پولسازان و نفروش های گیشه ۹۵

روزنامه بانی فیلم: با گذشت شش ماه از سال جاری و اکران ۳۲ فیلم تاکنون، سینمای ایران توانسته رکورد فروش بیش از ۱۰۰ میلیون را به ثبت برساند. این در حالی است که سینمای ایران در نیمه نخست سال گذشته تنها ۴۰ میلیارد تومان فروخت که در مقایسه با امسال، می توان به رشد دو و نیم برابری آن پی برد. توفیقی امیدبخش که نشان از آشتی نسبی مردم با سینماها دارد. هر چند هنوز نمی توان با قاطعیت درباره استمرار این موفقیت و فضای مطلوب برای سینما در ادامه سال اظهار نظر کرد. با این حال، در مطلب حاضر بنا داریم با معیار قرار دادن بازیگران به عنوان یکی از ارکان موثر در تضمین گیشه فیلم ها، به بررسی کیفیت فروش آنها بپردازیم.

البته معادلات اکران در سینمای ایران همیشه بر مبنای موارد غافلگیر کننده ای بوده است؛ به طوری که با وجود گستردگی ابزارهای تبلیغاتی و اهرم های اطلاع رسانی، همچنان سفارش های کلامی بیشترین تأثیر را در فروش فیلم ها دارند. در عین حال بازیگران در ویترین فیلم ها، زرق و برق چشمگیری در نظر مخاطبان ایجاد می کنند و خواه ناخواه روی فروش فیلم ها موثرند. این قضیه به ویژه در افتتاحیه فیلم ها بیشتر جلوه گری می کند؛ نکته ای که امسال در مورد فیلم «دراکولا» شاهدش بودیم. با وجود جمیع این جهات، نباید و نمی توان از نقش بازیگران و تأثیرگذاری آنان در فروش فیلم ها به سادگی عبور کرد. بازیگرانی که در یک فیلم می درخشند و به گیشه آن رونق می دهند و در فیلمی دیگر حکم یک مهره سوخته و بی اثر را دارند.

رضا عطاران؛ مرد ۱۹ میلیاردی

رضا عطاران امسال سه فیلم «من سالوادور نیستم»، «دراکولا» و «آبنبات چوبی» را روی پرده داشت. فروش شگفت انگیز فیلم اول عطاران که بخش عمده از آن در سال جدید صورت گرفت، موجب شد تا او در صدر پرفروش ترین بازیگران امسال قرار گیرد. اگر از تبلیغات پر سود ماهواره ای فیلم و سوت و کوری تلویزیون در نوروز به عنوان دو فاکتور مهم دیگر در فروش فیلم منوچهر هادی را فاکتور بگیریم، عطاران سهم بسزایی در این میان داشت. عطاران سال گذشته نیز با سه فیلم «نهنگ عنبر»، «گینس» و «استراحت مطلق» در مجموع بازیگر پولسازی ظاهر شد و به تنهایی ۵/۱۱ میلیارد نصیب گیشه کرد. محبوبیت عطاران اغلب دستاویز سینماگران متعددی بوده تا از او در آثارشان بهره کافی را ببرند. هرچند گاهی افت کیفی محسوس آثار مذکور، تأثیر حضور ستاره ای مثل او را کاهش داده است.

عطاران که با سالوادور فروشی ۵/۱۴ میلیاردی را تجربه کرد، در دو فیلم دیگر امسالش چندان موفق نبود. فیلم خودش «دراکولا» با سه میلیارد و هفتصد میلیون از گیشه خداحافظی کرد. «آبنبات چوبی» ساخته حسین فرحبخش هم امروز پس از یک ماه اکران، به زحمت ۷۵۰ میلیون تومان فروخته تا ثابت کند عطارانِ جدی، خیلی مورد پسند و باب طبع سینماروها نیست. نکته ای که سالها قبل فیلم «دهلیز» (بهروز شعیبی) هم روی آن صحه گذارد. با این وجود، عطاران را همچنان باید سلطان بلامنازع گیشه دانست. به ویژه آنکه او امسال در نسخه دوم فیلم پرفروش «نهنگ عنبر» سامان مقدم با عنوان «سلکشن اِ رویا» ظاهر شده و جزو مدعیان گیشه نیز هست. نهنگ عنبر پارسال حدود هفت میلیارد فروخت و همین نکته نوید فروش بالاتر بخش دوم آنرا می دهد.

پرویز پرستویی«بادیگارد» هفت میلیاردی

پرویز پرستویی بازیگر دوست داشتنی و محبوبی است. که چه آثارش با وقفه روی پرده روند و چه مدتها از رسانه پرمخاطبی مثل تلویزیون فاصله گرفته باشد، باز هم نمی توان در اهمیت او و میزان طرفدارانش شک و تردید داشت. حتی اگر سال گذشته تنها فیلم اکران شده از او یعنی «بوفالو» (کاوه سجادی حسینی) تنها ۸۰ میلیون فروخته باشد که شکست فاحشی است. پرستویی امسال با «بادیگارد» روی پرده آمد و شش میلیارد و هفتصد میلیون تومان فروش را تجربه کرد. ضمن اینکه بی اغراق نام ابراهیم حاتمی کیا هم در حد یک بازیگر سوپر استار همیشه برای سینماروها جذاب بوده است. پرستویی اخیراً به خاطر اکران «بادیگارد» به کانادا سفر کرد تا خوشامدگویی رسمی دولت این کشور به او ثابت کند آوازه اش در خارج از مرزهای ایران هم به گوش رسیده است. او به احتمال فراوان اکران فیلم «قاتل اهلی» را در سال آینده خواهد داشت تا شاهد بازخورد نخستین همکاری اش با مسعود کیمیایی در گیشه قرار گیرد.

بهرام رادان؛ ستاره ای رو به افول؟!

بهرام رادان هر چند افتتاحیه خوبی در سینما نداشت، اما به سرعت با درک دقیق جایگاه خود و ساختار فیلمسازی در کشورمان، توانست خود را بالا بکشد و رشد کند. همین موقعیت شناسی سبب شد او پس از «شور عشق»، فیلم های گیشه پسندی مثل «آواز قو»، «آبی» و بعدتر «بی پولی»، «یکی از ما دو نفر» و… را در کارنامه اش ثبت کند. ضمن اینکه توفیق آنرا داشت تا شاه نقش خود در «سنتوری» داریوش مهرجویی را هم به یادگار بگذارد که اگر امکان اکران عمومی می یافت، قطعاً گیشه منحصر به فردی را رقم می زد.

رادان امسال «بارکد» را روی پرده داشت که توانست با کمی بیش از یازده میلیارد، تا این برهه از سال به عنوان چهارمین فیلم فروش شش ماه نخست ۹۵ قرار گیرد. با این حال آیا واقعاً می توان گفت که فروش «بارکد» مدیون حضور بهرام رادان است؟! هر چند محبوبیت فیلم در جریان برگزاری جشنواره فجر سال گذشته هم به فروش بالای آن کمک شایانی کرد. ضمن اینکه در «بارکد»، محسن کیایی، علیرغم قرار گرفتن زیر سایه رادان، نقش پررنگی در خلق فضای طنز فیلم دارد، ولی روی کاغذ، نمی توان سهمی برای او در فروش فیلم قائل شد. رادان سال ۹۳ دو فیلم «تراژدی» و «آتش بس ۲» را روی پرده داشت که جمعاً حدود هفت میلیارد فروختند. رادان سال گذشته اما چندان درخششی در گیشه نداشت. «عصر یخبندان» با دو میلیارد و «نقش نگار» تنها با حدود ۲۵۱ میلیون تومان فروش های امیدوار کننده ای نداشتند. رادان امسال اما با توجه به محوریت تصاویرش در تبلیغات «بارکد»، می تواند مدعی باشد که فروش چشمگیر فیلم تا حد زیادی مدیون او بوده است.

رضا کیانیان؛ شکست های پی در پی بازیگر کاریزماتیک

رضا کیانیان سال گذشته با فیلم «خبر خاصی نیست» روی پرده بود که حتی نیم میلیارد هم نفروخت. فیلم دیگر او «پنج تا پنج» هم اکران محدودی در گروه هنر و تجربه را پشت سر گذاشت. کیانیان امسال هم وضع خوبی در گیشه نداشت. «کفشهایم کو» ساخته کیومرث پوراحمد تنها هفتصد میلیون فروخت و «سایه» که همچنان بعد از یک ماه روی پرده است، تنها حدود صد میلیون تومان فروخته. ارقامی که موجب می شود چندان به قوت گیشه این بازیگر امید نبست و حتی با بدبینی، برای فیلم در نوبت اکران او «قشنگ و فرنگ» شانس چندانی قائل نشد. هر چند کیانیان همیشه بازیگر محبوبی بوده است.

شهاب حسینی و پیشتازی «فروشنده»

شهاب حسینی در قیاس با دو سال اخیر، امسال در سینما گیشه بهتری داشت. او در سال ۹۳ با دو فیلم «ساکن طبقه وسط» و «پنج ستاره» روی پرده بود که دومی به سرعت وارد باشگاه میلیاردی ها شد. او سال گذشته هم دو فیلم «دوران عاشقی» با دو میلیارد و دویست میلیون تومان فروش کلی و «طعم شیرین خیال» با نیم میلیارد تومان فروش را داشت که در مجموع گیشه مطمئنی محسوب نمی شود. ضمن آنکه نباید فراموش کرد در «دوران عاشقی» حضور ستاره ای همچون لیلا حاتمی نیز روی معادلات فروش تأثیرات مثبت خود را داشته است. حسینی سال گذشته با «شهرزاد» در شبکه نمایش خانگی محبوبیت خود را تثبیت و تأئید کرد و امسال با «فروشنده» و جایزه ای که بابت بازی در آن از کن گرفت، گیشه ای پر بار را تجربه می کند. هر چند میزان فروش «فروشنده» که در حدود یک ماه بیش از ۹ میلیارد در تهران و شهرستان شده، به شدت متأثر از اصغر فرهادی کارگردانش و همبازی بدون شهاب حسینی، ترانه علیدوستی نیز هست. حسینی البته فیلم «سایه های موازی» را هم روی پرده دارد که بعد از حدود یک ماه هنوز به سیصد میلیون تومان هم نرسیده است.

نوید محمدزاده؛ دومین ستاره پرفروش

اگر سهم نوید محمدزاده را از فروش بالای دو فیلم «ابد و یک روز» و «لانتوری» با توجه به جوایزی که از فجر پارسال تا جشن منتقدان امسال بابت بازی در آنها دریافت کرد، نادیده بگیریم، قطعاً بی انصافی محض است. این در حالی است که اگر رقم فروش هر چند پایین فیلم «خشم و هیاهو» (هومن سیدی)، دیگر ساخته اکران شده امسال محمدزاده را هم به دو فیلم قبلی بیفزاییم، او با عددی نزدیک به ۱۸ میلیارد و پانصد میلیون تومان، رقیب جدی عطاران در سال جاری بوده است. محبوبیت این بازیگر دست کم برای قشری از سینماروها موجب می شود تا سهم او را در فروش ابد و یک روز، بی اغراق حتی بیش از همبازیانش، یعنی چهره هایی همچون پیمان معادی، باران کوثری و طناز طباطبایی نیز بدانیم. محمدزاده البته سابقه درخشانی در گیشه سالهای قبل ندارد و از این جهت نوظهور محسوب می شود. او پارسال فیلم «ناهید» (آیدا پناهنده) را در نقش فرعی روی پرده داشت که حتی نیم میلیارد هم نفروخت. حال آنکه فیلم بی شک جزو یکی از درخشان ترین آثار سینماگران زن کشورمان است. او امسال جلوی دوربین فیلم جدید وحید جلیلوند با عنوان «بدون تاریخ، بدون امضا» نیز رفته است که در آن با هدیه تهرانی و امیر آقایی همبازی بود. فیلمی که احتمالاً سال آینده روی پرده رود تا محک دوباره ای برای میزان گیشه پسندی محمدزاده باشد.

میلاد کیمرام و گیشه نازل

میلاد کیمرام یکی از استعدادهای جوان چند سال اخیر سینمای ایران است که بازی او در «ملکه» محمدرضا باشه آهنگر را باید جزو به یادماندنی ترین لحظات در سینمای جنگ دانست. با این حال و به رغم طرفداران بی شمار وی، دست کم در فضای مجازی، کیمرام امسال گیشه خوبی نداشت. از او دو فیلم «امکان مینا» و «آبنبات چوبی» اکران شد که در اولی نقش یک داشت. «امکان مینا» حتی از ناحیه برند نام کارگردانش کمال تبریزی هم اقبالی نیاورد و با حدود ۴۰۰ میلیون فروش، ناکام بزرگ گیشه امسال بود. این در حالی بود که کیمرام با تنها حضور در دو اپیزود از سریال «چرخ و فلک» در تابستان امسال و استقبال تماشاگران، در تلویزیون بیش از سینما دیده شد. او در «آبنبات چوبی» هم حضوری افتخاری دارد و فروش به زحمت فیلم و گذر آن از یک میلیارد، نشان داد انتقادات از ساخته حسین فرحبخش در جریان جشنواره پارسال بیراه نبوده است. از کیمرام سال گذشته فیلم سینمایی «۳۶۰ درجه» (سام قریبیان) اکران شد که او نقش اول را در آن داشت. یک تریلر جمع و جور و نسبتاً جذاب که به دلایل مختلفی از جمله تبلیغات ضعیف و… فروش پایینی داشت و به زور ۳۶۰ میلیون فروخت. شکستی که بخشی از آن هم به پای کیمرام نوشته شد. هرچند او زحمت خود را برای فیلم کشیده بود و بازی دیدنی ای داشت.