ایرج: فردین بهتر از خودم می خواند!

تماشا: لید نوشتن برای این مصاحبه کار ساده ای نیست. تو با خرواری از خاطرات چند نسل طرفی و باید حواست باشد که حق نداری با آنها بازی کنی یا نسبت به آنها بی تفاوت باشی. استاد ایرج را از فیلمفارسی های دهه ها قبل به یاد داریم. وقتی فردین در اوج سکانس هایی به یکباره هوس خواندن می کرد و قصه از همین جا بود که شروع می شد.

خاطره بازی ها همین جا شروع می شد. همخوانی عجیبی که بین تصویر و صدا به وجود آمده بود، آوازه اش در مدت زمان خیلی کوتاهی به دور افتاده ترین مناطق کشور هم رسید و «ایرج» خیلی زود به انتخاب اول خیلی ها تبدیل شد. بگذریم که قبل از این همکاری ها هم او خواننده ای صاحب سبک در ایران قبل از انقلاب به حساب می آمد و بزرگان زیادی از او به عنوان «آبروی آواز ایران» نام برده بودند. سال های زیادی گذشت و فردین زنده نماند «ایرج امروزی» را ببیند.


استاد هم دلگیر از ناسازگاری های روزگار سکوت کرد تا «آبروی آواز ایران» در سکوت کامل به پرورش جوانان عشق آواز در «آموزشگاه آواز ایرج» مشغول شود. تابسان چهار سال پیش بود که احسان خواجه امیری در تالار وزارت کشور «پرنده» پدر را برای اولین بار خواند تا سالن به هوا برود و این محبوبیت کهنه بازهم رو بیاید. از آن روز به بعد احسان مجبور شد در تمام برنامه هایش «پرنده» را باتوجه به درخواست های فراوان حاضران در سالن اجرا کند تا از آن پس یکی از انگیزه های اصلی مخاطبان احسان خواجه امیری برای پرشدن سالن های برنامه اش باشد.

این محبوبیت بالا تهیه کننده های موسیقی را به فکر انداخت تا استاد را بازهم به میادین آواز برگردانند. این پروژه دو سال و اندی زمان برد تا حالا «قصه زندگی» آماده انتشار باشد و بنا به اعلام رامین بصیرت نیا (تهیه کننده آلبوم) یکشنبه هفته بعد در بازار موسیقی کشور منتشر شود. یک هفته قبل از انتشار این آلبوم سراغ استاد رفتیم و با او گپ زدیم و ایشان هم باتوجه به کسالت با خوشرویی جوابمان را داد. «بهنام خدارحمی» در برقراری ارتباط و هماهنگی این مصاحبه نقش اصلی را داشت که همین جا از ایشان نهایت تشکر را داریم.

*بالاخره پس از وقفه ای طولانی قرار است آلبومی از شما در بازار موسیقی کشور منتشر شود. خودتان پیش بینی تان درباره این آلبوم چیست؟

اولا من خدمت شما عرض کنم این دوری زیاد هم طولانی نبوده و فقط برخی اوقات به خاطر تنبلی خودم انتشار آثار عقب افتاده است. من بعد از انقلاب مرتب در حال انتشار آلبومم و چون برای مخاطبانم احترام زیادی قائلم به خاطر همین مرتب سعی کرده ام که با آثار جدیدی سراغشان بروم.

*دمویی که از آلبوم جدید شما منتشر شده تا حدودی نشان می دهد که موسیقی تان پاپ تر و امروزی تر شده. این تغییر سبک را چطور توجیه می کنید؟

موسیقی من موسیقی اصیل ایرانی است با المان های امروزی تر و به روزتر. نوع خوانش من همیشه یک جور بوده و خواهد بود. فقط به نظرم در این آلبوم سعی شده به سلیقه مخاطب عام نزدیک تر شویم. اما این بدان معنی نیست که مثل بسیاری از جوانان حاضر در موسیقی، برای جلب نظر مخاطب بیشتر، دست به هر کاری بزنم.

*در آلبوم جدیدتان قطعه ای هست که بیشتر از بقیه نظر شما را جلب کند و دلبستگی خاصی به آن داشته باشید؟

راستش را بخواهید من کلیت آلبوم را دوست دارم و از من نخواهید درباره جزئیات نظر بدهم. به هر حال بهتر است مخاطبان در این باره اظهارنظر کنند.


*تصویری که همیشه در ذهن مخاطبان نسل گذشته با شنیدن صدای شما ظاهر می شود، تصویر مرحوم فردین است که همیشه صدای شما روی تصویر ایشان پخش می شد و طرفداران فراوانی هم داشت. دوست دارم خودتان در این باره صحبت کنید. برخوردها و خاطرات تان با فردین.

این همکاری یک بار به صورت اتفاقی صورت گرفت و چون بین مردم بسیار پرطرفدار شد و به قول معروف «گرفت»، تداوم پیدا کرد. خدا بیامرزد ایشان را. فردین استعداد خیلی خوبی در کارش داشت و همیشه هم در Play back کردن کارها خیلی خوب ظاهر می شد. جمله همیشگی من در این باره این بود که فردین بهتر از خود من کارهایم را می خواند!

*چه خاطره ای از فردین دارید که همیشه در ذهنتان می آید؟

خاطره همین بس که ما با هم دوست بودیم و آمد و رفت داشتیم و دوستی مان به اندازه ای بود که باعث شده بود کارهای مشترک ما جان بگیرد.

*خود شما کدامیک از کارهایی را که با صدای شما و تصویر فردین پخش شده بیشتر دوست داشته و دارید؟

ما همیشه سعی می کردیم که بهترین کارها و آثار را برای این قبیل همکاری ها انتخاب کنیم. کارهایی که خودمان در موقعیت شان کوچک ترین شکی نداشتیم. مثلا از بین ۱۰ تا کار همیشه می نشستیم و بهترین را برای فیلم انتخاب می کردیم. اصلا این طور نبود که هر چیزی را که به دستمان می رسید، برای فیلم پیشنهاد بدهیم. بعد فیلم های آن دوره این طور بود که مناسبتی در آنها بود و مثلا برای هر صحنه ما تصویرسازی می کردیم و مثلا به این نتیجه می رسیدیم که این آهنگ و این قطعه به درد این بخش از فیلم می خورد.

*پسر شما احسان خواجه امیری در حال حاضر جزو ستاره های بازار موسیقی پاپ داخل کشور و طرفداران بسیاری دارد. می خواهم نگاه و نظر پدرش ایرج را هم درباره او بشنوم. به هر حال شما می توانید قاضی خوبی برای این قضاوت باشید.

احسان صدای جذاب و گیرایی دارد و بسیار خاص است. قطعا صدای احسان صدای منحصر به فردی است که خیلی کم مثل آن پیدا می شود. اینکه او هفت هشت سال کلاس موسیقی رفته و ردیف های آوازی را به خوبی می داند هم در موفقیتش تاثیر فراوانی گذاشته است. من هم در بسیاری از اوقات اشکالاتش را به او گوشزد کرده ام و کمکش کرده ام. اعتقادم این است که خداوند احسان را فقط برای خوانندگی آفریده و بس! فقط برای کار موسیقی خود احسان هم عاشق و بی قرار موسیقی است و هرچند خیلی کم درباره کارش صحبت می کند اما در عمل نشان داده که واقعا کارش خوب است و نسبت به سنش پیشرفت قابل توجهی داشته است.


*شما خودتان به شخصه کدام یک از کارهای پسرتان را بیشتر دوست دارید؟

من همه آثار احسان را دوست د ارم و به محض اینکه صدایش را در قطعه ای می شنوم حس می کنم که چقدر این کار دلنشین است. چند وقت پیش هم نتایج یکی از نظرسنجی های یکی از نشریات را دیدم که احسان جزو رتبه های اول بود. همین نشان دهنده محبوبیت خوب او در بین همه اهالی موسیقی و مخاطبان است.

*می خواهم نظر شما را درباره جوانان این دوره بپرسم. آنهایی که در هجوم صداهای تقلیدی توانسته اند جانشین خلف همه بزرگان نسل های گذشته موسیقی ما باشند.

قضاوت کردن کار درستی نیست و نباید آثار جوانان را به این شکل داوری کرد. آن هم من که واقعا وقت نمی کنم همه آنها را گوش کنم و اگر قضاوتی کنم، قطعا قضاوت کاملی نیست. اما اغراق نیست اگر بگویم که از جوانان جدید بازار من هیچ کدام را نمی شناسم! یعنی در بین آنهایی هم که به گوشم رسیده و آثارشان را شنیده ام چیزی در ذهنم نمانده است. شاید بشود این جمله ها را این گونه تعبیر کرد که هنوز آن جانشین خلف پیدا نشده. اما در کل از من توقع نداشته باشید که درباره کلیت چیزی که زیاد درباره اش اطلاعات ندارم اظهارنظر کنم.

*ممنون که وقت تان را با کسالتی که داشتید به ما دادید. حرفی مانده؟

این مردم هستند که ما را به شهرت رسانده اند و ما همه چیزمان را مدیون این مردم هنردوست و نازنینیم. باور کنید در لحظه لحظه ای که این آلبوم در حال تولید بود به این فکر می کردم که آنها چه قضاوتی درباره این آلبوم خواهند داشت و همین باعث شد که برای تولیدش واقعا وقت صرف کنیم و حساسیت به خرج بدهیم. ما به امید رضایت مردم زندگی می کنیم و به این رضایت دلخوشیم. از تهیه کننده آلبوم، آقای بصیرت نیا هم که در همه این سال ها با حوصله فراوان برای انتشار این آلبوم زحمت کشیدند، تشکر می کنم و برایشان بهترین آرزوها را دارم و امیدوارم بازار موسیقی کشور همیشه از این قبیل دوستان که فقط به فکر تولید آثار فرهنگی هستند و به هنر احترام می گذارند، به خود ببیند.