گران ترین نقاشی های دنیا

کتاب دانستنیها: وقتی از ارزش آثار هنری حرف می زنیم، از چه چیزی حرف می زنیم؟ مدتی پیش تابلوی «جیغ» اثر «ادوارد مونش» که یکی از معروف ترین نقاشی های تاریخ هنر به شمار می رود، به مزایده گذاشته شد و به قیمتی معادل 120 میلیون دلار به فروش رفت.

«جیغ» که زنی را در حال فریاد کشیدن روی یک پل نشان می دهد و دنیای از ریخت افتاده ای را از دریچه ذهن او به نمایش می گذارد، درواقع مظهر و نماد سبک اکسپرسیونیسم در نقاشی و حتی دیگر هنرها به شمار می رود.

تابلوی به فروش رسیده یکی از چهار تابلوی مجموعه «جیغ» بود که آن را مونش نروژی تبار در سال 1895کشید. اما آیا ارزش یک اثر هنری را پول تعیین می کند؟ یا گذر تاریخ؟ یا هنرمندان و منتقدان آینده؟

جالب است بدانید وینسنت ون گوگ که آثارش در حال حاضر جزء گران قیمت ترین نقاشی های جهان است، در طول حیات خودش موفق نشد هیچ کدام از نقاشی هایش را بفروشد. نکته بامزه اینکه به گزارش نیویورک تایمز انگیزه مجموعه داران برای دست به دست کردن این تابلو با این قیمت ها، شکستن رکورد گران ترین نقاشی و بالابردن نرخ آثار هنری بوده است.

به هر حال ما اینجا قصد نداریم ارزش آثار هنری را تعیین کنیم، فقط می خواهیم نگاهی بیندازیم به گران قیمت ترین آنها و ببینیم «جیغ» مونش در کجای این فهرست قرار می گیرد.

1- نام نقاشی: کارت بازها (The Card Players)

نقاش: پل سزار

آخرین قیمت فروش: 250 میلیون دلار/ ارزش فعلی: 254 میلیون دلار


«کارت بازها» یک تابلوی رنگ روغن از نقاش امپرسیونیست، پل سزان است. این نقاشی متعلق به مجموعه ای است که در دوران آخر کار سزان، یعنی اوایل دهه ۱۸۹۰ نقاشی شده است. این مجموعه شامل پنج نقاشی است که در اندازه قاب و تعداد بازیکنان متفاوتند. در سال ۲۰۱۱ یکی از تابلوهای این مجموعه در یک حراجی به فروش رفت و قیمتی که برای آن ذکر می کنند، بین ۲۵۰ الی ۳۰۰ میلیون دلار است. جالب اینکه خریدار این نقاشی دولت قطر بوده است. صاحب نظران معتقدند این کار در راستای سیاست تبدیل این کشور کوچک به پاتوق روشن فکران و هنرمندان انجام شده است.

۲- نام نقاشی: شماره ۵،۴۸۹۱ (۱۹۴۸,۵. No)

نقاش: جکسون پولاک

آخرین قیمت فروش: ۱۴۰ میلیون دلار/ ارزش فعلی: ۱۵۹ میلیون دلار


سبک جکسون پولاک را «ابسترکت اکسپرسیونیسم» عنوان می کنند؛ اما او هم مانند بسیاری از نقاشان بزرگ، سبکی مخصوص به خودش داشته است. او بوم نقاشی را روی زمین می گذاشت و رنگ را از بالا روی بوم می پاچید.

نقاشی «شماره پنج، ۱۹۴۸» همان طور که از نامش پیداست در سال ۱۹۴۸ نقاشی شده است و از آن سال به بعد در بین چند مجموعه دار، دست به دست شده است. آخرین دست به دست شدن این نقاشی به سال ۲۰۰۶ بر می گردد که دیوید کفن آن را به قیمت ۱۴۰ میلیون دلار به مجموعه داری مکزیکی به نام دیوید مارتینز واگذار کرد.

۳- نام نقاشی: زن شماره سه (Woman III)

نقاش: ویلیام دوکونینگ

آخرین قیمت فروش: ۱۳۷.۵ میلیون دلار/ ارزش فعلی: ۱۵۶ میلیون دلار


«زن شماره سه»، یکی از پنج تابلویی است که ویلیام دوکونینگ، نقاش ابسترکت اکسپرسیونیسم، بین سال های ۱۹۵۱ تا ۱۹۵۳ نقاشی کرده است. این نقاشی که ۱.۷ متر درازا و ۱.۲ پهنا دارد. در سال ۱۹۵۳ تکمیل شده است. این نقاشی از اواخر دهه ۱۹۷۰ تا سال ۱۹۹۴ در موزه هنرهای معاصر تهران نگهداری می شد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی این نقاشی دیگر در این موزه به نمایش در نیامد تا در سال ۱۹۹۴ در وین با یک«شاهنامه طهماسبی» که متعلق به قرن شانزدهم است، معاوضه شد. در آن سال این نقاشی به دیوید گفن رسید که او هم در سال ۲۰۰۶ در یک حراجی آن را به قیمت ۱۳۷.۵ میلیون دلار به استیون ای، کوئن فروخت.

