تست سلامت: چقدر احتمال دارد سرما بخورید؟

مجله سیب سبز: روي ميز كارتان دستمال كاغذي داريد؟ پنجره‌هاي خانه و محل كارتان بسته است؟ شيريني دوست داريد؟ همه اين عوامل به ظاهر بي‌ربط، مي‌تواند در احتمال ابتلاي شما به سرماخوردگي و آنفلوآنزا نقش داشته باشند. به ۸ سؤال جواب بدهيد و ببينيد چقدر احتمال دارد در روزها و هفته‌‌هاي آينده سرما بخوريد. در ضمن شركت در اين آزمون باعث مي‌شود كه نكته‌هاي مفيد بسيار زيادي هم ياد بگيريد.

تمرينات ورزشي، غذا و دسرهايي كه انتخاب مي‌كنيد و حتي وسايلي كه روي ميز كارتان قرار دارند، مي‌توانند در افزايش يا كاهش احتمال ابتلاي شما به اين بيماري نقش داشته باشند. اگر بيماري‌هاي سرماخوردگي و آنفلوآنزا هميشه باعث ناراحتي و نگراني شما است، با اين آزمون مي‌توانيد بفهميد چقدر در معرض خطر قرار داريد.


امسال بايد بيشتر مراقب باشيد

متخصصان بيماري‌شناسي و اپيدميولوژي در نقاط مختلف جهان اعلام كرده‌اند كه امسال در نيمكره شمالي فصل‌هاي سرد با افزايش آمار ابتلا به آنفلوآنزا همراه خواهد بود. حتي پيش‌بيني‌ها حاكي از اين است، آمار افرادي كه به اين بيماري مبتلا خواهند شد شايد دوبرابر سال گذشته باشد همين متخصصان مي‌گويند كه رعايت نكات بهداشتي ساده و دقت در انجام دستورالعمل‌هاي بهداشتي مي‌تواند بسياري از موارد ابتلا را كاهش دهد.

در واقع آنفلوآنزا چيست؟ ويروس‌هايي وارد بدن شما مي‌شود و سيستم ايمني بدن‌تان نمي‌تواند با آنها مقابله كند. شايد باورش برايتان سخت باشد اما كنترل اين حالت در دست شماست. با شركت در اين آزمون متوجه مي‌شويد كه خود را در خطر ابتلا به آنفلوآنزا قرار مي‌دهيد يا نه.

داروهايي كه شما را ضعيف مي‌كنند

۱- اخيرا داروي آنتي‌بيوتيك مصرف كرده‌ايد؟

براي پاسخ مثبت، يك امتياز و براي پاسخ منفي صفر امتياز در نظر بگيريد.

با مصرف آنتي‌بيوتيك، باكتري‌هايي كه به طور طبيعي در معده و روده شما زندگي مي‌كنند، كمتر خواهند شد. مطالعات دانشمندان آلماني نشان داده كه اين باكتري‌ها كه آنها را باكتري‌هاي مفيد مي‌نامند سيگنال‌هايي به سلول‌هاي بدن مي‌فرستند كه باعث توليد مواد ضدويروس توسط آنها مي‌شود، در واقع مصرف آنتي‌‌بيوتيك در روزهاي اخير مقاومت بدن شما را كاهش مي‌دهد اما با خوردن محصولات پروبيوتيك مي‌توانيد به بدن خودتان كمك كنيد. مثلا اگر در شرايط پراسترس و پرفشار هستيد يا كارتان بسيار سنگين است، روزانه ماست پروبيوتيك بخوريد.

تغيير ذائقه بدهيد

۲- آيا گرايش زيادي به شيريني‌ها داريد؟

براي پاسخ مثبت، يك امتياز و براي پاسخ منفي صفر امتياز در نظر بگيريد.

