نسل اولی‌های دربی: ۶و۴ نشان نمی دهیم !
سه نفر از مردان برتر فوتبال ایران در دهه ۴۰ و ۵۰ میهمانان ورزش سه بودند تا ضمن مرور خاطرات تاریخ‌ساز از دربی‌های قدیمی درباره فوتبال امروز حرف بزنند.
ورزش سه: ابراهیم آشتیانی ۷۰ ساله، منصور رشیدی ۶۵ ساله و حسن روشن ۶۰ ساله دورهم نشستند و به‌مرور خاطرات مشترک و یادآوری‌هایی جذاب از گذشته پرداختند. این ۳ نفر هرکدام در فوتبال ایران صاحب رکوردی ارزشمند هستند. این رکوردها برای ۳ مرد حاضر در گپ و گفت امروز بزرگ‌ترین افتخار ورزشی آنها هم می‌تواند باشد. ابراهیم آشتیانی اولین مرد سال در فوتبال ایران است که افتخار مورداشاره در سال ۱۳۴۹ نصیبش شد و ضمن دریافت جایزه ارزشمندی که یک پیکان صفرکیلومتر مدل ۴۹ بود، اولین شنل معروف مرد سال را در آن سال‌ها به دوش انداخت، منصور رشیدی تنها گلر تاریخ فوتبال ماست که در هیچ تورنمنت رسمی گل نخورده است. رشیدی سال ۱۳۵۵ را در جام ملت‌های آسیا با بیلان ارزشمند صفر گل خورده مقابل نامش تمام کرد اما از حسن روشن بشنوید که دو رکورد ویژه دارد؛ او تنها فوتبالیست تاریخ ماست که هم در جام‌جهانی و هم در المپیک گل زده است. ضمناً جوان‌ترین گلزن تاریخ دربی و جوان‌ترین کاپیتان تاریخ دربی محسوب می‌شود.
امروز صبح ابراهیم آشتیانی می‌گفت حسن روشن زهردارترین مهاجمی است که در تاریخ فوتبال با او روبه‌رو شده‌ام. البته ایشان نمی‌دانست که امروز قرار است با شما مصاحبه مشترک داشته باشد.
حسن روشن: آقای آشتیانی کم دروغ می‌گوید. این شاید یکی از همان دروغ‌هایش باشد.
منصور رشیدی: حسن روشن از دسته فوتبالیست‌هایی بود که همه‌چیز داشت درست مثل پرویز قلیچ خانی که به‌جرئت او را کامل‌ترین فوتبالیست همه ادوار می‌دانم.
چطور شد که منصور رشیدی مردی که در شاهین و پرسپولیس بازی کرد، سر از تاج درآورد و یکی از متعصب‌ترین مردان این تیم شد؟
منصور رشیدی: بله من در شاهین و پرسپولیس بازی کردم اما از وقتی به استقلال رفتم تعصب به این تیم داشته، دارم و خواهم داشت و امروز هم به‌شدت نگران تیمم هستم.
نگرانی برای چه؟
منصور رشیدی: برای اینکه می‌بینم تیم من در ۵ بازی اخیرش ضعیف‌ترین بازی‌های ۵۰ ساله گذشته را به نمایش گذاشته است.
حسن روشن: من هم حرف منصور را تائید می‌کنم. به نظر من این ضعیف‌ترین تیم تاریخ استقلال است. 60 تا 70 درصد این تیم عوض‌شده اما حرف از برنامه 3 ساله می‌زند. من نمی‌دانم چطور است که با بازیکن بالای 30 سال قرارداد 3 ساله می‌بندند و با بازیکن 22 ساله قرارداد یک‌ساله؟!
منصور رشیدی: بله و بعد هم هدف‌گذاری ۳ ساله می‌کنند. آن‌هم در شرایطی که بازیکن ۳۳ ساله ۳ ساله دیگر ۳۶ ساله می‌شود که نمی‌شود اصلا رویش حساب کرد و برای بازیکن ۲۲ ساله که باید برای ۳ سال رویش حساب کرد، قرارداد یک‌ساله!
مشکل فقط همین است؟
رشیدی: مشکل از رأس مدیریت است. بازیکن که گناه ندارد.
حسن روشن: بازیکن باید یک پیراهن را در حد لیاقت تنش کند. در تیم‌ملی برزیل شماره 10 همیشه تن بزرگان این تیم بوده، در پرسپولیس هم همین‌طور؛ اما امروز سایز برخی از بازیکنان استقلال از سایز پیراهن تیم کوچک‌تر است.
