اين بيماري ارديبهشت ماه است
چشمان قرمز، بيني‌هاي ورم كرده، بي‌حوصلگي و پلك‌هاي سنگيني كه به سختي باز مي‌مانند، همه نشانه‌هايي از حساسيت‌هاي فصلي هستند كه گاهي حتي زودتر از بهار خودشان را نشان مي‌دهند.
چشمان قرمز، بيني‌هاي ورم كرده، بي‌حوصلگي و پلك‌هاي سنگيني كه به سختي باز مي‌مانند، همه نشانه‌هايي از حساسيت‌هاي فصلي هستند كه گاهي حتي زودتر از بهار خودشان را نشان مي‌دهند. معمولا بهار كه شروع مي‌شود كلينيك‌ها و داروخانه‌ها پر از زنان و مرداني مي‌شود كه هر كدام به دنبال راهي براي تسکين عطسه ، سرفه و رفع خارش چشم‌هاي‌شان هستند. به دنبال آنتي‌هيستامين يا داروهايي كه بدون تشديد حالت خواب‌آلودگي به درمان‌شان كمك كنند. ولي آيا راهي براي درمان افراد آلرژيك وجود دارد، راهي كه اين افراد ناچار نباشند تمام فصل بهار را با انواع و اقسام حساسيت‌ها سر كنند؟! دكتر بهروز باريك‌بين، متخصص پوست و مو در اين گزارش به همه اين پرسش‌ها پاسخ مي‌دهد.
هوا يك روز گرم گرم است و يك روز خنك خنك، يك روز آفتاب تند امان شما را مي‌برد و يك روز بادهاي تند غافلگيرتان مي‌كند، اين خاصيت بهار است، فصلي كه نمي‌دانيد در آن چه لباسي بپوشيد و چگونه از خودتان مراقبت كنيد. بهار هم فصل سرماخوردگي است هم فصل بيماري‌هاي گوارشي و هم فصل بيماري‌هاي آلرژيك. براي همين بايد كمي بيشتر از هميشه، مراقب خود باشيد و البته تمام توصيه‌هاي متخصصان پزشكي و بهداشت را هم جدي بگيريد. بخش «سلامت زنان» اين شماره مجله را با توصيه‌ها و نكته‌هاي دكتر بهروز باريك‌بين در مورد انواع آلرژي‌هاي پوستي و تظاهرات پوستي آلرژي‌ها و حساسيت‌هاي كل بدن شروع كرده‌ايم كه مبحث بسيار مهمي است زيرا بسياري از خانم‌ها و دختران جوان، انواع آن را طي زندگي خود تجربه مي‌كنند و بسياري از آنها در مقاطعي از سال از تظاهرات اين حالت رنج مي‌برند.
اما جدا از اين مصاحبه، مطالب ديگري در اين بخش است كه به شما توصيه مي‌كنيم حتما آن را مطالعه كنيد، يكي از آنها مطلبي كوتاه در مورد خشكي دهان، بيماري‌هايي كه اين حالت را ايجاد مي‌كنند و چگونگي حل آن است و ديگري، مطلبي در مورد نشانه‌شناسي بيماري‌هاي دست و ناخن كه در آن به تفصيل در مورد تمام علائم بيمار‌ي‌ها و مشكلات سيستميك كه ممكن است در دست‌ها و ناخن‌ها پديدار شوند، آورده شده است. درواقع در اين راهنماي كوچك شما مي‌توانيد چند بيماري مهم را با نگاه كردن به دست يا ناخن‌هاي خود تشخيص دهيد. اما مطلب ويژه اين شماره، در مورد حالتي است كه به طور معمول به آن مشكل «به هم ريختن هورمون‌ها» گفته مي‌شود. اين حالت زماني است كه هورمون‌هاي زنانه در بدن به هم مي‌ريزد و مشكلات خاص خود را ايجاد مي‌كند، علائم و راه‌هاي برطرف كردن اين حالت را حتما بخوانيد زيرا اين حالت بسيار شايع است و قطعا اين موضوع و آگاهي داشتن از آن به كار شما خواهد آمد.
ابتلا به حساسيت به‌خصوص حساسيت‌هاي فصلي اتفاقي گريزناپذير است، به‌خصوص اگر زمينه‌هاي ژنتيك هم وجود داشته باشد. اما حتي در اين شرايط هم پيشگيري مي‌تواند تا حدي از شدت عوارض احتمالي بكاهد. كارآمدترين راه پيشگيري از حساسيت‌هاي فصلي، دور شدن از گرده‌هاي گياهي است اما از آنجا كه به‌دليل معلق بودن اين گرده‌ها در هوا، دور ماندن از آنها تقريبا غيرممكن است بايد راه‌هايي را در پيش بگيريد كه اين تماس به حداقل برسد. از آنجايي كه اوج گرده‌افشاني گياهان بين ساعت 10 صبح تا 5 بعدازظهر صورت مي‌گيرد، تا حد امكان سعي كنيد در اين ساعت‌ها در فضاي باز نباشيد و اگر درخانه يا محل كار هستيد، در و پنجره‌ها را بسته نگه‌داريد. در فضاي باز استفاده از ماسك‌به‌خصوص ماسك‌هاي فيلتردار مي‌تواند تا حدي شما را از تماس مستقيم با گرده‌هاي گياهي دور كند. روزهايي كه مقدار گردوغبار در هوا زياد است، سعي كنيد تا جايي كه ممكن است در معرض كولرهايي كه گردوغبار بيرون را به داخل ساختمان مي‌آورند، قرار نگيريد. براي جلوگيري از حساسيت‌هاي چشمي استفاده از عينك‌هاي آفتابي هم مفيد است. اين عينك‌ها چشم شما را از تماس مستقيم با گرده‌هاي گياهي دور مي‌كند. سعي كنيد، وقتي در اتومبيل‌تان هستيد شيشه‌ها را كاملا ببنديد تا كمتر در معرض گرده‌هاي معلق در هوا قرار بگيريد. ملحفه و روبالشي خودتان را هر هفته با آب گرم بشوئيد.
