چه خمیردندانی بخریم؟
هنگامی که قصد خرید خمیردندان دارید، انواع متفاوت آن با اثرات گوناگون گیج‌کننده است. انواع خمیردندان با خاصیت ضدجرم، فلورایددار، سفیدکننده یا خمیردندانی که از ترکیبات گیاهی ساخته شده، در بازار وجود دارد.
هفته نامه سلامت - ترجمه از دکتر علی ملائکه: هنگامی که قصد خرید خمیردندان دارید، انواع متفاوت آن با اثرات گوناگون گیج‌کننده است. انواع خمیردندان با خاصیت ضدجرم، فلورایددار، سفیدکننده یا خمیردندانی که از ترکیبات گیاهی ساخته شده، در بازار وجود دارد. مهم‌ترین نکته زمان خرید خمیر دندان نیازهای بهداشت دهان و دندان خاص شماست پس خمیر دندان مناسبی انتخاب کنید.
ترکیبات اصلی خمیردندان
خمیردندان‌ها به‌صورت خمیر یا ژل در دسترس هستند. با وجود گونه‌های متفاوت خمیردندان، برخی از اجزا در اغلب گونه‌ها مشترک هستند، از جمله:
• مواد لایه‌بردار: شامل کربنات کلسیم و سیلیکات‌ها که به برداشته شدن غذا، باکتری‌ها و برخی رنگ‌ها از دندان‌های شما کمک می‌کنند.
• رایحه‌ها و شیرین‌کننده‌های مصنوعی از جمله ساخارین: این مواد اغلب به خمیردندان اضافه می‌شوند تا طعم آن را بهتر کنند. با اینکه بسیاری از افراد رایحه خمیردندان را در نعناع خلاصه می‌کنند، خمیردندان‌های با رایحه دارچین، لیموناد و حتی آدامس بادکنکی (برای کودکان) وجود دارد.
• هومکتانت‌ها: خمیرها و ژل‌ها اغلب حاوی موادی مانند گلیسرول هستند تا ضمن حفظ رطوبت از خشک شدن خمیردندان جلوگیری شود.
• ضخیم‌کننده یا قوام‌دهنده: ترکیباتی هستند که به خمیردندان قوام می‌دهند، از جمله صمغ‌ها و مولکول‌های چسبنده که در برخی جلبک‌های دریایی یافت می‌شوند.
• دترجنت‌ها: کفی که هنگام مسواک زدن می‌بینید ناشی از دترجنت‌هایی مانند سدیم لوریل سولفات در خمیردندان است.
خمیردندان‌های فلورایددار
مهم‌ترین موردی که هنگام انتخاب خمیردندان باید به آن توجه کنید، فلوراید است.
فلوراید یک ماده معدنی طبیعی است. استفاده از فلوراید نقش مهمی در کاهش پوسیدگی و کاواک (کرم‌خوردگی) دندان داشته است. باکتری‌های دهان از قندها و نشاسته‌ای که پس از خوردن غذا روی دندان‌های به‌جا می‌مانند، تغذیه می‌کنند. فلوراید از دو راه به حفاظت از دندان‌های شما از اسیدی که در نتیجه فعالیت باکتری‌ها آزاد می‌شود، کمک می‌کند؛ اول، فلوراید باعث محکم‌تر شدن مینای دندان می‌شود و آن را در برابر آسیب اسید محافظت می‌کند. دوم اینکه فلوراید می‌تواند مراحل اولیه آسیب ناشی از اسید را در مناطقی از دندان که شروع به پوسیده شدن کرده‌اند، با رسوب دادن دوباره مواد معدنی ترمیم کند.
حتی اگر در منطقه شما آب شرب فلوریددار شده، باز هم باید از خمیردندان فلوریددار استفاده کنید. بررسی‌ها نشان داده‌اند حتی در مناطقی که منابع آب میزان بالایی از این ماده معدنی را دارند، استفاده از خمیردندان فلورایددار به افزایش غلظت فلوراید در دندان‌ها کمک می‌کند.
میزان فلوراید در خمیردندان باید در حد ۱۰۰۰ بخش در میلیون (ppm) باشد.
خمیردندان فلورایددار به‌خصوص برای افراد دچار دیابت اهمیت دارد چرا که به جلوگیری از تجمع میکروب‌ها روی دندان‌ها کمک می‌کند و افراد دیابتی به‌خصوص به عفونت دهان حساس هستند. آنها می‌توانند پس از مسواک زدن با خمیردندان برای ۳۰ ثانیه دهانشان را با یک دهانشویه ضدباکتری بشویند.
