نحوه سرمایه گذاری در بورس

ماهنامه معیشت - احمد اتحادپور: احتمال سود کردن در بورس بیشتر از این که وابسته به شانس و اقبال باشد به علم و دانش وابسته می باشد. در این مقاله به صورت کلی مراحل انتخاب سهم و کسب سود را به شما آموزش خواهیم داد. اولین قدم در سرمایه گذاری انتخاب سهم می باشد اما در بازار هدف اصلی کسب سود از سهمی است که به درستی انتخاب گردیده است.

چگونه سهم خوب را انتخاب کنیم؟

برای انتخاب سهم روش های تحلیلی متفاوتی وجود دارد که اصلی ترین آن ها تحلیل بنیادی و تکنیکال می باشد. در ادامه به تعریف تحلیل بنیادی و تکنیکال می پردازیم.

تحلیل بنیادی:

در تحلیل بنیادی براساس تجزیه و تحلیل وضعیت اقتصادی، وضعیت صنعت و مطالعه عملکرد شرکت براساس گزارش های ارائه شده به بازار اقدام به سرمایه گذاری می شود. گزارش های عملکردی شرکت طی سال مالی جاری و سال های گذشته و آتی در سایت های مربوطه منتشر می شود که با تجزیه و تحلیل این گزارش ها می توان شناخت بهتری از شرکت پیدا کرد و ارزندگی هر سهم را مشخص نمود. تحلیل گران بنیادی معتقدند که هر شرکت دارای ارزش ذاتی است که این ارزش با ارزیابی متغیرهای بنیادی قابل تشخیص است. پس از مشخص شدن ارزش ذاتی شرکت و مقایسه آن با قیمت فعلی سهم اگر قیمت پایین تر از ارزش ذاتی باشد برای خرید مناسب است و اگر قیمت بالاتر از ارزش ذاتی باشد برای فروش مناسب است.

تحلیل تکنیکال:

تحلیل تکنیکال براساس نمودار رفتار سهم در گذشته و اعتقاد به این موضوع که رفتار گذشته دوباره تکرار می شود انجام می گیرد. اعتقاد تحلیلگران فنی بر این اساس است که تشخیص روند امکان پذیر بوده و می توان بر مبنای روند قیمت همه چیز را دانست. قیمت نتیجه تقابل نهایی نیروهای عرضه و تقاضا برای سهام شرکت است. هدف تحلیلگر فنی پیش بینی جهت تغییرات قیمت آتی است. تحلیل گران فنی اعتقاد دارند چیستی قیمت مهم تر از چرایی آن است در صورتی که تحلیل گران بنیادی به دنبال چرایی قیمت می گردند. همانند تحلیل بنیادی، تحلیل فنی نیز ذهنی بوده و سلایق شخصی تحلیل گر اثر بر آن گذار است. اگر تحلیل گر روی سهم خاصی تعصب داشته باشد کل تحلیل وی تحت تاثیر این اعمال سلیقه قرار خواهد گرفت. در بالا با مفهوم کلی تحلیل بنیادی و تکنیکال آشنا شدید اما در زیر به سوال بسیار مهمی می پردازیم.

هدف ما انتخاب سهم درست است یا کسب سود از سهم درست انتخاب شده؟

قطعا تمام فعالان بازار به دنبال کسب سود از طریق انتخاب سهم درست می باشند اما انتخاب سهم درست آغاز راه بوده که به عقیده بسیاری از فعالان بازار انتخاب سهم درست تنها 20 درصد مسیر است. برای پیروز شدن در بازار و سود بردن ما به عوامل دیگری نیاز داریم که به بررسی کلیت آن ها می پردازیم.

مدیریت پرتفوی یا مدیریت سرمایه گذاری:

اولین نکته مهم در کسب سود در بازار، مدیریت سرمایه یا مدیریت پرتفوی می باشد. بسیاری از سرمایه گذاران علی رغم استفاده از انواع تحلیل ها به دلیل نداشتن مدیریت روی پرتفوی خود در انتها با زیان مواجه می شوند. مهم ترین نکته در این باره تقسیم ریسک بین سهام موجود در پرتفوی و درجه بندی ریسک هر سهم می باشد. سهم های با ریسک بالاتر معمولا بخش کمتری از پرتفوی را باید تشکیل دهند در مقابل سهم شرکت هایی که ریسک کمتری دارند می توانند بخش عمده تری از پرتفوی ما را در بر بگیرند. اشاره به این نکته نیز مهم است که با توجه به شرایط بازار، شرایط اقتصادی کشور و جنان باید در مورد ورود، خروج، فعالیت در بازار یا میزان وجه نقد در پرتفوی نیز تصمیم گیری کرد.

روانشناسی بازار:

روانشناسی بازار و مالی- رفتاری علم جدیدی در حوزه مدیریت سرمایه گذاری می باشد که رفتارهای حقیقی سهام و اوراق بهادار موجود در بازار سرمایه را به مبانی رفتاری سرمایه گذاران نسبت می دهد. انسان همواره تحت تاثیر رفتار خود قرار می گیرد و تمایل دارد تا الگوهای رفتاری خود را مرتبا تکرار کند. بر همین اساس بسیاری از سرمایه گذاران به دلیل اشتباهات رفتاری و روانشناسی که ریشه در احساسات آنان دارد، در معاملات خود در بازار سرمایه با شکست مواجه می شوند. همچنین ما برای کسب تجربه و انجام فعالیت در بورس نیاز به زیرساخت هایی داریم که تالار مجازی این امکان را برای ما فراهم می نماید که بدون ضرر و زیان مالی این تجربه را در بازار واقعی کسب نماییم. در ادامه به معرفی تالار مجازی می پردازیم.

تالار مجازی بورس چیست:

یکی از مهم ترین دغدغه های افرادی که قصد دارند به تازگی وارد بورس شوند این است که چگونه می توانند قبل از ورود به این بازار تخصصی و سرمایه گذاری در بورس را فرا بگیرند تا ریسک سرمایه گذاری خود را کاهش دهند. طبیعتا برای رفع این دغدغه، راهکارهای مختلفی وجود دارد، راهکارهایی مثل مطالعه کتب آموزشی، شرکت در کلاس های آموزشی، مشورت با افراد متخصص و... اما شاید یکی از بهترین راهکارها برای آموزش سرمایه گذاری در بورس، شبیه سازی باشد. امروزه یکی از موثرترین و پیشرفته ترین ابزارها که برای آموزش در برخی حوزه های تخصصی در دنیا به کار گرفته می شود، ابزارهای شبیه ساز است. مهم ترین مزیت این روش هم این است که فرد را در شرایط واقعی قرار داده و به وی امکان می دهد تا به گونه ای واقع بینانه و در محیطی شبیه واقعیت، آموزش ببیند. در بورس هم دقیقا این گونه است. یک فرد زمانی می تواند تجربه، مهارت و تخصص لازم برای سرمایه گذاری در بورس را به دست آورد که دقیقا در شرایط واقعی سرمایه گذاری در بورس قرار بگیرد، سهام خرید و فروش کند و از نزدیک و به صورت واقع بینانه، نوسانات و ریسک بازار را تجربه کند.

تالار مجازی بورس ایران دقیقا این امکان را برای علاقه مندان به سرمایه گذاری در بورس فراهم می کند، به این معنا که فرد می تواند با عضویت در تالار مجازی که سامانه ای اینترنتی است، اعتباری مجازی دریافت کرده و با این اعتبار، اقدام به خرید و فروش سهام و سایر انواع اوراق بهادار، مانند واحدهای سرمایه گذاری صندوق ها نماید. طبیعتا با توجه به این که قیمت سهام و سایر انواع اوراق بهادار در تالار مجازی نیز به صورت لحظه ای و منطبق با قیمت اوراق بهادار در تالار واقعی بورس، به روز می شود و همچنین سایر شرایط موجود در بورس واقعی، از جمله توزیع سهام، انتشار حق تقدم و...، نیز در تالار مجازی شبیه سازی شده است، بنابراین سرمایه گذاری در تالار مجازی تا حد بسیاری زیادی با سرمایه گذاری در بورس واقعی شباهت دارد، با این تفاوت که افراد برای خرید و فروش سهام در بورس مجازی، نیاز به پول ندارند و طبیعتا، ریسکی هم متوجه آن ها نیست، در حالی که خرید و فروش اوراق بهادار در بورس واقعی، نیاز به پول دارند و طبیعتا، سرمایه گذار را با ریسک مواجه خواهدکرد. با توجه به همین ویژگی حائز اهمیت است که ما همواره به افراد تازه وارد توصیه کنیم، قبل از شروع سرمایه گذاری در بورس، خرید و فروش اوراق بهادار در تالار مجازی را تجربه کنند و پس از کسب دانش و تجربه لازم، وارد بورس شوند.

پس از عضویت در تالار مجازی، کاربران به چند شکل امکان فعالیت در تالار را دارند:

1 . کاربر می تواند عضو یک یا چند مسابقه، از مسابقات پیش فرض سامانه شده و پس از دریافت اعتبار مجازی در نظر گرفته شده برای آن مسابقه (که در حال حاضر 10 میلیون تومان است)، با سایر کاربران عضو این مسابقات، به رقابت در سرمایه گذاری بپردازد. توضیح این که در تالار مجازی به صورت پیش فرض، سه نوع مسابقه شامل مسابقات 14 روزه، 60 روزه و 120 روزه در نظر گرفته شده است که کاربر با عضویت در هر یک از این مسابقات، می تواند در مدت یادشده، اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار در تالار مجازی کرده و به صورت مستمر، میزان بازدهی خود را در مقایسه با سایر کاربران سامانه، ارزیابی کند. در پایان دوره سرمایه گذاری نیز کاربر می تواند رتبه خود را از نظر میزان بازدهی در مقایسه با سایر کاربران مشاهده نماید.