خارش شديد چشم كه معمولا با ريزش اشك، سوزش و قرمزي همراه است، يكي ديگر از نشانه‌هاي حساسيت‌هاي فصلي است. در اين شرايط شست‌وشوي مرتب چشم‌ها با مواد شوينده مثل اشك مصنوعي و حتي آب، باعث كاهش سوزش و خارش چشم‌ها مي‌شود و تا حدي مي‌تواند كمك‌كننده باشد. درصورتي كه به حساسيت‌هاي چشمي مبتلا هستيد سعي كنيد، در روز چند بار صورت‌تان را با آب سرد بشوييد. همين شستن با آب، عامل آلرژن را از چشم شما پاك مي‌كند، ضمن اينكه خنكي آب هم موجب تنگ‌شدن عروق و آزادشدن كمتر مواد توليد‌كننده آلرژي از آنها مي‌شود.
يادتان باشد، در اين شرايط حتما از خاراندن چشمتان خودداري كنيد، چون باعث تشديد نشانه‌هاي بيماري مي‌شود. اگر با وجود رعايت اين موارد خبري از بهبود ديده نشد براي درمان به دارو نياز داريد، بنابراين مراجعه شما به پزشك الزامي است.
سرفه و عطسه‌هاي مكرر از نشانه‌هاي شايع آلرژي‌هاي فصلي هستند كه معمولا كنار آمدن با آنها اصلا ساده نيست اما چرا سرفه مي‌كنيم؟ حساسيت‌هاي فصلي ناشي از ماده آلرژي‌زا، سلول‌هاي گلو و مري را ملتهب مي‌كند و همين باعث سرفه‌هاي ممتد مي‌شود. پيامد اين سرفه‌هاي مزمن و مكرر هم خشكي گلو، جاري شدن ترشحات مخاطي و خلط از پشت بيني به داخل گلو، آسم و حتي بروز تب به‌عنوان يك پاسخ التهابي است. در كنار داروهايي كه پزشك متخصص تجويز مي‌كند استفاده از ماسك‌هاي فيلتردار و قرار نگرفتن در معرض گرده‌هاي منتشره در هوا مي‌تواند تا اندازه زيادي از اين سرفه‌ها و عطسه‌هاي مكرر پيشگيري كند.
علائم اصلي آلرژي فصلي عطسه‌هاي مكرر همراه با خارش و آبريزش بيني، خارش و آبريزش چشم‌ها، احساس خارش در گلو و دهان، قرمزي و تورم چشم‌ها، خارش در گوش ها، اختلال تنفسي در شب به‌علت انسداد بيني و بالاخره اختلال در خواب شبانه و كاهش تمركز است. البته شدت اين بيماري در افراد مختلف متفاوت است، ضمن اينكه مي‌توان آن را به سه دسته خفيف، متوسط و حاد تقسيم كرد.
در نوع خفيف يك ناحيه از بدن تحت‌تاثير مواد حساسيت‌زا قرار مي‌گيرد مانند التهاب، خارش و آبريزش از چشم. علائم خفيف به بخش‌هاي ديگر بدن منتقل نمي‌شوند.
در نوع متوسط، علائم به بخش‌هاي مختلف بدن منتقل مي‌شوند و خارش چشم ممكن است همراه با خارش گلو و تنگي نفس باشد.
در نوع حاد كه آنافيلاكسي ناميده مي‌شود۹ نادر و خطرناك است، آلرژي در تمام بدن منتشر مي‌شود. اين نوع از آلرژي با حملاتي مثل خارش چشم و صورت آغاز مي‌شود و در عرض چند دقيقه به سرعت در تمام بدن پخش مي‌شود و علائم جدي تري مثل درد معده، گرفتگي عضلات، تهوع و اسهال را به‌دنبال دارد. در اين شرايط گاهي ممكن است التهاب مجاري تنفسي و گوارشي به حدي برسد كه تنفس و بلع را دچار مشكل كند. اغتشاش ذهني و سرگيجه هم از جمله علائم حساسيت است، زيرا مشكل آنافيلاكسي باعث كاهش شديد فشارخون مي‌شود.
رايج‌ترين راه درمان علائم آلرژي، استفاده از انواع آنتي‌هيستامين‌هاست. به‌طور كلي آنتيهيستامينها داروهاي موثري براي درمان انواع آلرژي‌ها هستند، اما نوع و مقدار مصرف آنها را بايد به‌عهده پزشك متخصص گذاشت زيرا به هر حال آنتيهيستامينها هم از عوارض جانبي دور نيستند. عارضه‌هايي مثل ايجاد خواب‌آلودگي، خشكي دهان، تاري‌ديد، گيجي و... از مهم‌ترين عوارض اين داروها هستند. ميان انواع آنتي‌هيستامين‌هايي مثل پرومتازين، ديفن‌هيدرامين و هيدروكسي‌زين در كنار تخفيف نشانه‌هاي بيماري، خواب آلودگي شديدي ايجاد مي‌كنند. ولي آنتي‌هيستامين‌هايي مثل كلماستين و آزاتادين به نسبت اثرات خواب‌آوري كمتري دارند و بعضي از آنها مثل لوراتادين، دس لوراتادين و فتسوفنادين اصلا ايجاد خواب‌آلودگي نمي‌كنند. اسپري‌هاي استروئيدي هم در بهتر شدن نشانه‌هاي بيماري بسيار مفيدند و حتي مي‌توانند به جاي آنتيهيستامينها يا همراه آنها استفاده شوند. اين اسپري‌ها با كاهش تورم پوشش درون بيني، گرفتگي را برطرف مي‌كنند و نسبت به داروهاي خوراكي عوارض جانبي كمتري هم دارند. اما انتخاب نوع اسپري و مقدار مصرف آن را حتما پزشك متخصص بايد تعيين كند. به‌طور كلي آنتي‌هيستامين‌هاي خواب‌آور يا انواع پرومتازين‌‌ها مثل لوراتادين و فتسوفنادين‌ها كه معمولا به افرادي كه به كهير مبتلا هستند، توصيه مي‌شود و براي درمان افرادي كه به اگزماي سرشتي مبتلا هستند چندان موثر نيست در حقيقت شايد علائمي مثل خارش را كاهش بدهد اما به هيچ‌وجه يك درمان كافي نيست.