خمیردندان‌های ضدجرم
خمیردندان‌های ضدجرم بسیاری در بازار موجودند. همه افراد لایه‌ای از باکتری روی دندان‌هایشان دارند که «پلاک» نامیده می‌شود. اگر این پلاک میکروبی با مسواک زدن و سایر اقدامات فورا برداشته نشود، سخت می‌شود و به‌صورت جرم درمی‌آید. این رسوب روی دندان‌ها و زیر لثه‌ها تشکیل می‌شود و به سادگی برطرف نمی‌شود و درنهایت به بیماری لثه می‌انجامد.
اجزای گوناگونی ممکن است در خمیردندان‌های ضدجرم به کار برود. ترکیبات شیمیایی شامل پیروفسفات‌ها و سیترات روی اغلب به این خمیردندان‌ها افزوده می‌شود و ثابت شده در جلوگیری از تشکیل جرم موثر هستند. به علاوه برخی خمیردندان‌های ضدجرم، آنتی‌بیوتیکی به نام «تریکلوسان» دارند که بعضی از باکتری‌های دهان را می‌کشد حتی خمیردندان‌های ضدجرمی که حاوی چند ماده ضدپلاک میکروبی هستند تاثیر بیشتری دارند.
خمیردندان برای دندان‌های حساس
برای افرادی که دندان‌هایشان به سادگی هنگام تماس با مواد داغ یا سرد تحریک می‌شوند، خمیردندان‌های مخصوصی در بازار وجود دارد. این خمیردندان‌ها معمولا حاوی نیترات پتاسیم یا کلرید استرونسیم هستند. ممکن است ۴ هفته طول بکشد تا این مواد شیمیایی تاثیر خود را بگذارند و با ممانعت از انتقال پیام‌ها از اعصاب درون دندان، حساسیت دندان را کاهش دهند.
برای انتخاب خمیردندانی از این نوع می‌توانید با دندان‌پزشکتان هم مشورت کنید. یک خمیردندان خوب برای دندان‌های حساس نسبت به خمیردندان‌های معمولی قوام بیشتری دارد و چسبنده‌تر است. این خاصیت این امکان را می‌دهد که مواد موجود در خمیردندان جذب دندان و لثه شود. ممکن است دندان‌پزشکتان انواع قوی‌تر این نوع خمیردندان‌ها را برایتان تجویز کند که معمولا گران‌تر هستند.
خمیردندان‌های سفیدکننده
امروزه خمیردندان‌های سفیدکننده بسیاری برای کمک به افرادی که دنبال دندان‌های سفید مثل مروارید هستند، در بازار موجود است.
خمیردندان‌های سفیدکننده معمولا حاوی مواد رنگ‌بر نیستند. در عوض، ذرات خراشنده یا مواد شیمیایی‌ای دارند که به طور موثر دندان‌ها را پولیش می‌زنند یا با اتصال به مواد رنگی رسوب‌کرده روی دندان آنها را از دندان جدا می‌کنند. ممکن است نگران باشید که مواد لایه‌بردار در خمیردندان‌های سفیدکننده به دندان‌ها آسیب بزنند، اما بررسی‌ها نشان می‌دهند خمیردندان‌های سفیدکننده نسبت به سایر انواع خمیردندان تاثیر شدیدتر روی مینای دندان نمی‌گذارند، اما به‌هرحال بهتر است با دندان‌پزشکتان درباره مدت استفاده از این نوع خمیردندان مشورت کنید.
اگر دندان‌های حساسی دارید، بهتر است از خمیردندان‌های سفیدکننده اجتناب کنید.
نکاتی برای انتخاب خمیردندان
این نکات به شما کمک می‌کنند بهترین خمیردندان را که نیازهایتان را برطرف می‌کند، انتخاب کنید.
• خمیردندان‌های تاییدشده سازمان‌های بهداشتی و انجمن‌های علمی دندانپزشکی مانند انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) را انتخاب کنید.
• مراقب خمیردندان‌های تقلبی باشید. خمیردندان‌های تقلبی که در چین تولید می‌شوند، ممکن است حاوی مواد سمی باشند. از خرید آنها خودداری کنید.
