موفقیت هومن سیدی با سیزده
در سي و دومين جشنواره فيلم فجر شاهد حضور چند بازيگر معتبر سينما و تلويزيون در قامت فيلمساز هستيم؛ هومن سيدي كه در جشنواره سال ۸۹ با فيلم ويديويي «آفريقا» حضور داشت و توانست نظر مثبت منتقدان و داوران جشنواره را دريافت كند.
روزنامه اعتماد: در سي و دومين جشنواره فيلم فجر شاهد حضور چند بازيگر معتبر سينما و تلويزيون در قامت فيلمساز هستيم؛ هومن سيدي كه در جشنواره سال ۸۹ با فيلم ويديويي «آفريقا» حضور داشت و توانست نظر مثبت منتقدان و داوران جشنواره را دريافت كند، امسال با فيلم سيزده در بخش مسابقه فيلم‌هاي اول حضور دارد. در گفت‌وگو با اين بازيگر/ كارگردان انگيزه‌ها و ديدگاه‌هايش درباره سينما و جشنواره را جويا شديم.
نمايش موفق فيلم «آفريقا» در جشنواره سال ۸۹ چه تاثيري در روند فيلمسازي شما داشت؟
اتفاق‌هاي مثبتي كه براي آفريقا در جشنواره سال ۸۹ افتاد باعث شدكه كه با روحيه و انگيزه بهتري به مسير فيلمسازي‌ام ادامه دهم و راسخ‌تر شوم. علاوه براين مخاطب حرفه‌يي جشنواره با تماشاي فيلم، علاوه بر بازيگري به عنوان كارگردان نيز به من توجه داشت و همين امر، مسووليت و تعهدم را دوچندان مي‌كرد.
بعد از عدم اكران آفريقا آيا مجاب نشديد كه به سمت سينماي تجاري و عامه‌پسند گرايش پيدا كنيد به جاي اينكه فيلم «سيزده» را بسازيد؟
اعتقاد دارم فيلم «سيزده» مي‌تواند فروش مناسبي داشته باشد اگر از شرايط و امكانات تبليغاتي خوبي بهره‌مند باشد چرا كه فكر مي‌كنم حرفي كه در راستاي نيازها و دغدغه‌هاي مردم باشد، با استقبال روبه‌رو خواهد شد. درباره گرايش به فيلم‌هاي تجاري اگر منظورتان فيلم‌هايي است كه در سال‌هاي اخير صرفا به قصد فروش ساخته شده‌اند، بايد بگويم كه به هيچ‌وجه سمت اين فيلم‌ها نخواهم رفت چرا كه ساخت آنها هم تخصص ويژه خود را مي‌طلبد و من بلد نيستم از اين فيلم‌ها بسازم همان‌طور كه به سمت مستندسازي نيز نخواهم رفت چرا كه تخصصش را ندارم.
در شرايطي كه فيلم «سيزده» از حضور در جشنواره سال قبل بازماند، با چه انگيزه‌يي در سال جديد، فيلم را به جشنواره ارائه كرديد؟
به اين باور دارم كه هميشه سليقه حرف اول را مي‌زند و سليقه آدم‌ها در موافقت و مخالفت با هر فيلمي نقش مهمي را ايفا مي‌كند. پس عدم انتخاب فيلم هم ناشي از سليقه و ذايقه چند نفر بوده اما به اين معني نيست كه فكر كنيم پرونده نمايش فيلم بسته خواهد شد. فيلم اگر فيلم خوبي باشد بالاخره مخاطبان خودش را پيدا خواهد كرد و از طرفي ديگر طبيعي است كه حضور در جشنواره روحيه آدم را جلا مي‌دهد.
نقطه ضعف جشنواره در سال‌هاي قبل را چه مي‌دانيد و چه پيشنهادي در جهت برگزاري بهتر آن داريد؟
مشكلي كه در سال ۸۹ وجود داشت، اين بود كه فيلم‌ها سهم يكساني در تعداد نمايش نداشتند و مشخص نشد كه از طريق چه كسي و طبق كدام سليقه‌يي فيلم يك آدم پيشكسوت را بيشتر و فيلم يك جوان تازه كار را كمتر نمايش مي‌دهند. به نظرم بايد از اين خط‌كشي‌ها و سليقه‌هاي جزم‌انديشانه دوري كرد. علاوه بر اين اگر سانس‌هاي فوق‌العاده حتي در نيمه شب طراحي شود به نظرم مخاطبان حرفه‌يي حتما به تماشايش خواهد نشست پس بهتر است كه همه امكانات ممكن در اختيار يك فيلم گذاشته شود.
نظر رسانه‌ها و منتقدان چقدر براي شما مهم است؟
يك زماني شما در يك كلاس و كارگاه آموزشي از طرف همكلاسي‌ها تشويق مي‌شويد اما زماني معلم و آموزگار به عنوان متخصص كار شما را تاييد مي‌كند كه به نظرم اتفاق مهم‌تري است. منتقدان و روزنامه‌نگارها هم شبيه به معلمان عمل مي‌كنند و نظر مثبت آنها قطعا براي هر فيلمسازي اثر گذار خواهد بود. هميشه فكر مي‌كنم كه نقد، سازنده سينما و جريانات هنري خواهد بود و در ميان همكارهاي شما، آدم‌هاي فراواني هستند كه نظرشان براي من نوعي حايز اهميت است.
تفاوت جشنواره سي و دوم را با دوره‌هاي قبل در چه مي‌دانيد؟
يك زماني شرايط به گونه‌يي رقم مي‌خورد كه صرفا قرار است يك جشنواره به شكل صوري برگزار شود تا رزومه فرهنگي يك مدير را معتبر كند اما زماني كه به جشنواره به عنوان مهم‌ترين رويداد سينمايي سال و بستري مناسب براي ارائه شناسايي استعدادها توجه شود طبيعي است كه برگزاري آن هم براي فيلمساز و هم براي مخاطب لذتبخش خواهد بود. در جشنواره پيش رو با فضاي سالمي كه دولت جديد و متوليان فرهنگي آن مهيا كرده‌اند به نظرم شاهد اتفاق‌هاي خوبي خواهيم بود. به عنوان مثال فيلمي مانند «قصه‌ها» كه به نظرم فيلم اثرگذاري است در دوره قبل محروم از نمايش بود ولي حالا شرايط براي نمايش اين فيلم و ديگر فيلم‌هاي روشنگر و اجتماعي به نحو مطلوبي رقم خورده است.
هيچ‌وقت سانسور و مميزي‌هاي مغاير با زبان سينما نتوانسته به سينمايي كارآمد ختم شود و تجربه ثابت كرده كه فيلمي در دوره‌يي محروم بوده اما دوره‌يي ديگر نمايش موفقي داشته و بيشترين جوايز را كسب كرده است. متوليان و مديران فرهنگي بايد بدانند كه يك فيلمساز ايراني قطعا محدوديت‌ها و خط قرمزهاي جامعه خودش را به خوبي مي‌شناسد و نبايد با سليقه‌هاي من‌درآوردي و بي‌اساس عرصه را براي هنرمندان تنگ كرد بلكه بايد فضايي را ترتيب داد كه خود مخاطب تصميم بگيرد كه چه فيلمي ارزش تماشا را دارد و چه فيلمي فاقد اثرگذاري لازم است.