معمولا تشخيص سرماخوردگي از آلرژي چندان ساده نيست، چون نشانه‌هاي هر دوي آنها بسيار به هم شبيه است. در فصل بهار هم كه ميزان ابتلا به حساسيت‌ها بيشتر مي‌شود، همه اين سوال را از خود مي‌پرسند كه بالاخره سرما خوردم يا گرفتار آلرژي شدم؟! براي تشخيص اين 2 به اين نكته دقت كنيد، هنگام بروز نشانه‌هاي حساسيت، بيني و چشم‌هاي شما دچار خارش مي‌شوند؛ حالتي كه در سرماخوردگي اصلا به چشم نمي‌خورد. خلط يا بزاق دهان شما هنگام بروز آلرژي كاملا شفاف است اما در سرماخوردگي معمولا مايل به زرد است ضمن اينكه غليظ‌تر و تيره‌تر هم هست. به‌طور كلي اگر عطسه مي‌كنيد، خارش داريد و به خس خس سينه دچار شديد يا اغلب بعد از خوردن يك ماده غذايي خاص دچار بيماري مي‌شويد، به احتمال زياد به آلرژي دچار شده‌ايد.
دركنار گردوغبارها و گرده‌هاي گياهان كه از عوامل اصلي حساسيت‌هاي فصلي هستند بايد به مواد‌غذايي هم اشاره كرد. مصرف گروهي از مواد‌غذايي در اين شرايط حساسيت را تشديد مي‌كند. بنابراين بايد آنها را بشناسيد و از خوردن آنها خودداري كنيد. حساسيت به مواد‌غذايي در افراد مختلف مي‌تواند متفاوت باشد و بدن هر فرد ممكن است به گروه خاصي از اين مواد‌غذايي حساسيت نشان بدهد اما نكته مشترك در مورد همه اين مواد‌غذايي خطرناك بودن آنها براي سيستم ايمني بدن است. حساسيت ناشي از آنها ممكن است به‌صورت تورم، خارش يا حتي گرفتگي عضلاني و دل‌درد شديد بروز پيدا كند كه معمولا اين درد به حد زيادي مي‌تواند دردناك و غيرقابل تحمل باشد. غذاهايي كه معمولا بيشترين آلرژي‌زايي را دارند عبارتند از: مواد لبني مثل شيرگاو، تخم‌مرغ، آجيل‌ها به‌خصوص بادام‌زميني، گندم، سبوس، مركباتي مثل توت‌فرنگي، كيوي، گوجه‌فرنگي، بادنجان و فلفل، غذاهاي دريايي، سوسيس و كالباس و بالاخره ادويه‌جات. درصورت حساسيت به هر كدام از اين مواد‌غذايي تنها راه درمان هم شناسايي و حذف آنها از برنامه غذايي است البته گاهي حساسيت به آنها هميشگي نيست و به مرور زمان از بين مي‌رود.
در بعضي از ميوه‌ها و سبزي‌ها پروتئين‌هايي به نام«پروفيلين» وجود دارد. پروفيلين‌ها تركيباتي هستند كه در گرده‌هاي گياهان و گل‌ها هم وجود دارند بنابراين درست مثل زمان گرده افشاني گل‌ها درصورت مصرف اين مواد‌غذايي هم نشانه‌هاي حساسيت‌زا تشديد مي‌شوند. ورم كردن لب، خارش و قرمزي چشم و بيني از نشانه‌هايي است كه معمولا بعد از خوردن اين مواد بروز پيدا مي‌كند. موز، دانه‌هاي آفتابگردان، خيار، كدوتنبل، هندوانه، هلو، كرفس، گوجه فرنگي، كيوي، بادنجان و پرتقال از جمله مواد‌غذايي هستند كه ممكن است علائم آلرژي فصلي را تشديد كنند. در كنار همه اين موارد مصرف سيب زميني خام، توت فرنگي و باقالا هم در فصل بهار مي‌تواند با نشانه‌هايي مثل ورم كردن دست‌ها و ايجاد كهير همراه شود. بنابراين افرادي كه به آلرژي‌هاي فصلي دچارند معمولا با خوردن اين مواد شاهد تشديد حساسيت‌شان مي‌شوند.
حساسيت‌هاي فصلي همراه با التهاب و آبريزش بيني يكي از شايع‌ترين آلرژي‌هاي فصلي است كه معمولا با شروع فصل بهار و همراه با گرده افشاني گل‌ها شروع مي‌شود و گاهي حتي تا اواخر تابستان هم ادامه دارد. خيلي‌ها ساده از كنار اين حساسيت‌ها مي‌گذرند يا به عبارتي به كنار آمدن با آنها خو مي‌كنند اما مشكل اصلي اينجاست كه مقاومت دستگاه تنفسي بيماراني كه حساسيت‌هاي فصلي دارند در برابر عفونت‌هاي دستگاه تنفسي كاهش پيدا مي‌كند و همين باعث مي‌شود وقتي كه دچار عفونت‌هاي دستگاه تنفسي مي‌شوند علائم بيماري در آنها شديدتر شود بنابراين تشخيص و درمان اين حساسيت‌ها را نبايد بي‌اهميت شمارد. اين روش‌ها حتي اگر علت اصلي را به‌طور كامل درمان نكنند، مي‌توانند از باقي ماندن آثار سوء آن در بدن جلوگيري كنند.
حساسيت فصلي عبارت است از واكنش سيستم ايمني بدن در برابر مواد آلرژن (حساسيت‌زا). به‌طور طبيعي سيستم ايمني بدن هرگاه در معرض يك ماده ناآشنا مثل باكتري، ويروس و... قرار بگيرد با توليد آنتي‌بادي سعي مي‌كند ماده نا‌آشناي وارد شده به بدن را از بين ببرد كه اين يك روند طبيعي و دفاعي بدن است. سيستم ايمني بدن افرادي كه حساسيت دارند نسبت به مواد ظاهرا بي‌آزار موجود در محل زندگي مثل گرده گياهان واكنش شديد و حتي بيش‌از حد معمولي نشان مي‌دهد، به‌طوري كه بدن آنها، مواد آلرژن بي‌ضرر را به‌عنوان عفونت به حساب مي‌آورد و به آنها حمله مي‌كند. در اين حالت سيستم ايمني در برابر ماده حساسيت‌زا شروع به توليد نوعي آنتي‌بادي
مي‌كند. اين آنتي‌بادي‌ها به نوعي سلول خوني به نام داست سل متصل مي‌شوند كه در دستگاه تنفس و گوارش كه محل اصلي ورود مواد آلرژن است به مقدار فراوان وجود دارند. با اتصال پادتن به داست سل‌ها، اين سلول‌ها موادي را رها مي‌كنند كه در اصطلاح به آنها آنافيلاتوكسين مي‌گويند. معروف‌ترين اين مواد، ماده‌اي به نام هيستامين است كه نقش مهمي در بروز علائم حساسيتي مثل عطسه، خارش گلو، آبريزش بيني و... دارد. اين نشانه‌ها باعث ايجاد ناراحتي و حتي اختلال در فعاليت‌هاي روزانه افراد مي‌شوند و بالاخره هيستامين از طريق افزايش تراوش مايع از عروق به داخل مايع بين‌سلولي باعث تورم و سرخي پوست مي‌شود. علاوه بر اين، باعث افزايش فعاليت غدد ترشحي مخاط بيني هم مي‌شود.
علائم آلرژي حدود ۵ تا ۱۰ دقيقه بعد از تماس با مواد آلرژن شروع مي‌شوند ولي پس از اينكه بيمار، يك‌بار در معرض ماده حساسيت‌زا قرار گرفت، سيستم ايمني بدنش در دفعات بعدي به محض برخورد با ماده حساسيت‌زا با سرعت بيشتري هيستامين و ساير مواد حساسيت‌زا را آزاد مي‌كند. تمام فرآيندهاي حساسيت‌زا كه معمولا افراد را به‌خصوص در فصل بهار و تابستان با مشكلات بسياري مواجه مي‌كنند، در همه افراد به همين ترتيب شكل مي‌گيرد.
اگر مدام عطسه مي‌كنيد، بيشتر ساعت‌هاي روز چرت مي‌زنيد و شب‌ها هم با دهان نفس مي‌كشيد، ممكن است به رايج‌ترين نوع آلرژي‌هاي فصلي يعني تب يونجه دچار شده باشيد. علت اين نوع آلرژي كه معمولا با شروع فصل بهار بيشتر از هميشه شيوع پيدا مي‌كند، اصولا گردوخاك و گرده افشاني گياهان است. تب يونجه تنها يكي از فعل و انفعالاتي است كه به‌دنبال فاكتور شرايط محيطي يا غذا، افرادي را كه سيستم ايمني حساسي دارند مبتلا مي‌كند. ضمن اينكه ممكن است براي فرد مبتلا سوزش‌هاي شديد و دردناك به بار بياورد.اين آلرژي قبل از هر چيز مي‌تواند ناشي از شرايط محيطي باشد كه در آن زندگي مي‌كنيد. به‌طور كلي عوامل اصلي ابتلا به تب يونجه عبارت است ازحساسيت‌هاي غذايي، گرد و خاك و گرده افشاني گياهان. شايع‌ترين علامت در اين بيماري عطسه‌هاي مكرر است كه براي مدت طولاني گريبان‌گير آن مي‌شويد. علاوه بر اين، گرفتگي و آبريزش بيني هم از نشانه‌هاي ديگر اين بيماري است. البته نشانه‌هاي ديگري مثل قرمزي، تورم و خارش بيني، گلو، دهان و حتي خارش در گوش را هم بايد به اين فهرست اضافه كنيد البته اين نشانه‌ها از نظر شدت از فردي به فرد ديگر و برحسب شدت بيماري كاملا متفاوت است و حتي در برخي موارد بسيار آزار‌دهنده است به‌طوري كه زندگي روزمره و عادي شما را تقريبا مختل مي‌كند كه در اين شرايط بهترين راه درمان مراجعه به پزشك متخصص است.
تب يكي از عارضه‌هاي ناشي از حساسيت‌هاي فصلي است. معمولا وقتي ماده آلرژي‌زا در قسمتي از بدن ما ايجاد عارضه مي‌كند يعني سلول‌ها آسيب ديده‌اند و همين آسيب‌ديد‌گي گلبول‌هاي سفيد متمركز در محل التهاب را تحريك مي‌كند تا براي دفاع از بدن موادي به نام ماده تب‌زا ترشح كنند. به‌دنبال اين تغيير دستگاه تنظيم درجه حرارت در بدن در هيپوتالاموس، تحت‌تاثير قرار مي‌گيرد. از اين‌روست كه تب به‌عنوان پاسخ التهابي در برابر ماده حساسيت‌زا بروز پيدا مي‌كند البته هرچه وضعيت ايمني فرد بالاتر باشد تب ديرتر بروز پيدا مي‌كند. با اين حال تب يك معيار مهم براي تشخيص احتمال عفونت يا جريان التهاب سلولي در اثر ماده آلرژي‌زاست. معمولا اين تب‌ها با كاهش اشتها، سردرد، داغي و خشكي پوست، صورت برافروخته، تشنگي و كسالت و بي‌حالي همراه هستند. بي‌توجهي به اين نشانه‌ها منجر به كم‌شدن بيش‌از حد آب بدن فرد مبتلا مي‌شود. بنابراين نبايد نسبت به آن بي‌تفاوت باشيد.
