوم شده و از آنجا که طبق قانون وقتی متهمی از سوی دادگاه به چند جرم محکوم شده و بالاترین محکومیت یا مجازات اشد برای او اعمال می‌شود، بنابراین آنچه در مورد او اجرایی می‌شود هفت سال محکومیت است. ضمن اینکه به پرداخت یک تا دو میلیون یورو محکوم شده است. یک تا دو میلیون یورو یعنی مبلغی بین ۱۶ تا ۳۲ میلیارد تومان!

۲. حسین هدایتی

شرح ماجرا: حسین هدایتی دیگر نیازی به معرفی ندارد. عموم مردم او را با ریخت و پاش‌هایش در فوتبال ایران می‌شناسند و جلسات دادگاه رسیدگی به جرائم اقتصادی او در هفته‌های اخیر خیلی مفصل در رسانه پوشش داده شده. او از بدهکاران کلان بانکی کشور است و با همدستی چند نفر دیگر و با تخلفات متعدد، وام‌های کلانی از بانک سرمایه گرفته و پس نداده. میزان بدهی او به بانک سرمایه که سهامدار اصلی آن صندوق ذخیره فرهنگیان است، بیش از ۱۵۰۰ میلیارد تومان گزارش شده.

هدایتی در جریان جلسات دادگاه گفته بود که تا قبل از صدور حکم این بدهی را تسویه می‌کند، اما قاضی پرونده اعلام کرده، او هنوز پولی پرداخت نکرده است. ضمن اینکه هدایتی اتهام پولشویی هم دارد که قرار است در یک پرونده مجزا به آن رسیدگی شود. از طرفی قتل حمید حاجیان، از وکلای مرتبط با متهمان اختلاس بانک سرمایه هم هدایتی را به دردسر انداخته.» وضعیت فعلی پرونده: قاضی مسعودی مقام گفته، حکم دادگاه حسین هدایتی صادر شده و تا چند روز دیگر جزئیات آن از سوی سخنگوی قوه قضاییه اعلام می‌شود.

شایعاتی وجود دارد که در مورد این شخص هم مثل بابک زنجانی حکم اعدام صادر شده، اما دیروز سیامک مدیر خراسانی، وکیل حسین هدایتی احتمال صدور حکم اعدام برای موکلش را رد کرد و گفت اساساً چنین درخواستی در کیفرخواست مطرح نشده است.

۳. محمد امامی

شرح ماجرا: محمد امامی یکی از متهمان اختلاس از بانک سرمایه و صندوق ذخیره فرهنگیان است. او به واسطه سرمایه گذاری روی چند فیلم سینمایی از جمله «خوک»، «خوب، بد، جلف»، «دراکولا»، «مصادره» و البته سریال «شهرزاد» برای افکار عمومی چهره شناخته شده‌ای است. در جریان رسیدگی به پرونده اختلاس از بانک سرمایه مشخص شد که او با انجام تخلفاتی مثل گران نمایی املاک وثیقه، توانست ۷۰۰ میلیارد تومان وام از بانک سرمایه بگیرد.

در جریان رسیدگی به دادگاه متهمین بانک سرمایه و گزارشات دادستانی، گفته شد او یک ملک به قیمت ۴۰ میلیارد تومان را ۲۰۵ میلیارد تومان جا زده و یک ملک ۲۰ میلیاردی را با قیمت ۹۶ میلیارد تومان ثبت کرده.» وضعیت فعلی پرونده: تا کنون چند مرتبه خبر بازداشت و بعد از متواری شدن محمد امامی منتشر شده. یک بار در آبان ماه ۹۵ خبر دستگیری او آمد. بعد در سال ۹۶ یک نماینده مجلس از متواری شدن او خبر داد و در نهایت این که مهرماه سال پیش اعلام شد، این متهم بازداشت شده است.

درباره آخرین وضعیت پرونده او خبر موثقی فعلاً در دسترس نیست جز اینکه چندی پیش یکی از سایت‌های خبری نزدیک به اصولگرایان نوشت: «مرحله تحقیقات پرونده امامی از ابتدا آغاز شده و تحقیقات قبلی کنار گذاشته شد.»

