دعوا، بی‌قانونی، اشتباهات داوری؛ بلک ونزدی!

روزنامه اعتماد: روز چهارشنبه هفته ششم رقابت‌های لیگ برتر برگزار شد و هر ۱۶ تیم حاضر در لیگ به میدان رفتند، اما خروجی این هشت بازی چیزی جز دعوا، درگیری، حاشیه و تنش نبود. اتفاقاتی که در روز چهارشنبه رقم خورد در دوره‌های قبلی لیگ بار‌ها دیده شده بود ولی همزمانی این اتفاقات باهم آن‌هم در یک روز یک وضعیت جدید برای فوتبال باشگاهی ایران رقم زد.

آنجا چه کار می‌کنی دکتر؟

حواشی چهارشنبه سیاه فوتبال باشگاهی ایران از سه‌شنبه شب شروع شد. وقتی خبر رسید شهاب‌الدین عزیزی خادم به همراه همکارانش در فدراسیون فوتبال و سعید محمد مشاور رییس‌جمهور در امور مناطق آزاد تجاری در اردوی تیم صنعت نفت آبادان پیش از دیدار با پرسپولیس حاضر شدند. حضور رییس فدراسیون فوتبال در اردوی رقیب پرسپولیس آن‌هم شب قبل از مسابقه، جنجال وسیعی به پا کرد.

مقامات فدراسیون و باشگاه صنعت نفت توضیح دادند این ملاقات که همراه با حضور سعید محمد بوده به دلیل حل مشکلات تیم نفتی انجام شده و ربطی به بازی با پرسپولیس ندارد. توضیحی که البته مورد قبول واقع نشد و هواداران پرسپولیس با هشتگ فدراسیون آبی به آن واکنش نشان دادند. هنوز هم بعد از گذشت سه روز از بازی کسی نتوانسته متوجه بشود که چرا رییس فدراسیون باید شب قبل از مسابقه به اردوی یکی از تیم‌های لیگ برتری برود و این همه شائبه بسازد؛ شائبه‌هایی که با اتفاقات روز بازی پررنگ‌تر هم شد.

گندش را درآوردند!

حاشیه دوم مربوط به بازی استقلال و گل‌گهر سیرجان بود. جایی که خبر رسید استقلال حق استفاده از دو بازیکن خارجی‌اش را ندارد. این اتفاق شوک بزرگی به اردوی آبی‌پوشان وارد کرد و فرهاد مجیدی خطاب به ناظر سازمان لیگ گفت: «گندشو درآوردین دیگه» این بازی در نهایت با تساوی بدون گل به پایان رسید، اما حواشی آن تا همین امروز ادامه پیدا کرده است.

اصل ماجرا از این قرار بود که باشگاه استقلال برای ثبت قرارداد دو بازیکن خارجی خود طبق قانون جدید سازمان لیگ باید ضمانتنامه بانکی ارایه می‌داد. باشگاه استقلال به دلیل دولتی بودن نتوانست حسابی شخصی در بانک‌ها باز کند تا بتواند ضمانتنامه بانکی دریافت کند و به همین دلیل به جای ضمانت بانکی سند گرو گذاشت. سازمان لیگ در این رابطه گفت برای کمک به باشگاه استقلال به آن‌ها مجوز مشروط داده شده تا بتوانند کارت بازی بازیکنان را دریافت کنند به شرط اینکه بتوانند ضمانتنامه بانکی ارایه کنند. در این مدت هم چند بار با باشگاه نامه‌نگاری انجام شده تا آن‌ها تعهد خود را فراموش نکنند، اما باشگاه استقلال پاسخی به درخواست سازمان لیگ نداده.

در نهایت سازمان لیگ مجبور شده مجوز دو بازیکن خارجی استقلال را باطل کند. در سمت مقابل باشگاه استقلال معتقد است که سازمان لیگ هیچ مکاتبه‌ای با باشگاه در این رابطه نداشته و تنها سه ساعت قبل از شروع بازی طی نامه‌ای مجوز حضور خارجی‌های تیم را لغو کرده است. استقلال هم معترض شده که چرا ۷۲ ساعت قبل چنین مساله‌ای اطلاع داده نشده و درست ۳ ساعت قبل بازی این اتفاق افتاده. سازمان لیگ هم در پاسخ تاکید کرد آن‌ها چندین بار نامه محرمانه ارسال کردند ولی کسی توجهی نکرده.

حاشیه پیرامون خارجی‌های استقلال یک اتفاق بسیار پیچیده و عجیب است. استقلالی‌ها آن را انتقام سازمان لیگ بابت درخواست مدیرعامل آبی‌ها برای در اختیار داشتن تبلیغات محیطی می‌دانند و سازمان لیگ این تصمیم را یک روال قانونی معرفی می‌کند. البته فرهاد مجیدی سرمربی استقلال در این میان اتفاقات قبل بازی را به بازی با تیم امیر قلعه‌نویی ربط داد و در کنفرانس خبری با کنایه گفت: «این اتفاقی که افتاد برای من قابل پیش‌بینی بود و بالاخره می‌دانم با چه کسی بازی دارم!» مجیدی در حالی مدعی شد اتفاقات برایش قابل پیش‌بینی بود که هم خودش و هم سایر عوامل تیم قبل از بازی به‌شدت عصبانی بودند و با حالتی ناباور اتفاقات را رصد می‌کردند.

