گفتگوی مادرانه و پسرانه با شقایق فراهانی

مجله زندگی ایده آل: خودش مادر است. یک مادر با فرزندی که خیلی دوستش دارد. خودش جدایی را در زندگی شخصی تجربه کرده و با این اوصاف انگار می‌تواند بهترین محک برای سنجیدن عیار کیفیت «مادرانه» باشد. شقایق فراهانی در نقش مریم، نامزد سابق اردلان تمجید (با بازی مهدی سلطانی) در این سریال حاضر شده است. گپ و گفت ما با او بیش از آنکه حول و حوش سریال دور بزند به حال و هوای زندگی شخصی‌ شقایق نزدیک شد. بخوانید و خودتان هم به جواب بعضی سؤال‌ها فکر کنید.

مادرانه و نگاه خاص به جوان‌ها

در طول اين چند شب كه سريال پخش شده چه بازخوردهايي گرفته‌ايد؛ چه از طرف مردم و چه از طرف مخاطبان خاص‌تر مثل همکاران‌تان.

مخاطب خاص براي ما همان مردم هستند. برخوردي كه مردم نسبت به كار ما داشتند براي من بسيار حائز اهميت است. دلیل توجه مردم هم فکر می‌کنم به داستان‌های این سریال برمی‌گردد. فكر مي‌کنم شرايطي را كه در سريال مي‌بينيم در هر خانواده‌اي به شکلی وجود دارد. جای خشنودی است که در این ساعت، براي دیدن کانال‌های خارجی و «مادرانه» بحث ایجاد می‌شود. جای تاسف هم هست برای اینکه ای کاش سیاستگذاری‌های تلویزیون در این سال‌ها به گونه‌ای عمل می‌کرد که کارهای فاخر ما با برنامه‌های ماهواره‌ای اصلا مقایسه و وارد رقابت نمی‌شد چون سريال‌هاي ماهواره‌اي به لحاظ محتوا و ساختار فقط حادثه‌پرداز هستند و چيزي را به مخاطب آموزش نمي‌دهند اما همین سریال «مادرانه» با محتواي اجتماعي‌اش و مطرح کردن مسائلي كه همه ما به نوعي با آن درگير هستيم، در حال فرهنگسازي است و به مردم مسائلي را آموزش مي‌دهد.


وسوسه اي به نام«مادرانه»

چه شد که قبول کردید در این مجموعه بازی کنید؟

باید یادی از آقای زریباف کنم که همیشه تعریف می‌کردند فیلم‌هایی را می‌ساختند که داستانش در همان یک خط، شنونده را تحت تاثیر قرار دهد. در مورد «مادرانه» آقای جواد افشار که داستان را برایم تعریف کردند، بسیار تحت تاثیر قرار گرفتم و وسوسه کار با وجود تمام خستگی‌ها به دلم افتاد.

خودتان كدام‌يك از جنبه‌هاي اين كار را دوست داشتيد؛ حفظ خانواده، عشق يا حتي توجه به اعتياد؟

به نظرم نگاه ویژه این سریال به مسئله اعتیاد، مخصوصا رایج شدن اعتیاد بین جوانان، بیش از هر چیز در این سریال مهم است. ما باید ابتدا مسائل و مشكلات را ريشه‌يابي كنيم. پيش از هرچيز بايد ريشه‌يابي شود كه چرا شخصي به اعتياد روي آورده است نه اینکه چرا در حال حاضر معتاد است و چه بايد كرد تا اين اتفاق نيفتد. من فکر می‌کنم آقای نعمت‌ا‌الله، نویسنده این اثر به بهترین نحو این نگاه را به فیلمنامه «مادرانه» تزریق کرده است. از طرف دیگر مسئله طلاق، جزء مسائلی است که از نظر من پرداختن به آن در آثار فرهنگی‌مان مهم است و این هم از دیگر جنبه‌های «مادرانه» است. جنبه خیلی مهم دیگری هم که در این سریال به آن نگاه شده و در عرفان، اخلاقیات، دین، فرهنگ و سنت هم به آن اشاره شده، «تاوان» است که انسان‌ها در روند زندگی چه بخواهند و چه نخواهند جواب خوبی‌ها و بدی‌هاي خود را از خداوند و از آگاهی جهان هستی می‌گیرند.

