به یاد استاد مسلم سینمای دلهره و تعلیق
خالق روانی سینما
«آلفرد هیچکاک» طي شش دهه فعاليت سينمايي، كه از عصر فيلم‌هاي صامت تا فيلم‌هاي همراه با ديالوگ و فيلم‌هاي رنگي را شامل مي‌شد، بيش از ۵۰ فيلم بلند را كارگرداني كرد. از او هنوز به‌عنوان يكي از برترين كارگردانان تاريخ سينما ياد مي‌شود.
شنبه ۲۲ مرداد يكصدودوازدهمين سالروز تولد «آلفرد هيچكاك»، كارگردان افسانه‌اي سينماي جهان و خالق آثار برجسته در ژانر روانشناسانه بود.
"سر آلفرد جوزف هيچكاك"، فيلم‌ساز صاحب‌نام و تاثير‌گذار انگليسي و پيشگام تكنيك‌هاي بديع در ژانرهاي تريلر رواني و تعليق متولد سيزدهم اوت ۱۸۹۹ در لندن بود كه روز ۲۹ آوريل ۱۹۸۰ در سن ۸۱ سالگي درگذشت.
«هيچكاك» پس از يك دوره موفق فيلم‌سازي در زادگاهش انگلستان كه هم فيلم‌هاي صامت و هم فيلم‌هاي صدادار را شامل مي‌شد، به هاليوود پيوست و در سال ۱۹۵۶ با حفظ مليت انگليسي، شهروندي آمريكا را پذيرفت.
او طي شش دهه فعاليت سينمايي، كه از عصر فيلم‌هاي صامت تا فيلم‌هاي همراه با ديالوگ و فيلم‌هاي رنگي را شامل مي‌شد، بيش از ۵۰ فيلم بلند را كارگرداني كرد. از او هنوز به‌عنوان يكي از برترين كارگردانان تاريخ سينما ياد مي‌شود.
«هيچكاك» شهرت خود را به‌واسطه تبحر مثال‌زدني‌اش در به‌كارگيري عناصر دلهر، ترس و تعليق به‌دست آورد، چنان‌كه از او به‌عنوان «استاد تعليق» نام برده مي‌شود.
اين كارگردان برجسته، اولين فيلم خود را در سال ۱۹۲۲ در انگليس با نام « شماره ۱۳ » آغاز كرد كه البته نيمه‌تمام ماند. وي از سال ۱۹۳۹ عمدتا در آمريكا آثار خود را توليد و عرضه مي‌كرد. در سال ۱۹۲۵ «مايكل بالكون» از شركت فيلم‌سازي«گينزبورو پيكچرز» اين فرصت را به «هيچكاك» جوان داد تا اولين فيلم بلند خود را باعنوان « باغ تفرجگاه » در آلمان بسازد.
«هيچكاك» اولين تجربه ساخت فيلم‌هاي دلهره‌آور را با فيلم « مستاجر » به‌دست آورد. اكران اين فيلم در انگلستان در سال ۱۹۲۷ با موفقيت چشمگير و استقبال بي‌نظيري از سوي مردم و منتقدين همراه شد. همچون ديگر فيلم‌هاي نخستين «هيچكاك»، اين فيلم نيز از تكنيك‌هاي اكسپرسيونيست تاثير پذيرفته بود كه او آنها را مستقيما در آلمان فراگرفته بود.
در سال ۱۹۲۹ «هيچكاك» تصميم گرفت دهمين فيلم خود را با نام « حق‌السكوت » بسازد و درحالي كه هنوز در مرحله توليد بود، استوديوي سازنده آن تصميم گرفت تا آن را به اولين فيلم همراه با ديالوگ سينماي انگليس بدل سازد.
پس از ساخت فيلم‌هايي چون « مردي كه زياد مي‌دانست » (۱۹۳۴) و « ۳۹ پله » (۱۹۳۵)، هيچكاك روند موفقيت‌هاي خود را با ساخت فيلم « خانم ناپديد مي‌شود » ادامه داد. « عقاب كوهستان »(۱۹۲۶)، « حلقه» (۱۹۲۷)، « همسر دهقان » (۱۹۲۸)، « قتل »(۱۹۳۰)، « ماري » (۱۹۳۱)، « غريب و غني » (۱۹۳۱) و « مامور مخفي » (۱۹۳۶) ديگر ساخته‌هاي هيچكاك در اين سال‌ها بودند.
وي در اوج موفقيت و شهرت به هاليوود پيوست و اولين فيلم آمريكايي‌اش را در سال ۱۹۴۰ با نام «ربكا» ساخت؛ هرچند داستان اين فيلم در انگليس و اقتباس از رماني نوشته نويسنده انگليسي «دافنه دو مورير» اتفاق مي‌افتد.