در این میان کارشناسان فوتبال به جنبه‌های دیگری از این اتفاق ورود کردند. اولین سوالی که مطرح شد این بود که مجوز مشروط دیگر چه صیغه‌ای است؟ یا باشگاه الزامات قانونی را رعایت کرده یا نکرده. مگر بقالی است که یک نفر نسیه خرید کند به این امید که بعدا پولش را می‌آورد؟ چرا سازمان لیگ در ابتدا با تخطی از قانونی که خودش وضع کرده چنین فضایی را به وجود آورده است؟ در وهله بعد کارشناسان حقوقی توضیح دادند وقتی کارت بازیکنی صادر شده باشد (به هر شکلی) تنها ارکان قضایی با حکم کتبی می‌توانند جلوی بازی بازیکن را بگیرند نه سایر مقامات سازمان لیگ به دلایلی نظیر لغو مجوز مشروط.

در این میان پای اهمال مدیران استقلال هم وسط کشیده شد که چرا در تمام این مدت دست روی دست گذاشتند؟ سازمان لیگ مدعی است در نامه ۲۲ آبان به استقلال اعلام کرده در این زمینه مشکل وجود دارد و حتی چند روز قبل بازی با گل‌گهر هم نامه زده است، اما مدیران تیم به فرهاد مجیدی خبر ندادند تا در نهایت سرمربی تیم چند ساعت قبل بازی متوجه ماجرا بشود. احتمالا مدیران استقلال تصور کردند می‌توانند با جو رسانه‌ای و فشار روی سازمان لیگ آن‌ها را از تصمیم خود منصرف کنند.

ممنوعیت بازی کردن بازیکنان خارجی استقلال و نامه‌ای که سازمان لیگ مدعی شد در ۲۲ آبان فرستاده نساجی‌چی‌ها را هم به میان معرکه کشید. این تیم که در ۲۸ آبان مقابل استقلال به میدان رفت و به نتیجه صفر صفر رسید با غیرقانونی خواندن استفاده استقلال از دو بازیکن خارجی‌اش خواهان سه بر صفر شدن بازی شد.

این را از کجا پیدا کردید؟

در ساعات بعدی بازیکن خارجی گل‌گهر هم محل اشکال شد. باشگاه سیرجانی چند روز قبل خبر از عقد قرارداد با اریک بوکوم بایناما بازیکن گابنی خبر داد. باشگاه گل‌گهر اعلام کرد این بازیکن چند بازی ملی برای تیم ملی گابن انجام داده و طبق قواعد سازمان لیگ می‌تواند در فوتبال ایران بازی کند. با این حال بازی‌های ملی بایناما در هیچ‌کدام از سایت‌های معتبر اطلاعات خارجی از جمله ترنسفرمارکت درج نشده.

همچنین در خیلی از سایت‌ها نام این بازیکن اصلا در بین بازیکنان حرفه‌ای فوتبال به چشم نمی‌خورد و دقیقا معلوم نیست مهاجم گابنی از کجا وارد فوتبال ایران شده است. باشگاه استقلال در این زمینه اعلام کرد برای استیفای حقوق خود و هواداران باشگاه اقدام به شکایت از گل‌گهر بابت بازی دادن بازیکن خارجی خواهد کرد.

۱۱۰ دقیقه شرم‌آور

اتفاق عجیب دیگر در بازی نفت مسجد سلیمان و مس رفسنجان رخ داد. در این بازی که با برتری یک بر صفر مسی‌ها به پایان رسید، سر اعلام پنالتی از سوی داور به نفع مس رفسنجان در اوایل نیمه دوم فراز کمالوند و همکارانش ۱۵ دقیقه زمان بازی را نگه داشتند. کمالوند می‌خواست تیمش را بیرون بکشد و برخی از اعضای کادرفنی این تیم علاوه بر اینکه تلاش می‌کردند با موبایل صحنه آهسته را نشان داور بدهند قصد کتک زدن تیم داوری را هم داشتند.

تصاویری که از این بازی منتشر شده به معنای واقعی کلمه شرم‌آور است. انگار که مسابقات در سطح محلات برگزار شده و هرکس می‌تواند با قلدربازی کار را به نفع خودش پیش ببرد. فراز کمالوند که در مدت زمان اعلام پنالتی تا دقایقی بعد از آن از ایجاد هرگونه حاشیه‌ای کوتاهی نکرد در نهایت به دلیل فحاشی کنار زمین با کارت قرمز داور اخراج شد. در نهایت این بازی به جای ۹۰ دقیقه ۱۱۰ دقیقه به طول انجامید تا یکی از بدترین مسابقات فوتبال تاریخ لیگ برتر به ثبت برسد.

