آیا داوران لیگ بازی‌ها را درمی‌آورند؟

ورزش سه: علی خسروی که سال ها در دیدارهای لیگ برتر قضاوت می کرد در خصوص شرایط کنونی داوری سایر مسائل مرتبط با داوری با خبرنگار "ورزش‌سه" گفتگو کرده است.

باید با مقوله داوری منطقی برخورد کنیم

باید با مقوله داوری منطقی برخورد کنیم به قول شعر معروفی که می‌گوید "هر کسی از ظن خود شد یار من/ از درون من نجست اسرار من"؛ اگر مربی هستیم باید از دیدگاه فنی به تیم خود نگاه کنیم و اگر مدیر هستیم از دید مدیریتی و اگر داور هستیم باید در مورد داوری صحبت کنیم. من نمی‌گویم که راجع به داوری صحبت نکنند ولی باید هر کسی در حوزه خودش نظر بدهد.

هر کسی باید در جای خودش باشد

در بازی بارسلونا و والنسیا یک پنالتی محرز به سود تیم والنسیا گرفته نشد و کسی هم اعتراضی نکرد. نه داور حق دارد در کار فنی دخالت کند و نه دیگران این اجازه را دارند که در کار داوری دخالت کنند. تشکیلات داوری کار خودش را انجام می‌دهد؛ انتقادات داوری وارد است ولی آنها هم سعی می‌کنند کار خودشان را به بهترین نحو انجام دهند. آقای کامرانی‌فر تازه به کار وارد شده و جوان است و قطعا تمام سعی خود را می‌کند تا بهترین تیم‌های داوری را برای مسابقات انتخاب کنند.

داوران هم مثل کی روش به زمان نیاز دارند

الان در تیم‌ملی یکی از بهترین تاریخ را داریم، طرفدار کی‌روش نیستم ولی تیم‌ملی در مقدماتی جام‌جهانی بهترین نتایج را گرفته است. این فرصت به او داده شده و او اکنون یکی از جوان‌ترین تیم‌های تاریخ ایران را دارد و حتی یک تیم هم در روی نیمکت حضور دارد. اگر ما نخواهیم به امثال موعود بنیادی‌فر از شهرکرد، حمید حاج‌ملک از سومه‌سرا، رضا کرمانشاهی از پاکدشت و سیدمهدی سیدعلی از تهران میدان بدهیم و نخواهیم به آنها بازی‌های پخش زنده بدهیم، پس چه زمانی می‌خواهیم جایگزین امثال فغانی‌ها و ترکی‌ها را پر کنیم. عده‌ای که منتقد داوری هستند از نظر خودم در درجه اول بی‌انصافی می‌کنند؛ زمانی که خود من هم داوری می‌کردم فشار زیادی را تحمل می‌کردم؛ چطور به آقای کی‌روش این اجازه را دادیم و باید به دپارتمان داوری این فرصت داده شود. سرمایه‌های داوری ما مثل شاهین حاج‌بابایی تورج حق‌وردی و ... باید برای بازی‌های سخت حفظ شوند به عنوان مثال بازی تراکتورسازی مقابل سپاهان می‌تواند خیلی سخت‌تر از دیدارهای استقلال و پرسپولیس باشد و باید این فرصت را به داورانمان بدهیم.

اگر کسی توصیه ای بکنیم، افشا می کنیم

اینکه به داور بگویند بازی را مدیریت کند، اصلا اینگونه نیست. هیچ کس در ۲۷ سالی که قضاوت کردم و ۸ سالی که پس از دوران قضاوت در داوری حضور دارم، که ۴ سال آن هم کار نظارت را انجام دادم تا حالا حرف و توصیه‌ای نداشته؛ هر چیزی و هر کسی در مورد داوری توصیه‌ای به ما بکند، آن را افشا خواهیم کرد چون قوانین فوتبال براساس منطق استوار است. قانون به راه را نشان داده و داورها باید به خوبی قانون را اجرا کنند.

برخی داوران از نظر جسمی از بازیکنان قوی ترند

قول می‌دهم آقای فغانی و اکرمی در زمین از نظر سرعتی از بازیکنان قوی‌تر هستند و آقای اکبریان و موعود بنیادی‌فر از نظر استقامتی از بازیکنان آماده‌تر هستند. داوری که هفته‌ای ۵ جلسه تمرین می‌کند و ۲ بار قضاوت می‌کند آماده است. تست‌های داوری خیلی سخت شده، در زمان ما تست کوپر بود که بیشتر استقامتی بود. پس از آن در تست‌های داوری مقوله سرعت اضافه شد و اکنون طوری شده که به تست‌های داوری "سرعت در سرعت" می‌گویند. روز به روز داورها آماده‌تر می‌شوند و داورهای ما از نظر فیزیک بدنی اصلا از بازیکنان چیزی کم ندارند.

هیچ تماشاگری برای دیدن داور به استادیوم نمی‌آید

داورها باید بدانند که هیچ تماشاگری برای دیدن داور به ورزشگاه نمی‌آید. تماشاگران برای دیدن زهیوی که از شهرهای اطراف اهواز است یا سیدجلال حسینی که از شمال کشور است، به ورزشگاه می‌آیند.

همه داورها باید مجهز به قانون ۱۸ باشند

داور ممکن است گاهی با یک کارت جو ورزشگاه را به هم بریزد و گاهی ممکن است با ندادن یک کارت این شرایط را رقم بزند. ۱۷ قانون در داوری وجود دارد و ما داورها یک قانون هم خودمان ایجاد کرده‌ایم که به آن قانون هجدهم یا عقل مشترک می‌گوییم. این یعنی اینکه داور باید دارای احساس مشترک با ورزشگاه، با شهر و تیم‌ها داشته باشد. همه داورها باید مجهز به قانون ۱۸ باشند یعنی احساس مشترک با تیم.

روانشاسی یعنی ایجاد آرامش در بازی

روانشناسی یعنی اینکه ضمن اینکه قانون را اجرا می‌کنند، آرامش هم در بازی القا کنند. داورها باید از نظر اجتماعی با هر شهری آشنا باشند. من خودم وقتی داوری می‌کردم و در شهرهایی مثل ملوان و اهواز قضاوت داشتم، به بازار می‌رفتم تا صحبت‌های مردم را در مورد فوتبال بشنوم و آنها به شدت دوست داشتند تا تیمشان بازی خوبی را انجام دهد.

داوران مطالعات اجتماعی داشته باشند

توصیه من به داوران این است که اطلاعات اجتماعی خود را زیاد کنند. یادم می‌آید یک بار کامران منزوی به من لقب دیپلمات داد، مگر دیپلمات بودن بد است؟! الان آقای ظریف یکی از بهترین دیپلمات‌های جهان است و داوری باید مورد قبول مردم باشد. محمد صالحی وقتی قضاوت می‌کرد، علی پروین به بازیکنانش می‌گفت که حواستان باشد امروز صالحی بازی را سوت می‌زند؛ خواهش می‌کنم که داوران با قدرت و شخصیت بالا طبق قانون در زمین مسابقه عمل کنند.

از تکنولوژی راه فراری نیست

هدست‌هایی که وارد شده است خیلی می‌تواند کمک کند و از فدراسیون و مدیرعامل و مسئول نامینو هم به خاطر حمایت‌هایی که داشتند تشکر می‌کنم. امیدوارم خیلی زودتر به سمت تکنولوژی خط دروازه هم برویم. کسانی که می‌خواهند جلوی ورود تکنولوژی را بگیرند سرشان را در برف فروکرده‌اند و داوران ما باید با بالاترین تکنولوژی‌ها قضاوت کنند.

داوران به کلاس های خارجی بروند

به آقای کامرانی‌فر پیشنهاد می‌کنم که کلاس‌های نیم فصل را به صورت انتخابی از بین ۵۰ کمک داور و داور اصلی در یکی از کشورهای اطراف برگزار کند.؛ چطور تیم ملی به اردوهای خارجی می رود!ممکن است داورها از استادهای داخلی خسته شده باشند. از آقای تاج باید خواشته شود تا این شرایط را فراهم کند و اسپانسر هم وجود دارد.

