در چند سال گذشته چه بر سر سینما آمده؟

روزنامه هفت صبح - احمد رنج، مرجان فاطمی: همه اکران نوروزی امسال را با یک سال قبل مقایسه می کنند؛ جایی که فیلم های معراجی ها وط بقه حساس دست به شگفتی زدند و فیلم های چ و خط ویژه هم در کنار این دو فیلم فروش معقولی داشتند. همه چیز نوید سالی خوش برای گیشه سینما می داد اما در ادامه جز چند فیلم، مابقی به فروش مطلوبی دست نیافتند.

بعد از جشنواره فیلم فجر بود که دست به پیش بینی زدیم و نوشتیم با فیلم های فعلی نمی توان به سینمای 94 خیلی امید داشت مگر آنکه اتفاقی خاص رخ دهد. تا الان که وضعیت چندان مناسب نبوده و تنها یک فیلم یعنی ایران برگر، ساخته مسعود جعفری جوزانی از مرز یک میلیارد گذشته؛ آن هم با احتساب افزایش قیمت بلیت و علم به اینکه بدانیم هزینه ساخت فیلم نسبت به چند سال قبل چند برابر شده و این فروش کف انتظار به حساب می آید.


بر اساس آماری که به رسانه ها راه یافته فروش بقیه فیلم ها به این شرح است: رخ دیوانه ابوالحسن داودی ۷۶۵ میلیون تومان، طعم شیرین خیال کمال تبریزی ۲۷۹ میلیون و روباه بهروز افخمی ۱۱۲ میلیون تومان.

در پرونده پیش رو ضمن گفتگو با علی سرتیپی مدیرعامل موسسه فیلمیران، وضعیت گیشه نوروزی سینما از سال ۱۳۸۸ تاکنون را بررسی کرده ایم تا راحت تر بتوان گیشه ۹۴ را به قضاوت نشست.

۱۳۸۸

* فیلم هایی که اکران شدند: اخراجی ها ۲، وقتی همه خوابیم، سوپراستار، بیست، کینه ۲

* تنوع زائر: سال ۸۸ تنوع ژانر توسط شورای صنفی نمایش رعایت شده بود. با اینحال به رغم نیاز مخاطب، فقط اخراجی ها ۲ رنگ و بویی از طنز داشت و بقیه جدی بودند.

* چه فیلمی موفق بود؟ اخراجی ها ۲


* میزان فروش: بعداز موفقیت اخراجی ها در گیشه، با توجه به نزول کیفیت دومینس ری آن کمتر کسی به فروش بالایش امید داشت. فیلم مسعود ده نمکی اما در مدت ۳۳ روز به فروش دو میلیارد و هفتصد میلیونی دست یافت. سوپر استار تهمینه میلانی در مدت یک هفته کمتر نزدیک به ۶۰۰ میلیون تومان فروخت. وقتی همه خوابیم ساخته بهرام بیضایی اما در این مدت ۲۵۰ میلیون فروش کرد. بیست عبدالرضا کاهانی هم به فروش حدود ۲۰۰ میلیونی رسید. فروش کینه ۲ با در اختیار داشتن یک سالن از مرز ۲۰ میلیون تومان عبور نکرد.

* حاشیه: معراجی ها ۲ تداوم دوئل ده نمکی با منتقدان بود و بیضایی در وقتی همه خوابیم حمید اعتباریان را نواخته بود. سوپر استار هم به خاطر نشان دادن تصویری غیرمتعارف از بازیگر سینما مورد اعتراض قرار داشت.

۱۳۸۹

* فیلم هایی که اکران شدند: هیچ، به رنگ ارغوان، تسویه حساب، طهران تهران، سلام بر عشق، پوپک و مش ماشاله.

* تنوع زائر: هم فیلم کمدی، هم سیاسی و هم اجتماعی در چینش اکران دیده شدند.

* چه فیلمی موفق بود؟ پوپک و مش ماشاله


* میزان فروش: پوپک و مش ماشاله در ایام نوروز نزدیک به ۵۰۰ میلیون فروش داشت. به رنگ ارغوان بعد از دو ماه نیم میلیاردی شد. تسویه حساب در پایان فروردین نیم میلیاردی شد. سلام بر عشق و طهران تهران هم بعد از یک ماه بیش از دویست میلیون فروختند. هیچ عبدالرضا کاهانی نیز در مدتی مشابه به فروش نزدیک به دویست میلیونی رسید.