۴- نام نقاشی: پرتره آدله بلوخبائر۱ (Portrait of Adele Bloch- Bauer ۱)

نقاش: گوستاو کلیمت

آخرین قیمت فروش: ۱۳۵ میلیون دلار/ ارزش فعلی: ۱۵۲ میلیون دلار


گوستاو کلیمت یک نقاش سمبلیستی اهل اتریش بوده. رنگ طلایی در اکثر نقاشی های او رنگ غالب است. «پرتره آدله بلوخبائر۱» که نقاشی آن در سال ۱۹۰۷ به پایان رسیده، یکی از معروف ترین آثار او به شمار می رود. کلیمت سه سال را صرف کشیدن این نقاشی کرد. این نقاشی روی یک بوم مربعی شکل که هر ضلع آن ۱۳۸ سانتی متر است نقاشی شده است.

کلیمت برای کشیدن این پرتره مانند بسیاری دیگر از کارهایش، علاوه بر رنگ روغن، از طلا هم استفاده کرده است. این نقاشی، همان طور که از نامش پیداست، برای بانویی به نام آدله بلوخ- بائر کشیده شده. آدله وصیت کرده بود که بعد از مرگش این نقاشی به «مجموعه ملی اتریش» منتقل شود.

آدله در سال ۱۹۵۲ مرد، اما با شروع جنگ جهانی دوم سرنوشت این تابلو به جاهای باریک تری کشید تا اینکه در سال ۲۰۰۶ بعد از یک مجادله حقوقی طولانی، بالاخره یکی از برادرزاده های بلوخ- بائر به عنوان صاحب قانونی این نقاشی معرفی شد. در آن سال این نقاشی به آمریکا منتقل شد و در آنجا به قیمت ۱۳۵ میلیون دلار به رونالد لاودر فروخته شد.

۵- نام نقاشی: پرتره دکتر گاشت (Dr.Gashet)

نقاش: وینسنت ون گوگ

آخرین قیمت فروش: ۸۲.۵ میلیون دلار/ ارزش فعلی: ۱۴۶ میلیون دلار


«پرتره دکتر گاشت» از چهره دکتر پل گاشت کشیده شده که در ماه های پایانی عمر ون گوگ، از او مراقبت می کرده است. ون گوگ دو نسخه از این تابلو کشیده است که از روی رنگ های به کار رفته می توان آنها را از هم تشخیص داد.

بعد از مرگ ون گوگ، نقاشی های او به خانواده اش رسید. در سال ۱۸۹۷ خواهرخوانده او این پرتره را به قیمت ۳۰۰ فرانک فروخت. این پرتره چند بار دیگر دست به دست شد تا اینکه در سال ۱۹۱۱ به آلمان رسید. این نقاشی تا سال ۱۹۳۳ در آلمان بود اما سرانجام در سال ۱۹۳۷ دستگاه تبلیغات هیتلر این تابلو را پیدا و مصادره کرد و با عجله آن را به یک واسطه هلندی فروخت. این واسطه هلندی هم پرتره را به یک مجموعه دار به نان زیگفرید کرامارسکی واگذار کرد.

این نقاشی تا سال ۱۹۹۰ در اختیار خانواده کرامارسکی بود که سرانجام در آن سال در یک حراجی با قیمت ۸۲.۵ میلیون دلار به یک کارخانه دار به نام روئی سایتوواگذار شد. ارزش تقریبی این تابلو در حال حاضر ۱۴۶ میلیون دلار تخمین زده شده است.

۶- نام نقاشی: محله مولیند لاگالته (Baldu Moulin dela Gallete)

نقاش: پیر آگوست رنوار

آخرین قیمت فروش: ۷۸.۱ میلیون دلار/ ارزش فعلی: ۱۳۸ میلیون دلار


این نقاشی یکی از معروف ترین نقاشی های سبک امپرسیونیستی است که در سال ۱۸۷۶ و در سال های آغازی به وجود آمدن این سبک کشیده شده است. این نقاشی یک بعدازظهر یکشنبه معمولی را در محله مولین دلاگالته پاریس را نشان می دهد.

این نقاشی در حال حاضر در موزه دورسی فرانسه است. اما یک نسخه کوچک تر هم از این نقاشی وجود دارد که تا سال ۱۹۹۰ در اختیار یک مجموعه دار خصوصی به نام جان ویتنی بود. در آن سال این نسخه کوچک تر با قیمت ۷۸ میلیون دلار به روئی سایتو واگذار شد.

۷- نام نقاشی: پسری با پیپ (Graconala Pipe)

نقاش: پابلو پیکاسو

آخرین قیمت فروش: ۱۰۴.۲ میلیون دلار/ ارزش فعلی: ۱۲۶ میلیون دلار


پابلو پیکاسو بیش از هر چیز دیگری به خاطر پرکاری و تجربه سبک های متعدد در نقاشی مشهور است. پیکاسو تابلوی «پسری با پیپ» را در ۲۴ سالگی و در دوره های اولیه نقاشی اش کشیده است. اولین مالک این تابلو شخصی به نام جان ویتنی بوده که آن را در سال ۱۹۵۰ به قیمت ۳۰ هزار دلار خریده.

تا سال ۲۰۰۴ این نقاشی در اختیار ویتنی بود تا اینکه در یک حراجی با قیمت ۱۰۴.۲ میلیون دلار آن را فروخته. جالب اینکه نام خریدار این نقاشی در آن حراجی اعلام نشد. به عبارت دیگر در حال حاضر هم معلوم نیست این نقاشی در اختیار چه کسی است.

۸- نام نقاشی: جیغ (The Scream)

نقاش: ادوارد مونش

آخرین قیمت فروش: ۱۱۹.۹ میلیون دلار/ ارزش فعلی: ۱۱۹ میلیون دلار


«جیغ» نامی است که به یک مجموعه چهارتایی از تابلوهای ادوارد مونش اطلاق می شود. نام کامل این مجموعه «فریاد طبیعت» است. این مجموعه در بین سال های ۱۸۹۳ تا ۱۹۱۰ نقاشی شده است. آخرین بار، یکی از تابلوهای این مجموعه در حراجی ساتبی نیویورک به قیمت ۱۲۰ میلیون دلار به فروش رسید.

فروشنده «جیغ» یک تاجر نروژی بود که پدرش رابطه نزدیکی با ادوارد مونش داشته است. این تابلو به یک خریدار ناشناس که به وسیله تلفن در حراج شرکت کرده بود، فروخته شد.

۹- نام نقاشی: پرتره جوزف رولین (Portrait of Joseph Roulin)

نقاش: وینسنت ون گوگ

آخرین قیمت فروش: ۵۸ میلیون دلار/ ارزش فعلی: ۱۱۲ میلیون دلار


«پرتره جوزف رولین» هم یکی از نقاشی های وینسنت ون گوگ فقیر است. این تابلو همان طور که از نامش پیداست، چهره شخصی به نام جوزف رولین را نشان می دهد.

در سال های ۱۸۸۸ و ۱۸۸۹ خانواده رولین موافقت کردند که ون گوگ پرتره های آنها را نقاشی کند. ون گوگ عاشق کشیدن پرتره بود ولی پول کافی برای استخدام مدل نداشت. این اقدام خانواده رولین، فرصتی استثنایی برای ون گوگ به شمار می رفت؛ فرصتی که در نهایت منجر به خلق تعداد زیادی پرتره از این خانواده شد و نام آنها را جاودانه کرد.

«پرتره جوزف رولین» در سال ۱۹۸۹ در برابر ۵۸ میلیون دلار و چند اثر هنری دیگر به موزه هنرهای مدرن نیویورک واگذار شد. ارزش امروزی آن ۱۱۲ میلیون دلار تخمین زده می شود.

۱۰- نام نقاشی: دورامارو گربه (Dora Maarau Chat)

نقاش: پابلو پیکاسو

آخرین قیمت فروش: ۹۵.۲ میلیون دلار/ ارزش فعلی: ۱۰۸ میلیون دلار


این نقاشی چهره «دورامار» را در سبک کوبیسم جاودانه کرده است. این نقاشی در سال ۱۹۴۱ نقاشی شده است. پیکاسو در آن سال ها سبک کوبیسم را به اوج رسانده بود.

این نقاشی تا سال ۱۹۶۳ در اختیار دو مجموعه دار اهل شیکاگو به نام های لی و ماری بلاک بود. بعد از این سال تا قرن بیست و یکم کسی این نقاشی را ندید. در سال ۲۰۰۵ دوباره سر و کله این نقاشی پیدا شد و بعد از اینکه در لندن، هنگ کنگ و نیویورک به نمایش گذاشته شد، در حراجی ساتبی نیویورک به یک ناشناس روسی فروخته شد. قیمتی که این ناشناس برای این تابلو پرداخت کرده ۹۵.۲ میلیون دلار بود.