منتظر چه اتفاق مثبتي در جشنواره هستيد؟
اينكه فيلم «سيزده» درست ديده و درست نقد شود و اگر لايق نظرهاي مثبت بود بدون هرگونه لابيگري و روابط پنهاني به آن توجه شود. من هميشه شيفته رقابت در يك فضاي سالم هستم. مثلا در زماني كه فيلم كوتاه مي‌ساختم هميشه به شهرام مكري به عنوان يك رقيب نگاه مي‌كردم اما وقتي اثرش را مي‌ديدم و جايزه مي‌گرفت از ته دلم خوشحال مي‌شدم تا حدي كه الان از دوستان من است. پس طبيعي است كه در يك فضاي سالم و خالي از هر بغض و كينه‌يي، رقابت لذتبخش خواهد بود كه اميدوارم در اين جشنواره شاهد آن باشيم.
نمايش موفق فيلم «آفريقا» در جشنواره سال ۸۹ چه تاثيري در روند فيلمسازي شما داشت؟
اتفاق‌هاي مثبتي كه براي آفريقا در جشنواره سال ۸۹ افتاد باعث شدكه كه با روحيه و انگيزه بهتري به مسير فيلمسازي‌ام ادامه دهم و راسخ‌تر شوم. علاوه براين مخاطب حرفه‌يي جشنواره با تماشاي فيلم، علاوه بر بازيگري به عنوان كارگردان نيز به من توجه داشت و همين امر، مسووليت و تعهدم را دوچندان مي‌كرد.
بعد از عدم اكران آفريقا آيا مجاب نشديد كه به سمت سينماي تجاري و عامه‌پسند گرايش پيدا كنيد به جاي اينكه فيلم «سيزده» را بسازيد؟
اعتقاد دارم فيلم «سيزده» مي‌تواند فروش مناسبي داشته باشد اگر از شرايط و امكانات تبليغاتي خوبي بهره‌مند باشد چرا كه فكر مي‌كنم حرفي كه در راستاي نيازها و دغدغه‌هاي مردم باشد، با استقبال روبه‌رو خواهد شد. درباره گرايش به فيلم‌هاي تجاري اگر منظورتان فيلم‌هايي است كه در سال‌هاي اخير صرفا به قصد فروش ساخته شده‌اند، بايد بگويم كه به هيچ‌وجه سمت اين فيلم‌ها نخواهم رفت چرا كه ساخت آنها هم تخصص ويژه خود را مي‌طلبد و من بلد نيستم از اين فيلم‌ها بسازم همان‌طور كه به سمت مستندسازي نيز نخواهم رفت چرا كه تخصصش را ندارم.
در شرايطي كه فيلم «سيزده» از حضور در جشنواره سال قبل بازماند، با چه انگيزه‌يي در سال جديد، فيلم را به جشنواره ارائه كرديد؟
به اين باور دارم كه هميشه سليقه حرف اول را مي‌زند و سليقه آدم‌ها در موافقت و مخالفت با هر فيلمي نقش مهمي را ايفا مي‌كند. پس عدم انتخاب فيلم هم ناشي از سليقه و ذايقه چند نفر بوده اما به اين معني نيست كه فكر كنيم پرونده نمايش فيلم بسته خواهد شد. فيلم اگر فيلم خوبي باشد بالاخره مخاطبان خودش را پيدا خواهد كرد و از طرفي ديگر طبيعي است كه حضور در جشنواره روحيه آدم را جلا مي‌دهد.
نقطه ضعف جشنواره در سال‌هاي قبل را چه مي‌دانيد و چه پيشنهادي در جهت برگزاري بهتر آن داريد؟
مشكلي كه در سال ۸۹ وجود داشت، اين بود كه فيلم‌ها سهم يكساني در تعداد نمايش نداشتند و مشخص نشد كه از طريق چه كسي و طبق كدام سليقه‌يي فيلم يك آدم پيشكسوت را بيشتر و فيلم يك جوان تازه كار را كمتر نمايش مي‌دهند. به نظرم بايد از اين خط‌كشي‌ها و سليقه‌هاي جزم‌انديشانه دوري كرد. علاوه بر اين اگر سانس‌هاي فوق‌العاده حتي در نيمه شب طراحي شود به نظرم مخاطبان حرفه‌يي حتما به تماشايش خواهد نشست پس بهتر است كه همه امكانات ممكن در اختيار يك فيلم گذاشته شود.
