زنان نقاب‌دار ایران

وبسایت فرادید - گلناز یغمایی: رودولفو کنترراس- سنتی به قدمت یک قرن؛ مردم استان هرمزگان در جنوب ایران به "بندری" معروف‌اند. این منطقه از حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد، مرکز تجارت و یکی از مکان‌های مهم برای رفت‌وآمد تجار بود. به همین دلیل این منطقه از دیرباز میزبان اقوام و فرهنگ‌های متفاوت ازجمله آفریقایی، عرب، هند و فارس بود. اکثر مردم محلی لباس‌های متفاوتی با دیگر استان‌های ایران به تن دارند.

به گزارش بی‌بی‌سی، در میان لباس‌های خاص و منحصربه‌فرد زنان بندری، نقاب‌هایی که بر صورت دارند از همه عجیب‌تر است.


تعدد فرهنگی

مردم استان هرمزگان در جنوب ایران به "بندری" معروف‌اند. این منطقه از حدود 2000 سال قبل از میلاد، مرکز تجارت و یکی از مکان‌های مهم برای رفت‌وآمد تجار بود. به همین دلیل این منطقه از دیرباز میزبان اقوام و فرهنگ‌های متفاوت ازجمله آفریقایی، عرب، هند و فارس بود. اکثر مردم محلی لباس‌های متفاوتی با دیگر استان‌های ایران به تن دارند. زن‌ها به‌جای چادرهای سیاه، لباس‌های رنگارنگ می‌پوشند و مردها لباس‌های عربی به تن می‌کنند. اما نقاب‌های متعدد زنان بندری، هم شیعه و هم سنی، احتمالاً قابل‌توجه‌ترین بخش پوشش آن‌هاست.



سنتی باستانی

قرن‌ها است که زنان بندری به‌صورتشان نقاب می‌زنند. ریشه‌های این سنت مشخص نیست، اما برخی می‌گویند به دوران حکومت پرتغالی‌ها برمی‌گردد. زنان سعی داشتند با این نقاب‌ها از چشم برده‌دارانی که به دنبال دختران زیبارو بودند، دور بمانند.


تابستان‌های داغ خلیج

این نقاب‌ها علاوه بر اینکه بخشی از فرهنگ و دین مردم این منطقه‌اند، از چشم و پوست زنان در برابر آفتاب سوزان و داغ خلیج محافظت می‌کنند. نقاب‌هایی مشابه در مناطق عمان، کویت و دیگر بخش‌های شبه‌جزیره عربستان نیز وجود دارند.


طرح‌های متنوع و بی‌شمار

در این استان انواع متنوعی از نقاب‌ها را می‌توان دید. برخی از آن‌ها تقریباً تمام‌ صورت را می‌پوشانند. برخی نیز کوچک‌ترند و مناطق اطراف چشم را پوشش نمی‌دهند. برخی از جنس چرم و پارچه‌های ضخیم‌اند. تمام آن‌ها بخشی از پیشانی و بینی را می‌پوشانند. زنان برای پوشاندن سر و دهان خود از شال و روسری استفاده می‌کنند. افراد محلی می‌توانند از روی لباس و نقاب‌های زنان، روستایی که در آن زندگی می‌کنند را تشخیص دهند.


نقابی برای جنگ

گویا این نقابِ سبیل مانند که اغلب بر صورت زنان در روستاهای جزیره قشم دیده می‌شود، قرن‌ها پیش طراحی‌شده تا به زنان محلی ظاهری سرسخت و مردانه بدهد. موقعیت استراتژیک این جزیره آن را در معرض حملات زیادی قرار می‌داد. زمانی که دشمنان زنان دارای این نقاب را می‌دیدند، آن‌ها را با سربازان مرد اشتباه می‌گرفتند.


دختران جوان به‌مرور این سنت دیرینه را کنار می‌گذارند و به پوشش رایجِ دیگر نقاط کشور روی می‌آوردند.


عادت‌های قدیمی سخت از بین می‌روند
بااینکه این زن جوان معمولاً نقاب به‌صورت نمی‌گذارد، اما زمانی که خواستم از او عکس بگیرم قبول نکرد. در این فرهنگ محافظه‌کار، زنان نباید با غریبه‌ها صحبت کنند، به‌خصوص با مردها. صحبت با مردی غریبه آن‌هم بدون داشتن نقاب، مطمئناً احساس خوبی در او ایجاد نمی‌کرد.


زندگی پشت نقاب

به دلیل این نقاب‌های عجیب، جامعه بندر به بسته و غیرقابل‌دسترس بودن معروف است. اما پس از گذراندن چند روز در این منطقه، دیدم که زنان از عکاسی استقبال می‌کنند و داوطلبانه از فرهنگ خاص و روش زندگی‌شان حرف می‌زنند.