بهترین جواد تاریخ

ستاره نورس در اجتماع دیررس

در ساختار عجیب و غریب فوتبال ایران، مدارس فوتبال موفقیت چندانی در بازیکن سازی ندارند و به ندرت موفق به کشف استعداد می شوند. بنابراین اغلب ستاره های خیلی دیر به اوج می رسند و تازه بعد از بیست سالگی در تیم های باشگاهی و ملی چهره می شوند. اما جواد نکونام برخلاف این روند عمل کرد و خیلی زود نامش در فوتبال ایران بر سر زبان ها افتاد. حتی پیش از آن که جواد به پاس تهران برسد و به عنوان یک هافبک جوان در خط میانی این تیم بدرخشد، کارشناسان آینده روشنی را برای او پیش بینی کرده بودند. یعنی همان زمانی که او در نوجوانان راه آهن بازی می کرد و همزمان در تیم های ملی پایه تفاوت های کیفی اش را با همدوره های خود به رخ می کشید. نکونام بعد از بازی در تیم های ملی نوجوانان و جوانان بالاخره در سال ۱۳۷۷ و در حالی که تنها ۱۸ سال سن داشت به تیم پاس تهران پیوست.

قهرمانی لیگ در ۲۳ سالگی

خیلی از فوتبالیست های ایرانی حتی بعد از دو دهه حضور در لیگ برتر هم طعم قهرمانی در این لیگ را نچشیده اند. اما نکونام در همان اولین سال های بازی در سطح اول باشگاهی، با تیم پاس قهرمان لیگ شد. در فصل ۸۳-۸۲ و در سومین دوره از لیگ برتر ایران نکونام در حالی که بیست و سه چهار سال بیشتر نداشت همراه با پاس قهرمان لیگ شد و البته با زدن ۱۰ گل برای تیمش چهارمین گلزن برتر رقابت ها و گلزن ترین هافبک لیگ لقب گرفت. سال بعد هم با وجود این که پاس توانست به خوبی از عنوان قهرمانی اش دفاع کند و در میانه های فصل مصطفی دنیزلی جای مجید جلالی را در این تیم گرفت اما نکونام جزو بازیکنانی بود که بدون افت نشان داد و همان نمایش های فصل قبل را برای تیمش تکرار کرد. او در لیگ چهارم با زدن ۹ گل پنجمین گلزن برتر لقب گرفت. شاید تلخ ترین خاطره او از آن فصل، حذف عجیب و غریب پاس از لیگ قهرمانان آسیا بود که در ۱۰ دقیقه پایانی بازی مقابل العین رقم خورد و برد ۳-۱ پاس را به مساوی ۳-۳ و حذف این تیم بدل کرد.

ستاره های تیم بی ستاره

جوان نکونام و آرش برهانی احتمالا اولین بازیکنان پاس بودند که پیراهن شان با اسم و شماره وارد بازار شد و مشتری های خاص خود را پیدا کرد. در حالی که بازار پیراهن و پوستر و... در فوتبال ایران تا آن زمان بیشترین تمرکز خود را بر روی ستاره های استقلال و پرسپولیس می گذاشت، با درخشش آرش و جواد در ترکیب پاس گوشه چشمی هم به این دو بازیکن نشان داد و پیراهن های این دو ستاره جوان تیم ملی و باشگاه پاس را با پیراهنم این تیم کم طرفدار روانه بازار کرد.در آن سال ها بازیکنان شماره ۹ و ۶ باشگاه پاس توانسته بودند طرفداران خوبی برای خودشان دست و پا کنند و این در حالی بود که تیمشان طرفدار چندانی در میان هواداران فوتبال نداشت.

سبک بازی؛ پاس کوتاه بده و پنهان شو!

در مورد جواد نکونام همیشه نقل قول های جالبی بر سر زبان ها بوده است. از پرویز ابوطالب که خودش از مربیان جواد در سنین نوجوانی بوده نقل می کنند که شاگردش را بازیکنی زرنگ و باهوش معرفی می کرد که خیلی خوب بلد است خودش را در زمین پنهان کند. گویا این مربی قدیمی اعتقاد داشته نکونام زمان زیادی از بازی را با پنهان شدن در زمین و یا با پاس های کوتاه و کم اثر سپری می کند و فقط در هنگام کرنرها و ضربات ایستگاهی خودش را به نقطه ای که باید، می رساند تا با گل های حساس نمره بازی خود را بالا ببرد. یک نقل قول هم از هاشم بیگ زاده هست که اگر واقعیت داشته باشد می توان نتیجه گرفت جواد نکونام در حال آموزش و توسعه دادن خصلت مورد نظر به همبازی هایش هم هست! گفته می شود وقتی هاشم بیگ زاده به دلیل سوتی های زیادش در بازی های استقلال با برخورد به هواداران رو به رو شده بود، جواد به او توصیه کرده به جای حرکات ریسکی مثل پاس بلند و نفوذ به زمین حریف از پاس های کوتاه و بازی محافظه کارانه استفاده کند! براساس این روایت تایید نشده، نکونام به هاشم گفته: «چرا نفوذ می کنی و خودت را به خطر می اندازی؟ نمی خواهد هیچ کاری بکنی. فقط توپ را بگیر و با یک پاس کوتاه بده به بغل دستی ات! خلاص!»