۴. محمد هادی رضوی

شرح ماجرا: سید محمد هادی رضوی هم یکی دیگر از متهمین پرونده اختلاس بانک سرمایه است و تا قبل از همین یک هفته پیش که جلسه دادگاه رسیدگی به جرائم او برگزار شد، نسبت به دوست نزدیکش محمد امامی در سایه قرار داشت. او هم با رشوه و سند سازی رقمی نزدیک به ۱۲۰ میلیارد تومان از بانک سرمایه وام گرفته و پس نداده. مبلغی را هم برده و روی پروژه شهرزاد یک سرمایه گذاری کرده است. او در سال ۹۴ یک ملک ۱۹ میلیاردی در خیابان اندرزگو خریده و قصد داشته با گران نمایی آن به چهار برابر میزان واقعی با بانک تسویه کند.

در متن کیفرخواست او آمده: «متهم سید هادی رضوی از مجرای پرداخت رشوه به مدیران بانک سرمایه بدون تودیع وثیقه در حدود ۱۰۷ میلیارد تومان را در سال ۹۱ تا ۹۴ از شبکه بانکی خارج و صرف سفر‌های خارجی، خودرو‌های لوکس و ملک کرده است.» هادی رضوی متولد ۱۳۶۳ داماد محمد شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در جلسه اخیر دادگاهش گفته بود: «من داماد شریعتمداری‌ام نه داماد نتانیاهو... مگر بدهی من چقدر بوده است، حدود ۸۰ میلیارد تومان.»» وضعیت فعلی پرونده: پرونده جرائم اقتصادی رضوی در جریان است و به گفته نماینده دادستان، به سایر اتهامات او در دادگاه دیگری پرداخته می‌شود.

۵. بابک زنجانی

شرح ماجرا: بابک زنجانی در دوران دولت محمود احمدی‌نژاد به عنوان تاجری که به دور زدن تحریم‌ها و فروش نفت ایران کمک می‌کند، معرفی می‌شد. چند شرکت اقتصادی متمول از جمله هواپیمایی قشم را در اختیار داشت و با سرمایه‌گذاری در فوتبال و سینمای ایران اسم و رسمی به هم زده بود. در دی ماه ۹۲، اما برای او ورق برگشت و دادستانی کل کشور اعلام کرد، او به علت بدهی دو و نیم میلیارد یورویی به وزارت نفت و بانک مرکزی و همین‌طور جعل اسناد و پرداخت رشوه بازداشت شده است.

بعد نوبت به چندین مرحله دادگاه رسیدگی به جرائم او رسید و زنجانی در یکی از این جلسات گفت، دو میلیارد یورو برای من پول خرد است. با این حال او به رغم ادعاهایش در تسویه این پول خرد ناتوان بود. اموال او در ایران توقیف شد و کارشناسانی اموال او در کشور‌های دیگر را بررسی کردند که دیدند ارزش چندانی ندارد.

بازداشت و محاکمه رضا ضراب در آمریکا ابعاد تازه‌ای از پرونده بابک زنجانی را مشخص کرد و در سال ۹۵ هم علیرضا زیبا حالت منفرد، از همدستان او در جمهوری دومنیکن دستگیر شد و توسط پلیس بین الملل به ایران تحویل داده شد.» وضعیت فعلی پرونده: در اسفند ماه ۹۴ حکم بابک زنجانی اعلام شد؛ اعدام، رد مال و جزای نقدی یک چهارم پولشویی. این حکم در فروردین ۹۵ به زنجانی ابلاغ شد و در آذر ماه همان سال حکم او در دیوان عالی هم تأیید شد.

درباره اینکه چرا حکم او تاکنون اجرا نشده، چند وقت پیش یک عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس گفته بود: «علت آنکه چند سالی است که دستگاه قضا حکم بابک زنجانی را اجرا نمی‌کند، آن است که می‌خواهند پیگیری‌های خود را تکمیل و اموال این متهم به فساد نفتی را به طور کامل شناسایی کنند.»

