فرانچسکو توتی؛ خداحافظیِ تلخ با اسطوره‌ی عاشق

هفته نامه همشهری جوان - محمد امیرپور: یک بار درباره این که چرا تمام زندگی اش را در آ.ث رم گذرانده، جواب داد: «رم خانواده است، رم دریاست، رم کوه و اثر تاریخی است. رم برای یک رمی یعنی همه چیز.» و این همه چیز دقیقا یعنی هم چیز! باشگاه رم بزرگ ترین بازیکن تاریخش را از دست داد؛ کسی که در ۲۸ درصد بازی های تمام تاریخ باشگاه از سال ۱۹۲۷ که رم متولد شد، بازی کرده است؛ اسطوره ای که لباس قرمز گرگ ها، پوست دومش بود و «زدنک زمن» درباره اش گفته بود: «دادن توپ به او مثل سرمایه گذاری در بانک است.» واقعیت از فردای خداحافظی «توتی» همین قدر تلخ و گزنده است؛ رمی ها باید به دوام آوردن در فوتبال سری آ بدون بزرگ ترین حساب سپرده تاریخشان عادت کنند.

اسکودتوی اول ۱۹۴۲

هدیه موسولینی

در بحبوحه جنگ جهانی دوم این شمالی ها بودند که مدام قهرمان می شدند؛ لولونیا و اینترمیلان و یوونتوس. آ.ث رم که کاپیتان افسانه ای اش گیدوماستی به جنگ رفته بود. در سال ۱۹۴۲ دست به شاهکاری بزرگ زد و برای اولین بار بین قهرمان های متوالی شمالی ها، شکاف ایجاد کرد. فرانچسکو توتی بارها از «گیدوماستی» و کاری که برای رمی ها کرد، تعریف کرده؛ این که در مغز پدربزرگش ستاره بزرگ تر از گیدوماستی وجود نداشت و توی خانواده همیشه بحث افسانه ای او بود کاپیتانی که آخر هفته ها از پادگان به تمرینات باشگاه بر می گشت و آن ها را برای اولین بار قهرمان ایتالیا کرد.

اسکودتوی دوم ۱۹۸۳

شاهزاده رم

فرانچسکوی هفت ساله دیوارهای اتاقش را با عکس های اسطوره هایی مثل جوزپه جیانینی و برونو کونتی پوشانده. هواداری در رم از پدران به فرزندان منتقل می شود. اما فرانچسکو توتی خوش شانس ترین نسل هوادار رم هستند. رم با جادو شاهزاده- جیانینی- قهرمان سری آ می شود و فصل بعد در فینال جام جهان باشگاه های اروپا به خاطر یک ضربه پنالتی قهرمانی اروپا را به لیورپول واگذار می کند. تماشای عظمت رم در دهه ۸۰ عاشقان مقابل نسل بعدی را توییت می کنند، نسل فرانچسکو توتی و دنیله ده روسی.

۱۹۹۳؛ فقط سه دقیقه

برای اولین بار برای تیم اصلی رم بازی می کند؛ تنها سه دقیقه 180 ثانیه برای دلبستگی ای که 24 سال دوام آورد. بعدها درباره آن سه دقیقه گفت: «انگار داشتم برای پدربزرگم بازی می کردم؛ به خاطر پدرم؛ برای مادرم که ساعت ها بیرون زمین تمرین منتظر می نشست.» آن روز کارلو آنجلوتی هنوز بازکن آ.ث میلان بود. آنجلوتی تمام سال های بعد را روی نیمکت یک دوجین باشگاه اروپایی مربیگری کرد و توتی کماکان فوتبالیست ماند.

1997؛ ستاره کودتا

دقیقا همین روزها بود؛ دوم خرداد سال ۱۳۷۷. تیم ملی ایران رو به روی آ. ث رم قرار گرفت. فرانچسکو هنوز بازیکن مهمی نبود. دو گل فرانچسکو توتی ثابت کرد ایران در تمام تورنمنت ها از ستاره های فوتبال گل خواهدخورد؛ اولین نفر توتی بود؛ داور شوکر، کلینزمن، کرایس رونالدو، مسی و زلاتان هم ستاره های بعدی مسیر آماده سازی ایران و ایویچ با گل های توتی و جرمن گیاتاری به باتلاق تبدیل شد.

۱۹۹۸؛ سلام به آتزوری

دینوزوف، سرمربی ایتالیایی به توتی اعتماد کرد تا اولین دیدار ملی اش را ثبت کند. سال 1998 در ایران احمدرضا عابدزاده کاپیتان بود و علی دایی و خاکپور و جواد زرینچه ملی پوشان ما بودند. برای استمرار توتی در فوتبال کافی است خداحافظی ستاره های ایران را توی ذهن تان بیاورید؛ فرانچسکو سال ها بعد از خداحافظی عابدزاده و خاکپور و دایی هنوز بازیکن رم بود. بدن های سنگین ستاره های ایران و عضلات ورزیده توتی یک معنا دارند؛ استمرار توتی.

