نقد فیلم چاقوکشی (Knives Out)؛ یک داستان پلیسی دوست‌داشتنی

بلاگ نماوا: معمولا بازاریاب‌ها بر این عقیده‌اند که تماشاچیان همیشه تشنهٔ چیزی جدید هستند. اما اگر آن‌ها ناخودآگاه به دنبال چیزی قدیمی باشند چه؟ اثر بی‌نظیر جنایی، مرموز و کمدی ریان جانسون به نام چاقوکشی Knives Out الهام‌گرفته از یکی از استعاری‌ترین نمایش‌نامه‌های پلیسی قدیمی است: اعضای یک خانواده و چند تن دیگر پس از قتل وحشیانهٔ پدر خانه دور هم جمع شده‌اند تا به قتل مرموز او پی ببرند. آن‌ها خواستار پیدا کردن قاتل برای مرگ زودهنگام پدر عزیزشان هستند، اما در واقع می‌خواهند بدانند که پس از مرگ پدر ثروتمندشان چه میزان دارایی نسیب آن‌ها خواهد شد.

این داستان اصلی در چاقوکشی Knives Out است و تقریبا به اندازهٔ رمان‌های جنایی و پلیسی آگاتا کریستی که حدود ۱۰۰ سال پیش تا پیش از مرگش در سال ۱۹۷۶ می‌نوشت، مدرن است. اما جانسون با دنبال کردن فرمول اصلی، پروژهٔ خودش را شکل داده است. نتیجه کار لذت‌بخش است، اما حتی با وجود بخش‌های نوستالژیک لذت‌بخشی در آن، این فیلم با توصیف نگرانی‌ها و بدتر از آن بی‌فکری‌های دنیای مدرن، مطابقت پیدا کرده است.

هارلن ترومبی (کریستوفر پلامر) پیرمرد عجیب، ترشرو، اما منطقی به عنوان یک نویسنده مشهور رمان‌های جنایی ثروت زیادی به‌دست آورده است. در صبح روز تولد ۸۵ سالگی‌اش جسد او پیدا می‌شود و ظاهرا با دستان خودش به قتل رسیده است. آخرین کسی که او را زنده دیده بود، زن پرستاری به نام مارتا (آنا د آرماس) است که برای مراقبت از او استخدام شده بود.

مارتا یک مهاجر لاتینی است که با کار کردن خرج خانواده‌اش را می‌دهد. هارلن همیشه مارتا را می‌ستایید و کسانی که دور و بر او بودند ادعا می‌کردند که عاشقش هم بود: دخترش لیندا (جیمی لی کرتیس) که یک تاجر با رفتار‌های خاص خودش است، والت (مایکل شنون) پسر فلک‌زده، اما بی‌آلایش او، جانی (تونی کولت) بیوهٔ پسر دیگر هارلن، همه این موضوع را تأیید می‌کنند.

همه آن‌ها با صدای بلند از خوب بودن مارتا حرف می‌زنند، هرچند این سوال پیش می‌آید که کدام یک از آن‌ها او را به خوبی می‌شناسد. کمی بعد پلیس (با بازی کیت استنفیلد و نوآ سیگان) وارد صحنه می‌شود تا اعضای خانواده را بازجویی کند.

یک کارآگاه مشهور با لحن کشدار و آهسته و اسم جالبش، بینویت بلان (با بازی دنیل کریگ که مشخص است از این نقش لذت می‌برد)، هم برای نظارت بر این پرونده وارد داستان می‌شود. او با شیطنت خاصی اعضای دیگر خانواده (از جمله ریچارد (دان جانسون) شوهر لاغراندام لیندا و رنسوم (کریس ایوانز) نوهٔ لوس هارلن) را حین تعریف روایت‌شان از شب قبل از حادثه و سؤظن سنگینی که به مارتا دارند تماشا می‌کند.