«خبرنگار خارجي» دومين فيلم آمريكايي «هيچكاك» بود كه در قالب ژانر تريلر، داستان آن در اروپا اتفاق مي‌افتاد كه البته توانست در سال ۱۹۴۰ نامزد جايزه اسكار بهترين فيلم شود. اين فيلم در اولين سال وقوع جنگ اول جهاني ساخته شد و الهام گرفته از رويدادهاي در حال تغيير در اروپا بود.
فيلم‌هاي هيچكاك در دهه ۴۰ بسيار متنوع بودند؛ از اثر كمدي رمانتيك « آقا و خانم اسميت »(۱۹۴۱) تا درام دادگاهي « پرونده بهشت » (۱۹۴۷) و اثر تاريك « سايه يك شك » (۱۹۴۳). در سال ۱۹۴۱ «هيچكاك» براي اولين‌بار در سمت تهيه‌كننده و كارگردان فيلم، « سوءظن» را ساخت. اين فيلم جايزه اسكار بهترين بازيگر زن و جايزه انجمن منتقدان فيلم نيويورك را براي «خوان فونتاين»، بازيگر آن به‌همراه آورد.
«هيچكاك» يك سال بعد فيلم « خرابكار » را براي كمپاني «يونيورسال» ساخت و در سال ۱۹۴۴ فيلم « قايق نجات » را براساس رماني از «جان اشتاين بك» براي كمپاني «روباه قرن بيستم» ساخت. اين فيلم از آنجايي‌كه سكانس‌هايش تنها در يك قايق گرفته شده‌اند، محدودترين فيلم اين كارگردان محسوب مي‌شود.
اين كارگردان انگليسي پس از آن براي ديدار از زادگاهش به انگلستان بازگشت و در اين حين دو فيلم كوتاه فرانسوي‌زبان براي وزارت اطلاعات انگليس ساخت. پس از بازگشت به آمريكا، وي دو فيلم « طلسم‌شده » (۱۹۴۵) و « بدنام »(۱۹۴۶) را ساخت كه در اين فيلم « اينگمار برگمن »، فيلم‌ساز افسانه‌اي سينماي جهان نقش‌آفريني داشت. «بدنام» به فروش چشم‌گيري دست يافت و يكي از موفق‌ترين آثار سينمايي «هيچكاك» نام گرفت.
اولين فيلم رنگي «هيچكاك» در سال ۱۹۴۸ بانام « طناب » به‌روي پرده سينماها رفت كه با نقش‌آفريني «جيمز استوارت» همراه بود.
در سال ۱۹۵۰، هيچكاك فيلم «وحشت در صحنه» را براي كمپاني «برادران وارنر» ساخت. پس از آن بود كه فيلم پرفروش « غريبه‌ها در قطار » (۱۹۵۱) را با استفاده از تركيبي از المن‌هاي فيلم‌هايش در آمريكا و انگليس ساخت. سپس در فيلم « ام را نشانه قتل بگير » (۱۹۵۴) از تكنيك فيلم‌برداري سه‌بعدي براي اولين‌بار استفاده كرد.
فيلم‌هاي « پنجره عقبي » (۱۹۵۴) و «ب راي گرفتن دزد » (۱۹۵۵) از ديگر فيلم‌هاي موفق «هيچكاك» در دهه ۵۰ بودند. « مرد عوضي » (۱۹۵۷) آخرين فيلم «هيچكاك» براي كمپاني «برادران وارنر» بود. اين فيلم سياه و سفيد، تنها نقش‌آفريني «هنري فوندا» را به‌همراه داشت.
فيلم « سرگيجه » محصول سال ۱۹۵۸ با نقش‌آفريني دوباره «جيمز استوارت» اگرچه در گيشه چندان موفقيتي به‌دست نياورد، اما بسياري آن را يكي از شاهكارهاي «هيچكاك» مي‌دانند كه در جشنواره فيلم سن‌سباستين اسپانيا، جايزه صدف نقره‌اي را به‌دست آورد.
پس از «سرگيجه»، هيچكاك سه فيلم موفق ديگر ساخت كه هريك اعتباري كلان به كارنامه سينمايي اين كارگردان صاحب‌سبك افزودند. « شمال از شمال‌غربي » (۱۹۵۹)، « رواني » (۱۹۶۰) و « پرندگان » (۱۹۶۳) سه اثر ماندگار سال‌هاي پاياني فيلم‌سازي او بودند.