2000؛ چیپ دوست داشتنی

یورو ۲۰۰۰؛ ایتالیای زینوزوف آنقدر محتاط و دفاعی بازی می کرد که با وجود نایب قهرمانی، بعد از مسابقات اخراج شد. نیمه نهایی برابر هلند اما همان جایی بود که تونی منتظرش بود. اخراج زامبروتا و دو پنالتی هدررفته هلندی ها، مسابقه را از حالت عادی خارج کرده بود. فرانچسکو و تکنیک نابش در دقیقه ۸۳، جایگزین استفانو فیوره می شوند. مسابقه به پنالتی می رسد و فرانچسکو توتی با ضربه ای که تا آن روز هیچ کس ندیده بود و بعدها به ضربت چیپ معروف شد و ایتالیا به فینال رفت.

۲۰۰۱؛ اولین و آخرین قهرمانی

برای رمی ها توتی تنها اسطوره زنده دنیای فوتبال است. رمی ها خوب می دانند که اگر گل توتی به پارما در هفته آخر نبود، یوونتوس لعنتی باز هم قهرمانی را از چنگ شان بیرون می آورد. توتی در شروع هزاره جدید همه چیز داشت؛ بازوبند کاپیتانی باشگاه در بیست و پنج سالگی، قهرمانی سری آ و شهری که برایش هلاک بود.

2003؛ ما خانواده ای

سال ۲۰۰۳ راجرفدرر برای اولین بار فاتح گرنداسم تنیس شد. در روزهایی که فدرر به دنبال دست و پا کردن نامی برای خود بود، توتی آنقدر مشهور بود که رئال مادرید برای تکمیل پروژه کهکشانی هایش سراغ او برود؛ اما توتی شبیه زیدان، اوون، رونالدو و فیگو نبود. او همراه رم ۸ بار نایب قهرمانی در لیگ را چشید و تبدیل به تنها بازیکنی شد که رئال مادرید دوران برز در خریدش ناکام ماند.

۲۰۰۶؛ اسطوره تاریخ رم

برانکو ایوانکوویچ با جوانانی مثل جواد نکونام، ستار زارع و جواد کاظمیان به جام جهانی آلمان رفت؛ ستاره هایی که آن روزها کمتر از 23 سال سن داشتند. اما همه شان زودتر از توتی فوتبال را کنار گذاشتند که آن روزها سی ساله بود. ایتالیا و توتی با جام جهان به خانه برگشتند و توتی جوابی برای همه منتقدانش داشت: «مدام به من می گویند چرا سراغ درس و تحیلات نرفتم. شاید اگر درس خواندن را انتخاب می کردم، الان یک لیسانسه بیکار بودم که در رم ول می گشتم. نه توتی قهرمان جهان».

2007؛ آقای اروپا

با این که در اواسط فصل دچار مشکل آسیب دیدگی پا شد و پزشکان مجبور شدند پین فلزی داخل پایش را کنار بگذارند، اما فرانچسکو بهترین گلزن سابق اروپا شد؛ توتی ۲۶ گل هم برای گرگ ها زد و صاحب کفش طلای اروپا شد. فرانچسکو هم مانند بقیه ایتالیایی ها به خرافات اعتقاد داشت و اجازه نده پزشکان قطعه فلزی توی پایش را بیرون آورند. از آن روز توتی به «پا آهنی» معروف شد.

۲۰۱۳؛ زیبایی بزرگ

پائولو سورنتینو، فیلمساز ایتالیایی و خالق «زیبایی بزرگ» وقتی برای دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی روی سن رفت، گفت: «از داوران ممنونم، از ایتالیا ممنونم و البته از دیه گو آرماندو مارادونا.» سورنتینو از اهالی ناپل و شیفتگان مارادونا بود اما در فیلم برنده اسکار سورنتینو، هیچ ردی از مارادونا پیدا نمی کنید و این آوازه توتی است که به اسکار هم برسد. در سکانسی از فیلم تصویر کلوزآپ از لارپو پوبلیکا با این تیتر نمایش داده می شود: «به خاطر توتی...»

2014؛ مسن ترین

مسن ترین گلزل لیگ قهرمانان اروپا با ۳۸ سال و سه روز. توتی دقیقا سه روز بعد از تولد سی و نه سالگی اش این عنوان را از برایان گیگز پس گرفت تا به شیوه خودش انتقام شکست هفت به یک از مچستر یونایتد را بگرد. قطار توتی بنای رسیدن به ایستگاه پایانی را ندارد و بعید است که کسی را در دنیا پیدا کنید که از این موضوع ناراحتی باشند. هر چند همه این رکوردها هم باز تابنده استعدادهای او نبودند.

۲۰۱۷؛ پایان

برای اولین بار در طول فصل، پیش فروش بلیت های ورزشگاه المپیکو تمام شد. جنوآ آخرین حریفی است که فرانچستو توتی رو به رویش بازی خواهد کرد او با 25 سال حضور در درم و پوشیدن پیراهنی که دوست دوم اوست که کاپلو درباره پنج فوبتالیست برتر دنیا گفته بود: «توتی، توتی، توتی، توتی». هفت خرداد در وئرزشگاه المپیکو رم آخرین گلادیاتور هم بر زمین خواهد افتاد. آخرین توتی؛ آخرین افسانه و چقدر خوشبخت بودیم ما که این شان را داشتیم که در روزگار فرانچسکو توتی زندگی کنیم.