ایدهٔ چاقوکشی Knives Out یک مسیر پیچیده، حیرت‌آور و لذت‌بخش دارد. حتی اگر پیش خودتان حدس زده‌اید که قاتل چه کسی نیست، حدس زدن قاتل واقعی کار آسانی نخواهد بود. شخصیت‌های داستان هرکدام به خوبی معرفی شده‌اند. آن‌ها در برابر یکدیگر وانمود به طرفداری از هم می‌کنند و بعد آمادهٔ مبارزه با یکدیگر می‌شوند و این موضوع یکی از لذت‌های اصلی فیلم است. چاقوکشی Knives Out مملو از نیرنگ، طمع، تهدید و ناخوشایندی‌های کلی است که خنده‌دار هم هست. یکی از شخصیت‌ها هنگام ملاقات با آقای بلان فریاد می‌زند: «من یک توییت دربارهٔ مقاله‌ای در نیویورکر دربارهٔ شما خواندم!»، طنزی که در آن نهفته است از اکثر فیلم‌های جانسون هم بیشتر است.

با این حال فیلم قبلی او «جنگ ستارگان: آخرین جدای» در سال ۲۰۱۷ یکی از بهترین فیلم‌های «جنگ ستارگان» بود که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

چاقوکشی Knives Out مجموعه بازیگران خوبی دارد و به‌نظر می‌رسد آن‌ها در این فیلم حسابی تفریح کرده‌اند. د آرماس که در «بلید رانر ۲۰۴۹» ساختهٔ دنی ویلنوو نقش فراموش‌نشدنی داشت، در این فیلم ظرافت و لطافت دقیقی را به نقش منتقل کرده است. در فیلمی که مملو از شخصیت‌های غالبا طنز است، او نقش کسی را بازی می‌کند که شبیه دیگران نیست. مارتا مثل دیگر شخصیت‌ها هنرنمایی نمی‌کند؛ او فرد مهربانی است که سرش به کار خودش گرم است.

در کنار سرگرم‌کننده بودن چاقوکشی Knives Out این فیلم نکات زیرپوستی زیادی در خود دارد. یکی از ایده‌های این فیلم دربارهٔ این موضوع است که مهاجر‌ها (کسانی که زندگی در آمریکا را انتخاب و برای ادامهٔ زندگی از خودگذشتگی‌های زیادی کرده‌اند) اغلب نسبت به کسانی که آنجا به دنیا آمده‌اند، به آمریکایی‌های بهتری تبدیل می‌شوند. این فیلم با وجود تمام حقه‌های هوشمندانه و دلپذیرش، دربارهٔ یک موضوع کاملا روراست است: فیلم برای علم و کسانی که می‌دانند مشغول به انجام چه کاری هستند، احترام ویژه‌ای قائل است.

در این فیلم متخصص‌ها و باهوش‌ها برنده می‌شوند؛ هیچ‌کس به‌خاطر احمق یا بدجنس بودنش تشویق نمی‌شود. با توجه به این نکته، چاقوکشی Knives Out تنها یک فیلم پیچیدهٔ زیبا نیست. این فیلم بصیرتی آرمان‌شهر-گونه دارد.

سایر منتقدان درباره این فیلم چه گفته اند:

مایک لاسال | سانفرانسیسکو کرونیکل

اگرچه سبک فیلم یادآور دهه‌های پیشین است، یکی از لذت‌های متداوم چاقوکشی Knives Out این است که فیلم‌نامهٔ آن یک پاسخ درخور و شوخ‌طبعانه به دنیای امروز می‌دهد.

جو مورگنسترن | وال استریت ژورنال

یک سرگرمی هوشمندانه، شوخ‌طبع، شیک و هیجان‌انگیز که هر سینمارو و عاشق فیلمی در آرزوی آن است. نام بردن از این فیلم به‌عنوان فیلمی که دیگر کمتر ساخته می‌شود، وسوسه‌کننده است. اما نمونه‌های زیادی از این سبک فیلم وجود ندارد.

دیوید سیمس | آتلانتیک

هنر داستان‌های جنایی مرموز سینمایی در جمع کردن سرنخ‌های مشکوک است که تماشای آن را ارزشمند کند. بازی مسرورانهٔ کریگ، بهترین نقش‌آفرینی د آرماس و به نمایش در آمدن علاقهٔ جانسون به این ژانر، چاقوکشی Knives Out را به فیلم باشکوهی تبدیل کرده است.

جاستین چانگ | لس‌آنجلس تایمز

بی‌شک با یک فیلم بسیار جالب و خنده‌دار روبرو هستیم؛ مجموعه‌ٔ با ارزشی از جوک‌های دوپهلو، اهانت‌ها و مونولوگ‌ها که داستان کلاسیک کارآگاهی را با جدیت و ابهتی که لایق آن است به نمایش می‌گذارد.

منبع: time