در اینستاگرام سیاسیون ایرانی چه خبر است؟

مجله همشهری جوان - محمدرضا کاظمی، فائزه خابوری: چند وقتی می شود که سایت های خبری و خبرگزاری ها به یک منبع جدید دست پیدا کرده اند. حالا در کنار جملاتی مثل به نقل از منابع آگاه و منبعی که خواست نامش فاش نشود، به نقل از صفحه اینستاگرام آقای... هم اضافه شده و خیلی راحت عکس ها و مطالبی که چهره های مختلف در صفحات شخصی شان می گذارند، تبدیل به منبع یک خبر کوتاه و بعضا بلند می شود.

اما حضور چهره های سیاسی نه فقط برای رسانه ها، بلکه برای خیلی از مردم هم سودمند بوده است. اینکه مردم می دانند این صفحات توسط شخص یا اشخاصی نزدیک به صاحب صفحه (و بعضا خود صاحب صفحه) اداره می شود و امکان دارد حرف شان بدون سانسور و بدون هیچ واسطه ای به گوش مسوولی برسد. خیلی ها را بر آن داشته که خودشان را به این پیج ها برسانند و مثلا مستقیم با رئیس جمهور، وزرا و شهردار صحبت کنند.

یکی دیگر از نتایج نزدیک شدن مردم به چهره های سیاسی این است که عملا عنصر روابط عمومی در سازمان ها خیلی کمرنگ شده، گرچه اینستاگرام برخی از سیاسیون توسط مسوولان روابط عمومی در سازمان ها خیلی کمرنگ شده، گرچه اینستاگرام برخی از سیاسیون توسط مسوولان روابط عمومی سازمانشان اداره می شود! ما در این پرونده سرکی کشیدیم در صفحات شخصی چهره های مطرح سیاسی، کسانی که سرشان با اداره امور کشور گرم است و هرازچندگاهی اندکی از تایم شان را هم در شبکه های اجتماعی سر می کنند تا ببینند دنیا دست کیست.

در روزهایی که سر ماندن یا نماندن مربی تیم ملی حرف و حدیث های زیادی بود، خیلی ها به صفحه اینستاگرام رئیس جمهور رفتند و با خواهش و تمنا و بعضا تهدید و استفاده از الفاظ ناشایست از مقام اول اجرایی کشور خواستند که در این مورد شخصا ورود کند و جلوی وزیر ورزش بایستد. این اتفاق یکی از حواشی سروصدای صفحات اشخاص سیاسی در اینستاگرام بود.

درست است که بیشتر موج هایی که در اینستا به وجود آمده حول محور سوپراستارهای هنر و ورزش می چرخید، اما چهره های سیاسی هم کم جوساز نبودند و گاهی در زمینه موج سازی حتی از هنرمندان هم پیشی گرفتند. نمونه هایی از این دست هم کم نیستند. از درگیری ها به خاطر اخراج کردن کی روش گرفته تا گردوخاک اهواز و داستان های مربوط به مذاکرات هسته ای که این آخری همچنان هم بازار داغی دارد. با هم چرخی بزنیم در پیج های سیاسیون و ببینیم تا به حال چه موج هایی به پا کرده اند و تا چه حد اسمشان سر زبان ها افتاد؟

#همان_زیلوی_ساده


پیج Khamenei.ir از آن صفحه های اکتیو اینستاگرام است و روزی چند پست و عکس جدید در آن قرار داده می شود. یکی از پست هایی که در اینستاگرام رهبری بسیار پرحاشیه بود، داستان نامه رهبر به جوانان اروپا و آمریکای شمالی است که به از آنها خواسته بود شناخت بی واسطه ای از اسلام بدون درنظر گرفتن تبلیغات غربی کسب کنند. این نامه در رسانه های مختلف بازتاب زیادی داشت و به چندین زبان بازنشر شد.

عکس دیگری که در پیج رهبری حاشیه های زیادی را به وجود آورد، عکسی بود که مقام معظم رهبری را مشغول سخنرانی در حرم امام خمینی (ره) نشان می داد در حالی که در زیر جایگاه سخنرانی در حرم تازه بازسازی شده زیراندازی روی فرش های پرنقش و نگار حرم افتاده بود، با این جمله: «همان زیلوی ساده همیشگی حسینیه امام خمینی» تعداد زیادی از کاربران عقیده داشتند آوردن این زیرانداز از بیت رهبری و استفاده از آن، پیام خاصی دارد و شاید این حرکت، انتقادی به شکوه و تجملاتی باشد که در بازسازی حرم امام خمینی (ره) استفاده شده است.