* حاشیه: دولت قبل، بعد از رفع توقیف دو فیلم به رنگ ارغوان ابراهیم حاتمی کیا و تسویه حساب تهمینه میلانی آنها را در بهترین بازه زمانی اکران کرد و اینگونه برای فیلم ها سنگ تمام گذاشت اما فروش شان به رغم انتظار بالا نبود.

۱۳۹۰

* فیلم هایی که اکران شدند: جدایی نادر از سیمین، اخراجی ها ۳، سه درجه تب، زن ها شگفت انگیزند، یکی از ما دو نفر

* تنوع زائر: شورای صنفی نمایش سعی کرده بود تنوع اکران را با چینش فیلم های کمدی و اجتماعی رعایت کند اما همه فیلم ها تحت تاثیر دو فیلم بودند: جدایی نادر از سیمین و اخراجی ها ۳

* چه فیلمی موفق بود؟ جدایی نادر از سیمین، اخراجی ها ۳


* میزان فروش: اخراجی ها ۳ توانست در نوروز با ۲۰۰ میلیون تومان بیشتر از جدایی نادر از سیمین پیشی بگیرد و در مدت ۳۴ روز به فروش یک میلیارد و ۷۰۰ میلیونی دست یابد. سه درجه تب و زن ها شگفت انگیزند در ۳۴ روز فروش شان از دویست میلیون تومان تجاوز نکرد. یکی از ما دو نفر تهمینه میلانی بعد از دو ماه به فروش ۱۴ میلیونی دست یافت.

* حاشیه: اکران سال ۹۰ خیلی زود دو قطبی شد. برخی از هواداران اصغر فرهادی و مسعود ده نمکی رقابت این دو فیلم را به دوئل دو اندیشه تبدیل کردند که در نهایت به نفع گیشه هر دو فیلم تمام شد.

۱۳۹۱

* فیلم هایی که اکران شدند: قلاده های طلا، فتیله و ماه پیشونی، انتهای خیابان هشتم، گشت ارشاد، خصوصی

* تنوع زائر: در نوروز سال ۹۱ بعد از چند سال فیلمی کودکانه دیده می شد: فتیله و ماه پیشونی. قلاده های طلا فیلمی سیاسی، انتهای خیابان هشتم، خصوصی و گشت ارشاد اجتماعی بودند که آخری رگه هایی از طنز هم داشت.

* چه فیلمی موفق بود؟ گشت ارشاد


* میزان فروش: گشت ارشاد یک ماه روی پرده بود و به فروشی بیش از یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان دست یافت. قلاده های طلا در ۳۶ روز حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان فروش کرد. انتهای خیابان هشتم در همین مدت به فروش نیم میلیاردی رسید. خصوصی در ۳۴ روز ۴۰۰ میلیونی شد و فیتیله و ماه پیشونی به فروش ۲۰۰ میلیونی دست یافت.

* حاشیه: اکران نوروزی سال ۹۰ سراسر حاشیه بود. قبل از سال زمزمه هایی به گوش می رسید که برخی معترضین وزارت ارشاد سابق را تهدید کرده اند اگر دو فیلم خصوصی و گشت ارشاد اکران شود دست به تحصن می زنند. خصوصی برخی سیاسیون باسابقه را نواخته بود و به زعم معترضان گشت ارشاد به برخی مقدسات توهین می کرد!

فیلم ها اما اکران شدند و خیلی زود اعتراض ها شروع شد. با بالا گرفتن اعتراض ها حوزه هنری اعلام کرد اجازه ادامه اکران این دو فیلم در سینماهای زیرمجموعه اش را نمی دهد و فیلم ها از پرده پایین آمدند.

در ادامه هم حوزه هنری نگذاشت برخی فیلم ها در سینماهای این مجموعه نمایش داده شود تا سالی پرحاشیه رقم بخورد. اوج حواشی به تجمع اعتراضی مقابل وزارت ارشاد در اعتراض به من مادر هستم رقم خورد اما فیلم به اکران خود ادامه داد.

۱۳۹۲

* فیلم هایی که اکران شدند: رژیم طلایی، تهران ۱۵۰۰، رسوایی، قاعده تصادف، عشق

* تنوع زائر: تهران ۱۵۰۰ انیمیشن، رژیم طلایی کمدی، رسوایی و قاعده تصادف هم اجتماعی بودند. بعد از چندسال یک فیلم خارجی هم در ترکیب قرار گرفت.

* چه فیلمی موفق بود؟ رسوایی


* میزان فروش: باز هم نام مسعود ده نمکی در صدر جدول فروش دیده می شود، این بار نه با اخراجی ها که با رسوایی. فیلم بعد از ۳۶ روز موفق شد به فروش یک میلیارد و هشتصد هزار تومانی دست یابد. بعد از آن تهران ۱۵۰۰ با فروش تقریبی یک میلیاردی توانست نامش را به عنوان فیلمی پرفروش ثبت کند. رژیم طلایی اما فروش چندان خوبی نداشت و نزدیک به ۳۵۰ میلیون برای سازندگان آورده داشت. قاعده تصادف بهنام بهزادی به رغم استقبال مخاطبان بعد از یک ماه تنها دویست میلیون تومان فروش کرد. عشق بعد از ۲۰ روز به فروش هفت میلیونی رسید.

* حاشیه: سال ۹۲ برخلاف یک سال پیش، اکران آرام و بی سروصدایی تجربه کرد. حتی فیلم هایی که برای نوروز انتخاب شدند بدون حساسیت بودند.

۱۳۹۳

* فیلم هایی که اکران شدند: خط ویژه، طبقه حساس، معراجی ها، چ و با دیگران

* تنوع زائر: فیلم های اکران نوروز ۹۳ همگی غیر از «با دیگران» که اولین فیلم ناصر ضمیری بود، آثار کارگردان های شناخته شده ای بودند و از همان ابتدا می شد روی موفقیت شان حساب کرد.
«طبقه حساس» کمال تبریزی، تنها فیلم کمدی این اکران بود. «چ» و «معراجی ها» هر دو در حوزه دفاع مقدس اکران شدند؛ با این تفاوت که ده نمکی، اصولا پای کمدی را هم به این حیطه باز می کند.

«خط ویژه» مصطفی کیایی از جمله فیلم های اجتماعی و جوانانه اکران نوروز 93 بود و نهایتا «با دیگران» هم جزو فیلم های اجتماعی طبقه بندی می شد. در مجموع سال پیش یکی از ترکیب های موفق چند سال اخیر را شاهد بودیم.

* چه فیلمی موفق بود؟ در طول نوروز رقابت تنگاتنگی میان دو فیلم «طبقه حساس» و «معراجی ها» وجود داشت اما نهایتا برنده اکران نوروزی، «طبقه حساس» بود.


* میزان فروش: تا پایان فروردین، «طبقه حساس» با فروشی معادل دو میلیارد و ۲۳۸ میلیون تومان، «معراجی ها» با فروش یک میلیارد و ۸۳۹ میلیون تومان را جا گذاشت و در سینماهای تهران رکورددار شد. البته این میزان فروش فقط تا پایان فروردین است و بعد از آن «معراجی ها» از طبقه حساس جلو افتاد.

بعد از این دو، «خط ویژه» قرار گرفت که با فروش یک میلیاردی در تعطیلات نوروز، با فاصله از «چ» حاتمی کیا ایستاد. «چ» برخلاف انتظار در تعطیلات نوروزی فقط هشتصد میلیون در تهران فروخت.

* حاشیه: دو فیلم «معراجی ها» و «چ» با وجود تیزرها و تبلیغات شهری فراوان، در تعطیلات نوروز نتوانستند به اندازه «طبقه حساس» فروش کنند اما بعد از پایان تعطیلات، با توزیع بلیت های نیم بها، میزان فروش این دو فیلم افزایش پیدا کرد و «معراجی ها» توانست «طبقه حساس» را جا بگذارد. اکران نوروز سال ۹۳ هیچ حاشیه فرامتنی که روی اصل اکران سایه بیندازد نداشت.