بشیکتاش؛ نشد که بشود

اولین انتقال بین المللی جواد نکونام در نیم فصل لیگ پنجم انجام شد و او در ۲۵ سالگی پاس را به مقصد لیگ امارات ترک کرد. اما نکته جالب این جاست که جواد خیلی پیش تر از این انتقال و در جریان لیگ چهارم می توانست یک ترانسفر خارجی را تجربه کند، آن هم به مقصد لیگی بزرگ تر و معتبرتر از امارات. در آن مقطع بازی های جواد در پاس تهران مورد توجه باشگاه فوتبال بشکیتاش ترکیه قرار گرفت و سرمربی وقت بشیکتاش که گفته می شد تعریف جواد را از مصطفی دنیزلی شنیده، به شدت خواهان به خدمت گرفتن او شد. اما باشگاه پاس به این پیشنهادات پاسخ منفی داد و با جدایی بازیکن محوری اش مخالفت کرد. این در حالی بود که حتی صحبت از پیشنهاد باشگاه کایزرسلاترن آلمان هم در میان بود و خیلی ها از احتمال همبازی شدن نکونام و فریدون زندی در این تیم صحبت می کردند. اما با وجود تمام این گمانه ها جواد در پاس ماند تا یک سال بعد چمدانش را به قمصد حاشیه خلیج فارس ببندد.

یک استقلالی علاقه مند به شش

علاقه عجیب نکونام به شماره ۶ هم یکی دیگر از نکات جالب توجه درباره اوست. کاپیتان شماره ۶ تیم ملی در حال حاضر، از همان ابتدای فوتبالش علاقه وحشتناکی به شماره ۶ داشت و در هر تیمی که حضور داشت سعی کرد این شماره را به دست بیاورد. حتی در معدود جاهایی که این پیراهن به او نرسید جواد با ترفندهای خاص خودش سعی می کرد به شماره ای مشابه ۶ برسد. به عنوان مثال او در زمان بازگشت کریم باقری به تیم ملی شماره ۱۵ را انتخاب کرد و کی دوره هم در باشگاه اوساسونا پیراهن شماره ۲۴ را به تن می کرد. با انتخاب این دو شماره جواد سعی می کرد لااقل در مجموع اعداد پشت پیراهنش به عدد مورد علاقه اش برسد. البته او حال در سال های آخر بازیگری اش به درجه ای از اعتبار رسیده که در هر تیمی بازی کند گزینه اول برای پوشیدن شماره ۶ محسوب می شود.

مصدومیت؟ کمی تا قسمتی بله

یکی از رموز موفقیت نکونام در طولانی کردن سال های حضور در فوتبال و جا به جا کردن رکوردها این بود که او کمتر دچار مصدومیت و دوری طولانی مدت از میادین می شد. در طول ۱۵ سال بازی در سطح اول فوتبال، به ندرت شاهد مصدومیت سنگین و استراحت اجباری این هافبک میانی بودیم. او تنها یک بار در سال ۲۰۰۷ دچار پارگی لیگامنت در زانوی راست خود شد و پس از انجام عمل جراحی، هشت ماه از میادین فوتبال دور ماند. شاید اگر این یک مورد مصدومیت هم برای نکو رخ نمی داد او زودتر از این ها از رکورد بازی های ملی علی دایی عبور کردهب ود. یک نکته جالب در مورد این مصدومیت اهم حمایت همبازی های نکونام در اوساسونا پیش از بازی این تیم مقابل اسپانیول بود. در دیدار اوساسونا و اسپانیول در هفته سیزدهم رقابت های لالیگا در فصل ۲۰۰۷ بازیکنان اوساسونا در آغاز مسابقه با پوشیدن پیراهن هایی که عکس جواد نکونام روی آن بود نشان دادند که به یاد بازیکن مصدوم تیم خود هستند.


کاسیاس یا بوردو؛ بهترین گل جواد

نکونام در سومین فصل حضورش در اوساسونا موفق شد در دیدار تیم های رئال مادرید و اوساسونا که در سانتیاگو برنابئو برگزار می شد دروازه کاسیاس را باز کند. این گل با پرواز بلند نکونام و ضربه سری که او بالاتر از فابیو کاناوارو به توپ زد تبدیل به یکی از باارزش ترین گل ها عمر نکونام شد و بارها از شبکه های مختلف تلویزیونی در معرض دید تماشاگران ایرانی قرار گرفت.

اما با اینحال عنوان مهم ترین گل نکونام در اروپا را نه به این گل بلکه به گل حساس او در جام یوفا باید داد که در ماصف با تیم بوردوی فرانسه به ثمر رسیدو باعث صعود اوساسونا به مرحله بعد شد. این گل در آخرین دقایق وقت اضافی بازی و حدود دقیقه ۱۲۰ به ثمر رسید. حال که صحبت از گلزنی به میان آمد بد نیست به این نکته هم اشاره شود که نکونام در این سال های آخر بازیگری اش ببش از هر زمان دیگری در گلزنی موفق نشان داده است. او در ۲۱ بازی برای الکویت ۱۴ گل زد و حالا در ۷ بازی برای اوساسونا هم ۳ گل به ثمر رسانده است.

مرد سال آسیا نه؛ منتخب جهان بله

بازی در ترکیب تیم منتخت جهان هم یکی دیگر از فرازهای هیجان انگیز کارنامه نکونام است. سال ۲۰۰۸ جواد نکونام در دیدار خیریه ای که بین دو تیم منتخب جهان و یاران فردریک کانوته از سوی صندوق حمایت کودکان سازمان ملل برگزار می شد، در ترکیب تیم منتخب جهان و در کنار بازیکنانی چون لیونل مسی، کارلوس پویول، رائول گونزالس و پل اسکولز به میدان رفت. همچنین در نوامبر سال ۲۰۰۸ زین الدین زیدان با ارسال دعوتنامه ای به باشگاه اوساسونا از جواد نکونام برای دیداری خیرخواهانه که در کشور مغرب بین یاران زین الدین زیدان و رونالدو برگزار می شد، دعوت کرد. نکونام یک بار هم کاندیدای جایزه «مرد سال فوتبال آسیا» بود که در جریان آن مراسم رو به دوربین ها گفت هیچ احساسی نسبت به این موضوع ندارد! به نظر می رسد او در این صحنه از رفتارهای مشابه علی کریمی تاثیر گرفته است.

پاپاراتزی ها و هکرها علیه جواد

در زمینه مسائل حاشیه ای و اخباری که مورد توجه خبرنگاران پاپاراتزی قرار می گیرد، نکونام در مجموع بازیکن کم حاشیه ای بوده و کمتر حرف و حدیثی در مورد او به بیرون درز کرده است. شاید بتوان شایعات پیرامون او و یک بازیگر زن، داستان هک شدن سایت اوساسونا و مصاحبه های افشاگرانه او علیه مربیان سابقش- به خصوص در مورد امیر قلعه نویی- را مهم ترین حواشی پیرامون این بازیکن دانست. وقتی عکس های نکونام با لیلا اوتادی بازیگر سینما و تلویزیون روی جلد یک مجله لایف استایل قرار گرفت، صحبت هایی درمورد زندگی خانوادگی او مطرح شد که مدتی نقل محافل رسانه ای بود. در شهریور ماه ۱۳۸۸ وبسایت باشگاه اوساسونا در خبری مدعی شد که قرارداد جواد نکونام و مسعود شجاعی دو بازیکن ایرانی را به دلیل درگیری در یک کلوب شبانه فسخ کرده است! این خبر که بازتاب زیادی در رسانه های ایران داشت بعد از سایت اوساسونا حذف شد و مسئولان اوساسونا اعلام کردند کار هکرها بوده است. در پی این ماجرا باشگاه اوساسونا به طور رسمی از دو بازیکن ایران خود عذرخواهی کرد.


آنتی ژنرالیسم مزمن

ماجراهای رخ داده میان نکونام و امیر قلعه نویی هم از مهم ترین و البته آخرین حواشی مطرح شده پیرامون این بازیکن بود. نکونام بعد از جدایی از استقلال در چند مصاحبه علیه امیر قلعه نویی، مربی سابقش را به برخی مسائل متهم کرد که بیشتر آن ها به یکی از دوستان این مربی و روابط او با ایمان موسوی و دیگر بازیکنان استقلال بر می گشت. قلعه نویی در واکنش به این مصاحبه اعلام کرد نکونام بابت جدایی از استقلال ناراحت است و اگر با ماندنش در جمع آبی ها موافقت می شد هرگز این صحبت ها را مطرح نمی کرد. قلعه نویی البته یک اظهارنظر دیگر هم درباره نکونام داشت: «همه نکونام را می شناسند. او از هر تیمی که بیرون آمده علیه مربیانش صحبت کرده و نیازی نیست من در موردش چیزی بگویم.» اشاره قلعه نویی به گذشته نکونام حداقل در یک مورد کاملا درست و موثق است. جایی که تیم ملی ایران با شکست از جام ملت های ۲۰۱۱ آسیا بازگشت و نکونام به عنوان کاپیتان آن تیم مصاحبه تندی را علیه افشین قطبی انجام داد.