واقعا چرا صدای «یاس» را حذف کردند؟

هفته نامه تماشاگران امروز - فرهاد عشوندی: حذف صدای رپر سرشناس، یاسر بختیاری از تیتراژ فیلم بارکد، بار دیگر سیاست های فرهنگی دولت روحانی را به چالش کشید. معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی در گفت و گو با تماشاگران از این تصمیم وزارت ارشاد دفاع کرده است.

بارکد بدون آهنگ یاس به نمایش درآمد. این خبر را اولین بار بهرام رادان از طریق اینستاگرامش رسانه ای کرد. او این خبر را قطعی نگفته بود. برای تایید خبر با یاسر بختیاری تماس گرفتیم اما او هم تمایلی به حرف زدن و توضیح ماجرا نشان نداد. بعد از اعتراض شدید به نمایش ۵۰ کیلو آلبالو که از سوی شخص وزیر ارشاد به معاونت سینمایی صورت گرفت، همچنین نامه شدیداللحن دادستانی تهران برای برخورد با فیلم هایی که تبلیغات ماهواره ای دارند، به نظر می رسد عقبگرد و محدودیت بیشتر در اکران فیلم ها دستور کار جدی معاونت سینمایی است.

اگرچه حبیب ایل بیگی معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی، می گوید آنها عقب نشینی نکرده اند و اساسا تخلف صورت گرفته از سوی مصطفی کیایی و آهنگ نامناسبی که یاس برای این فیلم انتخاب کرده بود، سبب شده تا اداره ارزشیابی با سازنده فیلم توافق کنند که بارکد با حذف این ترانه اجازه اکران بگیرد. ایل بیگی در این گفت و گو همچنین رسما به فیلمسازها گفته دستور دادستانی تهران برای توقیف فیلم هایی که تبلیغات ماهواره ای دارند اجرا می شود، حتی به قیمت پایین کشیدن فیلم ها از سردر سینماها!

فیلم بارکد از چهارشنبه اکران شد، مسئولان فیلم می گویند بعد از گرفتن پروانه نمایش به آنها اعلام شده که صدای یاس از فیلم حذف شود. این ادعای سازندگان فیلم را تایید می کنید؟

ببینید یک اشکال دیگری در این باره وجوددارد. زمانی که فیلم برای حضور در جشنواره مجوز گرفت، تیتراژ نداشت. در زمان ارائه فیلم به دبیرخانه جشنواره، آقای کیایی ترانه یاس را در تیتراژ فیلم گذاشتند. در آن شلوغی جشنواره، دوستان ما نرسیدند که دقت لازم را درباره تیتراژ فیلم داشته باشند و به آقای کیایی اعتماد کردند و فکر می کردند ایشان امانت داری می کنند. اما به نظرم ایشان تخلف کرده اند که موسیقی غیرمجازی را در تیتراژ فیلم شان استفاده کرده اند. این حرف ها را به خودشان هم گفته ام.

اما همین فیلم با ترانه و موسیقی یاس از شورای پروانه نمایش هم مجوز گرفته است.

نه، در شورای پروانه نمایش دوستان خیلی به موسیقی فیلم کاری ندارند. فیلم با تیتراژ یاس به پروانه نمایش رفته اما آن شورا مربوط به موسیقی نیست. اعضای شورا درباره موسیقی نظر نمی دهند اما اگر موسیقی باکلام در فیلم باشد، در می آورند؛ مثلا موسیقی های لس آنجلسی ممنوع است و در می آورند، سایر موارد اما برای نظر دادن به شورای سینمای حرفه ای سپرده می شود. در این بازه زمانی که فیلم برای ایجاد اصلاحات به سازندگانش داده شده بود تا مجوز اکران بگیرد، آقای کیایی تصورش این بود که موسیقی تایید شده است، اما بعد مرکز موسیقی به ما اعلام کرد این موسیقی آقای یاس غیرمجاز است.

اما آقای کیایی در فیلم هایش قبلی اش از سینا حجازی استفاده کرده بود در حالی که در زمان اکران فیلم، خواننده اش مجاز نبوده.

خب ببینید باید بروند از مرکز موسیقی مجوز بگیرند. حتما آن زمان مجوز گرفته بودند.

بالاخره خیلی ها انتظار دارند که در این دولت سختگیری ها کمتر باشد نه اینکه شرایط سخت تر شود.

قرار نیست که برای متفاوت بودن قوانین را زیر پا بگذاریم یا ساختارشکنی کنیم. البته من به شعر و ترانه ای که آقای کیایی گذاشته بودند هم ایراد می گیرم، آن ترانه و شعر اصلا برای پخش و اکران عمومی مناسب نبود.

