راههای جلوگیری از ابتلا به سرطانهای زنانه
سرطانها بیماریهای ترسناكی هستند اما مهمترین نكته درمورد آنها این است كه زود تشخیص داده شوند. در این مطلب به شما میگوییم سرطانهای اصلیای كه خانمها را هدف میگیرند كدامها هستند و هركدام را چطور میتوان خیلی زود تشخیص داد.
برترین ها: سرطانها بیماریهای ترسناكی هستند اما مهمترین نكته درمورد آنها این است كه زود تشخیص داده شوند. در این مطلب به شما میگوییم سرطانهای اصلیای كه خانمها را هدف میگیرند كدامها هستند و هركدام را چطور میتوان خیلی زود تشخیص داد.
سرطان سینه، شایعترین سرطان در زنان و دومین عامل مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان است. در حال حاضر «ماموگرافی» تنها روش غربالگری در دسترس برای تشخیص موارد غیرقابل كشف حین معاینه و تشخیص موارد پنهان سرطان سینه است. این روش در تشخیص مرحله سرطان و انتشار آن به غدد لنفاوی نیز كمككننده است. ماموگرافی در زنان بالاتر از ۴۰سال هر یك تا ۲سال و پس از ۵۰ سالگی به صورت سالانه توصیه میشود. اگرچه ماموگرافی بهترین و زودرسترین روش تشخیص مراحل اولیه سرطان سینه است، اما معاینه ماهانه سینه توسط خود شخص به تشخیص سرطان سینه در مراحل زودتر كمك میكند، بهطوریكه آمارها نشان میدهد ۷۰درصد موارد سرطان سینه را خود بیمار تشخیص میدهد و به پزشك مراجعه میكند؛ در این موارد توده سینه بزرگتر از ۲ سانتیمتر است. معاینه سینهها توسط پزشك هر ۶ماه یكبار نسبت به معاینه خود بیمار با دقت بیشتری در تشخیص مراحل اولیه سرطان كمككننده است چون توده حدود یك سانتیمتر توسط پزشك قابل لمس خواهد بود؛ به این ترتیب ماموگرافی، معاینه هر ۶ماه یكبار توسط پزشك و درنهایت معاینه ماهانه سینهها توسط خود شخص در پایان عادت ماهانه روشهای تشخیص مراحل اولیه سرطان سینه است.
سرطان ریه هم یكی دیگر از علل اصلی مرگ در مردان و زنان است و اعتیاد به سیگار از عوامل موثر در این بیماری است. هیچگونه شواهدی دال بر شدت موثر بودن غربالگری برای تشخیص سرطان ریه در دست نیست ولی توصیه میشود در سنین بالای ۵۰سال رادیوگرافی سالانه ریه انجام شود؛ بهخصوص در موارد اعتیاد به سیگار و وجود علائم ریوی این مسئله بیشتر توصیه میشود.
برای غربالگری سرطان روده بزرگ و مقعد بعد از۵۰سالگی، انجام آزمایش مدفوع از نظر وجود خون مخفی، معاینه سالانه مقعدی همراه با معاینه زنانگی سالانه و انجام سیگموئیدوسكوپی (نوعی از كولونوسكوپی آندوسكوپی یا آندوسكوپی قسمت پایین روده و مقعد) هر ۳تا ۵سال توصیه میشود. البته بیمارانی كه فامیل درجه یك مبتلا به سرطان روده بزرگ و مقعد یا پولیپ دارند، سن غربالگریشان ۴۰ سالگی به بعد خواهد بود. در بیماران با سابقه خانوادگی این بیماری، باید مشاوره ژنتیك انجام شود. در بیمارانی كه ژن بیماری دارند یا یافتههایی در آنها وجود دارد كه قابل قضاوت نیست، باید از زمان بلوغ بهطور سالانه تحت سیگموئیدوسكوپی قرار گیرند. در بیماران دارای تاریخچه خانوادگی سرطان روده بزرگ و مقعد غیرپولیپی ارثی بهخصوص اگر سرطان در سن جوانی رخ داده باشد باید مشاوره ژنتیك انجام شود و آزمون ژنتیك برای سرطان غیرپولیپی ارثی صورت بگیرد. در این موارد باید تمام روده بزرگ را از سن ۲۰ تا ۳۰سالگی هر یك تا ۲سال و پس از ۴۰سالگی هر سال مورد بررسی قرار داد.