با آغاز دوران پيري و نشانه‌هاي بيماري در «هيچكاك»، جديت او در ساخت فيلم كمرنگ شد و در دو دهه پاياني عمر، او تنها چندفيلم تريلر جاسوسي از جمله « پرده پاره » (۱۹۶۶) با نقش‌آفريني «پل نيومن» و فيلم « توپاز » (۱۹۶۹) را ساخت.
پس از بازگشت به انگليس، او آخرين فيلم موفق خود با نام « جنون » را در سال (۱۹۷۲) به نمايش درآورد. « توطئه خانوادگي » نيز آخرين فيلم ساخته «هيچكاك» بود كه در سال (۱۹۷۶) ساخته شد.
«آلفرد هيچكاك» در سال ۱۹۸۰ از سوي ملكه اليزابت دوم به دريافت لقب "سر" نائل آمد؛ هرچند مرگ فرصت آن را به او نداد تا رسما آن را دريافت كند و چهارماه پس از اعلام آن، در روز ۲۹ آوريل ۱۹۸۰ در سن ۸۰ سالگي براثر نارسايي كليوي در لس‌آنجلس درگذشت.
«هيچكاك» طي ۶۰ سال فعاليت سينمايي، به‌واسطه ساخت آثار برجسته موفق به كسب جوايز متعددي شد كه شايد مهم‌ترين آنها جايزه‌ي يادبود آكادمي اسكار در سال ۱۹۶۷ باشد. او پنج‌بار در سال‌هاي ۱۹۶۰ براي فيلم «رواني»، سال ۱۹۴۰ براي «ربكا»، سال ۱۹۴۴ براي «قايق نجات»، سال ۱۹۴۵ براي «طلسم‌شده» و سال ۱۹۵۴ براي «پنجره عقبي» نامزد جايزه اسكار بهترين كارگرداني شد.
وي همچنين نامزد اسكار بهترين تهيه‌كننده براي فيلم «سوءظن» در سال ۱۹۴۱ شده بود. فيلم‌هاي «ربكا»، «خبرنگار خارجي» و «طلسم‌شده» نامزد اسكار بهترين فيلم نيز بودند. شانزده فيلم ساخته او نامزدي اسكار را به‌دست آوردند كه او خودش براي شش فيلم نامزد اسكار شد.
در سال ۲۰۰۸، چهار فيلم «سرگيجه»، «پنجره عقبي»، «شمال از شمال‌غربي» و «ام را نشانه قتل بگير» از سوي انجمن فيلم آمريكا در فهرست ۱۰ اثر برتر سينماي جنايي جهان قرار گرفتند.
منبع: ایسنا
"سر آلفرد جوزف هيچكاك"، فيلم‌ساز صاحب‌نام و تاثير‌گذار انگليسي و پيشگام تكنيك‌هاي بديع در ژانرهاي تريلر رواني و تعليق متولد سيزدهم اوت ۱۸۹۹ در لندن بود كه روز ۲۹ آوريل ۱۹۸۰ در سن ۸۱ سالگي درگذشت.
«هيچكاك» پس از يك دوره موفق فيلم‌سازي در زادگاهش انگلستان كه هم فيلم‌هاي صامت و هم فيلم‌هاي صدادار را شامل مي‌شد، به هاليوود پيوست و در سال ۱۹۵۶ با حفظ مليت انگليسي، شهروندي آمريكا را پذيرفت.
او طي شش دهه فعاليت سينمايي، كه از عصر فيلم‌هاي صامت تا فيلم‌هاي همراه با ديالوگ و فيلم‌هاي رنگي را شامل مي‌شد، بيش از ۵۰ فيلم بلند را كارگرداني كرد. از او هنوز به‌عنوان يكي از برترين كارگردانان تاريخ سينما ياد مي‌شود.
«هيچكاك» شهرت خود را به‌واسطه تبحر مثال‌زدني‌اش در به‌كارگيري عناصر دلهر، ترس و تعليق به‌دست آورد، چنان‌كه از او به‌عنوان «استاد تعليق» نام برده مي‌شود.
اين كارگردان برجسته، اولين فيلم خود را در سال ۱۹۲۲ در انگليس با نام « شماره ۱۳ » آغاز كرد كه البته نيمه‌تمام ماند. وي از سال ۱۹۳۹ عمدتا در آمريكا آثار خود را توليد و عرضه مي‌كرد. در سال ۱۹۲۵ «مايكل بالكون» از شركت فيلم‌سازي«گينزبورو پيكچرز» اين فرصت را به «هيچكاك» جوان داد تا اولين فيلم بلند خود را باعنوان « باغ تفرجگاه » در آلمان بسازد.