منصور رشیدی از پرسپولیس به استقلال رفته، این‌یکی از اتفاقات تاریخی در بین دو تیم بوده و کمتر حرف از آن زده‌شده است.
حسن روشن: این تعصبات و حساسیت‌های شدید بین پرسپولیس و استقلال تنها در سالیان اخیر رشد کرده و پیشتر شکلش متفاوت بود. من خودم یک استقلالی هستم اما ریشه فوتبال دوقطبی در ایران با دو تیم شاهین و دارایی آغاز شد. وقتی این دو تیم منحل شدند، طرفداران دارایی به سمت تاج رفتند و طرفداران شاهین به پرسپولیس آمدند. مثلاً در مورد خود من باید بگویم من بازیکن همایون بهزادی بوده‌ام آن‌هم در تیم شرق شاهین.
منصور رشیدی: و البته آقای کلانی هم در تیم مشعل تاج بازی می‌کرده است.
آشتیانی: من یادم هست زمانی که در پیکان بودیم حسن روشن سر تمرین تیم ما آمد.
روشن: بله آقای بهزادی گفتند بیایید سر تمرین پیکان اما آقای دهداری که من را دیدند گفتند زود است فعلا نباید برای پیکان بازی کنی.
آقای رشیدی ماجرای شاهین و پرسپولیس و تاج برای شما چه بود؟
رشیدی: من در تیم شاهین خرمشهر بازی می‌کردم که شاهین تهران منحل شد. وقتی شاهین تهران منحل شد شاهین‌های شهرستان‌ها مجوز فعالیت نداشتند به همین دلیل با پیشنهاد مربی آن روزگار آقای احمد هدایت به تهران آمده رفتم سراغ منصورخان امیر آصفی در تیم برق. ایشان به من گفتند تو گلر دوم تیم من هستی اما من قصد داشتم خیلی زود ملی‌پوش بشوم برای همین با خودم گفتم اگر قرار است گلر ذخیره باشم و با نیمکت‌نشینی کارم را در تهران آغاز کنم می‌روم سراغ یک تیم بزرگ‌تر و به همین دلیل رفتم به پرسپولیس.
آشتیانی: این مقطعی که رشیدی از آن حرف می‌زند برای زمانی است که چند نفر از بازیکنان ما در تیم پیکان به پرسپولیس برگشته بودند یعنی من و برادران وطن‌خواه، فریدون معینی و علی پروین با پیکان بودیم و مرحوم همایون بهزادی، کاشانی، کلانی و محراب برگشته بودند پرسپولیس.
رشیدی: همایون خان بهزادی با برخورد بسیار خوبش من را به تمرین تیم پرسپولیس برد و ضمن اینکه من را به آقای برومند که سرپرست تیم بود معرفی کرد، مقدمات استخدام من را در سازمان امور استخدام کشوری مهیا کرد. من در پرسپولیس حضور پیدا کردم اما این تیم هم ۴ گلر داشت، گلرهایی مثل هادی طاووسی، عزیز اصلی، کاظم بیاتی و تازه حرف از بهرام مودت و مهدی عسگرخانی هم بود؛ بنابراین از پرسپولیس جدا شدم و به پیشنهاد پرویزخان ابوطالب که سرمربی تیم‌ملی جوانان بود به تیم فوتبال دیهیم رفتم که بعدها بوتان نام گرفت. بعد هم آقای رایکوف به من پیشنهاد داد بروم استقلال و من با خوشحالی به استقلال رفتم. البته ناصر حجازی از اینکه من به استقلال رفتم ناراضی بود؛ خدا رحمتش کند.
بازهم سوال از آقای رشیدی داریم، منصورخان چطور می‌شود شما سال 1351 با 25 سال سن برای تیم‌ملی جوانان بازی کنی؟
رشیدی: من متولد ۱۳۳۰ هستم نه ۲۶، ماجرا همین است که وقتی برای اولین بار می‌خواستم از کشور خارج شوم به خاطر مشکل نداشتن کارت پایان خدمت دچار مشکل شدم یکی از دوستانم به من گفت متولدین سال ۱۳۲۶ معاف می‌شوند و من هم با تلاش بسیار شناسنامه‌ام را به متولد ۱۳۲۶ تغییر دادم و کارت معافیت گرفتم. خوشبختانه درهمان سال اولی که به تاج رفتم در ۴ بازی مسابقات تهران ۱۳۵۱ یازده بازی انجام دادم و جزء بهترین‌ها بودم و به تیم‌ملی دعوت شدم.