پس یعنی شما معتقدید که «مادرانه» این بار سراغ جوان ها رفته و مشکلات آنها را مطرح می‌کند؟

بله، دقيقا همين‌طور است. اما آن چيزي كه من فكر مي‌كنم آقاي نعمت‌الله به زيبايي به آن اشاره كرده‌اند، اين است كه بيشتر جوانان با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنند که به فقر فرهنگی و نداشتن آگاهی و تجربه برمی‌گردد. تفاوت طبقاتی زیاد و دستیابی نداشتن جوانان به کار، موقعیت و درآمدی که دوست دارند، باعث می‌شود برای رسیدن به آرزوهای زمینی‌شان، راه درستی را پیش نگیرند.

متولد دهه ۵۰

شما يك پسر جوان از نسل جدید داريد و طبیعتا با معضلاتی که یک جوان دهه هفتادی می‌تواند در جامعه درگیرش شود، درگیرید. این نگرانی را چطور برطرف کرده‌اید؟

نگراني‌های والدین در رابطه با فرزند چيزي نيست كه از بين برود. من هنوز هم نگراني‌های زیادی را نسبت به پسرم دارم و فكر مي‌كنم تمام خانواده‌ها هم با آن درگير هستند. خود من متولد دهه ۵۰ هستم و خواهر و برادرم از بچه‌های دهه ۶۰ هستند. نگرانی‌های هر نسل متناسب با شرایط زمانه خودش، موقعیت معیشیتی و ... تغییر می‌کند. ولی نگرانی‌های انسانی در همه نسل‌ها یکسان است. وقتي به نسل خودمان نگاه مي‌كنم به ياد مي‌آورم که ما نگاه مستقلی به زندگی داشتیم و دل‌مان می‌خواست خودمان هم در ساختن زندگی‌مان بیشترین سهم را داشته باشیم. ما هم كمبودهايي داشتيم اما تلاش‌مان اين بود كه اين كمبودها را برطرف كنيم، نه اينكه به دنبال مسائلي برويم كه به نظر مي‌آيد، مي‌تواند جايگزين كمبودهاي‌مان شود.


رابطه شما با پسرتان چه شكلي است؟

ما در زندگي هم روزهاي سخت را تجربه مي‌كنيم و هم روزهاي خوب و شيرين و اين خوشبختي ماست که زندگی‌مان یکنواخت نیست و فراز و نشیب دارد. وقتي اتفاق بدي پيش مي‌آيد احساس مي‌كنيم غم دنيا در دل‌مان مي‌نشيند. این را من از روی تجربه شخصی می‌گویم. رابطه من و پسرم به گونه‌اي است كه با اينكه فرزند طلاق بوده، سعی کرده‌ام كمترين مشكل را با او داشته باشم؛ در اين راه سعي كرده‌ام با كمك گرفتن از مشاور و روانشناس با پسرم به نوعي برخورد كنم كه اعتمادش را جلب كنم و بيش از هر چيزي يك دوست براي او باشم و اميدوارم موفق شده باشم. گاهي مسائلي در زندگي پيش مي‌آيد كه كنار آمدن با آنها شايد يك عمر زمان ببرد اما خدا را شكر تمام تلاشم اين بوده كه پسرم به آگاهي لازم برسد (آگاهي و صلح درون).

پیشنهادتان برای مادران همسن و سال خودتان که فرزند جوان دارند، چیست؟

به نظر من پدر و مادرها بايد براي اينكه مشكلات فرزندان‌شان را حل كنند ابتدا از خودشان شروع كنند. اگر مي‌خواهيم به فرزندان‌مان آگاهي بدهيم ابتدا بايد خودمان به آگاهي درون برسيم در غير اين صورت هيچ‌وقت متوجه نمي‌شويم چه رفتاري را با فرزندمان داريم و چه رفتاري صحيح است و چه رفتاري غلط. اگر ما در مقام مادر يا پدر بتوانيم به خودشناسي برسيم طبيعتا رابطه بهتري با فرزندمان برقرار خواهيم كرد و در نتيجه زندگي شيريني را در كنار هم تجربه می‌کنیم.

نگـاه به طـلاق در«مـادرانـه»

در سريال «مادرانه» ما با موضوع طلاق هم روبه‌رو هستيم، يعني شما هم در زندگي شخصي‌تان و هم در اين کاری که دارید بازی می‌کنید، موضوع طلاق و بچه‌هاي طلاق را تجربه کرده‌اید. چقدر این دو تجربه به هم نزدیک بود؟

