کی گفته مورینیو بیشتر از علیفر می فهمه؟ (۲)

هفته نامه تماشاگران امروز - سیامک رحمانی، هیوا یوسفی، فاطمه پاقلعه نژاد: سرهنگ علیفر می گوید کسی نیمه پر لیوان را نگاه نمی کند. می گوید انتقاد زیاد است و به خصوص رسانه ها روی او زوم هستند. می گوید تنها کسی است که شایستگی دارد در زمان گزارش فوتبال تحلیل فنی هم ارائه دهد چون مدرک مربیگری A دارد. می گوید در مجموع بهترین گزارشگر ایران است. مشکلی هم با واژه «ادعا» ندارد. اگرچه این توصیف برای کسی که مورینیو و گواردیولا را هم مربی نمی داند و می گوید در لیگ ایران هم نباید تیمی دست شان داد، هیچ اغراق آمیز نیست.

سرهنگ علیفر می گوید کمتر تن به مصاحبه می دهد چون همه مصاحبه ها شده کل کل درباره مواضع فنی او اما دوباره که برای مصاحبه می نشیند بیش از هر چیز درباره همین مواضع حرف می زند؛ درباره اینکه تقریبا همه مربیان دنیا غیرمنطقی اند و حرف حساب توی گوش شان نمی رود. درباره اینکه او سعی می کند با گزارش هایش فوتبال را به راه راست هدایت کند.

می گوید که بی تاثیر هم نبوده اما بیش از هر چیز دلش برای یک تیم غنچ می زند تا بدهند دستش و او ایده های دفاع پوششی اش را در آن پیاده کند. شاید این آرزوی ازلی ابدی مردی باشد که حالا - شاید بعد از جواد خیابانی - سیبل شماره دو دوستداران فوتبال است.

اما درباره علیرضا علیفر جز مرغ یک پای دفاع پوششی اش، نکات جالب دیگری هم برای دانستن هست؛ تعصبش به چند چهره جوان موسیقی و علاقه شدیدی که می گوید به سینما و فیلم دیدن دارد.


شما به جبر جغرافیا اعتقاد دارید؟ مثلا اینکه اگر در اروپا به دنیا می آمدید ممکن بود یک مربی خوب شوید؟

- صددرصد. نبوغ ایرانی خیلی زیاد است. البته ما ایرانی ها عاشق کشورمان هستیم. مثلا خود من شاید برای یکی دو سال بروم اما اصلا دوست ندارم برای همیشه از کشور بروم.

چند فرزند دارید؟

- دو دختر.

اهل فوتبال هستند؟

- روی علاقه و تعصبی که به من دارند، فوتبال را خیلی دوست دارند. آگاهی خیلی بالایی دارند و با من بحث می کنند.

چند ساله هستند؟

- بزرگ هستند ولی اگر می خواهید سن من را به دست بیاورید، نمی گویم سن آنها را!

الان بازی های داخلی را کمتر گزارش می کنید.

- رفتن و برگشتن به استادیوم آزادی و شلوغی و بازخوردهای فردا و پس فردایش خیلی برایم سخت است. در استادیوم دورم جمع می شوند. نمی توانم اوقات تلخی کنم. از یک طرف هم می گویند فلان حرف را این دفعه نگو یا می گویند عکس بینداز و ...

مطبوعات را نمی بینید؟

- نه. من فقط درت اینترنت رئوس مطبوعات ورزشی را می بینم و در تلتکست تلویزیون هم تیترها را می خوانم. مطالب مربوط به خودم را هم معمولا دوستانم به من می گویند.

اطلاعات درباره تیم ها را از چه سایت هایی می بینید؟

- همکاران گزارشگر من حتی جوان ترها هم روی هر بازی خارجی اینقدر وقت نمی گذارند که من می گذارم. من بین شش تا هشت ساعت وقت می گذارم. اول از ویکی پدیا لیست و شماره پیراهن را درمی آورم. بعد سایت های مختلف کشورها را نگاه می کنم. از اسکای اسپورت هم استفاده می کنم. اطلاعاتش خیلی خوب است. برای اطلاعات هر تیم به سایت خودش سر می زنم. اطلاعاتی به بیننده می دهم که همه جا نباشد و کسی نگفته باشد.

تا حالا برای گزارشگرها کلاسی برگزار شده؟

- کلاس های مربوط به گزارشگری را فکر می کنم شش یا هفت بار رفته ایم. آخرین بار دو سال و نیم قبل رفتیم.

مطالبی که گفته می شود خوب است؟

- برای تازه کارها بله؛ آکادمیک است. کلاس هایی که تشکیل می شود در سطح عالی نیست اما چون اجباری است، گزارشگرها هم شرکت می کنند.

اوایل دهه هشتاد یک مدرس انگلیسی هم آوردند.

- اواخر دوران آقای صافی بود. من یک جلسه بیشتر نرفتم. شاید هم اشتباه کردم و اگر ادامه می دادم بهتر می شد ولی دیدم خیلی ابتدایی شروع کرده بود و من همیشه شروع کار برایم خیلی مهم است.

فکر کردید خیلی نگاه بالا به پایین دارد؟

- حسین ذکایی همیشه به من می گوید همه می گویند علیفر از بالا به پایین فوتبال را نگاه می کند ولی این ایراد نیست. من هشت سال روزنامه نگاری فوتبال نویسی کرده ام. هفت سال کمک مربی بوده ام، ۳۱ سال هم با فوتبال روز دنیا زندگی کرده ام. فوتبال را خیلی خوب می شناسم و طبیعتا از بالا نگاه می کنم.

آیا نقدی بر گزارش هایی که انجام می شود صورت می گیرد؟

- در خود سازمان نه از آدمی در سطح من با ۳۱ سال سابقه گزارش ایراد نمی گیرند مگر اینکه شماها اذیت کنید. فردا روزنامه ها برای مدیر گروه و مدیر شبکه می آید. اگر یک نفر به علیفر گیر داده باشد که چرا این را گفتی، مدیر شبکه من را می خواهد.

البته آنها هم منطقی هستند و من به آنها می گویم که اگر بخواهند به حرف روزنامه ها گوش کنند هیچ گزارشگری اینجا سه ماه هم دوام نمی آورد. چون هشتاد درصد نیمه خالی لیوان را می بینند. من طرفدارهایی که وقتی می بینند من گزارش می کنم بازی را تا آخر نگاه می کنند بیشتر از همه دارم؛ همانطور که منتقد هم زیاد دارم.

خودتان در گزارش خودتان نکته منفی می بینید که فکر کنید باید برطرف شود؟

- نه. سبک گزارشگری خودم را بی نقص می دانم. یکی به دلیل اینکه از نظر فنی اطلاعاتم بالاست، دوم اینکه روی آنتن جرأت زیادی دارم که نکات اخلاقی و فنی را بگویم. هیچ کدام از همکارانم این جرأت را ندارند.

به ظاهر بازیکن ها خیلی گیر می دهید.

- به خاطر جوانان مملکتم. البته آدمی نیستم که بخواهم جانماز آب بکشم اما یک حالت معلم گونه در خودم می بینم چون هفت هشت سال مربی جوانان، نوجوانان و امید بوده ام. دلم می خواهد در جامعه ای که جوانان ما زیرپیراهنی با شلوار پاره می پوشند یا با یک کت چروک به عروسی می روند، برای جوانان نکاتی را روشن کنم.

در سال های اخیر نشریات غیرورزشی را می بینید؟

- به غیر از اینترنت هیچی نمی بینم. علاقه شدید به موسیقی دارم و در شبانه روز اقلا سه ساعت موسیقی گوش می دهم. پویا بیاتی، احسان تهرانچی و رامین بی باک از نظر من در موسیقی نابغه هستند. البته حدود بیست خواننده را دوست دارم ولی عاشق این سه نفر هستم. تمام آهنگ هایشان را خودشان می سازند؛ صداها بی نظیر و آهنگ ها تاپ!

چطور اینها را پیدا کرده اید؟

- من یک ساعت فرصت داشته باشم نشریات ورزشی را می بینم، بیشتر وقت داشته باشم در اینترنت دنبال آهنگ های جدید می گردم و دانلود می کنم.

قدیمی ها را هم گوش می دهید؟

- نه.

ده سال پیش قبل از پویا بیاتی چی گوش می دادید؟

- حالا اسم ها را ننویسید. شادمهر مثلا.

سینما را چطور پیگیری می کنید؟

- من فقط با دی وی دی تمام فیلم های ایرانی را می بینم.

با همسرتان می بینید یا تنها؟

- خانم و بچه ها اتاق و تلویزیون جدا دارند. آنها می بینند و بعد دی وی دی را به من می دهند. گاهی هم توصیه می کنند که مثلا این فیلم به درد نمی خورد. من هر جا باشم زیاد شوخی و خنده می کنم ولی از لودگی و بعضی لوس بازی ها که در بعضی فیلم های ایرانی هست نفرت دارم.

سبک مورد علاقه شما در سینما چیست؟

- به نظرم در سینما نباید سبک تعیین کرد. من فیلمی که خوب ساخته و پرداخته شده باشد و قصه خوب داشته باشد را می بینم در ده دقیقه اول می فهمم کارگردان چه کاره است.

کارگردان های مورد علاقه شما چه کسانی هستند؟

- بعضی از فیلم های مسعود کیمیایی مثل قیصر و سرب را بیشتر از سی بار دیده ام ولی بعضی از فیلم هایش را ده دقیقه اول خاموش می کنم. تعداد کمی از فیلم های داریوش مهرجویی را هم دوست دارم. فیلم اصغر فرهادی که اسکار گرفت را اصلا دوست نداشتم ولی چهارشنبه سوری را بیشتر از پانزده شانزده بار دیده ام. درباره الی... را بیشتر از سی بار دیده ام.

بازیگر مورد علاقه شما کیست؟

- بازیگری که به آن صورت به او علاقه داشته باشم فقط پرویز پرستویی است.

سریال های تلویزیون را هم دنبال می کنید؟

- قبلا مشتری دائمی سریال ها بودم ولی الان وقت ندارم.

فیلم های خارجی چطور؟

- متنفرم از این تکنیک های جدید و فیلم های جدید ولی از فیلم های کلاسیک یک لیست دارم که هر چند وقت یک بار ده تا از آنها را سفارش می دهم و بارها می بینم. چند شب پیش یک فیلم به نام Pretty Women دیدم که دوبله شده هم بود. ریچارد گیر با جولیا رابرتز در آن بازی کرده اند. در عرض دو روز چهار بار این فیلم را دیدم و ده بار دیگر هم خواهم دید. فیلمی است که صدایش را هم قطع کنی باز لذت می بری. فیلم های جدید اکشن را دوست ندارم. فیلمی که خیلی دوست داشتم و تا دنیا دنیاست دیگر مثل آن ساخته نمی شود فیلم تایتانیک کارگردان نابغه جیمز کامرون است.

مطالعه سینمایی هم دارید؟

- هر فیلمی که می بینم بلافاصله سرچ می کنم و همه اطلاعاتش را درمی آورم.

ولی در گزارش های تان زیاد از واژه های سینمایی استفاده نمی کنید.

- من آنهایی که شبیه چهره های هنری هستند را خیلی می گویم. دیروز در بازی یاری سن ژرمن آقای ناصر الخلیفی که هر وقت چهره ایشان را می بینم یاد ناصر خلاف در فیلم دست های آلوده می افتم. شاید بیشتر از بیست جا در مطبوعات به من حمله شد که چرا این را گفتی؟ چقدر هم به من اس ام اس زده شد که چقدر این نکته ای که گفتی خوب بود.

شما ۲۵ سال پلیس بودید؟

- کاردان فنی تصادفات و کارشناس تصادفات بودم. کارشناس دادگستری هم بوده ام. بعد از بازنشستگی هم می توانستم ادامه دهم چون شرایطش را داشتم.

هیچ وقت پیشنهاد بازی در سینما نداشته اید؟

- خیلی پیش آمده. اکثر من را برای بازی در نقش خود علیفر می خواسته اند که قبول نکردم.

چرا؟

- به نظرم کاراکترم خدشه دار می شود.

الان پژمان جمشیدی بازی می کند.

- اصلا شخصیتی که من برای او لائل بودم الان یک چهارم آن را هم قائل نیستم. مخصوصا به دلیل نقش هایی که بازی می کند. گاهی یک نفر یک نقش بازی می کند تماشاچی وقتی از سالن سینما بیرون می آیند تا چند روز یادش نمی رود ولی این نقش ها...

نقش خوب پیشنهاد شود بازی می کنید؟

- تمام نقش هایی که به من پیشنهاد شده در حاشیه فوتبال است.

برای کار گزارشگری خودتان انتهایی ترسیم کرده اید؟

- شاید باور نکنید؛ ما مبلغ بسیار ناچیزی برای هر گزارش می گیریم که تازه الان که در سال ۹۴ یک سوم به آن اضافه شده باز هم قابل گفتن نیست. من برای پول گزارش نمی کنم، این کار را دوست دارم و تا زمانی که احساس می کنم آدم توانایی در این حرفه هستم کارم را ادامه می دهم. به سن و سال هم کار ندارم.

و اگر بگویند دیگر شما را نمی خواهیم ضربه می خورید؟

- مگر یک بازیگر در سینما چند سال کار می کند؟ اصلا بازنشست نمی شوند. فقط دیگر به آنها نقش نمی دهند.

به نظر شما اگر تلویزیون ما خصوصی بود به شما گزارش می دادند؟

- کسانی که به من نقد دارند شاید در عمرشان من را ندیده باشند ولی مثل هیوا یوسفی اکثرا نیمه خالی لیوان را می بینند.

مثلا جواد خیابانی می گوید کسی که گزارش های من را دوست ندارد، صدای تلویزیون را ببندد.

- من تا الان به کسی نگفته ام صدای تلویزیون را ببیندد. تعدادی از همکارانم وقتی گزارش دارند، مردم صدای تلویزیون را می بندند ولی وقتی من گزارش دارم حتی مخالفانم صدا را نمی بندند چون می خواهند استفاده کنند. من در کار خودم با تجربه هستم. تمام سرد و گرم گزارشگری فوتبال را با چشیده ام و الان در اوج تجربه هستم. البته نمی گویم در اوج توانایی هستم و بی اشتباه نیستم.

تلویزیون اگر یک بازی حساسی داشته باشد دو سه گزینه پیش از شما دارد.

- این به خاطر طرز برخورد من روی آنتن با مخاطب است. وقتی یک بازی مهم به من می دهند می دانند اگر در این بازی یک نکته مهم اتفاق بیفتد می گویم و شدیدا انتقاد می کنم. به خاطر این و به خاطر بازخوردهایی که مدیر باید جواب بدهد اینگونه است.

در مورد بازی خارجی که این نگرانی وجود ندارد.

- در مورد بازی خارجی هم شما اصحاب رسانه اذیت می کنید. من اگر مدیر گروه ورزش باشم وقتی می دانم اگر علیفر را برای گزارش فلان بازی مهم بگذارم باید تا سه روز آینده جواب پس بدهد ولی اگر فلانی را بگذارم کبریت بی خطر است و چیزی نمی گوید که مردم و رسانه ها اعتراض کنند خب آن نفر دوم را می گذارم.

نیمه پر لیوان این است که اگر مردم به گزارشگری اعتراض نمی کنند، شاید آن فرد اشتباه کمتری دارد.

- بعضی همکاران من پاس تو در را هم نمی دانند.

شما بازی هایی را که خودتان گزارش نمی کنید می بینید؟

- بله. من اولین چیزی که در تلویزیون می بینم، فوتبال است.

اغلب گزارشگرها گفته اند طرفدار چه تیم هایی هستند؛ شما طرفدار چه تیمی هستید؟

- من در تیم های ملی طرفدار هلند هستم و عشق هلند دهه هفتاد را دارم. آن فوتبال شناوری که تا آخر دنیا تکرار نخواهد شد. در هلند هم طرفدار آژاکس هستم. باشگاهی هم طرفدار تیم خاصی نیستم. مربی برای من خیلی مهم است. ممکن است این فصل طرفدار بارسلونا باشم، فصل بعد طرفدار رئال باشم.

علی پروینی هم هستید؟

- نه.

اتوریته پروین را دوست دارید.

- در ایرانی ها اسطوره ها را دوست دارم. علی پروین، پرویز قلیچ خانی، ابراهیم آشتیانی...

قلعه نویی چطور؟

- قلعه نویی در خط میانی یکی از بهترین ها بود ولی در مربیگری نه. این را می می گفتم که در تیم های خارجی مربی برایم خیلی مهم است. بین بارسلونا و رئال هم هر کدام از دو مربی را بیشتر دوست داشته باشم دوست دارم تیم آن مربی ببرد.

تیم باشگاهی ایران چطور؟

- نمی گویم؛ یعنی نباید بگویم. من همان تیمی که پدرم طرفدارش بود و در بچگی من را قلمدوش می کرد و به امجدیه می برد دوست دارم ولی نمی گویم چون بازی کردن با احساسات مردم است.

اسم خودتان را در گوگل سرچ می کنید؟

- نه، اعصابم خرد می شود چون ایرادهای بنی اسرائیلی می گیرند. من نود دقیقه فوتبال گزارش می کنم با تماشاگر بالای پنج تا ده میلیون و حتی نتایج را اکثرا پیش بینی می کنم.

اینکه می گوید در ۱۵ دقیقه ۱۵ گل می شود زد...

- خب می شود.

تا حالا امکان نداشته.

- می شود. کسی نمی تواند حرف من را رد کند. در سه دقیقه سه گل زیاد دیده ایم.

داب اسمش هایی که برای شما ساخته اید را دیده اید؟

- یک بار مازیار فلاحی، تمام جملات من را گفته بود که دخترم به من نشان داد.

پنالتی استیون جرار که گفتید قطعا گل می شود.

- نه. اینطور نگفتم. خود بچه های سازمان هم در صرفا جهت اطلاع همین را پخش کردند. من گفتم استیون جرار که روی ضربات کاشته از چهل متری گل زده پنالتی گل کردن برایش قاعدتا مثل آب خوردن است.

به جواد خیابانی این نقد را دارند که می گوید اگر مسی جای فلانی بود حتما این توپ را گل می کرد.

- نه. او می گوید «حتما» ولی من یک قاعدتا یا معمولا می گذارم.

قبلا در یک مصاحبه گفته اید جواد خیابانی را خیلی قبول دارید.

- الان نمی خواهم درباره هیچ کدام از همکارانم صحبت کنم. همه همکاران من خوب هستند زیرا از بین صدها هزار داوطلب گزارشگری توانسته اند بیایند گزارشگر شوند.

از نکونام انتقاد کردم، گفت شکایت می کنم

ولی در مورد داخلی ها زیاد نمی گویید. نقد مربیگری هم به آن شدتی که به خارجی ها می کنید در مورد داخلی ها چیزی نمی گویید.

- بازی استقلال و ملوان را فصل گذشته گزارش کردم. جواد نکونام آن روز بسیار ضعیف بازی کرد و من شمردم دیدم شش هفت بار توپ را از دست داد. آن روز گفتم اگر اشتباه نکنم جواد نکونام ششمین توپی است که از دست می دهد؛ یک بار هم با یک بازیکن خودی استقلال درگیر شد که گفتم جواد نکونام که تازه یک ماه است به استقلال آمده چطور با یک بازیکنی که سال هاست در این تیم است اینجور برخورد می کند؟ از او بعید است.

فردای آن روز مدیر گروه و مدیر شبکه من را توبیخ کردند که نکونام از تو شاکی است. گفتم من همه اینها را که گفتم درست است. فیلم بازی را ببینید اگر درست نگفته بودم به من اعتراض کنید. آقای نکونام در مطبوعات گفت شکایت می کنم ولی چون حرف های من مستند بود شکایت نکرد.

کسی حضورا به شما شکایت نکرده؟

- بین هاف تایم مربی و بازیکن بالا می آیند و می گویند هوای ما را داشته باش.

ولی اصلا این انتقادی که از خارجی ها می کنید با انتقادی که از ایرانی ها می کنید قابل مقایسه نیست.

- به هر حال اینها هموطن ما هستند و یک مقدار به خاطر شرم حضور و روابط و دوستی هاست.