در زیر این جمله چند عکس از سخنرانی آیت الله خامنه ای چندین هزار کامنت گذاشته شد و بحث هایی شکل گرفت که از سیره امام خمینی (ره) شروع شد و تا دولت کنونی و طرفداری از جناح های مختلف هم ادامه داشت.

#خاطره بازی


ضرغامی انگار از وقتی مسوولیت صدا و سیما از روی شانه هایش برداشته شده،بیشتر به کارهای متفرقه می پردازد، پیج اینستاگرام او هم یکی از پیج های پرطرفدار است. رئیس پیشین صدا و سیما یا آن گونه که در پیجش نوشته شده مهندس عزت الله ضرغامی آلبوم عکس های قدیمی اش را در فضای مجازی باز کرده و هر روز یک سند تازه رو می کند؛ از عکس با حاج احمدآقا و خاطرات جماران و سیگار گرفته تا حمایت از گلسرخی و مزاح منشوری سیدهادی خامنه ای در بازدید از کارخانجات تولید راکت فجر.

نگاهی که فالوئرهای مهندس نسبت به او پیدا کرده اند، خیلی با شناخت اولیه تفاوت دارد. در اینستاگرام مردم با عزت الله ضرغامی ای مواجه می شوند که با عکس های قدیمی خاطره بازی می کند و خیلی از حرف هایی را می زند که شاید توقع نداریم هیچ وقت در صدا و سیما آنها را بشنویم. اینستاگرام ضرغامی نشان دهنده یک صفحه شخصی بامزه است، پر از ریزه کاری های زندگی شخصی یک فرد سیاسی و کلی عکس و خاطره از آدم هایی که می شناسیمشان که اتفاقا این مورد جزء علاقمندی های باستانی ما ایرانی ها هم هست.

#مذاکرات_هسته ای


مهم ترین موج سیاسی چندین سال اخیر در رسانه های مجازی بی شک متعلق به مذاکرات هسته ای و گروه ۱+۵ است. از عکس ها و اخبار و هشتگ های مختلف گرفته تا شوخی ها و لطیفه ها و... در کل مذاکرات و توافقات صورت گرفته به دغدغه خیلی از مردم بدل شده بود. بخشی عظیمی از این مساله به این خاطر بود که تیم مذاکره کننده ایران تصمیم گرفته بود افکار عمومی را در جریان روند مذاکرات بگذارد. محمدجواد ظریف از اولین چهره های سیاسی بود که پیج فیس بوکی ساخت و اتفاقا خیلی هم در آن فعال بود، اما در اینستاگرام معاون او عباس عراقچی است که سکان را به دست گرفته و اوضاع و احوال تیم مذاکره کننده را به اطلاع مخاطبان می رساند.

بیشتر کاربران اینستاگرام هم با دعای خیر و «چه به نتیجه برسید و چه نرسید دوستتان داریم» و «درود بر شرف و غیرتتان» و از این قبیل جمله ها حمایتشان را از وزیر امور خارجه و هیات همراهش اعلام می کنند و انرژی مثبت است که به سمت آنها پرتاب می کنند و البته این اطلاع رسانی معاون وزیر چند هم بی حاشیه نبوده. تعدادی از عکس هایی که عراقچی هنگام مذاکره با گوشی موبایلش گرفته بود تا در اینستاگرام به اشتراک بگذارد، باعث شد بسیاری از کاربران به عراقچی بگویند که محل مذاکرات پیک نیک نیست و او بهتر است به جای عکس گرفتن از جان کری به فکر پیش بردن مذاکرات باشد و گوشی بازی نکند!

#من_عاشق_محمدم


یکی از عظیم ترین موج های شبکه های اجتماعی را می توان به نام شهاب مرادی، روحانی اکتیو این روزها زد، موج «من عاشق محمد هستم- حدود پنج ماه قبل طی یک پیشنهاد از صفحه اینستاگرام مرادی در پاسخ به توهین مجله فرانسوی به پیامبر اسلام به راه افتاد. این موج نه تنها بازتاب زیادی در رسانه ها داشت، بلکه در بین مردم هم حسابی محبوب شد. از میزان تاثیر این جریان همین بس که بعد از به راه افتادن آن، پروفایل های بی شماری به تصویر پیشنهادی شهاب مرادی با جمله من عاشق محمدم تبدیل شد.