نظر رسانه‌ها و منتقدان چقدر براي شما مهم است؟
يك زماني شما در يك كلاس و كارگاه آموزشي از طرف همكلاسي‌ها تشويق مي‌شويد اما زماني معلم و آموزگار به عنوان متخصص كار شما را تاييد مي‌كند كه به نظرم اتفاق مهم‌تري است. منتقدان و روزنامه‌نگارها هم شبيه به معلمان عمل مي‌كنند و نظر مثبت آنها قطعا براي هر فيلمسازي اثر گذار خواهد بود. هميشه فكر مي‌كنم كه نقد، سازنده سينما و جريانات هنري خواهد بود و در ميان همكارهاي شما، آدم‌هاي فراواني هستند كه نظرشان براي من نوعي حايز اهميت است.
تفاوت جشنواره سي و دوم را با دوره‌هاي قبل در چه مي‌دانيد؟
يك زماني شرايط به گونه‌يي رقم مي‌خورد كه صرفا قرار است يك جشنواره به شكل صوري برگزار شود تا رزومه فرهنگي يك مدير را معتبر كند اما زماني كه به جشنواره به عنوان مهم‌ترين رويداد سينمايي سال و بستري مناسب براي ارائه شناسايي استعدادها توجه شود طبيعي است كه برگزاري آن هم براي فيلمساز و هم براي مخاطب لذتبخش خواهد بود. در جشنواره پيش رو با فضاي سالمي كه دولت جديد و متوليان فرهنگي آن مهيا كرده‌اند به نظرم شاهد اتفاق‌هاي خوبي خواهيم بود. به عنوان مثال فيلمي مانند «قصه‌ها» كه به نظرم فيلم اثرگذاري است در دوره قبل محروم از نمايش بود ولي حالا شرايط براي نمايش اين فيلم و ديگر فيلم‌هاي روشنگر و اجتماعي به نحو مطلوبي رقم خورده است.
هيچ‌وقت سانسور و مميزي‌هاي مغاير با زبان سينما نتوانسته به سينمايي كارآمد ختم شود و تجربه ثابت كرده كه فيلمي در دوره‌يي محروم بوده اما دوره‌يي ديگر نمايش موفقي داشته و بيشترين جوايز را كسب كرده است. متوليان و مديران فرهنگي بايد بدانند كه يك فيلمساز ايراني قطعا محدوديت‌ها و خط قرمزهاي جامعه خودش را به خوبي مي‌شناسد و نبايد با سليقه‌هاي من‌درآوردي و بي‌اساس عرصه را براي هنرمندان تنگ كرد بلكه بايد فضايي را ترتيب داد كه خود مخاطب تصميم بگيرد كه چه فيلمي ارزش تماشا را دارد و چه فيلمي فاقد اثرگذاري لازم است.
منتظر چه اتفاق مثبتي در جشنواره هستيد؟
اينكه فيلم «سيزده» درست ديده و درست نقد شود و اگر لايق نظرهاي مثبت بود بدون هرگونه لابيگري و روابط پنهاني به آن توجه شود. من هميشه شيفته رقابت در يك فضاي سالم هستم. مثلا در زماني كه فيلم كوتاه مي‌ساختم هميشه به شهرام مكري به عنوان يك رقيب نگاه مي‌كردم اما وقتي اثرش را مي‌ديدم و جايزه مي‌گرفت از ته دلم خوشحال مي‌شدم تا حدي كه الان از دوستان من است. پس طبيعي است كه در يك فضاي سالم و خالي از هر بغض و كينه‌يي، رقابت لذتبخش خواهد بود كه اميدوارم در اين جشنواره شاهد آن باشيم.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر