یک هفته و چند چهره یا گزارشی از یک تجمع
حوالی ظهر پنجشنبه هفته گذشته بود که اولین زمزمه های اعتراض به گوش رسید. اعتراض به گرانی آن هم در مشهد! پس از گذشت چند ساعت آن چه که میشد در همان ساعات اولیه تحلیل کرد، این بود که اعتراضات بیشتر تصمیمات اقتصادی دولت را هدف گرفته و قرار نیست، ساختارشکن باشد.
حوالی ظهر پنجشنبه هفته گذشته بود که اولین زمزمه های اعتراض به گوش رسید. اعتراض به گرانی آن هم در مشهد! پس از گذشت چند ساعت آن چه که میشد در همان ساعات اولیه تحلیل کرد، این بود که اعتراضات بیشتر تصمیمات اقتصادی دولت را هدف گرفته و قرار نیست، ساختارشکن باشد. حداقل جنس ویدئوهای منتشر شده در آن روز، این گونه نشان می داد.
دغدغه گرانی و معیشت در برخی شهرها با سر و شکلی که خیلی به جنس اعتراضات سال های پیش شباهت نداشت. دیگر مثل ۸۸ خبری از سانتی مانتال های بالای شهری نبود. اعتراضات به چند منطقهی بالانشین تهران، شیراز و اصفهان مربوط نمی شد.
تیپ اعتراضی این بار قرار نبود مدافع حقوق بشر و یا مضامین انتزاعی مثل دموکراسی باشد، این بار بحث به شدت ملموس بود و تفسیر پذیری نداشت. معترضان خسته از رکود ممتد بازار و تورم بدون توقف (که البته از پس شفاف سازی بودجه و مباحث مربوط به آن برانگیخته هم شده بودند)، به خیابان آمدند.خلاصه و در وصف تفاوت این که در روزهای ملتهب ۸۸ یکی گفته بود که این آروغ بالاشهری هاست، این بار اما این صدای. در روزمره مانده ها بود، اما در کنار این صدا، ناله ی دیگرانی هم اضافه شد و از همین جا کار خراب شد.
روزهای بعد فقط در روزمره مانده ها وسط نبودند، برخی از متوسط های فریب خورده هم پای کار آمدند و خب یک سری فرصت طلب هم به ماجرا اضافه شدند. دقیقا اعتراض کنندگان از همین پیچ به اغتشاش کنندگان تبدیل شدند، حالا مفاهیم تفسیر پذیر کلیت سیستم را زیر سوال می بردند. سطل آشغال آتش زدن ها و تخریب های محیطی هم نشانه های نامطلوبی داشت. حرکت اعتراضی تبدیل به حرکتی مخرب شد و مفهوم اعتراض که آمیخته به گفت و گو و صبر و مدنیت با جذبهی هیجان زدگی است، در پیچ بدویت سکته کرد. برای اعتراض کنندگان این پیچ، بوی تقلیل خواسته ها داشته و دارد همچنان.
اعتراض شوندگان یا (فرافکنی هفته)
سرگیجه عجیبی بود هم برای اصلاحاتیها و هم اصولیها (حساب بزرگان جداست، آن ها همیشه حافظ امنیت ملی هستند و در حداکثری ترین شکل موضع گیری به حفظ امنیت کمک می کنند). اصولیها و اصلاحاتیها اما سرگیجه گرفته بودند. از طرفی آن چه در ابتدا نقد میشد دولت روحانی بود که اصلاح طلب تلقی می شود و هر گونه محدودیت و سرکوب از سمت این دولت برای اعتراض کنندگان با شعارها و ایده آل هایی که دائما بر آزادی و تایید دارد، منافات داشت. اصلاح طلبان سال هاست که بر کوس آزادی می دمند. آن ها حداقل در حرف مخالف محدود کردن رسانه ها هستند. از جریان گردش آزاد اطلاعات دفاع می کنند.
آن ها موافق ورود خانم ها به استادیوم ها هستند. در مورد مسائلی مثل موسیقی و حجاب خیلی منعطف تر هستند و اصلا اگر این جنس مواضعشان نبود که نمی توانستند در انتخابات گذشته طبقه متوسط فربه را با خود همراه کنند. اعتراضات شدت می گرفت و روحانی و دولتش تحت فشار بودند اما اصلاحاتی مانده بودند که چه موضعی بگیرند.
از آن طرف اصولی ها هم هیچ وقت خیلی با جریان اعتراضات خیابانی همراه نبودند و آن ها همیشه به خیابان کشیدن اعتراضات را فرصتی برای سو استفاده بیگانگان می دانستند، اما چه کسی است که نداند آن ها دلخوری ها و اختلاف نظر هایی با دولت روحانی و در واقع اصلاح طلبان داشته اند. به هرحال هیچ اصولگرایی دوست ندارد دومینیوی شکست های انتخاباتی آن در انتخابات بعدی هم ادامه داشته باشد. تایید اعتراضات (منظور اعتراضات در روزهای اولیه است) به شماتیک اصولگرایان نمی آمد و تکذیب آن هم خلاف رویاهایشان بود.
اصلاحاتیهایی نظیر زیباکلام وعبدی، از لزوم توجه دولت به دغدغه ها گفتند و اصولی ها با کمی تاخیر تلویحا با ادبیاتی تندتر به بی توجهیها دولت روحانی تاختند. البته این ها همه تا قبل از آن پیچی بود که فرصت طلبانی به طبقات فرودست پیوستند و اعتراضات تبدیل به اغتشاشات شد و کلیت سیستم زیر سوال رفت و از همین جا اصلاحات و اصول بهم نزدیک شدند.
اما این نزدیکی مواضع اصولگرایان و اصلاحات نه که از جنس مواضع بزرگان نظام باشد، بلکه نوعی فرافکنی در خودش داشت. بزرگان اگر همیشه در جهت حفظ نظام کوشیده اند، جناحی ها اما در چنین موقعیتی فرافکنی کرده اند، سهمِ تقصیرِ خودشان را کمرنگ تر کردند.
در نتیجه همان پیچی که معترضان را به تقلیل خواسته ها سوق می دهد، سیاستمداران ما را به فرافکنی و پرهیز از پذیرش مسئولیت سوق می دهد، برخی از سیاستمداران ایرانی بالغ نمی شود چون در همین پیچ، سال هاست که مانده.
تماشاچیان یا (متمدنهای هفته)
میان همهی این شلوغی ها اما جمعیت زیادی بودند که بیشتر ناظر و تماشاچی شدند. تقریبا می شود گفت قاطبهی طبقه متوسط خودش را وارد جریان نکرد (به جز عده ای فریب خورده)، مردم زیادی زندگی عادی شان را می کردند و در این زندگی عادی مردمانی معمولی، تلگرام و اینستاگرام سهم زیادی ایفا می کرد.
قطع یک باره این دو شبکه اجتماعی محبوب، کاملا روند زندگی مردم را دچار اختلال کرد. در هر صورت این واضح و غیرقابل انکار است که تلگرام برای خیلی ها معادل اخبار شبانگاهی شبکه سه و فلان کانال فارسی معاند و اصلا مجموع و فراتر از همه ی این هاست. رسانهی اطلاع رسان قطع شد و این تدبیری بود که روند به انحراف رفتن اعتراضات را مختل می کرد.
فراتر از این ها اما تلگرام سهم زیادی در تجارت روزانه مردمان عادی داشت، خیلی از ادارهجات و شرکت ها و کاسب ها و... با این شبکه پیام رسان امورات روزمره شان را انجام می دادند و مردمان معمولی آن قدر با این اعتراضات و بعدتر اغتشاشات همراه نبودند که قطع تلگرام را تحمل کنند. واضح بود که خیلی ها به فیلترشکن و راه دروهای از این قبیل پناه می برند، آنها که با تلگرام روزگار می گذراندند از اعتراض کنندگان و اعتراض شوندگان به یک اندازه شاکی هستند و این را می شود همین امروز در خیابان و پیاده رو حس کرد.
