۱۷ نکته حاشیه ای و مهم کن ۲۰۱۶

روزنامه سینما - فریده کلخورانی:

۱- نگاه فیلم دوستان جهان در روزهای ۱۱ تا ۲۲ ماه مه به جشنواره سینمایی کن معطوف خواهد بود که برای شصت و نهمین بار برگزار می شود. فستیوال کن که در کنار جشنواره های ونیز و برلین یکی از سه جشنواره سینمایی مهم جهان محسوب می شود، از سال ۱۹۴۶ به این سو (به غیر از سال های ۱۹۴۸ و ۱۹۵۰) هر ساله برگزار می شود.

در این دوره از جشنواره کن مجموعا ۲۱ فیلم بر سر دریافت نخل طلایی با یکدیگر رقابت می کنند. سینمای فرانسه با ۴ فیلم پررنگ ترین حضور را در بخش رقابتی کن ۲۰۱۶ دارد. در فهرست فیلمسازان بخش رقابتی چهره های نامداری به چشم می خورند، از جمله اصغر فرهادی، پدرو آلمودوار، کن لوچ، برادران «دارن» و شان پن.

شصت و نهمین دوره از فستیوال کن روز یکشنبه، ۲۲ مه رسما به کار خود پایان خواهد داد. شامگاه شنبه (۲۱ مه) نیز برندگان اصلی جشنواره از جمله برنده نخل طلایی (بهترین فیلم) اعلام خواهند شد.

۲- پوستر جشنواره سینمایی کن در سال ۲۰۱۶ از فیلم «تحقیر» (محصول ۱۹۶۲) ساخته معروف ژان لوک گدار، برگرفته شده و مردی را در حال بالا رفتن از پله به سوی رویاهایش رو به دریای مدیترانه نشان می دهد. پوستر جشنواره کن در سال گذشته با تصویری از اینگرید برگمن طراحی شده بود.

۳- هیات داوران بخش رقابتی جشنواره کن مجموعا ۹ نفر را دربر می گیرد. یکی از اعضای هیات داوران کتایون شهابی، تهیه کننده ایرانی و مدیرعامل موسسه رسانه بین المللی شهرزاد است. شهابی در بین سال های ۱۹۸۵ تا ۱۳۹۱ عضو هیات مدیره انجمن تهیه کنندگان سینمای مستند ایران بود.

مد میکلسن (بازیگر دانمارکی)، کیرستن دانست (هنرپیشه آمریکایی)، آرنو دسپلشین (کارگردان فرانسوی)، والریا گولینو (بازیگر و کارگردان ایتالیایی)، لاسلو نمش (فیلمساز مجاری)، وانسا پاردی (خواننده و بازیگر فرانسوی) و دانلد ساترلند (ستاره هالیوود) از دیگر اعضای هیات داوران بخش رقابتی هستند.

ریاست هیات داوران بخش رقابتی در این دوره از جشنواره کن را جورج میلر به عهده دارد که با کارگردانی مجموعه فیلم «مکس دیوانه» و فیلم انیمیشن «خوش قدم»، موفقیت های زیادی کسب کرده است. او نخستین استرالیایی است که ریاست جشنواره بین المللی فیلم کن را به عهده می گیرد. میلر ۷۰ ساله پس از اعلام این خبر از سوی دست اندرکاران جشنواره کن، انتخابش به ریاست هیات داوران را افتخاری بزرگ خواند.

4- فیلم «کافه سوسایتی» (Caf Society)، تازه ترین اثر وودی آلن، سینماگر پرآوازه و پر کار آمریکایی آغازگر این دوره از جشنواره کن بود. البته این نخستین بار نیست که وودی آلن «حرف الو» را در جشنواره کن می زند. در سال های 2002 و 2011 نیز فیلم های «پایان هالیوودی» و «نیمه شب در پاریس»، ساخته این فیلمساز گشایشگر جشنواره معتبر کن بودند.

«کافه سوسایتی» چهلمین ساخته وودی آلن است. داستان «کافه سوسایتی» در دهه 1930 میلادی می گذرد و ماجرای مردی جوان را روایت می کند که برای کار در صنعت فیلمسازی راهی هالیوود می شود. کریستین استوارت و جس آیزنبرگ، ایفاگران نقش های اصلی این فیلم هستند. فیلمبرداری این اثر را ویتوریو استورارو بر عهده داشته که تاکنون سه بار جایزه اسکار را شکار کرده است.