2 . کاربر خود اقدام به ایجاد مسابقه درون گروهی نموده و پس از تعیین شرایط مورد نظر خود، اعم از میزان اعتبار و دوره زمانی سرمایه گذاری، از سایر کاربران به انتخاب خود، برای شرکت در مسابقه دعوت به عمل آورد. در این حالت، درواقع گروهی از کاربران که ممکن است دانشجویان یک دانشگاه و یا اعضای یک خانواده باشند، با یکدیگر رقابت کرده و میزان توانمندی خود در سرمایه گذاری را در مقایسه با یکدیگر محک می زنند. در حال حاضر بالغ بر 2 هزار مسابقه درون گروهی در تالار مجازی فعال است که بسیاری از این مسابقات را دانشجویان رشته های مرتبط با مباحث مالی، با هدف کسب تجربه سرمایه گذاری در بورس، ایجاد کرده اند.

3 . کاربر، به صورت اختصاصی برای خود اعتبار و دوره سرمایه گذاری تعریف کرده و اقدام به خرید و فروش در تالار مجازی می کند، بدون آن که با دیگران به رقابت بپردازد.

نکته جالب در تالار مجازی این است که اگرچه برای هر یک از مسابقات موجود در تالار، اعتبار تعیین شده و کاربر می تواند حداکثر تا سقف اعتبار تعیین شده (مثلا ۱۰ میلیون تومان) اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار در تالار مجازی کند، اما در عین حال امکان خرید اعتباری نیز همانند بورس واقعی، در تالار مجازی در نظر گرفته شده، به این معنا که کاربران پس از تکمیل سقف اعتباری که سامانه در اختیار آنها قرار می دهد، در صورت تمایل می توانند مبلغی را به عنوان اعتبار مازاد، با نرخ سود مشخص (البته به صورت مجازی) از تالار دریافت کنند و با دریافت این تسهیلات، درواقع سقف مبلغ سرمایه گذاری خود در تالار را افزایش دهند. تالار مجازی بورس ایران همچنین دارای ویژگی های منحصر به فرد دیگری نیز می باشد.

که برخی از آن ها عبارتند از:

1 . امکان تشکیل سبدهای سرمایه گذاری متنوع و متعدد.
۲ . امکان مشاهده سبد سهام سایر کاربران (در صورت فعال سازی آن از سوی کاربر مورد نظر)
3 . امکان ارسال پیام به سایر کاربران و مشورت با آنها
۴ . امکان مشاهده لحظه ای کلیه اطلاعات مورد نیاز برای سرمایه گذاری، شامل قیمت سهام، صف های خرید و فروش، برترین های بازار، پیغام های ناظر بازار، اطلاعیه های منتشر شده در کدال، وضعیت نماد از نظر توقف و یا بازگشایی، اطلاعات مربوط به صندوق های سرمایه گذاری NAV
5 . امکان مشاهده نمودار نوسانات قیمت سهام
۶ . امکان تعریف دامنه نوسان و ارسال پیام، در صورت عبور قیمت سهم از دامنه تعریف شده
7. اعطای گواهینامه الکترونیک به کاربران برتر

شرط اساسی برای فعالیت در بورس، شناخت و آگاهی است. این شناخت جنبه های مختلفی دارد. شناخت از اصول و قواعد سرمایه گذاری در بورس، درک صحیح از میزان ریسک پذیری خود، شناخت کافی از ابزارها و شیوه های موجود برای سرمایه گذاری و افق مناسب برای سرمایه گذاری. نکته ای که سرمایه گذاران می بایست مد نظر قرار دهند این است که پیش شرط اساسی سرمایه گذاری در بورس، کسب آگاهی و شناخت کامل در خصوص این معیارهاست، بنابراین افراد علاقه مند به سرمایه گذاری در بورس باید همواره مد نظر داشته باشند که با چشمان بسته، در بورس قدم نگذارند؛ تالار مجازی بورس ایران درواقع امکان کسب شناخت و آگاهی نسبت به بورس را برای افراد فراهم می کند، بنابراین بسیار مناسب است که افراد قبل از آن که قدم در دنیای واقعی سرمایه گذاری در بورس بگذارند، در فضای شبیه سازی شده تالار مجازی، بدون پول و بدون ریسک سرمایه گذاری در این بازار را تجربه کنند.