منبع : مجله سیب سبز
بيماري‌شناسي از روي كف دست
هوا يك روز گرم گرم است و يك روز خنك خنك، يك روز آفتاب تند امان شما را مي‌برد و يك روز بادهاي تند غافلگيرتان مي‌كند، اين خاصيت بهار است، فصلي كه نمي‌دانيد در آن چه لباسي بپوشيد و چگونه از خودتان مراقبت كنيد. بهار هم فصل سرماخوردگي است هم فصل بيماري‌هاي گوارشي و هم فصل بيماري‌هاي آلرژيك. براي همين بايد كمي بيشتر از هميشه، مراقب خود باشيد و البته تمام توصيه‌هاي متخصصان پزشكي و بهداشت را هم جدي بگيريد. بخش «سلامت زنان» اين شماره مجله را با توصيه‌ها و نكته‌هاي دكتر بهروز باريك‌بين در مورد انواع آلرژي‌هاي پوستي و تظاهرات پوستي آلرژي‌ها و حساسيت‌هاي كل بدن شروع كرده‌ايم كه مبحث بسيار مهمي است زيرا بسياري از خانم‌ها و دختران جوان، انواع آن را طي زندگي خود تجربه مي‌كنند و بسياري از آنها در مقاطعي از سال از تظاهرات اين حالت رنج مي‌برند.
اما جدا از اين مصاحبه، مطالب ديگري در اين بخش است كه به شما توصيه مي‌كنيم حتما آن را مطالعه كنيد، يكي از آنها مطلبي كوتاه در مورد خشكي دهان، بيماري‌هايي كه اين حالت را ايجاد مي‌كنند و چگونگي حل آن است و ديگري، مطلبي در مورد نشانه‌شناسي بيماري‌هاي دست و ناخن كه در آن به تفصيل در مورد تمام علائم بيمار‌ي‌ها و مشكلات سيستميك كه ممكن است در دست‌ها و ناخن‌ها پديدار شوند، آورده شده است. درواقع در اين راهنماي كوچك شما مي‌توانيد چند بيماري مهم را با نگاه كردن به دست يا ناخن‌هاي خود تشخيص دهيد. اما مطلب ويژه اين شماره، در مورد حالتي است كه به طور معمول به آن مشكل «به هم ريختن هورمون‌ها» گفته مي‌شود. اين حالت زماني است كه هورمون‌هاي زنانه در بدن به هم مي‌ريزد و مشكلات خاص خود را ايجاد مي‌كند، علائم و راه‌هاي برطرف كردن اين حالت را حتما بخوانيد زيرا اين حالت بسيار شايع است و قطعا اين موضوع و آگاهي داشتن از آن به كار شما خواهد آمد.
پيشگيري بهتر از درمان است
ابتلا به حساسيت به‌خصوص حساسيت‌هاي فصلي اتفاقي گريزناپذير است، به‌خصوص اگر زمينه‌هاي ژنتيك هم وجود داشته باشد. اما حتي در اين شرايط هم پيشگيري مي‌تواند تا حدي از شدت عوارض احتمالي بكاهد. كارآمدترين راه پيشگيري از حساسيت‌هاي فصلي، دور شدن از گرده‌هاي گياهي است اما از آنجا كه به‌دليل معلق بودن اين گرده‌ها در هوا، دور ماندن از آنها تقريبا غيرممكن است بايد راه‌هايي را در پيش بگيريد كه اين تماس به حداقل برسد. از آنجايي كه اوج گرده‌افشاني گياهان بين ساعت 10 صبح تا 5 بعدازظهر صورت مي‌گيرد، تا حد امكان سعي كنيد در اين ساعت‌ها در فضاي باز نباشيد و اگر درخانه يا محل كار هستيد، در و پنجره‌ها را بسته نگه‌داريد. در فضاي باز استفاده از ماسك‌به‌خصوص ماسك‌هاي فيلتردار مي‌تواند تا حدي شما را از تماس مستقيم با گرده‌هاي گياهي دور كند. روزهايي كه مقدار گردوغبار در هوا زياد است، سعي كنيد تا جايي كه ممكن است در معرض كولرهايي كه گردوغبار بيرون را به داخل ساختمان مي‌آورند، قرار نگيريد. براي جلوگيري از حساسيت‌هاي چشمي استفاده از عينك‌هاي آفتابي هم مفيد است. اين عينك‌ها چشم شما را از تماس مستقيم با گرده‌هاي گياهي دور مي‌كند. سعي كنيد، وقتي در اتومبيل‌تان هستيد شيشه‌ها را كاملا ببنديد تا كمتر در معرض گرده‌هاي معلق در هوا قرار بگيريد. ملحفه و روبالشي خودتان را هر هفته با آب گرم بشوئيد.
چشمتان را با‌آب سرد بشوييد
خارش شديد چشم كه معمولا با ريزش اشك، سوزش و قرمزي همراه است، يكي ديگر از نشانه‌هاي حساسيت‌هاي فصلي است. در اين شرايط شست‌وشوي مرتب چشم‌ها با مواد شوينده مثل اشك مصنوعي و حتي آب، باعث كاهش سوزش و خارش چشم‌ها مي‌شود و تا حدي مي‌تواند كمك‌كننده باشد. درصورتي كه به حساسيت‌هاي چشمي مبتلا هستيد سعي كنيد، در روز چند بار صورت‌تان را با آب سرد بشوييد. همين شستن با آب، عامل آلرژن را از چشم شما پاك مي‌كند، ضمن اينكه خنكي آب هم موجب تنگ‌شدن عروق و آزادشدن كمتر مواد توليد‌كننده آلرژي از آنها مي‌شود.
يادتان باشد، در اين شرايط حتما از خاراندن چشمتان خودداري كنيد، چون باعث تشديد نشانه‌هاي بيماري مي‌شود. اگر با وجود رعايت اين موارد خبري از بهبود ديده نشد براي درمان به دارو نياز داريد، بنابراين مراجعه شما به پزشك الزامي است.
