من پنالتی زن نیستم!

مجله همشهری جوان - علیرضا گرانپایه: ژاپن در حالی مقابل امارات در ضربات پنالتی شکست خورد که هوندا و کاگاوا ستاره های این تیم پنالتی شان را خراب کردند، اما این دو اولین ستاره های یک تیم نیستند که نتوانستند در ضربات پنالتی به تیمشان کمک کنند.

گل کردن ضربه پنالتی روی کاغذ آسان ترین کار در دنیای فوتبال است. گل کردن توپ 450 گرمی از فاصله 11 متری مقابل دروازه ای که 7 متر و 32 سانتی متر طول و 2 متر و 44 سانتی متر ارتفاع دارد نباید کار سختی باشد. آن هم در شرایطی که قد یک دروازه بان نهایت دو متر است. اما بارها همین کار به ظاهر ساده توسط بزرگ ترین بازیکنان تاریخ فوتبال دنیا صورت نگرفته است.

کاری که انجام ندادنش قطعا نشان از توانایی پایین فنی این بازیکنان یا جادوی خاص دروازه بانان ندارد و به نظر می رسد بیش از آنکه دلایل فنی در آن دخیل باشد، به مسائل روحی و روانی بازیکن در لحظه قرار گرفتن پشت ضربه پنالتی بستگی دارد. در ادامه نگاهی انداخته ایم به بازیکنان صاحبنامی که هرچند بارها توپ هایشان از فواصل دورتر وارد دروازه شده است ولی نتوانستند در لحظات حساس پنالتی ها به کمک تیمشان بیایند.

دونادونی- جام جهانی 1990- ایتالیا، آرژانتین


سرنوشت جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا با ضربات پنالتی گره خورده بود. هر دو بازی نیمه نهایی جام برای تعیین فینالیست ها به ضربات پنالتی انتهای بازی کشیده شد تا جام جهانی سال ۱۹۹۰ از این جهت منحصر به فرد باشد. انگلستان به مصاف آلمان غربی رفت تا با شکست ۴-۳ در ضربات پنالتی استارت شکست های پیاپی اش را در جام جهانی شروع کند.

ایتالیا میزبان که تا مسابقه نیمه نهایی مقابل آرژانتین بدون گل دریافتی در جام به دنبال ثبت رکوردی دست نیافتنی بود با تساوی یک بر یک مقابل این تیم تعیین فینالیست را به ضربات پنالتی موکول کرد. دونادونی که تا آن بازی یکی از بهترین بازیکنان جام بود، پنالتی خود را خراب کرد تا ورزشگاه سن پائولو ناپل به یکی از نحس ترین ورزشگاه های این کشور تبدیل شود. یاران مارادونا در فینال این جام اسیر یک ضربه پنالتی دیگر شدند تا آلمان غربی با یک گل آرژانتین را شکست دهد.

لمپارد جرارد (جام جهانی ۲۰۰۶- انگلستان، پرتغال)


انگلستان با ۴ شکست در ضربات پنالتی در تاریخ جام جهانی رکورددار است. مرحله یک چهارم نهایی جام جهانی ۲۰۰۶ یکی از تلخ ترین شکست های تاریخ انگلستان را رقم زد. نسل پرستاره انگلیس مقابل پرتغال به تساوی رسید و نتوانست حریف کاروالیو، دروازه بان این تیم در ضربات پنالتی شود. لمپارد و جرارد و ستاره انگلستان پنالتی خود را خراب کردند تا انگلیس باز هم دست خالی به کشورش بازگردد.

مارتین پالرمو (قهرمانی آمریکای لاتین ۱۹۹۹- آرژانتین، کلمبیا)


مارتین پالرمو مهاجم سال های دور تیم ملی آرژانتین در غیاب مارادونا، پنالتی زن اول تیم در مسابقات قهرمانی آمریکای لاتین سال ۱۹۹۹ بود ولی در بازی مقابل کلمبیا طی ۹۰ دقیقه سه ضربه پنالتی که نصیب تیم ملی کشورش شده بود را گل نکرد تا صاحب رکوردی در تاریخ فوتبال دنیا شود که به این راحتی ها کسی قادر به شکستنش نباشد.

روبرتو باجو (جام جهانی ۱۹۹۴- ایتالیا، برزیل)


۴ سال پس از جام جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا، سناریوی تکراری برای آتزوری ها رقم خورد. دومین دیدار برزیل و ایتالیا در فینال جام جهانی باعث شد برای اولین بار در تاریخ جام جهانی ضربات پنالتی مشخص کننده قهرمان جام باشد. باره سی مدافع سرشناس تیم میلان اولین پنالتی ایتالیا را خراب کرد، ماسارو پنالتی چهارم را هم خراب کرد ودرحالی که چشم ها به پاهای روبرتو باجو بهترین بازیکن ایتالیا دوخته شده بود، او در مقابل تافارل، دروازه بان برزیل ناکام ماند و توپ را به آسمان ورزشگاه رزبال فرستاد. عکس ناراحتی باجو در کنار خوشحالی برزیلی ها یکی از ماندگارترین صحنه های تاریخ فوتبال دنیا لقب گرفت تا باجو اعلام کند تا لحظه مرگ تلخی خراب کردن آن پنالتی را فراموش نخواهدکرد.

دیوید ترزکه (جام جهانی ۲۰۰۶- فرانسه، ایتالیا)


فرانسه به همراه زیدان به فینال جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان رسید ولی در حالی که کارشناسان تصور می کردند خروس ها برای فتح جام کارسختی به دنبال ندارند، ضربه سر ناگهانی زیدان به سینه ماتراتزی مدافع ایتالیا و اخراج ستاره فرانسه از زمین تمام معادلات را به هم ریخت. پس از تساوی در ۱۲۰ دقیقه، بار دیگر ضیافت پنالتی ها قهرمان جهان را مشخص کرد. دیوید ترزگه مهاجم گلزن فرانسه پنجمین پنالتی فرانسه را خراب کرد تا ایتالیا با درخشش بوفون و کاناوارو قهرمان جهان شود. ترزگه سال ۲۰۱۵ از دنیا فوتبال خداحافظی کرد.

آساموآژیان (جام جهانی ۲۰۱۰- غنا، اروگوئه)


اگر آساموآژیان بهترین بازیکن غنا در جام جهانی ۲۰۱۰ پنالتی بادآورده دقیقه ۱۲۰ مقابل اروگوئه را به ثمر می رساند، نخستین دوره برگزاری جام جهانی در قاره آفریقا می توانست با حضور تیم ملی غنا در بین ۴ تیم نهایی مسابقات همراه باشد. در حالی که ضربه سر دقیقه ۱۲۰ بازیکن غنا در بازی مرحله یک چهارم نهایی مقابل اروگوئه از دروازه بان این تیم عبور کرده بود ولی دست های سوآرز به کمک تیم آمد و مانع رسیدن توپ به تور دروازه شد. سوآرز کارت قرمز را به جان خرید ولی ژیان نتوانست پنالتی را به گل تبدیل کند تا در نهایت در ضربات پنالتی اروگوئه با شکست غنا به جمع ۴ تیم برسد.

آرین روبن (جام باشگاه های اروپا ۲۰۱۲- بایرن مونیخ، چلسی)


بایرن مونیخ با درخشش آرین روبن توانست به فینال جام باشگاه های اروپا برسد و در ورزشگاه خانگی خودش آلیانز آره نا از چلسی میزبانی کند. بایرن دقیقه ۸۳ با گل مولر پیش افتاد ولی دروگبا ستاره بی چون و چرای چلسی در این مسابقه توانست با گل دقیقه ۸۷ تیم را به جام برگرداند. بازی به وقت اضافه کشیده شد تا دقیقه ۹۵ بایرن مونیخ صاحب ضربه پنالتی شود ولی روبن هلندی مغلوب پیتر چک شد تا پس از تساوی در ۱۲۰ دقیقه، بایرن مونیخ در خانه با شکست در مقابل چلسی جام را به انگلستان بفرستد.

تاریخ یک ضیافت

هرچند ضربه پنالتی هیجان یک مسابقه فوتبال برای تماشاگران را تا چند برابر افزایش می دهد ولی عده ای انتخاب پیروز یک مسابقه فوتبال به کمک ضربات پنالتی را ناعادلانه می دانند.

ایده کارل

ایده اضافه شدن ضربات پنالتی به قوانین مسابقات فوتبال اولین بار توسط کارل والد، داور آلمانی مطرح شد. کارل معتقد بود تنها از این طریق می توان ورزشکارانه برنده یک مسابقه را تعیین کرد. تا قبل از سال ۱۹۷۰ ابتدا به مسابقه پس از تساوی به فاصله ۴۸ ساعت تکرار می شد، سپس به دلیل مشکلات تکرار مسابقه به سمت تعیین برنده به وسیله شیر یا خط و قرعه کشی رفتند که با اعتراض کارل والد داور ۴۰ ساله آلمانی رو به روشد. سال ۱۹۷۰ و بعد از تجربه قضاوت بیش از هزار مسابقه فوتبال والد توانست ابتدا فدراسیون فوتبال آلمان و سپس فدراسیون جهانی فوتبال را مجاب به اجرای ضربات پنالتی کند.


اولین ضیافت

برای اولین بار در جام ملت های اروپا سال ۱۹۷۶ قانون ضربات پنالتی در یک تورنمنت بین المللی به اجرا درآمد. فینال جام ملت های اروپا در بلگراد پایتخت یوگسلاوی در حالی بین چکسلواکی و آلمان برگزار شد که دو تیم به تساوی رسیدند و اولین بار پای ضربات پنالتی به مسابقات باز شد. اولی هوینس بازیکن تیم ملی آلمان ضربه پنالتی خود را به آسمان زد تا آلمان اولین قربانی ضیافت پنالتی ها لقب بگیرد.

تیم ملی ایران (جام ملت های آسیا)


بدترین خاطرات فوتبالی تاریخ ایران در جام ملت ها با ضربات پنالتی گره خورده است. نیمه نهایی جام ملت های ۱۹۹۶ در حالی مقابل عربستان شکست خوردیم که علی دایی و داریوش یزدانی نتوانستند پنالتی خودشان را گل کنند. ۸ سال بعد در چین، باز هم مرحله نیمه نهایی و این بار گل نشدن پنالتی ایمان مبعلی و یحیی گل محمدی که قصد داشت با ضربه چیپ دروازه چین را باز ک ند ما را از رسیدن به فینال بازداشت. دوره بعد جام ملت ها بار دیگر اسیر ضربات پنالتی مقابل کره جنوبی شدیم. بازهم پای ستاره هایمان وسط بود.

پنالتی مهدوی کیا باتجربه و رسول خطیبی شاگردان قلعه نویی را از دور مسابقات حذف کرد. جام ملت های آسیا ۲۰۱۵ سناریو ناکامی ایران در ضیافت پنالتی ها را کامل کرد. حاج صفی و امیری دو بازیکن چپ پا تیم ملی پنالتی خود را خراب کردند تا تیم ملی از صعود به جمع ۴ تیم باز بماند. ژاپن دیگر بازی نیمه نهایی این جام را در حالی به امارات واگذار کرد که هوندا و کاگاوا ستاره های این تیم پنالتی های خود را خراب کردند.