در مورد «برتولت برشت» بیشتر بدانید
برتولت برشت با نام کامل یوگن برتولت فردریش برشت یکی از برجسته ترین چهرههای تئاتر قرن بیستم جهان است. او سال ۱۸۹۸ در آگسبرگ ایالت بایرن در آلمان به دنیا آمد و از سنین کودکی و نوجوانی به ادبیات و شعر علاقه داشت.
برشت جوان و بی پروا در ۱۹۱۸ به سربازی رفت و در رسته پزشکی مشغول خدمت شد. نمایشنامه «طبلهای شبانه» حاصل همین دوران است و داستان سربازی را بازگو میکند که از جنگ به خانه باز میگردد و میبیند نامزدش به عقد یکی از سودجویان جنگ درآمده است. این اولین نمایشنامه در آثار برشت بود که روی صحنه رفت. طبلهای شبانه مهم ترین جایزه ادبیات نمایشی آلمان با نصیب این نویسنده کرد.
از نمایشنامههای معروف او میتوان به «در انبوه شهرها» و «اپرای سه پولی» اشاره کرد که از اپرای «گدا» اثر جان گی اقتباس کرده بود. اجرای این نمایش اتفاق مهمیدر برلین در دهه ۲۰ بود. برشت از سال ۱۹۲۷ به سوسیالیسم گرایش پیدا کرد. «عظمت و انحطاط شهر ماهاگونی» وقتی در ۱۹۳۰ در لایپزیگ روی صحنه رفت با اعتراض نازیهایی که بین تماشاگران بودند به بلوا انجامید.
در فوریه 1933، با به قدرت رسیدن نازیها، برشت که ادامه کار را ممکن نمیدید، بعد از به آتش کشیده شدن رایش تاگ به پراگ گریخت. در این زمان کتابها و نمایش نامههای برشت در آلمان ممنوع شد و پلیس و گشتاپو هر جا که نامیاز او به میان میآمد، حاضر میشدند و با خشونت تمام با افراد برخورد میکردند.
نمایش نامه نویس متعهد سرگردان از پراگ به وین و بعد به زوریخ و فنلاند رفت. نمایش نامههای «ارباب پونیتلا و نوکرش ماتی»، «ننه دلاور و فرزندانش» و «زن نیک ایالت سیچوان» حاصل اقامت او در فنلاند است.
در سال ۱۹۴۱ برشت به امریکا رفت و در سانتا مونیکای کالیفرنیا سعی کرد واردهالیوود شود؛ تلاشی که با توجه به اعتقادات او چندان موفق نبود. تنها فیلم نسبتا موفقهالیوودی او «قاتل هم مرد» نام داشت. در سال ۱۹۴۷ که سال هراس از کمونیسم بود، اعضای کمیته فعالیتهای غیرامریکایی که هر عنصر مشکوکی را احضار میکردند و از عقایدش میپرسیدند، سراغ برشت هم رفتند. برشت هم آنها را دست انداخت و بعد که فضا را مناسب ندید، حتی صبر نکرد به افتتاحیه نمایش «گالیله» خود در نیویورک برود و به سوئیس برگشت.
بعد از ۱۵ سال تبعید، برتولت برشت به آلمان بازگشت و در آلمان شرقی اقامت گزید و گروه تئاتر برلین را پایه گذاری کرد. برشت خیلی زود دریافت که جمهوری دموکراتیک آلمان برلین از آن کمونیسمیکه مد نظر او است، فاصله زیادی دارد و حتی یک بار پلیس آلمان شرقی از ورود این نویسنده به یک مهمانی که برای بزرگداشت او برگزار شده بود، ممانعت میکرد. برشت در سالهای آخر عمر بسیار کم کار بود و درس ال ۱۹۵۵ جایزه صلح استالین را دریافت کرد. او یک سال بعد بر اثر سکته قلبی درگذشت.
در زبان ترکی ضرب المثلی هست که میگوید «گوسفند مرده شیردهی بیشتری دارد.» برشت هم البته لاتشبیه، از لحظه ای که به خاکش سپردد، محبوب همه جریانهای فکری، حتی آنها که با او در تضاد بودند، شد. از یک طرف، مقامات آلمان شرقی از او نمادی برای ادبیات آلمان ساختند و از طرف دیگر، آلمان غری برای مقابله، بنیاد هنر برشت را تاسیس کرد. امریکاییها هم برای آن که از قافله عقب نمانند، همه آثار او را منتشر کردند.
برتولت برشت را به عنوان نمایشنامه نویس تئاتر روایی میشناسند که نقطه مقابل تئاتر دراماتیک است. نمایشنامههای او برگرفته از واقعیتهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حاکم بر جامعه است و هدف او نشان دادن یک رفتار اجتماعی خاص در یک محیط اجتماعی خاص. یکی از معروف ترین نمایشنامههای او، «آدم آدم است»، به بحران هویت میپردازد که اروپا را به آتش کشید. اخیرا مجموعه کامل حکایتهای آقای کوینر او به نام«فیل» با ترجمه علی عبداللهی منتشر شده است.
برشت در این حکایتها، وقتی از مسائل اجتماعی سخن میگوید مارکس است، وقتی از وطن دوستی با عشق سخن میگوید نیچه است، وقتی اندرزهای شگفت انگیز میدهد لاکوتزو است و در عین حال هیچ کدام از اینها هم نیست.
«از آقای کوینر پرسیدند: چرا مریض هستی؟ او جواب داد: برای این که دولت رو به راه و سر جای خودش نیست. به همین علت شیوه زندگی من نیز نظم و نسقی ندارد و کلیهها، عضلات و قلبم دچار بی نظمیشده است. به شهرها که وارد میشوم همه چیز یا سریع تر از من حرکت میکنند یا آهسته تر. فقط برای آنهایی که مشغول حرف زدند، حرف میزنم و وقتی همه گوش میسپارند، من هم گوش میکنم. تمام بهره ام از وقت و عمرم از نامعلوم بودن و ابهام امور حادث میشود. از وضوح و روشنی هم نفعی حاصل نمیشود، ۶۵۸۷۶۱_۵۱۹صرف نظر از این که در دولتهای بد فقط یک نفر صاحب این وضوح است. کسی به آقای کوینر گفت: قاضیان ما رشوه خوار هستند. آقای کوینر پاسخ داد: متاسفانه اصلا این طور نیست. آنها رشوه خوار نیستند، حتی با بالاترین مبالغ هم نمیتوان آنها را تطمیع کرد تا حق را بگویند.»
نظر کاربران
برتولت برشت،نمایشنامه نویس بزرگ و ارزشمند
مرسی
جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی