ویلوچیا میرابیلیس؛ عجیب‌ترین و زشت‌ترین گیاه دنیا

وبسایت گجت نیوز - جمشید اللهویردی‌پور: بسیاری از مردم برای دیدن گیاه ویلوچیا میرابیلیس (Welwitschia Mirabilis) از سراتاسر جهان به نامبیا سفر می‌کنند. این گیاه به‌علت ظاهر عجیب و برگ‌های تورفته‌ی خود، لقب زشت‌ترین گیاه دنیا را به خود گرفته است. جالب‌ترین مسئله در مورد این گیاه این است که فقط ۲ برگ دارد که به طور مداوم رشد می‌کند.

ویلوچیا میرابیلیس گیاه منحصر به فردی است که تنها در بیابان نامیبیا یافت می‌شود. طول عمر تخمینی برای این گیاه عجیب و غریب بین ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ سال است و به‌نظر می‌رسد یادگاری از دوره ژوراسیک باشد. این گیاه می‌تواند در بسیاری از شرایط بد آب و هوایی زنده بماند. این تیره تنها دارای یک سرده و یک گونه به نام ویلوچیا میرابیلیس است و شباهت بسیاری به هشت‌پا دارد. از نظر ظاهری دارای چنان جذابیت و ویژگی‌هایی است که برخی تنها برای دیدن این گیاه عجیب به نامیبیا مسافرت می‌کنند. این گیاه نخستین بار در سال ۱۸۵۹ توسط فردریک ولویچ محقق استرالیایی در آنگولا کشف شد. نام گیاه از نام کاشف آن گرفته شده است.


در مناطقی که گیاه انتشار دارد باران در درون خاک نفوذ نکرده بلکه در هنگام بارندگی بصورت رود جاری می‌شود. در هنگام روز دمای هوا بسیار بالاست و بارش باران بسیار نادر بوده و در برخی مناطق امکان دارد چند سال باران نبارد. برای زنده ماندن گیاهان در چنین شرایطی تطابق گیاه با خشکی محیط بسیار حیاتی است. ویلوچیا میرابیلیس در واقع گیاه پرتحملی دربرابر خشکی نیست بلکه خود را جهت تهیه آب بسیار مجهز کرده است. برای مثال برگ‌های گیاه توانایی جذب رطوبت هوا را دارند. این گیاه در جاهایی که آب‌های زیرزمینی وجود دارند یافت می‌شود و گیاه با ریشه‌های بلند خود قدرت جذب بالا آوردن این آب‌های زیرزمینی را دارد.

راشل ساسمن که دور دنیا را برای کشف و عکاسی قدیمی‌ترین ارگانیسم‌های جهان زیرپا گذاشته است، در مورد این گیاه می‌گوید: شنیده‌ام بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین ویلوچیای جهان باید عمری بین 1500 تا 3000 سال داشته باشد. اما نمونه‌ای که او در صحرای ناکلافت نامیبیا موفق به عکاسی آن شده، احتمالا عمری 2 هزارساله دارد. ویلوچیا تیره‌ای منحصر به فرد است. تنها گونه این گیاه برای رشد و تکثیر نیاز به شرایط آب وهوایی ویژه‌ای دارد که تنها در سواحل نامیبیا و آنگولا، آن جا که مه ساحلی صحرا را در برمی‌گیرد، مهیا می‌شود؛ تکامل برای جذب رطوبت موجود در مه ساحلی به کمک این گیاه آمده است. ویلوچیا تنها یک ساقه غده‌ای کوتاه دارد و برگ‌های چندین متری آن به مرور زمان ظاهری بریده بریده، پیدا کرده‌اند. علاوه بر این گیاه ریشه عمیقی دارد که هم می‌تواند به ذخیره آب‌های زیرزمینی دست پیدا کند و هم در برابر بادهای تند صحرا هم چون لنگری، گیاه را ثابت نگه دارد. ویلوچیا میرابیلیس گیاه بسیار تنهایی است.

خانواده‎ی ویلوچیا میرابیلیس

این گیاه تنها گونه‎ی باقی‌مانده از خانواده‎ی خود است. خانواده‎ی ویلوچیا حدود 140 میلیون سال پیش زمان دایناسورها در زمین حضور داشتند. با گذشت زمان تمامی گونه‎های آن ناپدید شدند و فقط خود ویلوچیا باقی‌ ماند. ضخامت برگ‎های ویلوچیا میرابیلیس بسیار زیاد بوده و در حدود 1.4 سانتی‎متر است که باعث خنک و مرطوب شدن خاکی که زیر گیاه قرار دارد می‎شود و این برای بقای گیاه در شرایط کویری بسیار لازم است. ویلوچیا میرابیلیس به آهستگی رشد می‎کند و ارتفاع آن ممکن است 1.5 متر بالاتر از سطح زمین باشد، هرچند اکثر گونه‎های آن زیر یک متر طول دارند. میزان رشد برگ‎های آن به طور متوسط 8 الی 15 سانتی‌متر در سال است. بزرگترین ویلوچیا که تاکنون دیده شده است. ارتفاع آن به حدود یک و نیم می‌رسد و گستردگی آن دارای قطری در حدود 4 متر است.