بسیاری از داوران در همین فشار معرفی شدند

بیژن و پیام حیدری از همدان، محمد حسین زاهدی فر ، روح الله شریفی (داماد خداداد افشاریان از یاسوج)، یاسر همرنگ و کوپال ناظمی از تهران در همین فشار به داوری ایران معرفی شدند.

برخی همکاران رفتار متناقضی دارند

به آقای کامرانی فر پیشنهاد دادم که از انتقادات نترس و هفته ای یک داور جدید معرفی کن که پخش زنده قضاوت کند. بعضی از همکاران قدیمی و البته برخی از جدید ها تا زمانی که در تشکیلات داوری حضور دارند همه چیز را خوب می بینند و بلافاصله که از تشکیلات بیرون می روند همه چیز بد می شود.

اکنون دوران حمایت از داوری است

من آدم صریحی هستم و فعلا باید دوران حمایت از داوری باشد. خودم با آقای دایی، ویسی، قلعه نویی، میثاقیان و فرکی در این مورد صحبت کردم. برخی مواقع صحنه ها را به من نشان می دهند و می گویند که حق با ان ها است ولی الان زمان حمایت است. من بر خلاف الان خودم تنهایی به مسابقات جهانی و المپیک رفتم. در کلاس آراندا گارسیا از اسپانیا، والکر روت از آلمان، پیتر میکلسون از دانمارک نشسته ام و با تمام این تفاسیر باز هم می گویم که باید از داوری حمایت شود.

کمیته داوران کامل‌تر شود

هر چه سریع‌تر کمیته داوران باید توسط آقای اصفهانیان کامل‌تر شود و وظیفه داشته باشند تا تمام استان‌ها را زیرنظر بگیرند؛ هر عضو کمیته داوران ۴، ۵ نفر را معرفی کند و با این روش ۴۰ داور و کمک داور خواهیم داشت و از لیگ یک می‌توانیم به آنها قضاوت بدهیم. در لیگ‌برتر باید به داورانی میدان بدهیم که در لیگ یک شلاق خورده‌اند.

داوری که اشتباه می کند باید ۲،۳ هفته قضاوت نکند

از مربیان خواهش کرده‌ام که از داوران حمایت کنند ولی نباید چشم‌ها را بر روی اشتباهات ببندیم و اگر اشتباه سهوی رخ داد، باید داوران را آموزش دهیم و حتما دو، سه هفته به آنها استراحت بدهیم.

تعدد نظرات به هیچ کس کمکی نمی کند

یک مقداری کارشناسان داوری تلویزیون را به همفکری دعوت می‌کنم. در برخی موارد دیده می‌شود نظرات در صحنه‌های مشابه با هم تناقض دارد. آقای علی اصغری که فکر نمی‌کنم وقت داشته باشد ولی مسئول ورزش صداوسیما باید جلسات هماهنگی در این خصوص برگزار کند و از داوران بخواهند تا نظرات یکی‌ای داشته باشند. تعدد نظرات به کسی کمکی نمی‌کند و باید میان کارشناسان داوری هماهنگی‌ای ایجاد شود. این را می‌توان از طریق انتخاب برخی کارشناس‌ها برای برخی شبکه‌ها اجرایی کرد و برای اینکه انحصاری در حضور کارشناسان ایجاد نشود، می‌توان پس از مدتی کارشناسان هر شبکه تلویزیونی را در شبکه‌های دیگر مورد استفاده قرار بگیرند.

تهیه کننده های برنامه های ورزشی فکر نکنند قحط الرجال است

یک موضوع دیگر هم این است که تهیه‌کننده‌های برنامه‌های ورزشی فکر نکنند که همیشه حرفشان درست است و قحط‌الرجال داریم. من بعضی وقت‌ها تماس می‌گیرم و از شاگردم در مورد مسائلی که نمی‌دانم می‌پرسم چون او به روزتر از من است. صندلی کارشناسی تلویزیون خیلی مقدس است و فردی که به عنوان کارشناس در تلویزیون نظر می‌دهد باید خدا را در نظر بگیرد و اینطور نباشد که اگر کسی با داوری رابطه خوبی دارد اشتباهات آن داور را ندیده بگیرد و برعکس. برخی کارشناس‌ها روی برخی داورها جبهه‌گیری مثبت یا منفی دارند که این اصلا درست نیست.