محمد لقمانیان، از «کلاه قرمزی» تا «لقمه شو»

وب سایت هنر آنلاین: محمد لقمانیان عروسک‌گردان و صداپیشه مجموعه‌هایی چون "کلاه قرمزی" و "شکرستان" این روزها با خلق یک عروسک جدید سروصدایی در فضای مجازی ایجاد کرده و همه پیگیر اتفاقات شادی هستند که عروسک "لقمه" در مدت‌زمانی کوتاه رقم می‌زند.

صدای لقمانیان را با عروسک بچه در مجموعه کلاه قرمزی به خاطر داریم و عروسک‌گردانی عروسک محبوب این مجموعه فامیل دور. با این عروسک‌گردان و صداپیشه و خالق عروسک "لقمه" گپی زدیم که در زیر می‌خوانید:

آقای لقمانیان از فعالیت‌های جدید خود بگویید و اینکه روند فعالیت‌هایتان در تلویزیون و پس از مجموعه "کلاه قرمزی" به چه شکل است؟

سعی می‌کنم دیگر با تلویزیون همکاری نداشته باشم چرا که طی این سال‌ها تلویزیون پولی پرداخت نکرده و تهیه‌کنندگانی که با آن‌ها کارکردم، همراه خوبی نبودند. به‌طور مثال من در حال حاضر مبلغ زیادی از دستمزدم بابت همکاری با مجموعه "شکرستان" باقی‌مانده که هنوز پرداخت نکرده‌اند. خیلی هم علاقه‌ای به همکاری با تلویزیون ندارم. در چند سال گذشته از تلویزیون خیلی بدی دیدم و همه این عوامل باعث شد تا تمایلی به همکاری نداشته باشم. در حال حاضر پیشنهادهایی داریم ولی گزیده کاری را پیش گرفتم و کارهایی که خوب باشد و به "لقمه شو" ضرر نزند را انتخاب می‌کنم.

این گلایه‌ها به مجموعه "کلاه قرمزی" هم برمی‌گردد، چراکه این روزها اخباری منتشر می‌شود مبنی بر این‌که قرار است "کلاه قرمزی" از تلویزیون پخش شود، شما از این موضوع اطلاع دارید؟

"کلاه قرمزی" تنها پروژه‌ای بود که دستمزدها را به‌موقع پرداخت می‌کرد. متأسفانه برنامه خوبی مثل "کلاه قرمزی" سر یکسری لجبازی‌ها باوجود تمرین‌هایی که داشتیم و زمانی که برای آن صرف کردیم، با بی‌میلی از سوی سازمان مواجه شد و کار اجازه پخش نیافت. از وضعیت جدید مجموعه خبری ندارم و نمی‌دانم چه سرنوشتی شامل حال این مجموعه می‌شود، تنها شنیدم که مشغول رایزنی هستند تا بتوانند این مجموعه را به پخش برسانند.

برگردیم به "لقمه شو"... ایده خلق این ویدئوها چطور شکل گرفت؟

ایده از یک ویدئو خیلی کوتاهی در فضای مجازی شکل گرفت که با عروسک دیگری منتشر کرده بودم و محمد بحرانی دوست خوبم من را به شرکت "آینه جادو" وصل کرد و پیشنهاد همکاری داده شد و من هم از آن استقبال کردم و طی قراردادی این همکاری شکل جدی به خود گرفت و چند ویدئو ساختم که از طریق فضای مجازی منتشر و با استقبال خوبی مواجه شد.


در حال حاضر حق مالکیت اثر با شماست یا شرکت آینه جادو؟

به لحاظ مادی و معنوی شریک هستیم و شرکت انحصاری برای خودش نگرفته است. من مجری طرح هستم و به لحاظ کارهای مادی، حقیقی و حقوقی شریک و شرکت نیز خیلی خوب دست من را در خلق ایده‌های جدید باز گذاشته است.

با چه هدفی اقدام به تولید این ویدئوها کردید؟ چقدر مسائل تبلیغاتی و جنبه‌های مالی آن برایتان اهمیت داشت؟

در ابتدا باهدف تبلیغاتی به این عروسک نگاه نکردم و ایمان ندارم که کاری را شروع کنم و بادید تبلیغ به آن نگاه کنم. کار دلی و هنرمندانه بود و از قدیم هم گفتن هرچه از دل برآید لاجرم بر دل نشیند. ازآنجایی‌که عاشق کار و حرفه‌ام هستم به همین دلیل هم کاملاً دلی این کار را آغاز کردم، ولی قطعاً شرکت به‌عنوان پشتیبان چشم انداز رو به جلویی دارد و برای بخش تبلیغات نیز برنامه‌هایی در نظر گرفته است. فعلاً به این نتیجه رسیدیم که تنها ویدئوهایی در حد یک دقیقه داشته باشیم تا مخاطب با دیدن آن شاد شود و در درجه بعدی بحث تبلیغ است تا مخاطب دل‌زده نشود. ما فقط هدفمان تولید یک کار هنری است تا بعد در کنار آن تبلیغی هم اگر باشد به شکلی باشد که مخاطب آن را بپذیرد و پس نزند.

در درجه بعد این‌که می‌خواستم به‌عنوان یک هنرمند عروسک‌گردان شغلم را به همه مردم نشان دهم و برایم مهم بود. همیشه عروسک‌گردان‌ها و صداپیشگان از چشم مخاطب دور هستند و دوست داشتم مخاطب را با این حرفه آشنا کنم. درواقع قصدم این بود که هنرم را به‌تنهایی معرفی کنم. برنامه‌ای به‌ دور از تمام قوانین موجود به شکل آزاد با رعایت اصول اخلاقی که تاکنون در تلویزیون اجازه پخش آن داده نشده است. مردم تشنه اتفاقات جدید هستند و من در چارچوب قوانین اخلاقی سعی می‌کنم اتفاقات خوبی را رقم بزنم. ضمن این‌که مخاطب من در "لقمه شو" کودکان نیستند بلکه مخاطبی که در نظر گرفتم رنج سنی بزرگ‌سال است و با این حرکت خوراک فرهنگی و سرگرمی آن‌ها را فراهم می‌کنم.