شكر نقش تضعيف‌كننده سيستم ايمني را دارد. بر اساس تحقيقات انجام گرفته در كاليفرنيا، سلول‌هاي ايمني كه در معرض ۱۰۰ گرم شكر قرار مي‌‌گيرند قدرت كمتري دارند و كمتر مي‌توانند با عفونت‌ها بجنگند. دكتر ويكي ادگسون، متخصص تغذيه، به نكته ديگري هم اشاره مي‌كند: قند بالا ميكروب‌هاي مفيد داخل دستگاه گوارش را از بين مي‌برد و اينگونه سيستم ايمني بدن را تضعيف مي‌كند. براي همين اگر مي‌خواهيد دچار بيماري‌هاي اين روزها نشويد بيش از حد شيريني، شكلات، شكر مصنوعي و قند و شكر مصرف نكنيد، اگر به شيريني‌جات تمايل داشتيد ميوه‌‌هاي شيرين بخوريد.

شما بيمار نخواهيد شد

۳- فكر مي‌كنيد در هفته‌هاي آينده سرما خواهيد خورد؟

براي پاسخ مثبت، يك امتياز و براي پاسخ منفي صفر امتياز در نظر بگيريد.

اگر فكر كنيد مريض خواهيد شد احتمال مريض شدن شما بيشتر مي‌شود. اين يك باور قديمي و غلط نيست، يك حقيقت تاييدشده علمي است. تحقيقات علمي نشان داده كه خوش‌بيني و داشتن روحيه قوي مي‌تواند سيستم ايمني بدن را تقويت كند و افرادي كه دائما از بيمار شدن مي‌ترسند به احتمال بيشتري بيمار خواهند شد. از طرف ديگر مطالعه‌اي در ايالات متحده نشان داده، والديني كه داراي فرزند هستند و مشغله زيادي دارند كمتر از والديني كه بچه ندارند سرما مي‌خورند، چرا؟ چون آنها در ذهن‌شان خود را تقويت مي‌كنند تا مريض نشوند. براي همين به خودتان حس مثبت بدهيد و به بيمار شدن فكر نكنيد.


نه خيلي زياد ورزش كنيد، نه خيلي كم

۴- آيا برنامه ورزشي شما منظم و دقيق است؟

براي پاسخ بله ۱ امتياز و براي پاسخ نه، صفر امتياز در نظر بگيريد؟

ورزش كردن در حد متوسط و متعارف و زير نظر كارشناسان ورزش، سيستم ايمني بدن شما را تقويت مي‌كند اما ورزش سنگين هرروزه اثر عكس دارد و بدن را تضعيف مي‌كند. مطالعات نشان داده كه تمرين بيشتر از ۹۰ دقيقه با شدت زياد، هورمون استرس را در بدن ترشح مي‌كند كه همراه مواد شيميايي موسوم به سيتوكينين باعث تضعيف سيستم ايمني بدن انسان مي‌‌شوند. متخصصان مي‌گويند بايد برنامه ورزشي شما هدفمند و متناسب با شرايط بدن‌‌تان باشد.

اگر يك روز، سخت ورزش كرديد، روز بعد را به خودتان استراحت داده يا چند حركت كم‌فشار را انجام دهيد و ورزش‌هاي مقاومتي را هم در برنامه ورزشي خود بگنجانيد. مطالعات در فلوريدا نشان داده كه اينگونه تمرينات به تعداد سلول‌هاي مبارزه‌كننده با ويروس‌هاي آنفلوآنزا در بدن مي‌‌افزايد. در ضمن اگر تمرين سختي پشت‌سر گذاشتيد، مايعات ورزشي يا مايعات مناسب ديگر بنوشيد.

هوا سرد است؟ باز هم پنجره‌هايتان را باز كنيد

۵- آيا پنجره‌هاي خانه‌تان را در فصل زمستان باز مي‌كنيد؟

براي پاسخ بله، صفر امتياز و براي پاسخ نه يك امتياز در نظر بگيريد.

