وقتی آشپز یک سریال دوتا می شود!

روزنامه هفت صبح: ماه پیش ماتادور و حالا هم پیدا و پنهان. این دو سریال پرحاشیه، در یک موضوع نقطه اشتراک داشته اند؛ هر دو ابتدا قرار بوده کارگردانی دیگر آن را به سرانجام برساند اما در نهایت علیرضا امینی ماتادور را در پیش تولید رها کرد و آرش معیریان در اواسط تولید پیدا و پنهان جای خود را به شهرام شاه حسینی داد. این اتفاق بهانه ای شد تا سریال هایی که چنین سرنوشتی داشته اند را موضوع گزارش امروزمان کنیم. در این گزارش کلیدی ترین واژه ای که مدام تکرار می شود کلمه «اختلاف» است. ماجرای تغییر کارگردان بیدار باش و شوق پرواز اما قدری متفاوت است. بیدارباش را ابتدا منوچهر هادی قصد داشت کارگردانی کند اما در ادامه خودش تصمیم به جدایی گرفت و احمد کاوری، بازیگر سریال، آن را کارگردانی کرد. حسین قاسمی جامی هم ابتدا قرار بود شوق پرواز را بسازد اما به دلیل فیلمنامه ضعیف مسئولان تصمیم گرفتند یدالله صمدی را جایگزین او کنند. در این فهرست می توان دو سریال دیگر را هم لحاظ کرد: محسن شاه محمدی جای ابراهیم سلطانی را در یکی مثل من گرفت. اکبر منصور فلاح قصد داشت کمک کن را بسازد اما در نهایت قرعه به نام قاسم جعفری افتاد.

1- کوچک جنگلی

- کارگردان اول: ناصر تقوایی

- کارگردان جایگزین: بهروز افخمی

- مرحله جایگزینی: ابتدای فیلمبرداری


ماجرای چگونگی جایگزینی بهروز افخمی به جای ناصر تقوایی در ساخت «کوچک جنگلی» را زیاد شنیده اید. افخمی مدیر گروه فیلم و سریال بود و هنوز با انرژی تقوایی اما می خواست با آرامش ماجرای میرزاکوچک خان را به تصویر بکشد. افخمی در چند گفتگو شرح جالب از این ماجرا داده. در یکی از گفتگوهای اخیرش گفته: راندمان کار در روزهای اول فیلمبرداری خیلی پایین تر از حدی بود که در زمان معین پیش بینی شده بود. احساس کردم - درست یا نادرست - ناصر تقوایی به عنوان یک فیلمساز، خیلی وسواسی و کمال طلب برخورد می کند که در حقیقت شاید با شرایط فیلمبرداری و تولید برنامه در تلویزیون خیلی انطباق پیدا نمی کند.

۲- خورشید شب

- کارگردان اول: فریبرز صالح

- کارگردان جایگزین: سیروس مقدم

- مرحله جایگزینی: در میانه تصویربرداری

خورشید شب به روال بیشتر کارهای تاریخی تلویزیون تولیدی طولانی داشت. این سریال روایت زندگی شیخ مفید عالم و فقیه قرن سوم و چهارم هجری بود که تولید طولاتنی اش اعتراض مسئولان شبکه دو را به نمراه داشت. مجید اوجی، تهیه کننده این سریال هم از فریبرز صالح خواست که کار را سریع تر تمام کند. صالح اما زیر بار نرفت و عقیده داشت سرعت زیاد کیفیت کار را پایین می آورد. به همین خاطر به حالت قهر پروژه را نیمه تمام رها کرد. جودی هم از سیروس مقدم که دستیار صالح بود خواست ادامه کار را کارگردانی کند. سریال در مجموع کار موفقی نبود.

۳- مهر خاموش

- کارگردان اول: محمد سلطانی فر

- کارگردان جایگزین: سیروس مقدم

- مرحله جایگزینی: در میانه تصویربرداری

سیروس مقدم ابتدا نقش حکم برای حل اختلاف میان رضا جودی و محمد ابراهیم سلطانی فر را برعهده داشت اما عمق اختلاف این تهیه کننده و کارگردان عمیق تر از آن بود که با وساطت حل شود. در نهایت خود مقدم برای اینکه راش های گرفته شده، دور ریخته نشود می پذیرد که ادامه سریال را بسازد. او در گفتگوی چند هفته پیشش با هفت صبح این ماجرا را اینگونه روایت کرد: «مهر خاموش» را رفاقتی با رضا جودی ساختم. کارگردانی که قسمت اول تا سوم را ساخته بود، از پروژه رفته بود و سریال مانده بود روی هوا. هر کاری کردم نشد، نتوانستم او را برگردانم یا باید کاملا متوقف می شد یا نفر سومی آن را ادامه می داد.