«هيچكاك» اولين تجربه ساخت فيلم‌هاي دلهره‌آور را با فيلم « مستاجر » به‌دست آورد. اكران اين فيلم در انگلستان در سال ۱۹۲۷ با موفقيت چشمگير و استقبال بي‌نظيري از سوي مردم و منتقدين همراه شد. همچون ديگر فيلم‌هاي نخستين «هيچكاك»، اين فيلم نيز از تكنيك‌هاي اكسپرسيونيست تاثير پذيرفته بود كه او آنها را مستقيما در آلمان فراگرفته بود.
در سال ۱۹۲۹ «هيچكاك» تصميم گرفت دهمين فيلم خود را با نام « حق‌السكوت » بسازد و درحالي كه هنوز در مرحله توليد بود، استوديوي سازنده آن تصميم گرفت تا آن را به اولين فيلم همراه با ديالوگ سينماي انگليس بدل سازد.
پس از ساخت فيلم‌هايي چون « مردي كه زياد مي‌دانست » (۱۹۳۴) و « ۳۹ پله » (۱۹۳۵)، هيچكاك روند موفقيت‌هاي خود را با ساخت فيلم « خانم ناپديد مي‌شود » ادامه داد. « عقاب كوهستان »(۱۹۲۶)، « حلقه» (۱۹۲۷)، « همسر دهقان » (۱۹۲۸)، « قتل »(۱۹۳۰)، « ماري » (۱۹۳۱)، « غريب و غني » (۱۹۳۱) و « مامور مخفي » (۱۹۳۶) ديگر ساخته‌هاي هيچكاك در اين سال‌ها بودند.
وي در اوج موفقيت و شهرت به هاليوود پيوست و اولين فيلم آمريكايي‌اش را در سال ۱۹۴۰ با نام «ربكا» ساخت؛ هرچند داستان اين فيلم در انگليس و اقتباس از رماني نوشته نويسنده انگليسي «دافنه دو مورير» اتفاق مي‌افتد.
«خبرنگار خارجي» دومين فيلم آمريكايي «هيچكاك» بود كه در قالب ژانر تريلر، داستان آن در اروپا اتفاق مي‌افتاد كه البته توانست در سال ۱۹۴۰ نامزد جايزه اسكار بهترين فيلم شود. اين فيلم در اولين سال وقوع جنگ اول جهاني ساخته شد و الهام گرفته از رويدادهاي در حال تغيير در اروپا بود.
فيلم‌هاي هيچكاك در دهه ۴۰ بسيار متنوع بودند؛ از اثر كمدي رمانتيك « آقا و خانم اسميت »(۱۹۴۱) تا درام دادگاهي « پرونده بهشت » (۱۹۴۷) و اثر تاريك « سايه يك شك » (۱۹۴۳). در سال ۱۹۴۱ «هيچكاك» براي اولين‌بار در سمت تهيه‌كننده و كارگردان فيلم، « سوءظن» را ساخت. اين فيلم جايزه اسكار بهترين بازيگر زن و جايزه انجمن منتقدان فيلم نيويورك را براي «خوان فونتاين»، بازيگر آن به‌همراه آورد.
«هيچكاك» يك سال بعد فيلم « خرابكار » را براي كمپاني «يونيورسال» ساخت و در سال ۱۹۴۴ فيلم « قايق نجات » را براساس رماني از «جان اشتاين بك» براي كمپاني «روباه قرن بيستم» ساخت. اين فيلم از آنجايي‌كه سكانس‌هايش تنها در يك قايق گرفته شده‌اند، محدودترين فيلم اين كارگردان محسوب مي‌شود.
اين كارگردان انگليسي پس از آن براي ديدار از زادگاهش به انگلستان بازگشت و در اين حين دو فيلم كوتاه فرانسوي‌زبان براي وزارت اطلاعات انگليس ساخت. پس از بازگشت به آمريكا، وي دو فيلم « طلسم‌شده » (۱۹۴۵) و « بدنام »(۱۹۴۶) را ساخت كه در اين فيلم « اينگمار برگمن »، فيلم‌ساز افسانه‌اي سينماي جهان نقش‌آفريني داشت. «بدنام» به فروش چشم‌گيري دست يافت و يكي از موفق‌ترين آثار سينمايي «هيچكاك» نام گرفت.
اولين فيلم رنگي «هيچكاك» در سال ۱۹۴۸ بانام « طناب » به‌روي پرده سينماها رفت كه با نقش‌آفريني «جيمز استوارت» همراه بود.
در سال ۱۹۵۰، هيچكاك فيلم «وحشت در صحنه» را براي كمپاني «برادران وارنر» ساخت. پس از آن بود كه فيلم پرفروش « غريبه‌ها در قطار » (۱۹۵۱) را با استفاده از تركيبي از المن‌هاي فيلم‌هايش در آمريكا و انگليس ساخت. سپس در فيلم « ام را نشانه قتل بگير » (۱۹۵۴) از تكنيك فيلم‌برداري سه‌بعدي براي اولين‌بار استفاده كرد.
فيلم‌هاي « پنجره عقبي » (۱۹۵۴) و «ب راي گرفتن دزد » (۱۹۵۵) از ديگر فيلم‌هاي موفق «هيچكاك» در دهه ۵۰ بودند. « مرد عوضي » (۱۹۵۷) آخرين فيلم «هيچكاك» براي كمپاني «برادران وارنر» بود. اين فيلم سياه و سفيد، تنها نقش‌آفريني «هنري فوندا» را به‌همراه داشت.
فيلم « سرگيجه » محصول سال ۱۹۵۸ با نقش‌آفريني دوباره «جيمز استوارت» اگرچه در گيشه چندان موفقيتي به‌دست نياورد، اما بسياري آن را يكي از شاهكارهاي «هيچكاك» مي‌دانند كه در جشنواره فيلم سن‌سباستين اسپانيا، جايزه صدف نقره‌اي را به‌دست آورد.
پس از «سرگيجه»، هيچكاك سه فيلم موفق ديگر ساخت كه هريك اعتباري كلان به كارنامه سينمايي اين كارگردان صاحب‌سبك افزودند. « شمال از شمال‌غربي » (۱۹۵۹)، « رواني » (۱۹۶۰) و « پرندگان » (۱۹۶۳) سه اثر ماندگار سال‌هاي پاياني فيلم‌سازي او بودند.
با آغاز دوران پيري و نشانه‌هاي بيماري در «هيچكاك»، جديت او در ساخت فيلم كمرنگ شد و در دو دهه پاياني عمر، او تنها چندفيلم تريلر جاسوسي از جمله « پرده پاره » (۱۹۶۶) با نقش‌آفريني «پل نيومن» و فيلم « توپاز » (۱۹۶۹) را ساخت.
پس از بازگشت به انگليس، او آخرين فيلم موفق خود با نام « جنون » را در سال (۱۹۷۲) به نمايش درآورد. « توطئه خانوادگي » نيز آخرين فيلم ساخته «هيچكاك» بود كه در سال (۱۹۷۶) ساخته شد.
«آلفرد هيچكاك» در سال ۱۹۸۰ از سوي ملكه اليزابت دوم به دريافت لقب "سر" نائل آمد؛ هرچند مرگ فرصت آن را به او نداد تا رسما آن را دريافت كند و چهارماه پس از اعلام آن، در روز ۲۹ آوريل ۱۹۸۰ در سن ۸۰ سالگي براثر نارسايي كليوي در لس‌آنجلس درگذشت.
«هيچكاك» طي ۶۰ سال فعاليت سينمايي، به‌واسطه ساخت آثار برجسته موفق به كسب جوايز متعددي شد كه شايد مهم‌ترين آنها جايزه‌ي يادبود آكادمي اسكار در سال ۱۹۶۷ باشد. او پنج‌بار در سال‌هاي ۱۹۶۰ براي فيلم «رواني»، سال ۱۹۴۰ براي «ربكا»، سال ۱۹۴۴ براي «قايق نجات»، سال ۱۹۴۵ براي «طلسم‌شده» و سال ۱۹۵۴ براي «پنجره عقبي» نامزد جايزه اسكار بهترين كارگرداني شد.
وي همچنين نامزد اسكار بهترين تهيه‌كننده براي فيلم «سوءظن» در سال ۱۹۴۱ شده بود. فيلم‌هاي «ربكا»، «خبرنگار خارجي» و «طلسم‌شده» نامزد اسكار بهترين فيلم نيز بودند. شانزده فيلم ساخته او نامزدي اسكار را به‌دست آوردند كه او خودش براي شش فيلم نامزد اسكار شد.
در سال ۲۰۰۸، چهار فيلم «سرگيجه»، «پنجره عقبي»، «شمال از شمال‌غربي» و «ام را نشانه قتل بگير» از سوي انجمن فيلم آمريكا در فهرست ۱۰ اثر برتر سينماي جنايي جهان قرار گرفتند.
منبع: ایسنا
باز نشر: مجله اینترنتی Bartarinha.ir
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
دوستدارم نقد فراستی رو در باره هیچکاک همین جا بخونم کسی از بچه ها میتونه حدس بزنه