دكتر موراوسكا مدير مركز كنترل كيفي هوا در دانشگاه كوئينزلند مي‌گويد: «يكي از راه‌هاي اصلي انتقال آنفلوآنزا، تنفس در هوايي است كه فرد مبتلا به بيماري در آن تنفس، عطسه يا سرفه كرده، ويروس‌ها همراه با ذرات معلق در اثر سرفه يا عطسه فرد وارد هواي محيط مي‌شود و افراد ديگر با تنفس آنها را وارد بدن خود مي‌كنند.» بر اساس تحقيقات دكتر موراوسكا اگر شما ۹۰ دقيقه همراه با فرد مبتلا به آنفلوآنزا در يك اتومبيل با پنجره‌هاي بسته بنشينيد به احتمال ۹۹درصد به اين بيماري مبتلا خواهيد شد اما اگر پنجره‌هاي اتومبيل در اين مدت باز باشند احتمال انتقال بيماري به شما فقط ۲۰درصد است. دكتر موراوسكا مي‌گويد: «با باز كردن پنجره‌هاي خانه‌تان تهويه مناسبي ايجاد خواهيد كرد كه باعث خروج ذرات ويروس از هواي خانه و در نتيجه احتمال ابتلاي شما به آنفلوآنزا كمتر خواهد شد.»

اهميت دست‌ها

۶- حداقل ۶ بار در روز دست‌هايتان را مي‌شوييد؟

براي پاسخ بله، صفر امتياز و براي پاسخ نه يك امتياز در نظر بگيريد.

بر اساس آمار تنها يك‌سوم مردم جهان حداقل روزي ۶ بار دست‌هاي خود را مي‌شويند. پروفسور جان آكسفورد، متخصص ويروس‌شناسي و مدير مركز بهداشت ملي مي‌گويد: اصلي‌ترين راه ابتلا به آنفلوآنزا دست دادن يا لمس كردن فرد مبتلا به اين بيماري يا تماس با اجسامي است كه توسط او لمس شده، در واقع با شستن و ضدعفوني‌كردن دست‌هايتان از اصلي‌ترين عامل انتقال بيماري‌ دور مي‌شويد.

حداقل روزي ۶ بار دست‌هايتان را با آب گرم و صابون بشوييد بهترين كار اين است كه قبل از هر غذا، بعد از هر بار دستشويي رفتن و بعد از آمدن از خارج خانه به داخل خانه دست‌هايتان را بشوييد. اما مدت زمان شستن دست‌ها با آب و صابون بايد چقدر باشد؟ حداقل ۱۵ثانيه، ۳۰ ثانيه هم مناسب است.


حذف دستمال کاغذی

۷- يك بسته دستمال كاغذي روي ميز كارتان داريد؟

براي پاسخ مثبت، يك امتياز و براي پاسخ منفي صفر امتياز در نظر بگيريد.

شايد فكر كنيد كه داشتن بسته دستما‌ل‌كاغذي روي ميزتان نشانگر تميزي و نظافت است اما بايد بدانيد كه داشتن دستمال كاغذي روي ميزتان به اين معناست كه افراد ديگر كه احتمال دارد دچار بيماري سرماخوردگي يا آنفلوآنزا باشند مي‌آيند و از آن استفاده مي‌كنند و اينگونه احتمال ابتلاي شما به بيماري‌هاي عفوني افزايش مي‌يابد.

اين حرف‌هاي دكتر چارلز گبرا، متخصص عفوني و يكي از نويسندگان كتاب راهنماي كامل دور ماندن از بيماري‌هاي سرماخوردگي و آنفلوآنزاست. پروفسورجان اكسفورد هم مي‌گويد: «اگر در محل كارتان فردي سرما خورده باشد سعي كنيد در تمام لحظات حداقل يك متر فاصله را با او رعايت كنيد. البته بهترين كار اين است كه فاصله ۲ متر تا ۳ متري را رعايت كنيد.» اگر در هواپيما يا قطار يا سالن سينما هستيد و فرد سرماخورده‌اي را ديديد، بهتر است كه فاصله دو صندلي را رعايت كنيد.

اين ويتامين را بخوريد

۸- آيا مكمل‌هاي حاوي ويتامين D را به صورت روزانه مصرف مي‌كنيد؟

براي پاسخ مثبت، صفر امتياز و براي پاسخ منفي يك امتياز در نظر بگيريد.

بر اساس نتايج تحقيقاتي كه در دانشگاه كلرادو انجام گرفت، مشخص شد كه كمبود ويتامين D در بدن باعث كاهش ساخت آمينو اسيدهاي تقويت‌كننده سيستم ايمني بدن مي‌‌شود. در واقع اگر بدنتان با كمبود ويتامين D روبه‌‌رو باشد احتمال ابتلاي شما به سرماخوردگي و آنفلوآنزا افزايش مي‌يابد.

نمره سرماخوردگي شما چند است؟

و اما مكانيسم نمره دادن

اگر نمره‌تان بيشتر از ۵ شد

در اين صورت احتمال ابتلاي شما به آنفلوآنزا زياد است. بايد تمام نكاتي كه در سؤال‌ها بود را به دقت در نظر بگيريد به خصوص در مورد شستن دست‌ها در عين حال رژيم غذايي خودتان را هم كاملا با دقت تنظيم كنيد. براي آنكه بدنتان را تقويت كنيد بايد ميوه‌ها و سبزيجات تازه در رژيم غذايي شما جايگاه ثابتي داشته باشند. مطالعات نشان داده افرادي كه طي پاييز و زمستان روزانه بين ۵ تا ۷ جيره ميوه يا سبزيجات مي‌خورند هر جيره ميوه شامل يك عدد نارنگي يا پرتقال يا ليموشيرين يا آب گريپ‌فروت و هر جيره سبزي، معادل يك كف دست سبزيجات است حدود ۲۵درصد كمتر از افرادي كه ميوه و سبزيجات تازه در رژيم غذايي آنها نيست، دچار بيماري‌هاي سرماخوردگي و آنفلوآنزا مي‌‌‌شوند.

اگر نمره‌تان بين ۲ تا ۵ بود

بايد گفت كه خطر ابتلاي شما به آنفلوآنزا در حد متوسط است. براي آنكه احتمال ابتلا را كاهش دهيد، سعي كنيد طي روز دست‌هايتان را به كرات با مواد ضدعفوني‌كننده بشوييد، خواب شبانه‌تان را تنظيم كنيد و به ميزان كافي بخوابيد و از استرس و اضطراب هم دور شويد. در ضمن در مورد خانم‌ها بايد اين نكته را هم در نظر گرفت كه آنها در حول و حوش ميانه دوره ماهانه خود بيشتر مستعد ابتلا به آنفلوآنزا و سرماخوردگي هستند (مطالعات در مناطق مختلف نشان داده كه ميزان سرماخوردگي زنان در حول و حوش روز تخمك‌گذاري آنها سه‌برابر روزهاي ديگر است) براي همين در اين مقطع آنها بايد توجه بيشتري به رژيم غذايي خود داشته باشند و تا حد امكان از استرس، اضطراب و نگراني دور بمانند.

اگر نمره‌تان كمتر از ۲ بود

بايد گفت كه به نظر مي‌رسد احتمال ابتلاي شما به بيماري‌هاي ويروسي سرماخوردگي و آنفلوآنزا بسيار كم است. اما يادتان باشد كه شما در ايمني مطلق به سر نمي‌بريد. كافي است كه همه‌گيري اين بيماري‌ها رخ دهد تا شما هم در خطر ابتلا قرار بگيريد. بايد سعي كنيد كمتر با افراد مبتلا به اين بيماري‌ها در تماس باشيد و در صورتي كه در محل كار شما افراد به اين بيماری‌ها مبتلا شدند، از آنها بخواهيد كه در خانه بمانند و استراحت كنند. در روزهاي شيوع بايد دقت خودتان را دوچندان كنيد و توجه ويژه‌اي روي تغذيه و خواب خود و رعايت نكات بهداشتي و تندرستي ويژه فصول سرد سال داشته باشيد.