طلاق، تبعاتی دارد. در اصل تبعات طلاق است که تبدیل به معضل می‌شود. در سریال «مادرانه» با توجه به تجربه شخصی من در این زمینه، تبعات طلاق به خوبی نمایش داده می‌شود. تبعات طلاق همان‌هايي است كه در حال حاضر آقاي نعمت‌الله خيلي خوب و بسيار آگاهانه آن را به تصوير كشيده‌اند و البته با نگاهی تازه، یکی از معضلات شخصی کسانی را که دچار طلاق می‌شوند، نشان داده است. اينكه کسی كه از همسرش جدا شده و با فرزندانش زندگي مي‌كند، برای تشکیل زندگي مشترك جديد باید چه کند. در اصل یکی از مسائلی که در «مادرانه» مطرح می‌شود این است: آیا یک زن یا یک مرد بعد از طلاق و با وجود داشتن فرزند، مجاز است دوباره عشق و زندگی مشترک را تجربه کند یا خیر؟

شما خودتان اگر بخواهيد به اين سؤال پاسخ دهيد، چه مي‌گوييد؟

انسان ها حق عاشق شدن دارند. انسان‌ خلق شده تا عشق را تجربه كند و تا زماني كه عشق زمینی را تجربه نكند، مراحل رسیدن به عشق الهی را طي نخواهد كرد.

تجربه‌تان در این زمینه چه می‌گوید؟

من صرفا خودم اين تجربه را نداشته‌ام بلکه در زندگي خيلي از اطرافيانم اين مسئله را ديده‌ايم. اینکه پس از يك تجربه ناموفق چرا نبايد دوباره عاشق شوند؟ يك مرد هميشه به داشتن يك همسر، مادر و دختر نياز دارد و همين‌طور يك زن در زندگي‌اش به عشق، پدر و پسر نياز دارد و دوست دارد كه مرد زندگي‌اش را پيدا كند. اگر انتخاب درست داشته باشیم، می‌توانیم توازن بین خواسته‌های‌مان را برقرار کنیم.


ديدن پسرم از همه چيز مهم​تر است

در این روزها که به دلیل فیلمبرداری «مادرانه» وقت کمی دارید، ترجیح می‌دهید در زمان‌های فراغت محدودتان چه کنید؟

اینقدر سرم شلوغ است که ترجيح مي‌دهم در درجه اول وقتی برای پسرم بگذارم و در درجه دوم با دوستانم معاشرت كنم چون واقعا دلم برای همه آنها تنگ شده است.

شما اين روزها احساس خوشبختي مي‌كنيد؟

من در رابطه با ارتباطم با خدا احساس خوشبختی می‌کنم. هر چند كه ممكن است در بعضي موارد زمینی چالش‌هايي داشته باشم اما در رابطه‌اي كه با خداي خودم دارم خيلي راضي و خوشبخت هستم. امیدوارم خدا هم از من راضی باشد.

پدر و مادرم عاشق همديگر بودند

تعریف شما از عشق چیست؟

عشق تسليم است. عشق معني گسترده‌اي دارد. تسليمي است كه در آن توسل و توکل وجود دارد. معني واقعي آن همان تسليم است. تعریف عشق به معنی واقعی، رسیدن به عشق الهی است.

تا حالا در زندگي عاشق شده‌ايد؟

عشق زميني بله اما اميدوارم روزی به عشق الهی برسم. فكر مي‌كنم هر انساني بايد عشق را تجربه كرده باشد. به یاد بزرگواری که می‌گفت آدمی که عاشق نشده باشد که آدم نیست. هميشه پدر و مادرم عاشق هم بودند و هميشه عشق را بين اين دو نفر ديده‌ام. خانه ما همیشه مملو از عشق پدر و مادرم به هم بوده است. فرزندانی که پدران و مادران عاشق دارند، زندگی موفق‌تری دارند.

معتاد، يک انسان است

در سريال مادرانه بحث اعتياد مطرح است. آيا تا به حال براي شما پيش آمده كه در ميان اطرافيان‌تان كسي درگير اعتياد شود و ناخودآگاه اين جريان روي شما هم تاثير گذاشته باشد؟

بله، من چنین شرایطی را تجربه كرده‌ام.

مي‌توانيد درباره اين تجربه كمي صحبت كنيد؟ در برخورد با يك آدم معتاد چه رفتاري داشته‌ايد؟

به معتاد باید به چشم یک انسان نگاه کرد. فكر مي‌كنم معتادها عموما داراي مشكلات يكسان و چالش‌های خانوادگی و اجتماعی هستند و نمي‌توانند زندگي را همان‌طور كه هست، ببينند و بپذيرند. خیلی‌ها با رفتار اشتباه باعث می‌شوند که یک فرد معتاد بیشتر به سمت اعتیاد سوق پیدا کند. اين مسئله‌اي است كه بهتر است افراد جامعه نسبت به آن آگاهي پيدا كنند.