۴- روزگار جوانی

- کارگردان اول: شاپور قریب

- کارگردان جایگزین: اصغر توسلی

- مرحله جایگزینی: در میانه تصویربرداری

شاپور قریب در تلویزیون سرنوشتی مشابه خیلی از همکاران سینمایی اش پیدا کرد. او در اولین سریالش به خاطر کندی در مرحله تولید با تهیه کننده دچار اختلاف شد. اصغر توسلی از این کارگردان خواسته بود با سرعت بیشتری کار را پیش ببرد و همین منشأ اختلاف این دو شد.در نهایت پس از جدایی قریب توسلی تصمیم گرفت خودش ادامه سریال را کارگردانی کند. این سریال در دو وفصل ساخته شد. زنده یاد قریب ۱۳ قسمت فصل اول را ساخت و بقیه قسمت ها به همراه فصل دوم را توسلی کارگردانی کرد. این سریال که فصل اولش را اصغر فرهادی نوشته از سریال های محبوب دهه هفتاد بود.

۵- روز رفتن

- کارگردان اول: محمدرضا اعلامی

- کارگردان جایگزین: جواد افشار

- مرحله جایگزینی: در میانه تصویربرداری

جواد افشار قبل از سی امین روز، جایگزینی به جای کارگردان دیگری را تجربه کرده بود. این بار هم کارگردان اول یعنی زنده یاد محمدرضا اعلامی قرار بود در نخستین تجربه سریال سازیش، مجموعه ماه رمضان شبه تهران را بسازد اما به دلایلی از ادامه کار انصراف داد. سید امیر سیدزاده (تهیه کننده) بلافاصله درباره دلیل جدایی اعلامی اعلام کرد: «۲۵ درصد کار را گرفته بودیم که کار اصلاحیه خورد و اعلامی استعفا داد.» این سریال هم به ماه رمضان نرسید و با پایان این ماه به صورت شبانه روی آنتن رفت. روز رفتن چندان هم مورد توجه واقع نشد.

۶- چهار چرخ

- کارگردان اول: اصغر نعیمی

- کارگردان جایگزین: جواد مزدآبادی

- مرحله جایگزینی: در میانه تصویربرداری


باز هم تاخیر در رسیدن مهمترین دلیل تغییر کارگردان یک سریال شد. چهار چرخ قرار بود به عنوان سریال نوروز ۹۰ پخش شود که در آخرین لحظه به خاطر آماده نبودن جایش را به سریال راه دررو داد. جالب آن که این سریال تازه کلید خورده بود و همزمان با تصویربرداری بخش می شد. این البته صورت ظاهری ماجرا است. آنطور که بعدا رسانه ها عنوان کردند دلیل اصلی تغییر کارگردان اختلاف گروه سازنده با اصغر نعیمی بوده. محمدرضا شفیعی، تهیه کننده سریال هم در یک تصمیم غافلگیرکننده نعیمی را کنار گذاشت و ادامه کار را به جواد مزدآبادی سپرد. این سریال بعد از عید به صورت شبانه پخش شد.

۷- سی امین روز

- کارگردان اول: پرویز شیخ طادی

- کارگردان جایگزین: جواد افشار

- مرحله جایگزینی: در میانه تصویربرداری

پرویز شیخ طادی قرار بود در اولین تجربه سریال سازی اش، «سی امین روز» را برای باکس ماه رمضان شبکه دو بسازد. سرعت پایین این کارگردان باعث شد رضا جودی (تهیه کننده) جواد افشار را برای کارگردانی برخی از قسمت ها وارد کار کند اما شیخ طادی از ادامه همکاری انصراف داد و جواد افشار به تنهایی کارگردانی بخش های باقی مانده را برعهده گرفت. با اینحال سریال به پخش نرسید و با یک سال تاخیر یعنی سال ۹۰ روی آنتن رفت. سی امین روز به خاطر کیفیت پایینش مورد استقبال قرار نگرفت، ضمن اینکه خودکشی یک پسر یزدی به تقلید از کاراکتر سریال، حاشیه های آن را دو چندان کرد.

۸- میلیاردر

- کارگردان اول: مسعود کرامتی

- کارگردان جایگزین: علیرضا امینی

- مرحله جایگزینی: در میانه تصویربرداری

مسعود کرامتی داشت سریالی می ساخت به نام «شرکت» که به یکباره در رسانه ها نام علیرضا امینی به جای او مطرح شد. اسم سریال هم به میلیاردر تغییر یافت. کرامتی چندی بعد در مصاحبه ای این اتفاق را «توطئه» عنوان کرد و از حاشیه هایی که تهیه کننده سریال (رامین عباسی زاده) برای او ایجاد کرده بود، گفت. آنطور که کرامتی مدعی شد عباسی زاده دنبال بهانه برای قطع همکاری با او بوده، به همین دلیل از ادامه کار استعفا داده. از بازیگران هم تنها سحر زکریا و فریبا نادری در سری جدید حضور داشتند. کرامتی حدود دو ماه و نیم مشغول کارگردانی «شرکت» بوده و ۴۳۰ دقیقه مفید مونتاژ داشته که با تغییر تیم تولید همه آنها دور ریخته شدند!