وودی آلن که 80 سال دارد و در سال های اخیر گوشش کمی سنگین شده است، در کنفرانس خبری خود در جشنواره سینمایی کن گفت که هنوز هم احساس جوانی می کند. «کافه سوسایتی» چهلمین اثر وودی آلن است. او تاکنون 24 بار نامزد دریافت جایزه اسکار شده و چهار بار نیز این جایزه را دریافت کرده است. این فیلمساز آمریکایی تاکنون از کسب نخل طلایی کن محروم مانده و تنها یک بار یکی از جوایز جانبی این جشنواره را به دست آورده است.

5- سینمای آلمان که در سال های گذشته حضوری کمرنگ را در جشنواره کن تجربه کرده بود، این بار با فیلم «تونی اردمان» (Toni Erdmann) به کارگردانی مارن آده، در بخش رقابتی شرکت دارد. این فیلم رابطه میان یک پدر و دختر را روایت می کند. آخرین موفقیت سینمای آلمان در جشنواره کن به سال 1984 برمی گردد. در آن سال فیلم «پاریس تگزاس» اثر معروف ویم وندرس، نخل طلایی را دریافت کرد.

6- پدرو آلمودوار، سینماگر بنام اسپانیایی از جمله رقبای اصغر فرهادی بر سر کسب نخل طلایی خواهد بود. تازه ترین اثر او که «خولیتا» (Julieta) نام دارد، اگرچه تحسین منتقدان را برانگیخته، اما از سوی علاقه مندان سینما چندان مورد استقبال قرار نگرفته است. آلمودوار از مهمانان ثابت جشنواره کن محسوب می شود اما تاکنون موفق به کسب نخل طلایی این فستیوال نشده است. او پیش از آغاز رقابت بر سر کسب نخل طلایی اعلام کرده: «بدون نخل هم می توانم به زندگی ادامه بدهم.»

7- برخلاف آلمودوار، برادران داردن تاکنون دو بار نخل طلایی را به خانه برنده اند. این دو امسال نیز تازه ترین اثر خود با عنوان «زن ناشناخته» را در فستیوال نمایش می دهند. این فیلم داستان زن پزشکی را بازگو می کند که به دلیل کمک به مرگ بیماری که از مرضی ناعلاج رنج می برده، دچار عذاب وجدان شده است. آدل هنل، هنرپیشه فرانسوی، نقش پزشک جوان را بازی می کند.

8- کن لوچ نیز تاکنون یک بار نخل طلایی را از آن خود کرده است. تازه ترین کار لونچ «من، دنیل بلیک»، زندگی مردی 59 ساله را به تصویر می کشد که از یک بیماری سخت جان سالم به در برده و باید زندگی جدیدی آغاز کند. در این راه، مادری که به تنهایی مسئولیت بزرگ کردن دو فرزندش را به عهده دارد، به او کمک می کند. لوچ به استادی در پرداخت شخصیت های متفاوت مشهور است.

9- کریستین مونگیو نیز در سال 2007 برای درام تکان دهنده «چهار ماه، سه هفته و دو روز» که موضوع سقط جنین را دستمایه قرار داده بود، یک بار نخل طلایی را به دست آورده است. «لیسانسه»، واپسین اثر او به سرنوشت پدری می پردازد که همه توان و امکانات خود را برای موفقیت دخترش در تحصیل در اختیار او می گذارد ولی رویدادهای دور از انتظاری که پی در پی رخ می دهند، او را از رسیدن به این هدف باز می دارند.

10- آسایاس یکی از چهار سینماگر فرانسوی است که با تازه ترین اثر خود به عنوان «خریدار شخصی» در بخش مسابقه شرکت دارد. این فیلم داستان زن جوانی را دستمایه قرار داده که از شغل و موقعیت خود ناراضی است. او همچنین از مرگ ناگهانی برادر دو قلوی خود رنج می برد. این فیلم ترسناک، چهره تازه ای از پاریس را به نمایش می گذارد. کریستین استوارت، هنرپیشه آمریکایی، نقش این زن را بازی می کند.