یک مقایسه ارزشی سؤالی است که از شما عزیزان دارم. اگر هرکدام از شما به دوران اوج فوتبالتان برمی‌گشتید و ارزش ریالی شما در فوتبال حرفه‌ای با امروزی‌ها مقایسه می‌شد، حدس می‌زنید این قیمت چقدر بود؟ هرکدام از شما توسط یکی دیگر از دوستان ارزش‌گذاری می‌شود، مثلاً از آقای روشن می‌پرسیم با توجه به اینکه مهدی رحمتی یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون قرارداد دارد، قیمت منصور رشیدی چقدراست؟
حسن روشن: حداقل بین یک و نیم میلیارد تا یک میلیارد و 700 میلیون تومان.
حالا از آقای رشیدی بپرسم که در دفاع راست با توجه به اینکه خسرو حیدری و رامین رضائیان و ماهینی بین یک میلیارد تا یک میلیارد و 300 میلیون تومان می‌ارزند، قیمت آقای آشتیانی چقدر باید باشد؟
رشیدی: بی‌شک آقای آشتیانی با معیاری که شما می‌گویید بالای ۲ میلیارد تومان ارزش دارد.
آقای آشتیانی شما بفرمایید که با توجه به قیمتی که برای امثال کاوه رضایی و مهدی طارمی پرداخت می‌شود حسن آقا چقدر ارزش داشته است؟
آشتیانی: آقای روشن با آن معیار حداقل ۲ برابر مهاجمان امروز ارزش داشته است یعنی حداقل ۲ و نیم میلیارد تومان.
یک سوال تقریبا مشترک از هر سه بزرگوار دارم، آقای رشیدی شما بگویید که بهترین خط دفاعی که در دوران فوتبالتان می‌توانستید مقابل خودتان داشته باشید چه گروهی هستند؟ ضمناً بهترین مهاجمی که روبه‌رویش ایستاده‌ای چه کسی بوده است؟
رشیدی: عزت جان ملکی در چپ و آشتیانی در راست، حلوایی و کاشانی هم در دفاع وسط. البته اکبر کارگرجم هم می‌توانست در هر ۴ پست دفاع بازی کند. بهترین مهاجم روبه‌روی من هم اصغر شرفی بوده است.
آقای آشتیانی 3 مرد دیگری که با شما خط دفاعی ایده‌آل را می‌ساختند چه کسانی هستند یا به عبارتی 3 همبازی ایده‌آل خودتان را در دوران فوتبال بگویید. از اسم سخت‌ترین مهاجم روبه‌رو و بهترین همبازیان روبه‌رو در فاز تهاجمی بگویید؟
آشتیانی: جعفر کاشانی، حلوایی و کارگرجم ضمن اینکه حسن روشن خطرناک‌ترین مهاجم روبه‌روی من بوده و بهترین همبازی‌ام هم در فاز تهاجمی علی پروین و علی جباری بوده‌اند.
حسن آقا بهترین همبازی شما در خط حمله چه کسی بوده است؟
روشن: در مقطعی غلامحسین مظلومی و در مقطعی دیگر غفور جهانی بهترین همبازیان من بوده‌اند.
چند سوال در میان بحث وجود دارد که برای هر سه دوست یکسان است و ترتیب پاسخگویی به آن بر اساس سن است. سوال اول اینکه در اردوهای باشگاهی و ملی هم‌اتاقی‌های شما چه کسانی بودند؟
آشتیانی: جعفر کاشانی و فریدون معینی.
رشیدی: مجید حلوایی و ناصر حجازی.
روشن: ناصر حجازی، دانایی فر و غلامحسین مظلومی.
سوال دوم از جمع سؤال‌های کاملاً مشترک اینکه چشمتان را ببندید و پشت پلکتان تخیل خود را تقویت کرده و بگویید اولین صحنه‌ای که به یادتان می‌آید چیست. البته یادتان باشد که این صحنه از دوران فوتبالتان است.
آشتیانی: بازی با تیم‌ملی عراق در اردیبهشت سال 1351 یعنی جام ملت های 1972 بود. البته ما این بازی را 3 ـ صفر بردیم اما در ابتدای بازی قبل از اینکه ما 3 گل بزنیم در یک صحنه عراقی‌ها حمله بسیار خطرناکی روی دروازه ما انجام دادند. آنها توپ را از گلر ما عبور دادند و توپ در آستانه ورود به دروازه بود و من با سرعت به توپ رسیدم و توپ را از درون دروازه بیرون کشیدم. جالب است بدانید که این صحنه را همین چند شب پیش خواب دیدم.
