طنز؛ چگونه ترجمهای بدونِ درد داشته باشیم؟
چند روز پیش مجمع عمومی سازمان ملل با حضور نمایندگان کشورهای مختلف برگزار شد. دونالد ترامپ رییسجمهوري آمریکا که یکی از حاضران در این جلسه بود، بعد از مظنه کردن قیمت ساختمان سازمان ملل، چشم و ابرو نازک کردن برای نمایندگان سایر کشورها و....
چند روز پیش مجمع عمومی سازمان ملل با حضور نمایندگان کشورهای مختلف برگزار شد. دونالد ترامپ رییسجمهوري آمریکا که یکی از حاضران در این جلسه بود، بعد از مظنه کردن قیمت ساختمان سازمان ملل، چشم و ابرو نازک کردن برای نمایندگان سایر کشورها و انجام حرکات نمادینی مانند محکم دست دادن، مچ انداختن، کمربندبازی به منظور قدرت نمایی و شیرین بازی، پشت تریبون رفت و به سخنرانی پرداخت.
اما مساله بسیار جالب، نحوه ترجمه همزمان صحبتهای ترامپ از شبکه خبر بود که علاوهبر زنده، به شکل زنندهای متعهدانه انجام شد. قسمتهایی از ترجمه صحبتهای ترامپ را میخوانیم:
Trump: hi
مترجم: ملت ایران ملت با نشاطی است. مطمئنا من هم مثل هر آدم مطرح دیگری در دنیا یک رگ و ریشه ایرانی دارم که متاسفانه هرچه تزریقاتچی کاخ سفید روی ساعدم میزند، پیدایش نمیکند.
Trump: what?!
مترجم: من این مسیر را از کاخ سفید تا اینجا کوبیدهام فقط به عشق یک چیز؛ آن هم این است که با صدای بلند بگویم خیلی مخلصم.
Trump (poker face): hoooo dari chi tarjome mikoni?!
مترجم: رفقا! اصلا این حرفهای سیاسی رو ول کنید؛ چیه بابا تا دور هم جمع میشیم راجع به کار حرف میزنیم! عه آقا نادر شما چرا؟! الان به ملانیا ميگم یه سینی چایی بیاره.
Melania: chaiidi amoo joon!
مترجم: باشه عشقولی الان میآرم.
گفتنی است مترجم مذکور راجع به اندک تغییراتی که در متن صحبتهای ترامپ داده بود نیز توضیح قانعکنندهای داد و گفت: «بهخاطر اینکه حرفهای ترامپ خلاف واقعیت بود، من عین همان را ترجمه نکردم».
یعنی انشاا... اگر این استدلال برای همه مترجمان مقبول بیفتد، شاهد انقلاب جدیدی در ترجمه آثار خارجی خواهیم بود.
مثلا در ترجمه جدید پینوکیو، به خاطر اینکه دروغگویی بدآموزی دارد، پسرک چوبی قصه هی میآید راستش را میگوید و دماغش به دلیل رطوبت هوای شهرشان درازتر میشود. یا ترجمه قصه شنل قرمزی به دلیل اینکه اساسا مقوله آدمخواری برای گروه سنی الف مناسب نیست، به این شکل میشود: دختری به نام شنل تیم ملیای، با گذر از راهی طولانی و جنگل، به خانه مادربزرگش میرسد. اما به محض اینکه درِ خانه را باز میکند، مادربزرگ و گرگ مهربان بدون خجالت از سن و سالشان میپرند جلویش و با خواندن «هپی برث دی تو یووو» تولدش را تبریک میگویند! یا در کارتون تام و جری به دلیل اینکه ترویج خشونت بد است، قصه بهاین شکل ترجمه میشود: تام گربهای است خام گیاهخوار که با جری، موشی مُوَجه و گربهدوست، سالها به خوبی و خوشی زندگی میکنند. تنها مشکل و جدل زندگیشان هم این است که وقتی تلفنی میخواهند از هم خداحافظی کنند، هرکدام به آن یکی میگوید اول تو قطع کن! همین.
ارسال نظر