11- جارموش یکی از سه سینماگر آمریکایی است که برای دریافت نخل طلایی در بخش مسابقه این جشنواره شرکت دارد. او در سال 1993 یکی از جوایز کن را برای «بهترین فیلم کوتاه» از آن خود کرد. «پترسن» که عنوان تازه ترین اثر جارموش است، داستان راننده اتوبوسی در نیوجرسی آمریکا را به تصویر کشیده که هر چند زندگی یکنواختی را می گذراند ولی هر روز با ماجراهای تازه ای روبرو می شود.

12- «آخرین چهره» به کارگردانی شون پن، پنجمین فیلم این بازیگر سینمای آمریکا است که در کن به نمایش در می آید. در این درام عشقی که به جنگ و وقوع فاجعه های طبیعی در کشورهای آفریقایی (سودان و لیبریا) می پردازد، یک زن مددکار (چارلیز ترون - آفریقای جنوبی) و یک پزشک (خاویر باردم - اسپانیا) به یکدیگر دل می بندند.

13- سینماروها با نام پل ورهوفن در رابطه با فیلم دلهره آور «غریزه اصلی» Basic Instinct که در سال 1992 پرده سینمای اغلب کشورهای جهان را تسخیر کرد، آشنا هستند. او که تاکنون در هالیوود زندگی و کار کرده، امسال به اروپا بازگشته و فیلم «اله»، محصول آلمان - فرانسه را در کن نمایش می دهد. در این فیلم ترسناک، ایزابل هوپر، هنرپیشه فرانسوی در نقش زنی ظاهر می شود که جنایتکاری نقابدار در پی شکار او است.

14- جف نیکولز نیز با نمایش اثر تازه خود «دوست داشتن» در کن، سینمای آمریکا را نمایندگی می کند. ماجراهای فیلم در سال 1967 در ایالت ویرج-ینیای این کشور، زمانی که ازدواج «دورگه ها» در آن آزاد شد، رخ می دهد. نیکولز سه ماه پیش در بخش مسابقه جشنواره جهانی فیلم برلین شرکت داشت.

15- نیکلاس وندینگ رفن، یکی از جنجالی ترین سینماگران دانمارک است که در سال 2011 با فیلم Drive شهرت جهانی یافت. در تازه ترین اثر دلهره آور او «شیطان نئون» که به پشت صحنه دنیای مد در لس آنجلس می پردازد، زندگی یک مدل که بازیچه دست «نیروهای پلید» شه به تصویر کشیده می شود. این فیلم با سرمایه آمازون تهیه شده است.

16- یگانه نماینده سینمای ایران در بخش رقابتی فستیوال کن در سال 2016 فیلم «فروشنده»، تازه ترین ساخته اصغر فرهادی، سینماگر برجسته ایرانی است. فرهادی که در سال های اخیر موفقیت های زیادی در سطح بین المللی کسب کرده، پیش تر نیز در جشنواره کن حضور داشت.

فیلم «گذشته» به کارگردانی او در سال 2013 یکی از فیلم های منتخب در بخش رقابتی بود و موفق به دریافت جایزه کلیسای جهانی در این جشنواره شد. در فیلم «فروشنده» که هفتمین ساخته فرهادی است، بازیگرانی همچون شهاب حسینی، ترانه علیدوستی و بابک کریمی هنرنمایی می کنند. این فیلم داستان زوجی جوان را روایت می کند که سرگرم اجرای نمایشنامه «مرگ فروشنده» اثر آرتور میلر هستند. ناگفته نماند که «فروشنده» یکی از سه محصول آسیایی و تنها فیلم از خاورمیانه در بخش رقابتی این دوره از جشنواره کن است.

17- فیلم «فروشنده»، ساخته فرهادی تنها نماینده ایران در این دوره از جشنواره کن نیستد. فیلم «وارونگی» به کارگردانی بهنام بهزادی نیز در بخش «نوعی نگاه» به نمایش درخواهد آمد. در این فیلم علی مصفا، سحر دولتشاهی و ستاره پسیانی نقش آفرینی می کنند.