تا چه اندازه در راستای فرهنگ‌سازی در "لقمه شو" فعالیت دارید؟

وقتی با وسواس اتفاقی می‌افتد فرهنگ‌سازی هم خودبه‌خود انجام می‌شود. همه معتقدند "لقمه شو" یکی از دابسمش‌های فاخری است که تاکنون کارشده و کاملاً متفاوت است. من کارشناس تئاتر عروسکی و کارشناس ارشد تئاتر هستم و با یک علم به سراغ این امر آمدم، تلاش کردم با ترکیبی علمی و احساسی این اتفاق را رقم بزنم که هم به لحاظ بصری و زیبایی‌شناسی چشم‌نواز باشد و هم این‌که هنر عروسک‌گردانی را نشان دهم. به لحاظ فرهنگی هم اگر بخواهیم به کارنامه "لقمه شو" نگاه بیندازیم، "لقمه شو" با خلق اتفاقات درست تلاش می‌کند تا حداقل مخاطبی که بیننده این اثر است کم‌کم دست به خلاقیت بزند و دابسمش‌های خلاقانه تولید کند و هر کاری را در فضای مجازی منتشر نکند.

معتقدم فرهنگ‌سازی برای تلویزیون است چراکه مخاطب بیشتری دارد. من آزادانه یک حس درونی خوب را به دیگران منتقل می‌کنم و از این نظر بسیار خوشحالم. اگرچه به دنبال سرگرمی و شادی مردم از راه اخلاق و هنر هستم، اما دوست دارم اگر نقد درستی هم هست با عروسکم این کار را انجام دهم.

در تمام دنیا چهره‌های سرشناس نسبت به مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جامعه خود واکنش نشان می‌دهند و من هم در حد خودم با این عروسک انتقادهای اجتماعی را به تصویر می‌کشم و به مردمم کمک می‌کنم. هدف من تمسخر کسی نیست تنها هدف من نقد اجتماعی درست و آشنایی‌زدایی درست است و مردم را از نگاهی دیگر با موضوعات آشنا می‌کنم. برای ذهن آدم‌ها و دوری از کلیشه‌ها می‌توان با حرکت‌های تازه اتفاقات خوبی را رقم زد.

خلق عروسک لقمه و طراحی آن برچه اساسی بود؟ آیا ظاهر لقمه برگرفته از عروسک‌های فامیل دور و بچه در مجموعه "کلاه قرمزی" هست یا خیر؟

به‌هیچ‌عنوان از الگوهای مجموعه "کلاه قرمزی" و عروسک‌های آن استفاده نکردم و نخواستم تقلیدی از آن‌ها باشد. لقمه توسط خانم نیلوفر برومند از عروسک سازان خوب کشور طراحی‌شده و کاملاً شبیه به خودم است، کاراکتر خودم به شکل کاریکاتور روی او پیاده شده است. ظاهر او کاملاً شبیه به خودم است و عنوان لقمه را هم از نام فامیل خودم گرفتم که لقمانیان است. ضمن اینکه عروسک‌های کلاه قرمزی کاملاً ساختارشان متفاوت از لقمه است. لقمه اگر امروز موردتوجه واقع‌شده است به این دلیل است که کاملاً دلی ساخته‌شده است.


اشاره کردید که اولین ویدئو شما با یک عروسک دیگر بود، چرا از همان عروسک استفاده نکردید؟

آن عروسک وارداتی بود و متعلق به یک برند آمریکایی؛ ضمن اینکه انواع مختلفی از آن عروسک باشخصیت‌های متفاوت در سراسر دنیا وجود داشت و تصاویر زیادی از آن منتشرشده بود ولی لقمه کپی نیست. برای خلق یک کار هنری نباید از کپی استفاده کرد بنابراین ازآنجایی‌که هدف و چشم‌انداز ما طولانی‌مدت و بزرگ بود آن را کنار گذاشتم و شروع به طراحی کردم تا علاوه بر اینکه چهره نابی دارد متعلق به خودمان باشد.

آیتم‌هایی که شما ضبط می‌کنید یک‌دقیقه‌ای هستند و در فضای مجازی منتشر می‌شوند، قصد ندارید این مدت‌زمان را افزایش دهید؟

از آنجایی‌ که این آیتم‌ها در فضای مجازی منتشر می‌شوند مدت‌زمان آن نیز مشخص است و علاوه بر این مخاطب فضای مجازی حوصله زمان طولانی را ندارد و کم‌حوصله است، به همین دلیل فکر می‌کنم زمان یک دقیقه برای این برنامه کافی باشد.

آیتم‌های "لقمه شو" علاوه بر شبکه‌های اجتماعی، در چه فضایی قابل‌دیدن است؟

سامانه آی نت متعلق به شرکت آینه جادوست و همانند یوتیوب عمل می‌کند. البته از نوع ایرانی و شما می‌توانید ویدئوهای موردعلاقه خود را دانلود کنید. این سامانه به‌گونه‌ای است که به تعداد هر بازدیدکننده به صاحب اثر دستمزد پرداخت می‌شود و این خود یک اتفاق خوب است که می‌تواند منجر به خلق ایده‌های جدید شود.