سرطان رحم، شایعترین سرطان دستگاه تناسلی زنان است ولی چون علائم آن به صورت خونریزی غیرطبیعی ظاهر میشود اكثرا در مراحل اولیه تشخیص داده میشود و از این نظر پیشآگهی این سرطان نسبت به بقیه سرطانهای دستگاه تناسلی بهتر است؛ به دلیل اینكه این سرطان علائم زودرس ایجاد میكند و غربالگری آن نیاز به بیوپسی (تكهبرداری) مخاط رحمی دارد و اینكه روشهای سونوگرافی نیز مقرون به صرفه نیست. بهطور معمول در صورت نبود علائم غیرطبیعی خونریزی غربالگری برای تشخیص این نوع سرطان در تمام بیماران توصیه نمیشود؛ توصیه به بیوپسی تنها در بیماران چاق با سابقه فامیلی سرطان رحم، كولون، سینه و تخمدان، بیماران با سابقه سیكلهای بدون تخمكگذاری و بیماران با سابقه درمان جانشینی استروژن بدون استفاده از پروژسترون (در صورتی كه قبلا هیستركتومی نشده باشند) میشود. ولی در تمام خانمها با خونریزی بعد از یائسگی یا هرگونه خونریزی غیرطبیعی بعد از 35سالگی، نمونهبرداری از رحم بهطور سرپایی یا پس از بستری بیمارستان و كورتاژ تشخیصی توصیه میشود.
سرطان دهانه رحم تنها سرطان قابل پیشگیری زنان است كه به وسیله تست سلولبرداری دهانه رحم امكانپذیر است. این روش باعث شده در كشورهای پیشرفته كه غربالگری این سرطان بهطور منظم انجام میشود، به طور چشمگیری مرگ و میر ناشی از آن طی چند ماه اخیر كاسته شود. متاسفانه سرطان دهانه رحم در كشورهای درحال پیشرفت ازجمله كشور ما به دلیل عدم آگاهی خانمها از انجام آن مرگ و میر قابل توجهی را در بر دارد. در مورد غربالگری منظم سرطان دهانه رحم به وسیله تست پاپ اسمیر بهخصوص در دوره فعالیت جنسی، میان سازمانهای پزشكی اتفاق نظر وجود دارد؛ بهطوری كه غربالگری سالانه با تست پاپ اسمیر و معاینه لگنی در تمامی زنان 21سال به بالا یا 3سال بعد از شروع فعالیت جنسی توصیه میشود.
این تست را میتوان بعد از ۲تا ۳بار جواب منفی با فواصل طولانی انجام داد. مشخص شده كه انجام تست پاپ اسمیر در سنین بالای ۷۰سال، زمانی كه همواره نتایج تستهایشان طبیعی بوده است ضرورتی ندارد. انجام این تست در زنانی كه قبلا تحت رحمبرداری قرار گرفتهاند ضرورتی ندارد مگر آنكه عمل مذكور برای درمان سرطان دهانه رحم یا مراحل پیشسرطانی آن انجام شده باشد.
سرطان تخمدان، دومین سرطان دستگاه تناسلی و درعین حال مرگبارترین سرطان دستگاه تناسلی زنان است، چون اكثرا در مراحل پیشرفته تشخیص داده میشود و در مراحل اولیه علائم اختصاصی ندارد. سرطانهای تخمدان بیشتر در سنین بالای 50سال شیوع دارند و شاهكلید تشخیص، معاینه واژینال ماهانه است. انجام معاینات واژینال هر6ماه یكبار در این سنین و بهخصوص در صورت بروز علائم غیراختصاصی بهویژه علائم گوارشی توصیه میشود. اگرچه روشهای پاراكلینیكی مثل سونوگرافی واژینال و اندازهگیری یك نشانه شیمیایی تومور در خون میتواند در تشخیص مراحل اولیه سرطان تخمدان كمككننده باشد، اما مطالعات نشان داده كه انجام این روشها در تمام زنان مقرون به صرفه نیست و این روشها تنها در بیماران با خطر بالای ابتلا به سرطان تخمدان مثل سابقه خانوادگی در فامیل درجه یك و وجود ژن مربوطه كه با بررسیهای ژنتیك ثابت شده باشد، توصیه میشود؛ به هرحال استفاده از قرصهای پیشگیری از بارداری در این افراد میتواند از بروز سرطان تخمدان در سنین باروری پیشگیری كند. همچنین بعد از تكمیل خانواده برداشتن تخمدانها و استفاده از هورمونهای جانشینی به منظور پیشگیری از سرطان تخمدان توصیه میشود.
ارسال نظر