نخ دندان استفاده کنیم یا نه؟

در یک نقد و بررسی، محققان ۱۲ تحقیق مربوط به استفاده از نخ دندان را مورد بررسی قرار دادند و دریافتند که کسانی که به طور منظم دندان های خود را مسواک می زنند و از نخ دندان استفاده می کنند کمتر دچار خونریزی لثه می شوند.

ماهنامه مطب - ترجمه و گردآوری از مصطفی صداقت رستمی: احتمالا دندانپزشک تان به شما گفته است که از نخ دندان استفاده کنید. اگر فردی هستید که در مقابل این توصیه دندانپزشک ها مقاومت می کنید این را باید گفت که شما تنها فردی نیستید که این توصیه را نادیده می گیرد. به همین دلیل است که بسیاری افراد از شنیدن خبرهایی مبنی بر ضروری نبودن استفاده از نخ دندان خوشحال می شوند. البته در این خصوص نظریات ضد و نقیض زیادی وجود دارد و حتی برخی کارشناسان لزومی بر استفاده آن نمی دانند. پس با این تفاسیر آیا باید نخ دندان خود را دور بیندازید و دیگر وقت خود را صرف آن نکنید؟

محافظ لثه

توصیه می شود که برای این کار عجله نکنید، زیرا تعداد زیادی از دندان پزشک ها با عدم ضروری بودن نخ دندان ها مخالف هستند. دکتر لنا پالومو، دانشیار پریودنتولوژی (لثه شناسی) در دانشگاه Case Western Reserve کلیولند ایالت اوهایو می گوید: «اگرچه تحقیقات انجام گرفته در مورد ارتباط میان استفاده از نخ دندان و سوراخ شدن دندان ها مبهم و نامشخص هستند، اما تحقیقات انجام گرفته در زمینه نقش نخ دندان در جلوگیری از بیماری لثه مشخص تر و واضح تر است. و به همین دلیل است که دندان پزشک ها، متخصصین بهداشت و متخصصین لثه همچنان استفاده از نخ دندان را توصیه می کنند.»

در یک نقد و بررسی، محققان 12 تحقیق مربوط به استفاده از نخ دندان را مورد بررسی قرار دادند و دریافتند که کسانی که به طور منظم دندان های خود را مسواک می زنند و از نخ دندان استفاده می کنند کمتر دچار خونریزی لثه می شوند. علاوه بر این، وقوع التهاب لثه (یا همان ورم لثه که اولین مرحله بیماری لثه است) در این افراد کمتر است.

دکتر سیوان فنیکل، استاد دندانپزشکی دانشگاه نیویورک می گوید: «غذایی که میان دندان ها باقی می ماند موج التهاب لثه و پوسیدگی دندان می شود و استفاده از نخ دندان تنها راه خلاص شدن از شر این غذاهای باقی مانده میان دندان ها است و استفاده از مسواک تنها برای تمیز کردن روی دندان مفید است و با استفاده از آن نمی توان از شر غذاهای باقی مانده میان دندان ها خلاص شد.»

کمک به سلامت قلب

حدود نیمی از مردم آمریکا مبتلا به بیماری لثه هستند. بیماری لثه یک بیماری التهابی مزمن است که زمانی خر می دهد که باکتری های موجود در جرم دندان (یک لایه نازک چسبناک که روی دندان شکل می گیرد) و زیر خط لثه موجب ورم و التهاب می شوند اگر این بیماری را درمان نکنید، منجر به تورفتن لثه و از دست دادن دندان می شود. علاوه بر این بیماری لثه با بیماری قلبی، روماتویید آرتریت، دیابت، تولد زودرس و بسیاری از بیماری های دیگر در ارتباط است. دکتر پالومو می گوید: «دهان شما آینه ای برای دیگر اعضای بدن شما است.»

ارتباط میان بیماری لثه و سلامتی کاملا مشخص نیست. بعضی از دانشمندان فکر می کنند که هرچه تعداد باکتری های موجود در دهان بیشتر باشد، در نهایت این باکتری ها وارد جریان خون می شوند و به ایجاد التهاب در دیگر اندام بدن همچون قلب کمک می کنند. چیزی که کارشناس ها واقعا می دانند این است که افراد بدون بیماری لثه در مقایسه با افراد دارای بیماری لثه کمتر دچار مشکلات سلامتی همچون بیماری قلبی هستند.

دکتر پالومو می گوید: «استفاده از نخ دندان باعث می شود که باقی مانده های غذایی از بین دندان ها گرفته شوند و در نتیجه باکتری موجود در آن ها نمی تواند منجر به بیماری لثه شود.»

چیزی برای از دست دادن ندارید

آکادمی پریودنتولوژی (لثه شناسی) آمریکا و انجمن دندانپزشکی آمریکا استفاده از نخ دندان را توصیه می کنند. دکتر پالومو می گوید: «این سازمان هایی که مرتبط با دندان هستند بسیار معتبر هستند و در نتیجه پیروی از توصیه های آن ها مفید است.» این سازمان ها تحقیقاتی را نیز در این زمینه انجام داده اند. برای مثال، در تحقیقی از دانش آموزان مدرسه ای خواسته شد که به مدت دو سال در روزهای غیر تعطیل از نخ دندان استفاده کنند. پس از دو سال محققان این تحقیق اینگونه نتیجه گیری کردند که استفاده از نخ دندان باعث کاهش ۴۰ درصدی خطر پوسیدگی دندان در دانش آموزان مدرسه ای شده است.

علاوه بر این، در تحقیق دیگری محققان دریافتند که استفاده از نخ دندان (پنج روز در هفته) باعث کاهش چشمگیری در پوسیدگی دندان شرکت کننده ها شده است. با وجود این، بسیاری از دندان پزشک ها و لثه شناس ها می گویند که در حقیقت دلیل توصیه آن ها به استفاده از نخ دندان نتایج تحقیقات نیست، بلکه به این دلیل استفاده از نخ دندان را توصیه می کنند که با اثرات مثبت استفاده از نخ دندان در بیماران خود مواجه شده اند.

دکتر فینکل می گوید: «در طبابت خودم به این نتیجه رسیدم که افرادی که روزانه از نخ دندان استفاده می کنند لثه های سالم تری دارند و مدت عمر دندان های آن ها بیشتر است.» او ادامه می دهد: «در حقیقت، افرادی که در مرحله اولیه سوراخ شدن دندان هستند می توانند غالبا با استفاده روزانه از نخ دندان و همچنین مسواک زدن و رعایت بهداشت دهانی از سوراخ شدن بیشتر دندان خود جلوگیری کنند.»

دکتر فینکل می گوید بیماران زیادی از من در مورد مزیت استفاده از نخ دندان سوال می کنند و من در پاسخ به آن ها می گویم: «مدت زمانی را که باید صرف استفاده از نخ دندان کرد کمتر از یک دقیقه است و اساسا استفاده از نخ دندان هیچ ضرری برای فرد ندارد. اما اگر نخ دندان را نادیده بگیرید و روزانه از آن استفاده نکنید دیر یا زود دندانپزشک شما متوجه تغییراتی در دندان های شما می شود.»

بنابراین، اینگونه می توان نتیجه گیری کرد که استفاده از نخ دندان بهتر از استفاده نکردن از نخ دندان است و استفاده از نخ دندان را نمی توان غیرضروری دانست.