زمانی که افسردگی حریف ورزشکاران می‌شود

خبرگزاری ایسنا: برخی از ورزشکاران پس از بازنشستگی یا در دوران حرفه ای به دلیل استرس یا آسیب دیدگی های متعدد دچار افسردگی می شوند که ممکن است به پایان زندگی شان منجر شود.

به نقل از مارکا، مایکل فلپس یکی از بزرگترین ورزشکاران تاریخ محسوب می شود که اعلام کرد از افسردگی رنج می برد. برنده ۲۸ مدال المپیک پس از خداحافظی از دنیای شنا اظهار کرد که در طول دوران حرفه ای اش بار ها با استرس و افسردگی مواجه شده است.

این اتفاق موجب شد به مصرف مواد الکی روی بیاورد. شناگر آمریکایی در این رابطه گفت: من را برای موفق ترین ورزشکار دنیا بودن که همه تحسینش می کردند آماده می کردند اما بعد از مدتی دیگر دوست نداشتم کسی باشم که دیگران انتظار داشتند.

می خواستم خودم باشم و این موضوع مرا تحت تاثیر قرارداد تا جایی که نمی خواستم زنده باشم.

فلپس مانند برخی از ورزشکاران با هر دو جنبه جهان ورزش روبرو شد. شناگر آمریکایی در سپتامبر ۲۰۱۴ به دلیل رانندگی با سرعت بالا در حالت مستی دستگیر شد.

او از تیم المپیک اخراج شد و در یک مرکز توانبخشی بستری شد. هدفش بازی های المپیک ریو بود. ناامید نشد، دوباره خود را پیدا کرد و به اوج قدرت رسید. فلپس توانست ۶ مدال دیگر کسب کند.

شناگر آمریکایی تنها ورزشکاری نبود که درباره افسردگی اش صحبت کرد. کوین لاو، قهرمان NBA نیز اعلام کرد از حمله های عصبی رنج می برده است حتی در جریان بازی ها. بسکتبالیست آمریکایی گفت: در طول ۲۹ سال تصور می کردم سلامت روحی یک مشکل برای دیگران است اما اکنون می دانم این چنین نیست.

همه ما درون خود چیزی داریم که می تواند به ما آسیب بزند و کسانی که در کنارمان هستند متوجه آن نمی شوند. صحبت کردن درباره آن مهمترین کاری است که می توان انجام داد.

آندرس اینیستا و خسوس ناواس، دو فوتبالیست اسپانیایی نیز دچار این مشکل شدند. بازیکن سابق بارسلونا اعلام کرد که مرگ دنی خارکه و آسیب دیدگی های متعدد او را در یک شرایط بد قرار داد.

اینیستا گفت: شرایط خیلی بدی را تجربه کردم. درک این موضوع برای کسانی که تصور می کنند ما همه چیز داریم سخت است. خیلی سخت بود اما به لطف پزشکان توانستم از آن بحران خارج شوم.

در حالی که اغلب ورزشکاران توانستند به لطف پزشکان دوران افسردگی خود را با موفقیت پشت سر بگذارند برخی از آن ها نتوانستند خود را از این مشکل رها سازند. چند ماه پیش وینسنت سونی گارسیا، موج سوار آمریکایی به طور اورژانسی بستری شد.

ابتدا دلیلش مشخص نبود اما نزدیکان و اغلب رسانه های محلی اعلام کردند قصد خودکشی داشته است. در سال ۲۰۰۴ ورزشکار آمریکایی اعلام کرده بود افسردگی یک شوخی نیست.

روبرت انکه، دروازه بان آلمانی در سال ۲۰۰۹ به زندگی خود پایان داد. انکه از افسردگی رنج می برد و از شکست می ترسید که مرگش جهان ورزش را تحت تاثیر قرار داد.

زمانی که حریفت افسردگی است

"یک تجربه وحشتناک داشتم. برخی مسائل بد پیش می رفتند اما متوجه نمی شدم. پزشکان تنش را در من می دیدند، روی من آزمایش انجام می دادند و متوجه چیزی نمی‌شدند. به رقابت خود ادامه می دادم در حالی که در ورزش غرق می شدم به کار خود ادامه می دادم.

با این حال نگرانی هایم آغاز شد چون باید چیزی را کنترل می کردم که بدنم آن را کنترل نمی کرد و آن برایم گران تمام شد". اینها اظهارات آنتونیو کورگوس مهمترین ورزشکار اسپانیا در دهه ۹۰ بود. او قهرمان سه دوره المپیک (مسکو، لس آنجلس و سئول) در ماده پرش طول بود.

او رکورد ۸.۲۳ متر را به ثبت رسانده بود و نایب قهرمان اروپا نیز محسوب می‌شد. با این حال بارها با آسیب دیدگی‌های متعدد روبرو شد. به همین خاطر مجبور شد در آن سال زیر تیغ جراحی برود.

این وقفه با مشکلات خانوادگی متعدد همراه شد و به او احساس بدی دست داد. کورگوس گفت: یک شب به دلیل حالت تهوع مجبور شدم سینما را ترک کنم. احساس می کردم یک قطار از روی من رد شده است. مرا به بیمارستان بردند اما مشکلی نداشتم.

به من گفتند یک حمله عصبی بوده است اما خیلی مهم نیست. با گذشت زمان در تمرینات حاضر شدم. این کار روتین به من کمک کرد و همیشه از لحاظ ذهنی قوی بودم.

کورگوس در سال ۱۹۹۵ تصمیم گرفت بازنشسته شود. ۶ سال بعد یعنی در سال ۲۰۰۱ سرمربی اش به دلیل سانحه رانندگی جانش را از دست داد. دونده اسپانیایی در این رابطه اظهار کرد: جایگاه او را به من پیشنهاد دادند و در آنجا مشکلات دوباره ظاهر شد.

بدن من تحلیل رفت و ابتدا به صورت مشکل جسمانی خود را بروز داد. با این حال من بازنشسته شده بودم و دیگر ورزش مدافعی برای من بود. همه چیز برای غلبه کردن بر این مشکل شروع شده بود.

ناراحتی، بی قراری، نبود انرژی، عصبی بودن ممکن است پس از بازنشستگی دیده شود، این در حالی است که ورزش باعث می شود این علائم از بین برود یا در فرد دیده نشود. ورزشکاران از پیامد ها نمی توانند رها باشند.

خوسه کارلوس خائنس، روانشنانس ورزشی در این رابطه گفت: در ورزش حرفه ای مشاهده این علائم بعید به نظر می رسد و ما را خیلی متعجب می کند شاید چون ویژگی های اصلی آنان باید سلامتی، جوانی، جنگندگی و... باشد. با این حال آن ها نیز انسان هستند.

نحوه کار روانشناسان در بالاترین سطح با گذشت زمان تغییر یافته است. تونی مارتوس، روانشناس ورزشی که بیش از دو دهه در این حرفه مشغول بوده برخی تغییرات را تجربه کرده است. او گفت: چارچوب کار برای روانشناسان با توجه به شرایط تغییر یافته است و ما در سال های اخیر بهتر شدیم.

به ورزشکاران کمک می کنیم تا عملکرد خود را کنترل کنند اما کار ما فراتر از آن است. باید خود را برای دوران کلیدی زندگی ورزشی (پایه یا بازنشستگی) آماده کنیم.

پس از سال ها فعالیت فشرده ورزشی، خداحافظی ورزشکار را با یک فقدان روبرو می کند که برخی از قهرمانان نمی توانند با آن کنار آیند. مارتوس در این رابطه اظهار کرد: ما خود را برای این لحظه آماده کردیم که دیر یا زود فرا خواهد رسید.

خداحافظی مانند از دست دادن است. بدن و روح برای رسیدن به یک رویا و هدف در تلاش است. در این سال ها تمام زندگی ورزشکار برنامه ریزی شده است. از طریق برخی تمرین های گروهی از خود محافظت می کند و ناگهان همه چیز تغییر پیدا می کند. برای نخستین بار باید خود را با تصمیماتی که می گیرد وفق دهد.

نحوه زندگی اش به شدت تغییر می کند. او فعالیت هایی را کنار می گذارد که به عادت روزانه اش تبدیل شده بود.

خلاء بازنشستگی

نبود تمرینات روتین، مسابقه، سفر ها یا برنامه ریزی برای هر فصل یک خلاء را ایجاد می کند که پر کردنش سخت است. این موضوع مشکلاتی همچون ناراحتی و افسردگی را به وجود می آورد.

کورگوس که سال ها از افسردگی رنج می برد گفت: مشکل بزرگ من این بود که نمی دانستم چه زمانی دوش بگیرم. هرگز برای رقابت کردن احساس بدی نداشتم. از حضور در پیست لذت می بردم اما ورزش یک کار با اهداف بالا است و همیشه در یک قدمی شکست قرار دارید.

تصور می کنید روی‌ شما تاثیر نمی گذارد اما این اتفاق رخ می دهد. زمانی که ورزش را رها می کنید خلاء را احساس می کنید.

بیماری های روحی آسیب هایی هستند که گاهی اوقات در سکوت پیشرفت می کنند. به همین خاطر روانشناسان آنها را آشکار و شرایط را بررسی و تنظیم می کنند تا ورزشکاران به بهترین شکل ممکن با این چالش منفی روبرو شوند. زمانی که مشکل شدیدتر می‌شود می‌دانند که چگونه درخواست کمک کنند.

پابلو دل ریو، روانشناس ورزشی در این رابطه اظهار کرد: نباید دوران بازنشستگی را مانند یک ضربه دانست بلکه باید آن را شروع عصر جدیدی دانست که هر ورزشکار با روش متفاوتی با آن برخورد می کند.

با این حال تنها خداحافظی از ورزش حرفه ای مشکلات روحی ایجاد نمی کند. رقابت در بالاترین سطح استرس بالا، ناامیدی، مسئولیت و... را به همراه می آورد. به همین خاطر در هر دوران شرایط خاص است.

رافا مونیوس، شناگر سابق اسپانیایی که توانست در سال ۲۰۰۹ رکورد ۵۰ متر پروانه را بشکند، گفت: نمی دانستم چگونه با موفقیت روبرو شوم. ماه ها بود که احساس خوبی نداشتم و آن برایم گران تمام شد. همیشه از شنا کردن لذت می بردم اما به یک شکنجه برایم تبدیل شد.

می دانستم اتفاقی برای من افتاده است. سپس خود را پشت نوشیدنی پنهان کردم. روزهای زیادی مست بودم. باید در نظر داشت که عملکرد ما بستگی به وضعیت جسمانی مان دارد اما روح هم درگیرش است و باید مراقب هر دو بود.

اعتیاد به الکل یا مواد پشت مشکلات روحی برخی از ورزشکاران بزرگ قرار دارد. یکی از آن ها خسوس رویان (ملی پوش واترپولو) بود که در سال ۲۰۰۵ از کمیته ملی المپیک اسپانیا درخواست کمک کرد. این سازمان نیز از او حمایت کرد و ورزشکار اسپانیایی در یک کلینیک تخصصی بستری شد.

الخاندرو بلانکو، رییس کمیته ملی المپیک اسپانیا در این رابطه اظهار کرد: مساله خسوس پیچیده بود. او به همراه رییس فدراسیون شنا به دنبال من آمد و به من گفت که ۳۲ سال دارم و از هشت سالگی تنها کاری که می دانستم بودن در آب بود.

می خواهم باز هم در آب باشم. به بیلبائو سفر کردم چون همسرم در آنجا است و به دنبال یک شغل در استخر بودم.

بلانکو افزود: رویان در مدت یک هفته وارد بحران شد و او را بستری کردیم اما پس از چند ماه نتوانست بر بیماری اش غلبه کند و در نهایت خودکشی کرد. زمانی که درگذشت متوجه شدم کمیته هزینه های بیمارستان را پرداخت کرده است. ما که به کسی نگفته بودیم چون تنها چیزی که اهمیت داشت خسوس بود.

ماجرای رویان که یکی از بزرگترین واترپولوئیست های دهه ۹۰ محسوب می شد و توانسته بود قهرمانی در المپیک آتلانتا و نقره بارسلونا را به دست آورد و همچنین دو بار قهرمان جهان شود اتفاق تلخی بود.

بازنشستگی در ۳۵ سالگی

ورزش حرفه ای ویژگی های خاصی دارد و متفاوت با هر شغل دیگری است. رامون سید مربی سابق دوومیدانی و مدیر فنی پیشین فدراسیون اسپانیا گفت: به عنوان یم ورزشکار حرفه ای باید در ۳۰ یا ۳۵ سالگی بازنشسته شوید که ضربه روحی سختی خواهد بود.

بازنشستگی یک انتقال است و در حقیقت درصد ورزشکارانی که در این دوران دچار افسردگی می شوند خیلی کم است. باید از تمام کسانی که به این مشکل بر می خورند حمایت کرد.

دوران ورزشی اغلب ورزشکاران از کودکی آغاز می شود و نوجوانی شروع گرفتن تصمیمات مهم است، مانند نقل مکان کردن به یک شهر برای حضور در یک مرکز ورزشی.

پابلو ریو در این رابطه گفت: در مرکز بلوم ۳۰ درصد ورزشکاران کم سن و سال هستند. آنها به حمایت نیاز دارند و به همین خاطر برای نیازهایشان باید یک بررسی جامع داشت چون شرایط برای گروه‌های سنی متفاوت است.

علاوه بر افسردگی، بیماری ها یا وابستگی هایی وجود دارند که اغلب در میان جوانان دیده می شود. دل ریو گفت: در کنترل رژیم غذایی بالا و پایین وجود دارد مانند بی‌اشتهایی یا پرخوری. اعتیاد به تکنولوژی هم دیده می شود.

در میان ورزشکاران چنین مسائلی کمتر وجود دارد اما پیش از این که اتفاقی بیفتد باید در زمینه تغذیه و استفاده از موبایل و شبکه های اجتماعی دست به کار شویم. بررسی نیازهای یک ورزشکار در دوران حرفه ای مهم است. باید یک برنامه برای تمرینات درست کرد اما باید برای تحصیل و اوقات فراغت نیز باید برنامه داشت.

پشت ورزشکار مستعد، موفق و فعال فردی است که ممکن است با شکست، لحظات بد، آسیب دیدگی ها و یا مشکلات روبرو شود. به همین خاطر باید مراقب بیماری های روحی بود.