چرا سرفه مي‌كنيم؟
سرفه و عطسه‌هاي مكرر از نشانه‌هاي شايع آلرژي‌هاي فصلي هستند كه معمولا كنار آمدن با آنها اصلا ساده نيست اما چرا سرفه مي‌كنيم؟ حساسيت‌هاي فصلي ناشي از ماده آلرژي‌زا، سلول‌هاي گلو و مري را ملتهب مي‌كند و همين باعث سرفه‌هاي ممتد مي‌شود. پيامد اين سرفه‌هاي مزمن و مكرر هم خشكي گلو، جاري شدن ترشحات مخاطي و خلط از پشت بيني به داخل گلو، آسم و حتي بروز تب به‌عنوان يك پاسخ التهابي است. در كنار داروهايي كه پزشك متخصص تجويز مي‌كند استفاده از ماسك‌هاي فيلتردار و قرار نگرفتن در معرض گرده‌هاي منتشره در هوا مي‌تواند تا اندازه زيادي از اين سرفه‌ها و عطسه‌هاي مكرر پيشگيري كند.
نشانه‌هاي آلرژي فصلي
علائم اصلي آلرژي فصلي عطسه‌هاي مكرر همراه با خارش و آبريزش بيني، خارش و آبريزش چشم‌ها، احساس خارش در گلو و دهان، قرمزي و تورم چشم‌ها، خارش در گوش ها، اختلال تنفسي در شب به‌علت انسداد بيني و بالاخره اختلال در خواب شبانه و كاهش تمركز است. البته شدت اين بيماري در افراد مختلف متفاوت است، ضمن اينكه مي‌توان آن را به سه دسته خفيف، متوسط و حاد تقسيم كرد.
در نوع خفيف يك ناحيه از بدن تحت‌تاثير مواد حساسيت‌زا قرار مي‌گيرد مانند التهاب، خارش و آبريزش از چشم. علائم خفيف به بخش‌هاي ديگر بدن منتقل نمي‌شوند.
در نوع متوسط، علائم به بخش‌هاي مختلف بدن منتقل مي‌شوند و خارش چشم ممكن است همراه با خارش گلو و تنگي نفس باشد.
در نوع حاد كه آنافيلاكسي ناميده مي‌شود۹ نادر و خطرناك است، آلرژي در تمام بدن منتشر مي‌شود. اين نوع از آلرژي با حملاتي مثل خارش چشم و صورت آغاز مي‌شود و در عرض چند دقيقه به سرعت در تمام بدن پخش مي‌شود و علائم جدي تري مثل درد معده، گرفتگي عضلات، تهوع و اسهال را به‌دنبال دارد. در اين شرايط گاهي ممكن است التهاب مجاري تنفسي و گوارشي به حدي برسد كه تنفس و بلع را دچار مشكل كند. اغتشاش ذهني و سرگيجه هم از جمله علائم حساسيت است، زيرا مشكل آنافيلاكسي باعث كاهش شديد فشارخون مي‌شود.
آنتيهيستامينها تاثير مثبتي دارند؟
رايج‌ترين راه درمان علائم آلرژي، استفاده از انواع آنتي‌هيستامين‌هاست. به‌طور كلي آنتيهيستامينها داروهاي موثري براي درمان انواع آلرژي‌ها هستند، اما نوع و مقدار مصرف آنها را بايد به‌عهده پزشك متخصص گذاشت زيرا به هر حال آنتيهيستامينها هم از عوارض جانبي دور نيستند. عارضه‌هايي مثل ايجاد خواب‌آلودگي، خشكي دهان، تاري‌ديد، گيجي و... از مهم‌ترين عوارض اين داروها هستند. ميان انواع آنتي‌هيستامين‌هايي مثل پرومتازين، ديفن‌هيدرامين و هيدروكسي‌زين در كنار تخفيف نشانه‌هاي بيماري، خواب آلودگي شديدي ايجاد مي‌كنند. ولي آنتي‌هيستامين‌هايي مثل كلماستين و آزاتادين به نسبت اثرات خواب‌آوري كمتري دارند و بعضي از آنها مثل لوراتادين، دس لوراتادين و فتسوفنادين اصلا ايجاد خواب‌آلودگي نمي‌كنند. اسپري‌هاي استروئيدي هم در بهتر شدن نشانه‌هاي بيماري بسيار مفيدند و حتي مي‌توانند به جاي آنتيهيستامينها يا همراه آنها استفاده شوند. اين اسپري‌ها با كاهش تورم پوشش درون بيني، گرفتگي را برطرف مي‌كنند و نسبت به داروهاي خوراكي عوارض جانبي كمتري هم دارند. اما انتخاب نوع اسپري و مقدار مصرف آن را حتما پزشك متخصص بايد تعيين كند. به‌طور كلي آنتي‌هيستامين‌هاي خواب‌آور يا انواع پرومتازين‌‌ها مثل لوراتادين و فتسوفنادين‌ها كه معمولا به افرادي كه به كهير مبتلا هستند، توصيه مي‌شود و براي درمان افرادي كه به اگزماي سرشتي مبتلا هستند چندان موثر نيست در حقيقت شايد علائمي مثل خارش را كاهش بدهد اما به هيچ‌وجه يك درمان كافي نيست.
