چگونه حافظه فرابشری داشته باشیم؟

برترین ها - ترجمه از یگانه سهرابی: «اگر شما در دسته‌ی انسان‌های فراموشکار قرار نمی‌گیرد، باز هم می‌توانید با استفاده از این تکنیک‌ها به پرورش حافظه خود کمک کرده و میزان فراموشی مسائل را به حداقل برسانید. بهبود و پرورش حافظه برای همه امری ممکن است.»

احتمالاً شما هم در زندگی کسانی را می‌شناسید که هیچ وقت هیچ چیزی را فراموش نمی‌کنند، نه اسم‌ها نه اتفاقات نه آدرس‌ها و نه هیچ چیز دیگری. اما این افراد چگونه چنین کاری را انجام می‌دهند؟ بله، شما هم می‌توانید ذهنتان را برای داشتن حافظه‌ی بازتر پرورش دهید. تکنیک‌های پرورش حافظه می‌توانند برای این هدف موثر باشند، اما مهم‌تر از آن، عادات زندگی است.

لزومی ندارد که شما هر روز مسائل جدیدی را به حافظه بسپارید تا این عضو مهم از مغز را پرورش دهید. دکتر جنیفر زینتز رئیس کلینیک سلامت مغزی در تگزاس می‌گوید؛ نکته‌ی مهم‌تر این است که مسائل و اتفاقات و به طور کلی هر چیزی، باید بتواند در یک بستر مناسب قرار بگیرد و ماندگار باشد. به عبارت دیگر، شما باید از ترکیب کردن خاطرات با دانش روزمره تان، ایده‌ها و مسائل جدیدتری را به وجود بیاورید؛ این روش فایده‌ی بیشتری از روش‌های معمول در میان مردم دارد. برای یادگیری تکنیک‌های پرورش حافظه در ادامه با ما همراه باشید.

۱ - عادات روزانه‌ی جدیدی بسازید

برای این که بتوانید فضای آشفته‌ی ذهن را در جهت یادآوری بهتر مسائل آزاد کنید، نیاز است که انرژی مغزی خود را ذخیره کنید. به طور مثال لزومی ندارد که در روز نیم ساعت به محل قرارگیری دسته کلیدتان فکر کنید. دکتر زینتز می‌گوید؛ بهتر است به جای این کار، هر روز دسته کلیدتان را در جای مخصوصی نگه دارید تا نیازی به تفکر و جست و جوی دوباره آن نداشته باشید. این عادات روزانه می‌تواند کمک شایانی به پرورش حافظه‌ی شما بکند.

۲ - از حواس مختلف خود استفاده کنید

اگر قرار است دسته کلیدهایتان را در یک جای متفاوت قرار دهید، پس روند این کار را با صدای بلند برای خودتان بازگو کنید: «من دسته کلیدهایم را کنار در روی میز می‌گذارم.» یا هروقت شخص جدیدی را ملاقات می‌کنید، اسم او را مدام با صدای بلند تکرار کنید. این هم یکی از عادات و تمریناتی است که می‌تواند ذهن شما را پرورش دهد.

دکتر زینتز می‌گوید؛ اکثر انسان‌ها می‌توانند با بهره گیری از حواس مختلف، درصد یادگیری بالاتری داشته باشند، چرا که همان اطلاعات، در فضای گسترده تری در مغز قرار می‌گیرد.

۳ - از انجام چند کار به صورت همزمان خودداری کنید

هیچ تعجبی ندارد که در صورت تقسیم کردن حواس و تمرکزمان، اطلاعات کمتری را به خاطر می‌آوریم. دکتر ساندر بوند چپمن، رئیس هیئت علمی یکی از برترین دانشکده‌های مغز و اعصاب باور دارد که انسان‌ها امروزه به منبع سرشاری از اطلاعات دسترسی دارند و به همین دلیل، هرچه تعداد وظایف و کار‌های همزمان ما بیشتر شود، عمق یادگیری و به خاطر سپردن مطالب توسط مغزمان کمتر می‌شود.

مسلما وقتی که این حواس پرتی‌ها را کنار بگذاریم، توانایی ما در به خاطر سپردن اطلاعات و پرورش حافظه به شکل قابل توجهی بیشتر می‌شود. به عقیده‌ی دکتر زینتر بهترین کار این است که تلفن‌های هوشمندمان را کنار گذاشته و در هر زمان فقط به یک کار بپردازیم.

۴ - مدیتیشن

یکی از بهترین راه‌های افزایش تمرکز مدیتیشن است. دکتر چپمن باور دارد که اولین قدم برای گسترش توان ذهنی، آرام کردن ذهن به وسیله‌ی مدیتیشن است. از فواید مدیتیشن می‌توان به کاهش حواس پرتی، افکار استرس زا و مضطرب کننده اشاره کرد که در نتیجه‌ی این موارد، تمرکز انسان افزایش پیدا می‌کند.

یکی از تحقیقاتی که اخیراً انجام شد، ثابت کرد دانشجویانی که از مدیتیشن استفاده می‌کنند، نمرات بهتری را در دانشگاه دریافت می‌کنند. همچنین محققین توانسته اند مدارک محکمی برای این ادعا پیدا کنند که مدیتیشن، توانایی گسترش ساختار مغزی و علی الخصوص قسمت حافظه‌ی انسان را دارا می‌باشد.

۵ - اطلاعات را سازماندهی کنید

شما می‌توانید با استفاده از ابزار‌های خارجی اطلاعات مورد نیاز کاری و حرفه‌ای خود را سازماندهی کنید. به طور مثال می‌توانید به سادگی از تقویم موبایل خود و یا اپلیکیشن‌های گوشی‌های هوشمند در جهت یادآوری کار‌ها و مسائل مهم استفاده کنید. جالب‌تر این است که تحقیقات ثابت کرده نوشتن و یادداشت کردن نکات و کار‌های روزمره می‌تواند به تقویت حافظه و ماندگاری بیشترِ اطلاعات در حافظه کمک کند.

پس بهتر است یک لیست دقیق از کار‌های مورد نیازتان بنویسید و جلوی چشمتان قرار دهید. فقط یادتان باشد که هر چیزی را در همان لحظه یادداشت کنید. بدین صورت است که ذهن شما روی کار‌های زمان حال تمرکز می‌کند، نه چیز‌هایی که باید در آینده انجام شوند.

۶ - به طبیعت بروید

این فعالیت ساده می‌تواند حافظه را بسیار قوی‌تر کند. گردش در طبیعت نیز همانند مدیتیشن، می‌تواند تفکرات مضطرب کننده و مسموم را از ذهن دور کند و مثل یک زنگ تفریح برای ذهن کسانی باشد که در روز مدام درگیر انجام چند عمل به صورت همزمان هستند. دانشمندان در یکی از تحقیقات اخیر متوجه شده اند کسانی که در طبیعت قدم می‌زنند، حافظه‌ی بهتری نسبت به کسانی دارند که در خیابان‌های معمولی شهر راه می‌روند. از این رو دکتر چپمن معتقد است که حتی روزنه‌ای از طبیعت می‌تواند ذهن را آرام کند.

۷ - بخوابید

محققین متوجه شده اند کسانی که در طول شبانه روز ۷ ساعت می‌خوابند، حافظه بهتری نسبت به کسانی دارند که کمتر از ۵ ساعت، یا بیشتر از ۹ ساعت در خواب به سر می‌برند. این مقدار از خواب، همان مقدار زمان مناسبی است که ذهن برای تغییرات شیمیایی و وارد کردن اطلاعات و مهارت‌ها به حافظه بلندمدت خود نیاز دارد.

دکتر ریچارد شین، متخصص خواب در این باره اظهار می‌کند که خواب می‌تواند اتصال میان سلول‌های مغزی با قسمت‌های مختلف مغز را تقویت کند. همچنین می‌تواند اطلاعات را روان‌تر و آسان‌تر به قسمت‌های مورد نیاز مغز ارسال کند. خواب دیدن نیز می‌تواند اطلاعات را در مغز دسته بندی کند، میان آن‌ها اتصال ایجاد نموده و حتی مشکلات را حل کند. تمام این موارد می‌توانند به پرورش حافظه منجر شوند.

۸ - چرت بزنید

خواب شب برای بدن انسان و پرورش حافظه و ذهن کافی نیست. در یکی از تحقیقاتی که اخیرا بر روی چرت زدن انجام شده، دانشمندان یک سری از کلمات کاملاً بی ربط را به دو گروه از شرکت کنندگان اعلام کردند. گروه اول چرت زدند و گروه دوم به تماشای یک فیلم مشغول شدند. پس از اتمام این آزمایش، ثابت شد که یک چرت کوتاه می‌تواند مهارت حافظه‌ی پنج لایه‌ی انسان را افزایش دهد. مهارتی که در آن فرد می‌تواند ارتباطی را میان چند داده‌ی کاملا بی ربط ایجاد کند و آن‌ها را به یاد بیاورد.

۹ - تمرین روزانه داشته باشید

جسم و روح انسان به طور وسیعی به یکدیگر متصل هستند، از این رو تمرینات بدنی روزانه می‌توانند شما را از گزند مغزخور‌هایی همچون فشار خون بالا و دیابت دور نگه دارند. متخصص و مربی ورزش و تربیت بدنی، دکتر ارین پیلانسکی می‌گوید؛ تحرک بدنی می‌تواند گردش خون را بهبود ببخشد و اکسیژن و خون و مواد معدنی مناسب را به مغز برساند. همچنین تحقیقات ثابت کرده اند که میان یادگیری و حافظه تمرکز با حرکات ایروبیک، رابطه‌ی قدرتمندی وجود دارد که با تمرینات ساده‌ی روزانه می‌توان چنین ارتباطی را برقرار کرد. به علاوه، بر اساس یافته‌های علمی، کاهش وزن می‌تواند شما را باهوش‌تر کند.

۱۰ - عقب گرد کنید

شاید این مورد یک تمرین و عادت کاملا دور از ذهن به نظر برسد، اما تحقیقات اخیر نشان داده است که راه رفتن به سمت عقب می‌تواند در یادآوری خاطرات کمک شایانی به انسان بکند. جالب است که این مسئله تنها با حرکت به سمت عقب به دست نمی‌آید، بلکه نگاه کردن به فیلم چیز‌هایی که به سمت عقب برمی گردند هم می‌تواند در یادآوری مسائل به انسان کمک کنند.

محققین اسم این پدیده را تاثیر سفر در زمان بر روی حافظه گذاشته اند و هنوز موفق به کشف علت اصلی آن نشده اند. اما دفعه‌ی بعد که نمی‌توانستید یک چیز خاص را به یاد بیاورید، حتماً از این تکنیک جالب پرورش حافظه استفاده کنید.

۱۱ - از رژیم‌های مدیترانه‌ای استفاده کنید

یک تحقیق گسترده ثابت کرد که غذا خوردن به سبک مدیترانه ای، یعنی رژیمی که مملو از سبزی، میوه و ماهی تازه باشد؛ می‌تواند در پرورش حافظه بلندمدت و کاریِ شما به شدت تاثیرگذار باشد. رژیم غذایی مدیترانه‌ای می‌تواند سیستم قلبی و گردش خون شما را سالم نگه دارد که این ماجرا به معنی رسیدنِ مواد غذایی، هوا و خون کافی به مغز و افزایش یادگیری و بهبود حافظه است. همچنین این نوع غذا خوردن می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر هم منجر شود.

۱۲ - استفاده از الکل را برای خودتان قدغن کنید

تحقیقات نشان داده است که استفاده‌ی بی رویه از الکل می‌تواند سبب فقدان حافظه شود. استفاده‌ی حد متوسط از الکل تنها شامل تاثیرات منفی کوتاه مدت بر روی حافظه می‌شوند، اما استفاده‌ی افراطی از این ماده می‌تواند سبب از بین رفتن سلول‌های خاکستری مغز و در نتیجه اختلال در سیستم شناختی انسان شود.

کسانی که به این ماده اعتیار دارند نهایتاً به حالت نشئگی می‌رسند که شامل خشک شدن آب بدن می‌شود. از آنجایی که خشک شدن آب بدن به خودیِ خود می‌تواند تاثیرات منفی زیادی داشته باشد، اجتناب از الکل هم می‌تواند گزینه‌ی بسیار خوبی برای انسان باشد.

۱۳ - کافئین بنوشید

در سمت دیگر ماجرا، استفاده از یک فنجان کافئین در روز می‌تواند حافظه‌ی شما را پرورش دهد. پیلانسکی در این باره می‌گوید که حجم کمی از کافئین در روز می‌تواند شما را هوشیار نگه دارد و تمرکز و حافظه‌ی شما را بهبود ببخشد. همچنین در برخی منابع گزارش شده که می‌تواند حتی به تقویت و پرورش حافظه بلندمدت شما منجر شود. فقط حواستان باشد که مصرف شما به بیش از یک فنجان در روز نرسد، چرا که مصرف بیش از حد کافئین در روز نه تنها آسیب‌های اختصاصی خود را دارد، بلکه در خواب نیز ایجاد اختلال کرده و در طولانی مدت به تمرکز و حافظه آسیب وارد می‌کند.

۱۴ - اطلاعات را بازخوانی کنید

وقتی یک مهارت یا اطلاعات جدید را به ذهنتان اضافه می‌کنید، بهترین راه برای عدم از بین رفتنش، بازخوانی و استفاده‌ی مجدد از این اطلاعات است. خلاصه سازی می‌تواند شبکه‌ی جلویی مغز شما را پرورش دهد و ترکیب کردن قسمت‌های مختلف یک داده‌ی آماری بزرگ، می‌تواند به ایجاد یک ایده و تصویر کاملاً جدید منجر شود. پس حتی اگر انرژی یا وقت لازم برای نوشتن یا گفتگو راجع به اطلاعات قدیمی را ندارید، می‌توانید به راحتی آن‌ها را در ذهنتان بازخوانی و دوره کنید.

۱۵ - ارتباط برقرار کنید

وقتی اطلاعات جدیدی به ذهنتان وارد می‌شود، بهتر است که با اطلاعات قبلی ترکیب شود و این ترکیب می‌تواند اتصال و ماندگاری بالایی را برای اطلاعات موجود در ذهنتان رقم بزند. به طور مثال اگر شخصی شبیه به یک بازیگر معروف است، مدام از اسم آن بازیگر استفاده کنید. یا اگر فامیلی یک شخص آزمون است، مدام او را در حین تست زدن یا دادن امتحان تصور کنید. همچنین صوت و رایحه نیز می‌تواند سبب ماندگاری بیشتر خاطرات و اطلاعات در ذهن انسان بشود.

امیدواریم از این مقاله لذت بریده باشید و در جهت تقویت و پرورش حافظه خود از آن استفاده کنید. موفق باشید.

منبع: rd