این وضع کاسبی هایی بود که فیلترینگ متضررشان کرده بود و خب در این میان قشر عظیمی هم بودند که با اینستاگرام و تلگرام علاقه مندی هایشان را دنبال می کردند و اصلا سرگرم می شدند. حالا در این وضعیت خلا، یا دردسرهای فیلتر شکن را به جان می خرند و یا در حال تلاش برای تطبیق با وضعیت جدید هستند.
در دنیای واقعیات، فیلترینگ تصمیم درستی بود، اما ناخواسته به نارضایتی عمومی دامن زد. آن ها فیلتر شدند و شاید ناراضی هم! اما اتفاقی در اصل ماجرا نیفتاد. همچنان ادامه دادند و با عقلانیت به امکان موجود توجه کردند و بازی را بهم نزدند. این دستهی پر شمار تماشاچیانی که ریتم زندگی روزمره شان را مختل شده می دیدند، حداقل در شرایط فعلی، دسته ای نیستند که گمان حرکات تند و رادیکال داشته باشند و این نقطه روشن تمام ماجراهای یک هفته ی گذشته است.
سه باره می رسیم به همان بزنگاهی که در آن اعتراض کنندگان فریب خورده با تحریک و تهییج باز هم دچار و مبتلا به جذبه ی اقدامات تند و رادیکال شدند ودر نهایت به وضعیت سرخوردگی رسیدند. همان وضعیتی که اعتراض شوندگان هم با فرافکنی از آن عبور که نه، فرار کردند.
در این بزنگاه یا همان «پیچ» پاراگراف های بالا، با مردمی مواجه شدیم که با حوصله و منطقی بیشتر از تمامی برههها رفتار کردند، رفتاری که نه از سر محافظه کاری و ترس، بلکه از سر عقلانیت و پختگی امید وار کننده ای بود که نشان می داد توسعه سیاسی از توسعه اقتصادی جلو افتاده و ایران حالا تنها کشوری از خاورمیانه است که مردمانش با دوگانه دموکراسی ساز «امکان و عقلانیت» آشتی کرده اند.
شروع هفته اگر چه با شوک اعتراضات همراه بود و اواسط آن هم با دلهره و تشویش انحراف و اغتشاش ، اما پایان آن آرامشی بود که هم تلاش های نهادهای نظم ساز را نشانمان می داد و هم پختگی مردمی که به این راحتی هیزم هر آتشی نمی شوند، برا هر دوی این ها باید خوشحال باشیم.
نظر کاربران
اگه یسری سواستفاده نمیکردن.اعتراض ها درست بود.ولی یه عده هدف دیگه ای داشتن
من کار به این چیزا ندارم فقط بگید اینستاگرام با تلگرام کی وصل میچشه
ببینینید مجبورید که این طوری بنویسید مگر نه فیلتر میشید. فریب خورده هم واژه درستی نبود .
پاسخ ها
به نظرم جوگیر واژه درست تری باشه .
اینکه این اعتراضات درسته که حرفی نیست ولی اعتراض نباید آتش زدن و تخریب و ایجاد رعب و وحشت برای مردم باشه.جالبه که اکثر فیلمها رو که می دیدی بیشتر مردم تماشاچی بودند ولی در اینترنت جوری جو درست کرده بودند که ما فکر می کردیم الانه که مملکت سقوط کنه!فکر کنم بعضی ها روی جوگیری و احساساتی بودن مردم ایران بدجوری حساب باز کردند
مردم ندارن .گوشت تمیخورن .میوه نمی خورن .کارت عروسی میاد میگن بد بخت شدیم.بیچاره شدیم. مریض میشن از تری هزینه ها خود درمانی میکنن .بلاخره باید یکی این قشر رو درک کنه یانه
همین الان هزینهی ی ارتودنسی 5 ملیونه اونی که نداره چی کار کنه.