نکته : موز، دانه‌هاي آفتابگردان، خيار، كدوتنبل، هندوانه، هلو، كرفس، گوجه فرنگي، كيوي، بادنجان و پرتقال از جمله مواد‌غذايي هستند كه ممكن است علائم آلرژي فصلي را تشديد كنند
من سرما خوردم يا آلرژي دارم؟
معمولا تشخيص سرماخوردگي از آلرژي چندان ساده نيست، چون نشانه‌هاي هر دوي آنها بسيار به هم شبيه است. در فصل بهار هم كه ميزان ابتلا به حساسيت‌ها بيشتر مي‌شود، همه اين سوال را از خود مي‌پرسند كه بالاخره سرما خوردم يا گرفتار آلرژي شدم؟! براي تشخيص اين 2 به اين نكته دقت كنيد، هنگام بروز نشانه‌هاي حساسيت، بيني و چشم‌هاي شما دچار خارش مي‌شوند؛ حالتي كه در سرماخوردگي اصلا به چشم نمي‌خورد. خلط يا بزاق دهان شما هنگام بروز آلرژي كاملا شفاف است اما در سرماخوردگي معمولا مايل به زرد است ضمن اينكه غليظ‌تر و تيره‌تر هم هست. به‌طور كلي اگر عطسه مي‌كنيد، خارش داريد و به خس خس سينه دچار شديد يا اغلب بعد از خوردن يك ماده غذايي خاص دچار بيماري مي‌شويد، به احتمال زياد به آلرژي دچار شده‌ايد.
اين مواد‌غذايي حساسيت‌زا هستند، نخوريد!
دركنار گردوغبارها و گرده‌هاي گياهان كه از عوامل اصلي حساسيت‌هاي فصلي هستند بايد به مواد‌غذايي هم اشاره كرد. مصرف گروهي از مواد‌غذايي در اين شرايط حساسيت را تشديد مي‌كند. بنابراين بايد آنها را بشناسيد و از خوردن آنها خودداري كنيد. حساسيت به مواد‌غذايي در افراد مختلف مي‌تواند متفاوت باشد و بدن هر فرد ممكن است به گروه خاصي از اين مواد‌غذايي حساسيت نشان بدهد اما نكته مشترك در مورد همه اين مواد‌غذايي خطرناك بودن آنها براي سيستم ايمني بدن است. حساسيت ناشي از آنها ممكن است به‌صورت تورم، خارش يا حتي گرفتگي عضلاني و دل‌درد شديد بروز پيدا كند كه معمولا اين درد به حد زيادي مي‌تواند دردناك و غيرقابل تحمل باشد. غذاهايي كه معمولا بيشترين آلرژي‌زايي را دارند عبارتند از: مواد لبني مثل شيرگاو، تخم‌مرغ، آجيل‌ها به‌خصوص بادام‌زميني، گندم، سبوس، مركباتي مثل توت‌فرنگي، كيوي، گوجه‌فرنگي، بادنجان و فلفل، غذاهاي دريايي، سوسيس و كالباس و بالاخره ادويه‌جات. درصورت حساسيت به هر كدام از اين مواد‌غذايي تنها راه درمان هم شناسايي و حذف آنها از برنامه غذايي است البته گاهي حساسيت به آنها هميشگي نيست و به مرور زمان از بين مي‌رود.
چرا ميوه‌ها حساسيت‌زا مي‌شوند؟
در بعضي از ميوه‌ها و سبزي‌ها پروتئين‌هايي به نام«پروفيلين» وجود دارد. پروفيلين‌ها تركيباتي هستند كه در گرده‌هاي گياهان و گل‌ها هم وجود دارند بنابراين درست مثل زمان گرده افشاني گل‌ها درصورت مصرف اين مواد‌غذايي هم نشانه‌هاي حساسيت‌زا تشديد مي‌شوند. ورم كردن لب، خارش و قرمزي چشم و بيني از نشانه‌هايي است كه معمولا بعد از خوردن اين مواد بروز پيدا مي‌كند. موز، دانه‌هاي آفتابگردان، خيار، كدوتنبل، هندوانه، هلو، كرفس، گوجه فرنگي، كيوي، بادنجان و پرتقال از جمله مواد‌غذايي هستند كه ممكن است علائم آلرژي فصلي را تشديد كنند. در كنار همه اين موارد مصرف سيب زميني خام، توت فرنگي و باقالا هم در فصل بهار مي‌تواند با نشانه‌هايي مثل ورم كردن دست‌ها و ايجاد كهير همراه شود. بنابراين افرادي كه به آلرژي‌هاي فصلي دچارند معمولا با خوردن اين مواد شاهد تشديد حساسيت‌شان مي‌شوند.
حساسيت‌هاي فصلي را دست‌كم نگيريد
حساسيت‌هاي فصلي همراه با التهاب و آبريزش بيني يكي از شايع‌ترين آلرژي‌هاي فصلي است كه معمولا با شروع فصل بهار و همراه با گرده افشاني گل‌ها شروع مي‌شود و گاهي حتي تا اواخر تابستان هم ادامه دارد. خيلي‌ها ساده از كنار اين حساسيت‌ها مي‌گذرند يا به عبارتي به كنار آمدن با آنها خو مي‌كنند اما مشكل اصلي اينجاست كه مقاومت دستگاه تنفسي بيماراني كه حساسيت‌هاي فصلي دارند در برابر عفونت‌هاي دستگاه تنفسي كاهش پيدا مي‌كند و همين باعث مي‌شود وقتي كه دچار عفونت‌هاي دستگاه تنفسي مي‌شوند علائم بيماري در آنها شديدتر شود بنابراين تشخيص و درمان اين حساسيت‌ها را نبايد بي‌اهميت شمارد. اين روش‌ها حتي اگر علت اصلي را به‌طور كامل درمان نكنند، مي‌توانند از باقي ماندن آثار سوء آن در بدن جلوگيري كنند.