۶. محسن پهلوان مقدم

شرح ماجرا: دیروز هفتمین جلسه دادگاه رسیدگی به جرائم محسن پهلوان مقدم برگزار شد. شروع ماجرای او به دولت احمدی نژاد بر می‌گردد. زمانی که او بعد از تأسیس چند رستوران در کیش، مشهد، تهران و افغانستان پروژه شهر پدیده را کلید زد. او برای این کار خارج از بورس و به طور غیرقانونی سهام فروخت. حالا همین سهامی هم که او فروخته بود خیلی بیشتر از ارزش واقعی کل پروژه بود و ۱۳۰ هزار سرمایه‌گذارعملاً درگیر این پروژه شدند.

محسن پهلوان مقدم در دفاعیات دیروز خودش گفت: «دیپلم ردی هستم، تبلیغات را خودمان انجام می‌دادیم و چنانچه منع قانونی داشته بر عهده من است، روزانه بالغ بر ۱۰۰۰ فقره چک صادر می‌کردیم، چنانچه خلافی صورت گرفته به گردن من است. من اشتباه کردم و مردود شدم و از مردم، سهامداران و مقامات قضایی عذرخواهی می‌کنم. ایراداتی داشتم و قبول دارم.» یکی از وجوه شباهت محسن پهلوان مقدم با هدایتی و بابک زنجانی حضورش در فوتبال ایران است. او در مقطعی با خریدن امتیاز تیم فوتبال مس سرچشمه، تیم پدیده مشهد را راهی لیگ برتر کرد.» وضعیت فعلی پرونده: جلسات دادگاه در حال برگزاری است و تا صدور رأی باید منتظر ماند.

مشارکت در اخلال عمده و کلان در نظام اقتصادی کشور، از طریق وصول وجوه کلان به صورت قبول سپرده اشخاص حقیقی، تصاحب و حیف و میل اموال مردم، تشکیل و رهبری شبکه کلاهبرداری با استفاده از تبلیغات عامه از طریق خرید و فروش اوراق موسوم به سهام پدیده، از جمله اتهامات متهم ردیف اول، محسن پهلوان مقدم طبق کیفرخواست صادره توسط دادسرای عمومی و انقلاب مشهد است.

۷. شهرام جزایری

شرح ماجرا: شهرام جزایری در سال ۱۳۸۱ در سن ۲۹ سالگی به اتهام یک رشته تخلفات تجاری و مالی بازداشت شد و ۱۱ سال را در زندان گذراند و حدود پنج سال پیش از زندان آزاد شد. در آن زمان پرونده شهرام جزایری، بزرگ‌ترین پرونده فساد مالی در ایران نام گرفته بود که پای تعدادی از شخصیت‌های سرشناس را هم به ماجرا کشانده بود. رسیدگی به پرونده شهرام جزایری سرانجام با صدور حکم ۲۷ سال حبس پایان یافت. بعد این حکم البته به ۱۱ سال تقلیل داده شد.

در اواخر سال ۸۵ اعلام شد که جزایری هنگام انتقال از زندان موفق شده از دست ماموران فرار کند و چند روز بعد در عمان دستگیر شد و به ایران انتقال پیدا کرد. او در مهرماه سال ۹۱ از زندان آزاد شد و در سال‌های اخیر در همایش‌های اقتصادی شرکت می‌کرد و با رسانه‌ها مصاحبه‌های مفصلی داشت. دوسال بعد از آزادی، او در مشهد و هنگامی که برای سخنرانی در همایشی در ارتباط با شرکت پدیده شاندیز شرکت کرده بود، با اتهام اقدام علیه امنیت عمومی بازداشت شد و چند روز بعد با قرار کفالت آزاد شد.

این ماجرا‌ها گذشت تا این که در مردادماه امسال اعلام شد، شهرام جزایری وقتی قصد داشته به عنوان یک تبعه افغانستانی از کشور خارج شود، دستگیر شده. ظاهراً او قصد داشته به ماموران یک میلیارد تومان رشوه هم بدهد. وکیل جزایری درباره این اقدام عجیب او توضیح داد که شهرام جزایری، چون ۴۵۰ میلیارد تومان بدهی مالیاتی دارد و ممنوع الخروج است سعی داشته با این روش از کشور خارج شود.» وضعیت فعلی پرونده: در دی ماه سال پیش دادستان وقت تهران اعلام کرد، شهرام جزایری به یک زندان نسبتاً طولانی محکوم شده، ولی چون هنوز در دادگاه تجدید نظر تأیید نشده فعلاً اعلام نمی‌شود.