۷ مستند ویژه برای تعطیلات نوروز

مجله دانستنیها - زهرا رشیدی: هدفون در گوش، پادکست می شنوید و در مترو با تبلت، خبر می خوانید. در «تلگرام» کلیپ های کوچک می بینید و در «اینستاگرام» عکس های «نشنال جئوگرافیک» را لایک می کنید. هفته ای دو بار کانال های تلویزیون را بالا و پایین می کنید و شاید هم سالی پنج بار سینما بروید. نگران نشوید جاسوسی شما را نمی کنیم. تنها می خواهیم بگوییم که همه کار می کنید، اما دریغ از تماشای یک مستند. نمی دانیم چرا یادمان رفته است که مستند دیدن چقدر دلپذیر و خوشایند است. غواصی بلد نباشی، اما زیر دریا را ببینی؛ کوهنورد نباشی اما بر فراز قله «K۲» بایستی؛ از همه این ها مهم تر به فضا سفر کنی. تازه در همه این ماجراجویی ها یک اهل فن کنارت باشد و مانند یک راهنمای تور خبره، برایت توضیح بدهد. انگار که هم فیلم ببینی و هم کتاب بخوانی. خلاصه که در طول سال این همه ویدئوهای کوتاه و آبکی در شبکه های اجتماعی می بینید، این چند روز عید را دست کم چهار تا، نه ببخشید هفت تا مستند حسابی ببینید!

Brain Games
در مغزتان چه می گذرد؟

تا حالا فکر کرده اید که چه اتفاقاتی در مغزتان می افتد که باعث می شود از کوره در بروید؟ تبلیغات چطور روی شما اثر می گذارند؟ چطور چیزهای ساده ای مانند رنگ ها فریب تان می دهند؟ از کجا بفهمید که چه کسی دروغ می گوید یا چه چیزی باعث می شود که به بعضی از خرافات معتقد باشید؟ جواب این سوالات را با دیدن مستند محبوبی که نامزد جایزه «Emmy» هم بوده است، یعنی «Brain games» خواهید گرفت.
این مستند شبکه نشان جئوگرافیک، مجموعه ای هفت فصلی است که در آن مجری برنامه، «جیسن سیلوا» با همکاری گروهی از برترین متخصصین مغز و اعصاب به شما نشان می دهد که مغز چطور اطلاعات مختلف مربوط به زبان ها را پردازش می کند و با بعضی حقه ها فریب می خورد یا عملکردش تحت تاثیر عواملی مانند کم خوابی قرار می گیرد.

یکی از نقاط قوت این مستند، آزمایش ها و بازی های فکری جالبی است که روی مردم عادی ای که داوطلبانه یا در مقابل دوربین های مخفی در برنامه شرکت می کنند، انجام شده است. این آزمایش ها به همراه توضیحات کامل و روشن، کمک تان می کند تا عملکرد مغزتان را بهبود بخشید، از فکرهای منفی دور بمانید، حافظه تان را تقویت کنید یا بتوانید خواب بهتری داشته باشید.

Planet Earth
دعوت به تماشای کره خاکی

اگر اهل تماشاکردن مستندهای علمی هستید، حتما اسم این مستند به گوش تان خورده است. مستند «سیاره زمین»، محصول سال 2006 (1385) «BBC» است که تولیدش نزدیک به پنج سال طول کشیده و نامزد جوایز مشهوری از جمله «BAFTA» و برنده جایزه Emmy شده است. این مجموعه شامل 11 قسمت است که در هر کدام از آن ها یکی از زیستگاه های زمین مانند کوه ها، غارها، قطب، بیابان ها و اقیانوس ها مودر بررسی قرار می گیرند. در پایان هر کدام از قسمت های پنجاه دقیقه ای، بخشی به مدت 10 دقیقه به پشت صحنه و چالش هایی که هنگام تهیه مستند با آن رو به رو بودنأ، اختصاص پیدا کرده است. در تهیه این مستند برای اولین بار از تصویربرداری اچ دی استفاده شده است که همین موضوع به جذابیت برنامه اضافه می کند و تصاویر فوق العاده ای را در اختیار بینندگان می گذارد.

آتن برو، مجری معروف مستند، در هر کدام از قسمت ها به بررسی یکی از بوم های طبیعی روی زمین و جانورانی که در آن ناحیه زندگی می کنند، می پردازد. در این مستند رفتارهایی از حیوانات که تا پیش از این دیده نشده بود، به تصویر کشیده شده است؛ مانند تعقیب گوزن توسط گرگ ها از بالا و... . فصل دوم این مستند همین سال پیش تولید شده و دنباله ای است برای فصل اول.

Mysteries Of The Unseen World
رازهای جهان

هر لحظه، حتی همین الان که این متن را می خوانید، اتفاقات زیادی اطراف تان می افتد که متوجه شان نیستید؛ موجودات بسیار کوچکی همه جا حضور دارند و با چشم غیرمسلح دیده نمی شوند؛ پدیده هایی که یا آن قدر کند هستند که توجه مان را جلب نمی کنند یا آن قدر سریع که چشم مان قادر به دنبال کردن شان نیست یا چیزهایی مانند امواج رادیویی یا گرما که قادر به دیدن شان نیستیم.

مستند «رمز و رازهای جهان نفهته»، محصول سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۳) نشنال جئوگرافیک، به همین اتفاقات پنهان در زندگی روزمره پرداخته است و از باز تا پژمرده شدن یک گل و از حرکت قطره های باران روی سطح یک چاله آب گرفته تا دنیا از دید پشه ها یا زنبورها را نشان تان می دهد.

با دیدن این مستند، این امکان را پیدا می کنید تا دنیای پنهانی ای را ببینید که داخل بدن، خانه یا توی هوایی که تنفس می کنید، وجود دارد؛ دنیایی که قبلا تنها دانشمندان به آن دسترسی داشتند. این مستند چهل دقیقه ای آن قدر طولانی نیست که زیاد وقت تان را بگیرد، ولی مطمئنا با تصاویر جالب، توضیحات ساده و روان و موضوع جذابی که دارد از تماشایش لذت خواهید برد و دید جدیدی نسبت به دنیای اطراف پیدا می کنید.

Through The Wormhole
سفر به درون کرم چاله ها

در ذهن همه از زمان بچگی سوالات اساسی ای وجود داشته است که احتمالا هنوز به جواب بعضی ها نرسیده ایم؛ سوالاتی از این دست که آیا سفر در زمان ممکن است؟ می شود سریع تر از نور حرکتت کرد؟ می توانیم عمر جاودانه داشته باشیم؟ موجودات فضایی چه شکلی هستند؟ پیش از آغاز جهان چه چیزی وجود داشته است؟ چطور می شود ذهن دیگران را خواند؟ اگر از آن دسته افراد هستید که از پیدا کردن جواب سوالات این چنینی و به چالش کشیده شدن تصورات شان خوش شان می آید، مستند «Trough The Wormhole» را از دست ندهید.

از سال 2010 تا 2016، (1390 تا 1395) هفت فصل (در کل 58 قسمت) از این مجموعه به نمایش درآمده است که در هر قسمت به یکی از سوالات علمی و فلسفی با مدارک و شواهد کافی پاسخ داده می شود. این مستند باورهای غلط شما را هم اصلاح می کند. مثلا توضیح می دهد این باور نادرست است که مردم سیاهچاله ها را به عنوان ابزارهایی برای مسافرت های فضایی می شناسند.

مستند «درون کرم چاله ها» یک دور تند بیشتر شبهه های نجومی و کیهانی شما را مرور و گره هایش را با زبانی شیوا و علمی باز می کند. «مورگان فریمن»، بازیگر مشهور هالیوود هم مجری گری این مستند را به عهده دارد.

How It's Made
آدامس ها چگونه ساخته می شوند؟

این مستند درباره وسایلی است که هر روز از آن ها استفاده می کنیم: آدامس های بادکنکی، خمیردندان، اتومبیل و ظرف های شیشه ای، ولی احتمالا هیچ وقت به این چطور ساخته می شوند، فکر نکرده ایم. لباس ها و پارچه های مختلف و وسایل حمل و نقل و انواع خوراکی ها از کارخانه های مشهور از سری چیزهایی هستند که روند تولیدشان را در مستند «How It's Made» می بینید. این مستند پرطرفدار 28 فصل و بیشتر از 360 قسمت دارد. به هر حال، قسمت ها مرتبط به هم نیستند و شما می توانید هر کدام از موضوعات را که مورد علاقه تان بود، تماشا کنید.

Life
راز بقا

میلیون ها گونه مختلف از جانوران و گیاهان روی زمین زندگی می کنند که تک تک شان برای بقا می جنگند. «Life» مستند موفق دیگری از BBC است که در سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) به نمایش درآمد و نگاهی به خصوصیت هایی که به موفقیت هر گروه از جانداران منجر شده اند یا استراتژی های پیشرفته و رفتارهایی که برای زنده ماندن در پیش می گیرند، دارد. این مجموعه شامل ۱۰ قسمت است که روش های شکار، تغذیه و نقاط قوت و ضعف خزندگان، پرندگان، ماهی ها، پستانداران، حشرات، بی مهرگان دریایی و گیاهان را مورد بررسی قرار می دهد.

Human
داستان زندگی آدمیزاد

در سراسر دنیا، انسان های زیادی زندگی می کنند؛ با رنگ پوست، چهره، عقاید، زبان و همین طور داستان های زندگی متفاوت. مستند «Human» محصول سال 2015 (1394)، مجموعه ای از تصاویر و داستان های زندگی مردم است؛ داستان هایی از اتفاقات روزمره تا باورنکردنی ترین حوادثی که تجربه کرده اند. «یان آرتوس برتراند» که کارگردانی کارهای موفق دیگری از جلمه مستند «Home» را هم به عهده داشته است، در طول سه سال با کمک تیمی بیست نفره به 60 کشور جهان سفر کرده اند و با بیش از دو هزار نفر مصاحبه داشته اند.