پاسخ ها
بعضیها نون ندارند شما از ارتودنسی میگی؟ قضیه ملکه فرانسه ست که گفتند مردم نون ندارند بخورند گفت خب شیرینی بخورند:)
پا برهنه هااااا ، یه عده ادم که از صبح تا شب دارن کار میکنن تا یه لقمه پول حلال برای خانواده شون بدست بیارن حالا شدن پابرهنه هاااا ، معترض کنندگان واقعی کسانی بودن که زیر بار گرونی قد خم کرده بودند نه پا برهنه هاااااا
.من مطمئنم اینایی که نوشتی به خاطر شغلت بود نه حرف دلت.
ی دل خوشیمون باکو بود سال بعد دو برار هزینه باید عوارض بدیم .حالا باکو جهنم.ی تهران میایی عوارض. هر دقیقه پلیس.والا اینا خودشون ادمو به کشتن میدن.انگار میری ترکیه .ی جریمه میسی کوفتت میشه همه چی
والا ما خودمون تولید کنندهی برنج .مردم نمیتونن برنج ایرانی بخورن .خارجی میخورن با اون بوی گندش.بایدم اعتراض بشه والا این حق مردم نیست
اره دسمالای دیروزم دیدیم .خخخخخخخخخخ
حالا نوشته هارو از سر و انتها وسط قطع کن منتشر کن.پا برهنه
امتحانای ترم از شنبه شروع میشه تو خونهی ماهم دانشجوی مملکت ناراحته اهههههههه چرا تل قطعه.بابا نکنین این کار رو جووونا گناه دارن
گفته های شبکه خبر رو تایپ میکردی خیلی بهتر بود تا این بظاهر تحلیلی ک فقط حکم گارانتی رو برات داره
البته حقم داری...اینکه نخوای جز پابرهنه ها شی خودش هدف خوبیه...هرچند من فک میکنم که شخص شما هم دچار جمود فکری شدید
من از همه ی مسئولین خواهش میکنم هر چه زودتر تلگرامو وصل کنین
بابا من جزوه میخوام شنبه امتحان دارم خو
مردم ندارن سختی می کشن درسته باید درست اعتراض کنن قرار نیست همدیگه روبکشیم به رهبر توهین بشه کشور و پرچم بره زیر سوال قرار نیست یه مشت غربی به ریش ما بخندن واون پسر عیاش شاه نظر بده ما ایرانی هستیم غرور داریم .مردم گناه دارن فقر بیکاری ولی راهش این نیست باید یه جوری اعتراض کنیم صدامون به گوش مسئولین برسه نه همه چی بهم بریزه
جواب هم صدایی ها پلیس ضدشورش نیست
پاسخ ها
ما تو ویدیوها همصدایی ندیدیم تخریب دیدیم
کسی که تو جمع ه اعتراضات نبوده نمی فهمه که من چی میگم ، ما اعتراض میکردیم به شکل ه درست ، اما دولت با کلیت ه اعتراض مشکل داشت
پاسخ ها
دولت؟!
اينقدر مجيز بزرگان نظام رو مي گي! يعني اينقدر ...
چقدر حقیرین که همه چی رو به بازی میگیرین و این مدل مطلب میذارین.... یه آن خیال کردم دارم کیهان میخونم
پابرهنه خودتی عوضی
این اواخر تو شک ودو دلی بودم که مگه ممکنه ایمان عبدلی قلمشو بفروشه!!!!اما الان دیگه اطمینان دارم که هم قلمشو فروخته هم شرفشو!!!فریب خورده وپابرهنه صفت مناسبی نیست برای کسی که سفره ش خالیه؛برای جوونی که بامدرک فوق لیسانسش راننده آژانسه،برای کارگری که هر6ماه یکبار چندر غازحقوق میگیره،تو ویدیوهای مردمی دیدی که فریاد بیشرف مردم بلند بود!!!تو هم لایق همون فریادی،خود فروخته تویی؛بی شرف تویی
پاسخ ها
اول نوشته اعتراضات بخاطر مسائل اقتصادی و بیکاری بوده ولی بعد یه عده به اعتراضات اضافه شدند که شعارهای پرت می داند .درست بخونید .اینقدر عصبی هستید که انگار هیچ چیز رو نمی بینید
چرت نوشتی! مردم خسته شدند از اینکه پولشون به جای اینکه خرج خودشون ...
و البته اینکه دولت تو این مملکت هیچ کاره اس!
از نحوه نوشتاریت مشخصه که شعور نداری چرت و پرت رو گذاشتین
سلام اقای عبدلی خسته نباشید عالی بود دررابطه باتلگرام چراجلو دزدی را نمیگیرن که بسته1ماه ایراتسل وهمراه اول شارزی 5 روزه تمام میشه ماهنوز هم ساکت نمینشینیم درموردحاملها کسری بودجه دولت واشتغال ربطی به مانداره فوب خلیج فارس چه کار دارن چرانظرات اخبار روز نمیزارین یعنی دیگه نمیخواین بزارین
دیگه وقتش رسیده مجله ی بدترین هارو از گوشی حذف کنم ! نظرمو سانسور کردن ، و از شکل و ساختار و مفهوم مدنظر انداختن ، گفتم این مجله مردمی ه و حداقل برای ه نظرها ارزش قائل میشه.
واسه نونه،واسه نونه،تا بکارش تو بخندی
که اگه اینو بدونی،تو به دلقک نمیخندی
وصف حال شما تو همین یه بیت شعر اومده،واقعا معلومه از غم نون و اینکه پس فردا بیکارت نکنند و جلو خونوادت شرمنده نشی اینجوری نوشتی،اگرم واقعا اعتقاد قلبی خودت بوده که باید تاسف خورد بحالت،درضمن اعتراضات ازیه هفته پیش شروع نشد،خیلی وقت پیش مردم رفته بودن جلو مجلس ،از معلم و بازنشسته بگیر تا مال باخته های موسسات مالی،رسیدگی نکردن گوش ندادن،نوبخت اومد به ریش مردم خندید و گفت کی به ما رای دادین که حالا اعتراض میکنین،وزیر ،کشاورز بیچاره ای که با کمال احترام داشت باهاش حرف میزد و مسخره کرد، و هزارو یک نمونه دیگه که تو تموم این سالها شاهدش بودیم ،آخرش کار به اینجا کشید حالا تو اومدی از پیچ خطرناک برای ما نوشتی؟
اعتراضات ظاهرا تمام شده، اما دولت آیا برنامه ای برای تکان دادن به این اوضاع و تکرار نشدن چنین وضعی داره یا مثل همیشه همه چیز به فراموشی سپرده میشه؟
سانسورچی
سلام اقاى عبدلى اميدوارم اين نظر منو پخش كنين
ميدونين چيه مردم ما همه جوره دارن سانسور ميشن سركوب ميشن تو اين ميان شايد بعضي چيزها بعضي حرف ها تو شبكه هاى مجازى باشه كه حرف مردم رو بزنه طرفدار مردم باشه حالا من كارى ندارم شايد فرصت طلب باشن يا هر چى كه اسمشو ميذارن باشن ولي لاقل مردم با ديدن اونها كمى خالى ميشدن كمى دلخوش بودن اما نتيجه اش رو ديديم فيلتر
بعد از اون ميرسيديم به شبكه خبرى شما كه به ظاهر داشت مردمى پيش ميرفت اقاى عبدلى ما حرف هاى شمارو نقد هاتون رو مسخره كردن هاتون رو دوست داشتيم چون فك ميكرديم شما هايي كه اين برنامه رو مديريت ميكنين لاقل ازادى بيان دارين ما از اين ازادى هموطنمون خوشحال بوديم اما امروز كه يك هفته و چند چهره رو ديدم يه لحظه خوشحال شدم با خودم گفتم امروز قراره كمى حالم خوب بشه اما وقتى خوندم با خودم گفتم باز هم فيلتر
اقاى عبدلى حالا شما كه مرهم دردمون نشدين ولي كاش ديگه رو زخممون نمك نميپاشيدين
پاسخ ها
اعتراض با وندالیسم و هرج و مرج طلبی فرق داره.الان اگه ترامپ برجام رو حذف کنه و تحریم ها برگرده تقصیر همین مردمیه که می خواستند دق دلی خالی کنند.این همه سال هر اتفاقی افتاد همه ساکت نشستند و فقط غر زدند. گذاشتند گذاشتند دقیقا در این وضعیت حساس که ما همه جوره در خطر جنگ و نابودی هستیم یهو اعتراضشون گرفت؟!
امیدوارم اعتراضات تداوم داشته باشه تا رسیدن به نتیجه مطلوب
پاسخ ها
امیدوارم اعتراضات متمدنانه باشه و چیزی رو تخریب نکنند و در اینترنت هم با اسامی مردمی که با روش و منششون مخالفند لیست درست نکنند!!!
د.اگر یک روز با مردم معترض همدردی میکردند و مشکلاتشون را حل میکردند کار به اینجا نمیرسید.
ایمان..ناامیدمون کردی
چرت نوشتی چرت. مرفه بی درد.
با نظر اکثر کاربرا علی الخصوص انظر عیوب برای تمام فضول موافقم
ببخشید فکر کردم نوشته فضول نگو فصول بود عذرخواهی میکنم ببخشید.ایوب مردی برای تمام فصول.
بدون نام ۱۵.۰۷ از نظرت خیلی خوشم اومد.حرف حق بود
کاربر ایوب مردی برای تمام فصول ،میگم که این مجله نظرات رو دل به خواهی میزاره.مردمی که نیست هیچ سلیقه ای هست.ای کاش لااقل احترام میذاشت متاسفم
کاربران عزیز من یه خواهشی دارم شما میدونید از کی شروع شد؟خواهش میکنم تحقیق یا یه جست وجو بکنید تا متوجه مبدا بشید
در کجا زندگی میکنیم.گاهی احساس میکنم خدا برکتش رو از این مردم دریغ کرده.گاهی به این فکر میکنم چرا ما مستحق این بودیم که گرفتار بشیم .در کشور خودت حق نداری.خس وخاشاک نامیده میشی و حتی ارزش زنده موندنت به اندازه یه مورچه هم نیست.کشور متمدن که دارای پیشینه های درخشان هست چگونه شده.این کشور افتخار حکومت صفویه و کوروش و بقیه خوب ها رو داره .کشور ایرانم اباد باش آباد.متاسفم.میشه نظرم رو بزارید
کاربر ۱۲.۱۳ از کجا معلوم که اون افراد از خودشون نیستن.متوجه ای که
با ایوب موافقم
@ايوب براي تمام فصول
دقيقا! از اين مجله عوضي تر نديدم كاش فقط سانسور مي كرد با حذف بخشي از نظر ، معني كامنت رو كاملا عوض مي كنه
من یه زمانی خواننده خبر فوری بودم ولی اینقدر جناحی رفتار کرد که از برنامه روزانم حذف شد دلخوشیم به برترین ها بود که واقعییت ها رو بهتر وشجاعانه نشون می داد شمام به خطا رفتید و می ترسید از اینکه واقعییت رو بگید ولی اقای عزیز نویسنده ترسو ،مردم می فهمن و شمام می دونی که چرا ملت ریختن تو خیابونا ،هیچ اشاره ای هم نمی کنی ونگران دو تا سطل اشغالی واقعا براتون متاسفم
دوستان اول متنُ با دقت بخونید بعد نویسنده رو به باد ناسزا بگیرید