این سختیگری ها احیانا ارتباطی با دلخوری های اخیر وزیر از ۵۰ کیلو آلبالو ندارد؟

نخیر اصلا. ما الان دو یا سه هفته ای هست که در این باره به آقای کیایی گفته ایم. البته مدتی هم آقای کیایی ایران نبودند و رفته بودند آلمان، برای همین این بحث کمی دیر اعلام شد. وگرنه اینها ارتباطی به موارد دیگر ندارد.

سوال دیگرمان هم از شما درباره ماجرای ممنوعیت رسمی پخش تبلیغات فیلم های سینمایی در شبکه های ماهواره ای است. تا قبل از این هم در پروانه های نمایش فیلم ها، این بند می آمد، اما انگار جدی گرفته نمی شد. از این پس اعمال می شود؟

ببینید الان معاون دادستان نامه ای را به ما داده اند که یک دستور رسمی قضایی است و لازم الاجرا. چندی قبل جلسه ای داشتیم با آقای قطبی، معاون دادستان و سرپرست دادسرای فرهنگ و رسانه؛ ایشان در آن نشست که جلسه ای دوستانه بود، برای تهیه کنندگان و سینماگران تبیین کردند که تبلیغات ماهواره ای فیلم ها جرام است، خلاف است و خواستند که این اتفاق نیفتد.

حتی ایشان تاکید کردند فعلا حرف ها دوستانه است اما اگر تکرار شود، برخورد قضایی خواهدشد.
حالا هم نامه ای زده اند به دکتر ایوبی و نامه هم به کانون تهیه کنندگان و سینماداران فرستاده شده و به تهیه کنندگانی که فیلم های شان اکران جدید می شود، ابلاغ شده حواس شان باشد، فیلم های شان حتی اگر روی پرده باشد هم مکن است با پایین کشیدن از اکران مواجه شوند. به نظرم تهیه کنندگان و فیلمسازان حتما باید این هشدار را جدی بگیرند و رعایت کنند و مراقبت کنند این اتفاق نیفتد.

فیلمسازان هم گلایه های زیادی دارند درباره گرانی تبلیغات و سختگیری های خاص صدا و سیما در پخش تیزر فیلم های سینمای ایران.

بالاخره ما امیدواریم با تغییرات در مدیریت تلویزیون، برای معرفی فیلم ها امکان بهتری فراهم شود. فیلم ها با تیزرهای 20 ثانیه ای به مردم معرفی نمی شوند. ما توقع مان از صدا و سیما این است به اندازه آنونس هایی که برای فیلم های آمریکایی تهیه می کند و با آن آب و تاب مردم را به تماشای شان دعوت می کند، برای فیلم های داخلی خودمان هم وقت بگذارند و اجازه دهند این فیلم ها از رسانه ملی خودمان به مردم معرفی شوند.

اگر فیلم های سینمایی دوباره مثل گذشته در تلویزیون بایکوت شوند چه می شود؟

به نظر من رسانه ملی باید به مجوزهای قانونی که دولت و شورای پروانه نمایش صادر می کند، پایبند باشند و نباید سلیقه ای عمل کنند.


بخشی از متن آهنگ بارکد یاس

بکوب پاهاتو محکم روی زمینو باز بکوب/ که تازه اول مسیرو روی پات بمون/ انتهای این مبارزه برد با ماست بجنب/ وقت نیست پاشو بگو من ادامه می دم/ محکم روی زمین باز بکوب/ اوله مسیره روی پات بمون/ انتهای این مبارزه برد با ماست بجنب/ وقت نیست پاشو بگو من ادامه میدم/ وقتشه واسه فردا ماکت بچینم/ میرم که به جای اینکه ساکت بشینم/ ادامه میدم تا وقتی حرف هست/ آتشفشانو نمیشه، با برف بست/ له شدم وقتی باید غنچه میدادم/ توی اوج دردا اوج بیدادم/ تا الانم به دردام فرجه میدادم/ ببین، من یه پا برج میلادم/ ادامه میدم، مرزارو میشکنم/ اینو میگم به اونا که حرفامو میشنون/ یه عرق بادوام یه عشق ناتمام/ بستگی داره به قیمتو نرخ آدما/ ما که اونی که نداره... یافوته/ مرگ و زندگیت پای خودت/ وقتی که نداری ارزشی نداره کار بدت/ تو بدون این روزا هر آدمی یه بارکده/ من خوردم زمینو همه نظاره گر/ نگاه شادشون به دردم اضافه کرد/ همونا که داشتن توی عقده میمردن/ اونا که سر سفره ما لقمه میخوردن/ تا اینو فهمیدن ما زمین خوردیم/ تماشا میکردنو، تخمه میخوردن/ منم جواب دادم با یه آه بلند/ اونا نشستنو منم تو راه قلّم هه هه/ اونایی که منو به حال خودم رهام کردن تو دردام ناله کنم/ فعلا مهم هدف ولی وقتش میرسه/ زندگینامشونو پاره کنم...