جابه‌جایی مرز‌های اشتباه داوری

در این روز مشکلات داوری هم به حد اعلای خود رسید جوری که برخی کارشناسان داوری اتفاقات رخ داده در برخی بازی‌ها را خجالت‌آور توصیف کردند. در بازی پرسپولیس با صنعت نفت آبادان یک گل سالم سرخ‌ها به دلیل نبود تکنولوژی خط دروازه و عدم تمرکز تیم داوری از دست رفت و خطای پنالتی روی مهدی ترابی تمارض تشخیص داده شد. این اشتباهات داوری با توجه به حضور رییس فدراسیون در اردوی صنعت نفت شب قبل از بازی رنگ و بوی دیگری هم به خود گرفت. مقامات فدراسیون باید خدا را شکر کنند که پرسپولیس بازی را برد وگرنه معلوم نبود چه داستان‌هایی پیش می‌آمد.

در بازی استقلال و گل‌گهر یک آفساید به ضرر میزبان اعلام شد که مرز‌های اشتباهات داوری را جابه‌جا کرد. بازیکن گل‌گهر می‌خواست توپ را برای بازیکن خودی ارسال کند که مدافع استقلال مانع شد و توپ را برگرداند. توپ دوباره به همان بازیکن گل‌گهر که لحظاتی قبل توپ را ارسال کرده بود رسید، اما کمک‌داور در کمال تعجب پرچم زد و اعلام آفساید کرد. این اشتباه داوری به نوعی با تمام اشتباهات داوری قبلی متفاوت بود چرا که به نظر می‌رسید کمک‌داور بازی اصلا قواعد آفساید را نمی‌داند. جالب اینکه داور هم نظر کمکش را تایید کرد!

در بازی سپاهان و فجر سپاسی هم اشتباهات داوری روی نتیجه بازی تاثیر گذاشت. در این بازی هر دو گل سپاهان روی اشتباهات داوری به ثمر رسید. گل اول روی ضربه کاشته‌ای به دست آمد که خطای آن ضربه کاشته به اشتباه اعلام شده بود و گل دوم تیم اصفهانی بعد از خطا روی مدافع فجر وارد دروازه این تیم شد.

در بازی نساجی و پیکان هم اشتباه داوری در اعلام خطا به سود پیکان باعث به ثمر رسید گل نخست خودروسازان شد. ضمن اینکه در بازی جنجالی مس و نفت مسجدسلیمان داور بازی بعد از اعلام صحیح خطای صحیح به سود مسی‌ها یک پنالتی به نفع نفت و یک پنالتی به نفع مس را از دست داد.

وعده‌های عزیزی خادم و رییسی

بی‌قانونی، دعوا و اشتباهات داوری تا پیش از این در فوتبال ایران وجود داشته، اما اینکه همه این‌ها با هم در یک روز اتفاق بیفتد کمتر سابقه داشته است. متاسفانه لیگی که به نظر می‌رسید خوب و با قدرت شروع شده روز به روز بیشتر در منجلاب حواشی فرو می‌رود و معلوم نیست در نهایت کار به کجا ختم خواهد شد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان بخش عمده‌ای از این تنش‌ها مربوط به نبود کمک‌داور ویدیویی می‌شود. روز پنجشنبه داوران فوتبال ایران در نامه‌ای به رییس‌جمهور، وزیر ورزش و جوانان و رییس کمیته ملی المپیک خواستار ورود کمک‌داور ویدیویی به کشور شدند تا شاید به این وسیله بتوان جلوی برخی از حواشی و ناهنجاری‌ها را گرفت.

این نامه با واکنش‌های متفاوتی از سوی اهالی فوتبال مواجه شد. علی کریمی در استوری اینستاگرامش با طعنه به عزیزی خادم خطاب به داوران نوشت شما نمی‌دانید کمک‌داور ویدیویی در روز بازی ایران و کره جنوبی به کشور وارد شد؟ برخی دیگر هم نوشتند چطور عزیزی خادم ادعا می‌کرد سیستم وی‌ای‌آر را به ایران می‌آورد، اما حالا دست به دامان داوران شده تا از رییس‌جمهور کمک بخواهند.

به هر ترتیب در شرایطی که هیچ‌کدام از شرکت‌های فعال در این زمینه به دلیل وجود تحریم‌ها تمایل به همکاری با ایران را ندارند، معلوم نیست چنین درخواست‌هایی نتیجه می‌دهد یا خیر. البته که رییس‌جمهور روز چهارشنبه گفت گشایش‌های زیادی در کشور حاصل و برخی تحریم‌ها عملا بی‌اثر شده است. اهالی فوتبال امیدوارند بی‌اثر شدن تحریم‌ها لااقل بتواند راه را برای ورود چهارتا دوربین و چند تا نرم‌افزار به کشور باز کند. شاید در این صورت لیگ ایران هم بتواند همانند سوریه جنگ‌زده از VAR بهره ببرد.