در کل، شهاب مرادی چهره پرطرفداری در اینستاگرام به شمار می رود و پست هایش زیر ۱۰هزار لایک نمی خورد، این پست معروف هم ۱۶هزار لایک و حدود ۳ هزار کامنت داشت. کمپین «من عاشق محمدم» به سرعت پیش رفت و بسیاری از افراد در داخل و خارج از کشور عکس هایی را با این عنوان منتشر کردند. به طوری که امروز #من_عاشق_محمدم و Ilovemohammad# هرکدام حدود ۱۹ هزار پست را در بر می گیرند. در این میان هنرمندان و سیاسیون بسیاری هم به این کمپین پیوستند، بهاره رهنما، آزاده نامداری، نرگس آبیار، جواد رضویان، رضا صادقی، ابراهیم حاتمی کیا، بهروز شعیبی، بهنوش بختیاری، سحر ولدبیگی، نیما کرمی، رضا رفیع، سعید بیابانکی و حتی علی لاریجانی و محمدباقر قالیباف کسانی بودند که در پیج اینستاگرامشان به حمایت از این جریان پرداختند.

پیج رئیس جمهور یکی از پرحاشیه ترین صفحات سیاسیون در اینستاگرام است

مجازی بازی آقای رئیس

صفحه دکتر روحانی که توسط بروبچه های سایت ریاست جمهوری اداره می شود، یکی از موج سازترین صفحات سیاسیون است.

#گرد و خاک_اهواز


مشکل آب و هوای خوزستان و گرد و غبار آن منطقه هم یکی دیگر از مشکلاتی بود که پایش به اینستاگرام رئیس جمهور باز شد، حدود ۱۸ هفته قبل به تاریخ اینستاگرام، روحانی در صفحه اینستاگرام خود متنی را با عنوان «با شما هم نفسم...» منتشر کرد و قول پیگیری برای بهبود وضعیت آب و هوایی آن منطقه را دارد، این عکس حدود ۱۰ هزار لایک گرفت و بساط کامنت بازی زیر آن هم حسابی داغ شد و بیشتر خوزستان ها از وضعیت بد آب و هوایی و بیماری تعداد زیادی از ساکنان آن منطقه شکایت می کردند و از معصومه ابتکار می خواستند که هرچه زودتر فکری به حال اوضاع آب و هوایی جنوب کشور بکند. در این میان دعوایی هم بین اصفهانی ها و خوزستانی ها بر سر انتقال دادن یا ندادن آب کارون به زاینده رود رخ داد. در کل خیلی از خوزستانی ها ادعا کردند رئیس جمهور، رئیس سازمان محیط زیست و دیگر مسوولان تا وقتی واقعا در خوزستان نفس نکشند، نمی توانند با مردم استان همدردی کنند.

#کی روش_باید_بماند


اوایل فروردین ماه بود که شایعه های رفتن کی روش از ایران داشت به حقیقت تبدیل می شود و سرمربی تیم ملی قصد داشت بعد از بازی با سوئد خداحافظی کند. کی روش در نامه ای تصمیمش را علنی کرده بود، اما بسیاری از رسانه ها و مردم با این قضیه مخالف بودند، حواشی این تصمیم در رسانه های مجازی بازتاب بیشتری داشت و خیلی از حامیان کی روش راه های مختلفی را برای نشان دادن اعتراض خود پیدا کرده اند. از تشکیل کمپین های حمایتی با هشتگ های «کی روش باید بماند» و «ما همه کی روشی پور هستیم» گرفته تا هجوم به صفحات چهره های سیاسی.

یکی از صفحه هایی که حضور فعال مجازی در آن به خوبی قابل مشاهده بود، صفحه حسن روحانی، رئیس جمهور بود. بسیاری از کاربران اینستاگرام زیر پست های رئیس جمهور خواستار ماندن کی روش در ایران و حتی عزل محمود گودرزی، وزیر ورزش و جوانان بودند. کامنت هایی مانند «ما به شما رای دادیم شما هم به ماندن کی روش رای بدیدم ، «کی روش باس ماس ینی هم باس تیم ملی ماس هم باس مردم ماس» و... نشان می داد که مردم می خواهند هر طور هست کی روش سرمربی تیم ملی در ایران بماند. البته پیج رئیس جمهور تنها پیجی نبود که مورد هجوم کاربران قرار گرفت.

صفحات مربوط به جواد ظریف و علی مطهری هم در شبکه های اجتماعی در این مدت با کامنت های زیادی از طرف حامیان کی روش همراه بود. جالب اینجاست که بعد از نتیجه دادن این حرکت و ابقای کی روش در سمت مربیگری تیم ملی، پرسپولیسی ها هم دست به کار شدند و برای بهبود وضعیت تیمشان از رئیس جمهور درخواست کردند که شخصا به وضعیت این تیم رسیدگی کند. با وجود اینکه دولت دخالت مستقیم در رفتن یا ماندن کی روش را تکذیب می کند، اما تصمیم تداوم حضور کی روش با این اعتراضات همزمان بود و این بار این عزم عمومی جواب داد.