۹- دولت مخفی

- کارگردان اول: عبدالحسن برزیده

- کارگردان جایگزین: راما قویدل

- مرحله جایگزینی: در میانه تصویربرداری

سال ۹۰ عبدالحسین برزیده سریال «دولت مخفی» را با موضوع اسرا کلید زد اما در حالی که تنها ۳۵ درصد از کار مانده بود، به خاطر شرایط مالی تلویزیون تولیدش متوقف شد. از آن مدت تا همین چند وقت پیش هر روز خبرهای ضد و نقیضی درباره ادامه ساخت آن رسانه ای می شد تا اینکه تهیه کنندگان سریال تصمیم گرفتند کارگردانی قسمت های باقی مانده را به راما قویدل بسپارند. حمید آخوندی در گفتگویی عدم حضور برزیده را خواست خودش و به خاطر کارگردانی فیلم «مزار شریف» عنوان کرد اما با انتشار مصاحبه ای از برزیده معلوم شد که این اتفاق خیلی هم توافقی نبوده.

۱۰- پیدا و پنهان

- کارگردان اول: آرش معیریان

- کارگردان جایگزین: شهرام شاه حسینی

- مرحله جایگزینی: در میانه تصویربرداری


سال ۸۷ مرکز سیما فیلم سفارش ساخت سریالی با موضوع پرونده های امنیتی را به محمدرضا عباسیان داد. این تهیه کننده هم آرش معیریان را برای ساخت «پیدا و پنهان» انتخاب کرد. معیریان از همان ابتدا به خاطر کیفیت فیلمنامه ها با محمد پیرهادی، مجری طرح دچار اختلاف شد. اختلاف کارگردان - مجری طرح در میانه ساخت به اوج رسید و معیریان با ساخت سه قسمت و نصفی کناره گیری کرد. بعد از چند ماه تعطیلی، با تغییر کامل عوامل جلو پشت دوربین، شهرام شاه حسینی جایگزین او شد. تا این سریال که ابتدا قرار بود در ۱۳ قسمت ساخته شود، در نهایت در هفت قست جمع شود.

۱۱- ماتادور

- کارگردان اول: علیرضا امینی

- کارگردان جایگزین: حسن نجفی

- مرحله جایگزینی: در پیش تولید

ماتادور از سریال های پرحاشیه این چند سال اخیر است که از پیش تولید تا مدت ها پس از پایان گرفتار این حواشی بود. ابتدا علیرضا امینی که در سریال ماتادور جای مسعود کرامتی را گرفته بود از کارگردانی آن انصراف داد او اعلام کرد: «به رغم اینکه دو ماه پیش تولید انجام داده بودیم به خاطر عدم قبول بازنویسی فیلمنامه و تحمیل دو نفر برای همکاری در سریال، از این پروژه استعفا دادم.» حسن نجفی جایگزین امینی شد و در نهایت این سریال پلیسی مهر ماه امسال روی آنتن رفت. سریال به خاطر کیفیت کارگردانی اش مورد انتقاد تند بازیگرانش از جمله سام درخشانی و پوریا پورسرخ قرار گرفت. انتقادی که تا همین چند وقت پیش ادامه داشت.

۱۲- جلال الدین

- کارگردان اول: شهرام اسدی

- کارگردان جایگزین : آرش معیریان

- مرحله جایگزینی: در میانه تصویربرداری

مجموعه «جلال الدین» سال ۹۱ خیلی بی سروصدا کلید خورد. شهرام اسدی قصد داشت زندگی مولانا را در سه فاز بسازد که در میانه راه با تهیه کننده دچار اختلاف شد. در حالی که ۶۰ درصد فاز اول که مربوط به کودکی مولانا است، به پایان رسیده بود، اسدی جای خود را به آرش معیریان داد. مهدی همایونفر، تهیه کننده سریال بعد از آن اعلام کرد با تمام شدن فاز اول، کارگردانی فازهای دو و سه را به کارگردان های دیگر می سپاریم. نکته جالب اینکه معیریان سال گذشته جای خود را در سریال پیدا و پنهان به شاه حسینی داد و در جلال الدین جای اسدی را گرفت.