• به نیاز خودتان و خانواده‌تان توجه داشته باشید. مادامی که خمیردندانی فلورایددار باشد، برای استفاده مناسب است و انتخاب نوع آن به انتخاب شخصی و ترجیح شما بستگی دارد. اگر می‌خواهید خمیردندانتان از مواد طبیعی ساخته شده باشد، باید خمیردندانی که سازمان‌های بهداشتی آن را تایید کرده‌اند، انتخاب کنید. توجه داشته باشید خمیردندان‌های طبیعی معمولا حاوی فلوراید نیستند. برای بچه‌ها می‌توانید خمیردندان‌های با رایحه میوه مانند توت‌فرنگی یا با رایحه آدامس بادکنکی انتخاب کنید تا به مسواک زدن علاقه‌مند شوند. اگر می‌خواهید سفیدی دندان‌هایتان را بازگردانید، می‌توانید از خمیردندان‌های سفیدکننده استفاده کنید. همچنین خمیردندان‌های حاوی جوش‌شیرین (بیکینگ سودا) هم می‌توانند دندان‌ها را سفید کنند.
• خمیردندان‌ها ممکن است به‌صورت خمیر، ژل یا محلول باشند که برتری چندانی نسبت به هم ندارند، هرچند انواع به شکل خمیر یا ژل بیشتر به دندان می‌چسبند و مسواک زدن را راحت‌تر می‌کنند.
• اگر مشکل بوی بدن دهان دارید، می‌توانید از انواع خمیردندانی که دهان را خوشبو می‌کنند، استفاده کنید. این خمیردندان‌ها حاوی اجزایی هستند که بوی بدن دهان را می‌پوشانند یا با باکتری‌های عامل ایجاد بوی بد مبارزه می‌کنند.
• توجه داشته باشید شستن دهان پس از استفاده از هر خمیردندانی از جمله خمیردندان‌های برای دندان‌های حساس اثر آنها را کاهش می‌دهد چرا که اجزای موجود در آنها زمان لازم برای جذب شدن در دندان و لثه‌ها پیدا نمی‌کنند، اما بیشتر افراد دندانشان را پس از استفاده از خمیردندان می‌شویند، به‌خصوص که خمیردندان‌های برای دندان‌های حساس معمولا مزه خوبی ندارند. ساده‌ترین کار این است که دهانتان را نشویید و تا ۳۰ دقیقه پس از مسواک زدن با خمیردندان چیزی نخورید و نیاشامید. بهتر است درست پیش از زمان خوابتان مسواک بزنید.
• در مورد خمیردندان‌های به‌اصطلاح طبیعی انواعی را انتخاب کنید که اجزای آنها را می‌شناسید. خمیردندان‌های جوش‌شیرین‌دار یا نمک‌دار معمولا بی‌خطر هستند، اما توجه داشته باشید خمیردندان‌های طبیعی در رده مکمل‌های گیاهی قرار می‌گیرند. این خمیردندان‌ها ممکن است حاوی ترکیباتی نباشند که خطرناک بودن آنها ثابت شده است، در عین حال ممکن است حاوی اجزایی باشند که بی‌خطر بودنشان ثابت نشده است
• خمیردندان‌ها با انواع و نام‌های متفاوت در بازار موجود هستند و ادعاهای تبلیغاتی بسیاری هم در مورد آنها می‌شود. به‌جای این ادعاها به واقعیت‌ها توجه داشته باشید و پیش از خرید برچسب خمیردندان را با دقت بخوانید. به دنبال اجزایی بگردید که برای هر نوع خمیردندان به آن اشاره کردیم و مراقب اجزای ناآشنا هم باشید.
خمیردندان و کودکان
کودکان هم باید 2 بار در روز دندان‌هایشان را با خمیردندان فلورایددار مسواک بزنند. به‌محض رویش دندان‌های کودک باید آنها را با اندکی خمیردندان فلورایددار در حد یک دانه کوچک برنج 2 بار در روز مسواک بزنید. کودکان ۳ تا ۶ ساله تحت نظارت والدین با مقداری در حد یک نخود خمیردندان فلورایددار می‌توانند خودشان مسواک بزنند. مراقب باشید کودک بیش‌ازحد تیوب خمیردندان را فشار ندهد و مقدار زیادی خمیردندان روی مسواک نگذارد یا خمیردندان را نبلعد. در مورد مقدار مناسب خمیردندان و روش مسواک زدن درست برای کودک با دندان‌پزشکتان مشورت کنید.
نظر کاربران
مقاله بدرد نخورررر