حساسيت يك نوع بيماري است؟
حساسيت فصلي عبارت است از واكنش سيستم ايمني بدن در برابر مواد آلرژن (حساسيت‌زا). به‌طور طبيعي سيستم ايمني بدن هرگاه در معرض يك ماده ناآشنا مثل باكتري، ويروس و... قرار بگيرد با توليد آنتي‌بادي سعي مي‌كند ماده نا‌آشناي وارد شده به بدن را از بين ببرد كه اين يك روند طبيعي و دفاعي بدن است. سيستم ايمني بدن افرادي كه حساسيت دارند نسبت به مواد ظاهرا بي‌آزار موجود در محل زندگي مثل گرده گياهان واكنش شديد و حتي بيش‌از حد معمولي نشان مي‌دهد، به‌طوري كه بدن آنها، مواد آلرژن بي‌ضرر را به‌عنوان عفونت به حساب مي‌آورد و به آنها حمله مي‌كند. در اين حالت سيستم ايمني در برابر ماده حساسيت‌زا شروع به توليد نوعي آنتي‌بادي
مي‌كند. اين آنتي‌بادي‌ها به نوعي سلول خوني به نام داست سل متصل مي‌شوند كه در دستگاه تنفس و گوارش كه محل اصلي ورود مواد آلرژن است به مقدار فراوان وجود دارند. با اتصال پادتن به داست سل‌ها، اين سلول‌ها موادي را رها مي‌كنند كه در اصطلاح به آنها آنافيلاتوكسين مي‌گويند. معروف‌ترين اين مواد، ماده‌اي به نام هيستامين است كه نقش مهمي در بروز علائم حساسيتي مثل عطسه، خارش گلو، آبريزش بيني و... دارد. اين نشانه‌ها باعث ايجاد ناراحتي و حتي اختلال در فعاليت‌هاي روزانه افراد مي‌شوند و بالاخره هيستامين از طريق افزايش تراوش مايع از عروق به داخل مايع بين‌سلولي باعث تورم و سرخي پوست مي‌شود. علاوه بر اين، باعث افزايش فعاليت غدد ترشحي مخاط بيني هم مي‌شود.
علائم آلرژي حدود ۵ تا ۱۰ دقيقه بعد از تماس با مواد آلرژن شروع مي‌شوند ولي پس از اينكه بيمار، يك‌بار در معرض ماده حساسيت‌زا قرار گرفت، سيستم ايمني بدنش در دفعات بعدي به محض برخورد با ماده حساسيت‌زا با سرعت بيشتري هيستامين و ساير مواد حساسيت‌زا را آزاد مي‌كند. تمام فرآيندهاي حساسيت‌زا كه معمولا افراد را به‌خصوص در فصل بهار و تابستان با مشكلات بسياري مواجه مي‌كنند، در همه افراد به همين ترتيب شكل مي‌گيرد.
شما به تب يونجه مبتلا هستيد
اگر مدام عطسه مي‌كنيد، بيشتر ساعت‌هاي روز چرت مي‌زنيد و شب‌ها هم با دهان نفس مي‌كشيد، ممكن است به رايج‌ترين نوع آلرژي‌هاي فصلي يعني تب يونجه دچار شده باشيد. علت اين نوع آلرژي كه معمولا با شروع فصل بهار بيشتر از هميشه شيوع پيدا مي‌كند، اصولا گردوخاك و گرده افشاني گياهان است. تب يونجه تنها يكي از فعل و انفعالاتي است كه به‌دنبال فاكتور شرايط محيطي يا غذا، افرادي را كه سيستم ايمني حساسي دارند مبتلا مي‌كند. ضمن اينكه ممكن است براي فرد مبتلا سوزش‌هاي شديد و دردناك به بار بياورد.اين آلرژي قبل از هر چيز مي‌تواند ناشي از شرايط محيطي باشد كه در آن زندگي مي‌كنيد. به‌طور كلي عوامل اصلي ابتلا به تب يونجه عبارت است ازحساسيت‌هاي غذايي، گرد و خاك و گرده افشاني گياهان. شايع‌ترين علامت در اين بيماري عطسه‌هاي مكرر است كه براي مدت طولاني گريبان‌گير آن مي‌شويد. علاوه بر اين، گرفتگي و آبريزش بيني هم از نشانه‌هاي ديگر اين بيماري است. البته نشانه‌هاي ديگري مثل قرمزي، تورم و خارش بيني، گلو، دهان و حتي خارش در گوش را هم بايد به اين فهرست اضافه كنيد البته اين نشانه‌ها از نظر شدت از فردي به فرد ديگر و برحسب شدت بيماري كاملا متفاوت است و حتي در برخي موارد بسيار آزار‌دهنده است به‌طوري كه زندگي روزمره و عادي شما را تقريبا مختل مي‌كند كه در اين شرايط بهترين راه درمان مراجعه به پزشك متخصص است.
پيش از تب به پزشك مراجعه كنيد
تب يكي از عارضه‌هاي ناشي از حساسيت‌هاي فصلي است. معمولا وقتي ماده آلرژي‌زا در قسمتي از بدن ما ايجاد عارضه مي‌كند يعني سلول‌ها آسيب ديده‌اند و همين آسيب‌ديد‌گي گلبول‌هاي سفيد متمركز در محل التهاب را تحريك مي‌كند تا براي دفاع از بدن موادي به نام ماده تب‌زا ترشح كنند. به‌دنبال اين تغيير دستگاه تنظيم درجه حرارت در بدن در هيپوتالاموس، تحت‌تاثير قرار مي‌گيرد. از اين‌روست كه تب به‌عنوان پاسخ التهابي در برابر ماده حساسيت‌زا بروز پيدا مي‌كند البته هرچه وضعيت ايمني فرد بالاتر باشد تب ديرتر بروز پيدا مي‌كند. با اين حال تب يك معيار مهم براي تشخيص احتمال عفونت يا جريان التهاب سلولي در اثر ماده آلرژي‌زاست. معمولا اين تب‌ها با كاهش اشتها، سردرد، داغي و خشكي پوست، صورت برافروخته، تشنگي و كسالت و بي‌حالي همراه هستند. بي‌توجهي به اين نشانه‌ها منجر به كم‌شدن بيش‌از حد آب بدن فرد مبتلا مي‌شود. بنابراين نبايد نسبت به آن بي‌تفاوت باشيد.
منبع : مجله سیب سبز
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
نظر کاربران
بسیار خوب وکاربردی میباشد
سلام . خسته نباشید..مطالبتون رو خیلی دوست داشتم مرسی.