رشیدی: من در جام ملت های ۱۹۷۲ که آقای آشتیانی از آن حرف می‌زند نبودم چون با تیم‌ملی جوانان برای برگزاری بازی های جوانان آسیا همراه این تیم بوده‌ام؛ اما بلافاصله بعد از مسابقات جام ملت های ۱۹۷۲ به تیم‌ملی اضافه شدم و در بازی برگشت مقدماتی المپیک ۱۹۷۲ مونیخ جلوی کره شمالی درون دروازه ایستادم. در این بازی داور برای کره شمالی یک پنالتی گرفت که من این پنالتی را دفع کردم. اگر پنالتی گل می‌شد ما به المپیک نمی‌رفتیم و حذف می‌شدیم. من آن صحنه را در دوران فوتبالم بیشتر از صحنه های دیگر در یاد دارم.
روشن: من یکی از اولین کسانی بودم که در فوتبال ایران گل به شکل قیچی برگردان زدم و اتفاقاً هر دو گل قیچی برگردان را جلوی عراق زدم یکی در سطح بزرگ‌سالان و دیگری در سطح جوانان.
سوال سوم بنده درواقع به‌نوعی سنجش میزان صراحت لهجه شماست؛ می‌خواستم بپرسم شما فقط نام بهترین همبازی و بهترین دوست و کسانی را می‌برید که آنها را دوست دارید یا حاضر هستید صادقانه بگویید آیا کسی وجود دارد که در فوتبال از او بدتان بیاید؟
آشتیانی: خدا به سر شاهد است که در فوتبال از کسی بدم نمی‌آید.
رشیدی: من هم خدا را شاهد می‌گیرم که از کسی بدم نمی‌آید اما در فوتبال ایران چون در فوتبال اروپا از پیکه اسپانیایی متنفر هستم.
روشن: من باکسی تعارف ندارم از قول من بنویس از رضا رجبی، علی سامره و بهرام افشارزاده متنفر هستم.
حالا سوال چهارم مشترک، این سوال درباره افرادی از فوتبال است که وقتی چشمتان را می‌بندید و به تاریخ فوتبال و ۳۰، ۴۰ سال قبل فکر می‌کنید تصویرش پشت پلکتان می‌آید، این فرد کیست؟
آشتیانی: حسینعلی کلانی
رشیدی: پرویز قلیچ خانی
روشن: مرحوم پدرم که همین تازگی عمرش را به شما داد.
پنجمین سوال مشترک برمی‌گردد به استراتژی برگزیده شما برای زندگی‌تان؛ بدون هیچ تعصب و صادقانه بگویید آیا در زندگی ورزشی تصمیم بدی گرفته‌اید و اگر گرفته‌اید آن تصمیم بد چه بوده است؟
آشتیانی: یک‌بار که هامبورگی‌ها من را پسندیدند آقای خسروانی که رئیس سازمان تربیت‌بدنی بود نگذاشت به آلمان بروم. البته این دست خودم نبود اما یک‌بار دیگر هم مسئولان باشگاه العربی کویت از من برای حضور در این کشور دعوت کردند اما من قدر فرصتی که پیش آمد را ندانستم می‌دانید چرا چون مدیر باشگاه جلوی من نشست و یک چک سفید دستم داد و گفت هرچقدر دلت می‌خواهد بنویس. بعدها فهمیدم که می‌توانستم رقمی را بنویسم که برابر با پول ۲۰ سال از فعالیت ورزشی‌ام در پرسپولیس بوده است.
رشیدی: من در سال 1355 به لس‌آنجلس رفتم و ضمن بازی در تیم اسکای هایک لس‌آنجلس زندگی خوب و راحتی را در این شهر داشتم. سال 56 بود که آقای مهاجرانی تلفن زد و گفت منصور تیم دارد می‌رود جام‌جهانی سریع به ایران برگرد. من نباید حرف حشمت خان را گوش می‌کردم و به ایران می‌آمدم چون اولاً با تیم‌ملی به جام‌جهانی نرفتم و دوم اینکه فرصت برگشت به آمریکا را از دست دادم. نکته تلخ این بود که یک‌بار آقای مهاجرانی بعد از بازگشتن من به من گفت منصور به کسی نگو من از تو خواستم به ایران برگردی.
روشن: بدترین تصمیم زندگی ورزشی من پشت کردن به پیشنهاد چلسی انگلستان در سال ۱۳۵۲ بود فکر می‌کنم بقیه تصمیم‌هایی که در زندگی گرفتم درست بوده است.
یک سوال مشترک دیگر می‌خواهم بپرسم از این فرد با این شخصیت و این جایگاه اجتماعی که امروز هستید و تعریف‌کننده عنوان شماست راضی هستید؟
آشتیانی: تعریف نمی‌کنم اما چون مسائل اخلاقی و انسانی را رعایت کرده‌ام راضی هستم.
رشیدی: صادقانه زندگی کردم و چون زندگی سلامتی داشتم از خودم راضی هستم.
روشن: بله من از موقعیتی که دارم راضی هستم.
مهم‌ترین مربیانی که در پیشرفت فوتبال شما بیشترین دخالت را داشته‌اند، چه کسانی بوده‌اند؟
آشتیانی: آلن راجرز از وقتی سرمربی من شد فوتبال من رشد کرد و همه افتخاراتم در دوران حضور او بود.
رشیدی: رایکوف یگانه مربی خارجی فوتبال ایران بود که به همه شاگردانش خدمت کرد.
روشن: رایکوف و مهاجرانی.
این سوال در دو بخش مطرح می‌شود؛ اول از آقای آشتیانی و بعد از آقایان روشن و رشیدی، سوال مربوط به دربی است. دربی 83 و شرایط تیم شما؛ آقای آشتیانی نقطه‌ضعف پرسپولیس در بازی برابر استقلال چه می‌تواند باشد و نتیجه را چطور پیش‌بینی می‌کنید؟
آشتیانی: پرسپولیسی‌ها اگر دچار مشکلات روحی و روانی نشوند می‌توانند راحت برنده باشند برای سرخپوشان مهم‌ترین نکته کنترل بازی وگرنه ازلحاظ فنی پرسپولیس سرتر از حریف است و در حالت منطقی پرسپولیس به علت همین برتری فنی باید ۲ ـ صفر برنده شود.
آقایان پیشکسوت استقلال درباره وضعیت دو تیم و سپس پیش‌بینی بازی بفرمایید.
رشیدی: پرسپولیس ازلحاظ فنی از استقلال بهتر است اما من استقلالی هستم و دوست دارم استقلال برنده شود. قلبم می‌گوید بدترین استقلال باید برابر بهترین پرسپولیس بازی را ببرد.
روشن: پرسپولیس خیلی بهتر از استقلال است، برانکو هم بهترین مربی فوتبال ماست اما ما می‌بریم.
آقای آشتیانی برای بهتر شدن پرسپولیس نسخه عاجل بدهید و آقایان رشیدی و روشن برای خروج استقلال از بحران راه‌حل عاجل ارائه بفرمایید.
آشتیانی: پرسپولیس یک نقطه‌ضعف دارد و آن‌هم خروج، مهدی طارمی از اوج است. اگر طارمی همان آمادگی دور برگشت پارسال را داشت پرسپولیس مشکل خاصی نداشت ضمن اینکه اعتقاددارم پرسپولیس در نیم‌فصل دوم با آماده‌تر شدن رضائیان و طارمی بهتر می‌شود.
رشیدی: راه‌حل برون‌رفت استقلال از بحران ترمیم خط دفاعی است.
روشن: استقلال تنها با کمک گرفتن از پیشکسوت‌ها موفق می‌شود.
مربی خائن! نه مربی که خائن نیست اما مربی خاصی در فوتبال داشته‌اید که به فوتبال شما ضرر زده باشند؟
آشتیانی: بله ایوان کونوف سد راه پیشرفت من در فوتبال شد. من می‌توانستم در سال‌های میانی دهه 50 بهتر باشم.
رشیدی: نه نداشته‌ام.
روشن: هیچ مربی‌ای به من بد نکرده است.
بهترین حضور شما در دربی مربوط به کدام بازی بوده است؟
آشتیانی: دربی سال 1352 یعنی همان دربی که ما 6 ـ صفر بردیم.
رشیدی: آخرین بازی من در دربی که یک ـ یک تمام شد فکر کنم سال ۱۳۵۵ بود.
روشن: دربی سال 1353 در بازی رفت که من دقیقه 88 گل زدم و تاج یک ـ صفر پرسپولیس را برد ما با همین برد در آخر کار قهرمان شدیم.
و سوال آخر؛ مربوط به دربی شش‌تایی‌ها که هر 3 نفر در آن حاضر بودید. فکر می‌کنید عامل شکل‌گیری این نتیجه چه بوده است؟
آشتیانی: ما در دربی‌های زیادی بهتر از آن بوده‌ایم اما در آن بازی از هر جا که ما زدیم داخل گل استقلال رفت.
رشیدی: آقای آشتیانی شکسته‌نفسی می‌کنند. البته که ما بازیکنان اشتباه کردیم و برای آنکه به کسی برنخورد بگویم مقصر آن بازی من بودم.
روشن: غرور برای ما به‌اندازه یک شکست با ۶ گل تأثیر داشت.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر