جادوي پارچه‌ها

پارچه از جذاب‌ترين و مهم‌ترين عناصر در دكوراسيون داخلي است. پارچه‌ها از لحاظ جنس و رنگ تنوع بسيار دارند، از پارچه‌هاي آهاردار چين‌خورده گرفته تا حريرهاي طلايي و قرمز كه مي‌توانند جلوه‌اي چشم‌گير و زيبا در دكوراسيون داشته باشند.

يك دكوراتور چه حرفه‌اي باشد چه نباشد، بايد بين همه عناصر موجود در دكوراسيون خانه مانند سنگ، شيشه، چوب، آجر، نقاشي يا انواع فلزات، با پارچه‌هاي لازم براي دكوراسيون ارتباط و هماهنگي منطقي ايجاد كند. در حقيقت همه عناصر، زماني كه كنار هم قرار مي‌گيرند بايد به صورت مجموعه‌اي مرتبط و هماهنگ با هم ديده شوند تا دكوراسيون خانه شما با بهترين حالت شكل گيرد. مقاومت در برابر وسوسه ادغام چند نوع پارچه براي پرده دشوار است و همواره ادغام بافت‌ها و طرح‌هاي مختلف پارچه‌ها در دكوراسيون داخلي، يكي از چالش‌هاي بزرگ محسوب مي‌شود، اما اگر درباره ويژگي‌هاي مختلف پارچه‌ها و هم‌خواني بافت‌ها و طرح‌هاي مختلف پارچه‌ها اطلاعاتي داشته باشيد، اين كار نه تنها دشوار نيست بلكه بسيار لذت‌بخش نيز هست‌. از اين شماره، در مطلبي با عنوان «جادوي پارچه‌ها»، مي‌كوشيم تا از سير تا پياز پارچه‌ها و كاربردشان در دكوراسيون را به همراه نمونه‌هاي كاربردي ارائه كنيم.

انتخاب پارچه

اگر چه براي انتخاب و خريد پارچه، ظاهر پارچه و پسنديدن طرح و رنگ بسيار مهم است، اما بهتر است‌ در‌ زمان انتخاب و خريد پارچه اطلاعاتي در زمينه انواع پارچه و ويژگي‌هاي انواع مختلف آن كسب كنيد تا بتوانيد خريدي منطقي و خوب داشته باشيد.

هميشه لازم نيست به هنگام تغيير دكوراسيون و زماني كه به پارچه نياز داريد به خريد پارچه اقدام كنيد. اگر گاهي اوقات پارچه‌اي چشم‌تان را گرفت و از آن خيلي خوشتان آمد، پيشنهاد مي‌كنيم حتي بدون اينكه براي استفاده از آن موردي را در ذهن داشته باشيد، آن را خريده‌ و تا زماني كه به آن نياز پيدا كرديد در خانه نگه داريد. اما براي خريد هدفمندانه پارچه براي استفاده در دكوراسيون فضاهاي مختلف، بايد ابتدا به كاربرد آن فضا و اينكه قرار است از آن پارچه در چه قسمتي از فضا استفاده شود و همچنين ميزان راحتي و لطافت لازم براي آن فضا فكر كنيد.

استفاده از پارچه در دكوراسيون

براي شروع، سه يا چهار نمونه از پارچه‌هايي را كه براي دكوراسيون فضا مناسب ديده‌ايد و با سليقه شما نيز هماهنگ هستند به خانه ببريد و در قسمت‌هاي مورد نظر، جلوه آنها را هم در نور طبيعي و هم زير نور چراغ و لوستر مشاهده كنيد و در نهايت به انتخاب بهترين گزينه بپردازيد. البته اين نكته را نيز در نظر داشته باشيد، زماني كه متراژ بيشتري از پارچه انتخابي را در فضا استفاه مي‌كنيد، به خاطر گسترده‌تر شدن طرح و رنگ و تاثير آن، بيشتر از آن نمونه پارچه كوچك خواهد بود، بنابراين اگر از رنگ‌هاي تند يا پارچه‌هايي با طرح‌هاي شلوغ و پر استفاده مي‌كنيد، كمي محتاطانه عمل كنيد (خوشبختانه در برخي از فروشگاه‌ها نمونه‌هايي از پارچه‌ها را در سطحي وسيع به عنوان نمونه مورد استفاده قرار داده‌اند كه مشتري بتواند جلوه نهايي آن را در وسايل خانه ببيند). در نهايت اگر ديديد كه پارچه‌اي در متراژ زياد خريده‌ا‌يد اما چيزي نبود كه انتظارش را داشتيد، مي‌توانيد از آن براي روميزي يا كوسن‌ها استفاده كنيد و به خريد پارچه‌اي ديگر بپردازيد.

انواع مختلف بافت و هم‌چنين الياف كار شده براي بافت پارچه‌هاي مختلف سبب مي‌شود تا برخي از پارچه‌ها لطيف و برخي ديگر مقداري ضخيم باشند؛ يا برخي از پارچه‌ها به راحتي چين بخورند و برخي ديگر سخت‌تر يا برخي از پارچه‌ها ديرتر چروك شوند و راحت‌تر اتو بخورند و برخي ديگر از پارچه‌ها زود چروك شوند و سخت اتو بخورند. براي انتخاب پارچه مناسب براي پروژه مورد نظر خود، بسته به كاربرد پارچه، بايد به اين موارد نيز توجه كنيد. در ادامه اطلاعاتي را در خصوص انواع الياف و ويژگي‌هاي آنها براي شما مطرح مي‌كنيم، كه مي‌تواند در انتخاب و استفاده از پارچه به شما كمك بسيار كند.

بافت

بافت يك پارچه را الياف خام پارچه و نحوه بافت و تار و پودهاي آن تعيين مي‌كنند. الياف خام پارچه به دو دسته الياف طبيعي و مصنوعي تقسيم مي‌شوند. الياف طبيعي شامل پنبه، كتان، پشم و ابريشم هستند و الياف مصنوعي شامل الياف نايلوني، ويسكاس، پلي استر و... مي‌شوند. تنها نمونه‌هاي كمي از الياف گياهي و حيواني براي بافت برخي از انواع خاص پارچه‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد و اگر چه در توليد پارچه‌هايي با الياف مصنوعي بسيار سعي شده تا محصولي نزديك به انواع طبيعي توليد شود و حقيقت نيز اين است كه اين پارچه‌ها شباهت زيادي با پارچه‌هاي توليد شده از الياف طبيعي دارند، اما نمي‌توانند از لحاظ كيفيت و دوام مانند پارچه‌هاي طبيعي عمل كنند. در ادامه مطلب به بيان ويژگي‌هاي مهم انواع مختلف پارچه‌ها مي‌پردازيم تا بتوانيد راحت‌تر آنها را با هم مقايسه كنيد. ابتدا از پارچه‌هاي توليد شده از الياف طبيعي شروع مي‌كنيم زيرا اين نوع پارچه‌ها هميشه نسبت به انواع مصنوعي و ساخته دست بشر اولويت دارند.

الياف پنبه‌اي

اين الياف از دانه گياهي به اسم پنبه كه در آب و هواي مرطوب و گرم مي‌رويد توليد مي‌شود. پارچه‌هاي توليد شده از الياف پنبه ممكن است ظاهري لوكس نداشته و بسيار ساده باشند، اما بسيار بادوام و كاربردي هستند، به همين خاطر است كه استفاده از اين نوع پارچه زياد توصيه مي‌شود و با سرعت رو به افزايش است. الياف پنبه را مي‌توان در هر مرحله‌اي كه باشد، با موفقيت براي طرح‌دار شدن رنگ كرد، چه زماني كه به صورت خام است و چه زمان تاب خوردن و چه زماني كه بافته مي‌شود.

الياف پنبه‌اي از لحاظ كيفيت درجه‌هاي مختلفي دارد. از طرفي نوع بافت الياف براي توليد پارچه نيز بر كيفيت و ميزان دوام آن تاثير دارد؛ براي نمونه، با بافت پارچه به صورت جناقي و انجام اقدامات لازم براي اتمام كار بافندگي مي‌توان از الياف پنبه‌اي درجه پايين، پارچه‌اي بادوام و با قدرت ساخت.

كتان

الياف كتان از غشاء يا ليف درختي به اسم كتان يا بذرك به وجود مي‌آيد كه اليافي نرم و محكم است و به نخي بسيار محكم و مقاوم در برابر كثيفي تبديل مي‌شود. كشت كتان نسبت به پنبه كمتر است و تحت انجام يك‌سري اقدامات از الياف خام به پارچه‌اي كامل تبديل مي‌شود. الياف كتان معمولا مقداري گران‌تر هستند و اغلب براي انعطاف‌پذيري بيشتر با الياف ديگر مانند پنبه تركيب مي‌شوند.

از ويژگي‌هاي بازر كتان، لطافت و محكم بودن آن است. كتان به طور كلي از پنبه محكم‌تر است اما انعطاف‌پذيري آن از پنبه كمتر است. كتان به خاطر انعطاف‌پذيري كمي كه دارد، به آساني چروك مي‌شود اما گزينه بسيار مناسبي براي دوخت پوشش‌هاي محكم است.

ابريشم

الياف ابرشم كه معمولا در حالت خام بسيار بلند هستند، از پيله كرم ابريشم توليد مي‌شوند. براي توليد يك نخ با استحكام قابل قبول، معمولا ۸ تا ۱۰ رشته ابريشم را به هم مي‌تابانند. ابريشم، لطيف‌ترين، محكم‌ترين و مرغوب‌ترين الياف طبيعي است كه وقتي بافته شده و به صورت پارچه درمي‌آيد، داراي جلوه‌اي بسيار ظريف است.

ابريشم، دوام و عمر زيادي دارد، به شرطي كه از آن با دقت نگه‌داري شود. ابريشم به خوبي رنگ را به خود مي‌پذيرد و معمولا براي بيشتر كردن دوام، آن را با پشم يا كتان تركيب مي‌كنند. پارچه‌هاي ابريشمي موارد استفاده زيادي دارند اما استفاده از آن براي پوشش‌هايي كه در قسمت درزها كشيدگي و فشار زيادي به پارچه مي‌آيد مانند روكش كوسن و هم‌چنين مواردي كه پارچه بايد چين‌هاي ريز زيادي بخورد مانند شيدهاي رومي توصيه نمي‌شود. ابريشم‌ها از لحاظ كيفيت و قيمت تنوع زيادي دارند. پارچه‌هايي با ابريشم خالص با كيفيت بالا، مانند ابريشم تايلندي از گران‌ترين نوع، و ابريشم‌هاي سبك و نامرغوب مانند ابريشم‌هاي چيني و هندي ارزان هستند.

پشم

پشم از پوست گوسفند و ميش توليد مي‌شود و انواع و مرغوبيت‌هاي مختلفي دارد. از ويژگي‌هاي بارز اين الياف، گرم و راحت بودن آن است، و گرم بودن آن به دليل ماهيت پروتئيني بودن آن و هم‌چنين مجعد بودن آن است كه مي‌تواند مانند يك عايق حرارتي عمل كند.

براي استفاده از آن در مبلمان و ديگر وسايل براي نرم‌تر كردن بافت، كه معمولا الياف پشمي را با ابريشم يا كتان تركيب مي‌كنند. تركيب كردن پشم با الياف ديگر و هم‌چنين ديگر اقدامات لازم كه در فرايند توليد انجام مي‌شود سبب مي‌شود تا گرايش پشم به چروك شدن و آب رفتن خنثي شود و هم‌چنين پارچه‌اي لطيف‌تر و محكم‌تر توليد شود.

انواع بافت

الياف، داراي كيفيت‌هاي متنوعي هستند و مي‌توانند با درجه‌هاي متفاوتي از استحكام و ضخامت به نخ تبديل شوند. در مرحله نخ‌ريسي، ممكن است مقداري به الياف صدمه برسد و يك‌سري تغيير در آن ايجاد شود اما از ماهيت اصلي و ويژگي‌هاي طبيعي آن الياف چيزي كم نخواهد شد. بافندگي در حقيقت قراردادن دو گروه از نخ‌ها در كنار هم با زاويه‌هاي مشخص است. آن دو گروه نخ كه ذكر شد، همان تار و پودهاي پارچه هستند كه نحوه قرار گيري آنها هنگام بافت مي‌تواند الگوها و طرح‌هاي متنوعي را روي پارچه ايجاد كند و هم‌چنين تعيين كننده نوع بافت پارچه از لحاظ ميزان لطافت و سفتي يا نرمي باشد. طرح و نوع بافت پارچه نيز به تنوع رنگ‌ها و وزن نخ‌ها بستگي دارد. براي مثال نخ‌هاي سنگين پارچه‌هاي عاج‌دار را توليد مي‌كنند.

بافت‌هاي اصلي از بافت‌هاي ساده و عاج‌دار تشكيل شده‌اند كه البته بافت‌هاي عاج‌دار نيز داراي تنوع زيادي هستند. انواع ديگر بافت‌ها نيز هست؛ براي نمونه بافت‌هايي كه براي توليد پارچه‌هاي گل‌دار، پارچه‌هاي ابريشمي گل‌برجسته يا پارچه‌هاي خزدار و هم‌چنين پارچه‌هاي مخمل استفاده مي‌شود.

· تركيب موفقيت‌آميز پارچه‌ها مي‌تواند به خوبي سبك را براي دكوراسيون فضا تعريف كند و افراد را به فهميدن و درك پارچه‌هايي كه استفاده كرده‌ايد تشويق كند. تاثير و حالت موردنظر، هر چه باشد، چه دراماتيك، چه هماهنگ و چه ساده، بهتر است با رنگ پارچه‌ها شروع كنيد. رنگ‌ها در حقيقت پل ارتباطي هستند كه ميان پارچه‌هايي با طرح و الگوهاي مختلف ايجاد ارتباط و هماهنگي مي‌كنند. در اين تصوير مخمل راه راه سبز يشمي و زرد، زمينه‌اي خيره‌كننده براي كوسن‌هايي با پوشش‌هاي‌ قرمز، اخرايي و سبز زيتوني ايجاد كرده است. در همسايه‌گي، وجود پارچه‌هاي متفاوت در رنگ‌هاي آبي، سبز و زربافت نيز جلوه‌اي ناهماهنگ و بي‌ربط ندارد. در اين تصوير روكش‌هاي دو صندلي هماهنگي زيادي با هم دارند كه بر هماهنگي جلوه كل فضا نيز تاثير گذاشته است.

· اين ورودي جلوه‌اي بسيار عميق، با احساسي متعلق به سبك رنسانس دارد كه اين احساس به واسطه حضور رنگ‌هاي به كار رفته تشديد شده است. استفاده از پوشش پارچه‌اي راه راه براي سقف، تاثيري قوي در فضا دارد و چشم‌ها را به سمت ديوار كه به صورت خاصي رنگ‌آميزي شده است هدايت مي‌كند. پرده قرمز رنگ ضخيمي كه در اين فضا استفاده شده نيز بر احساس حاكم بر فضا و هم‌چنين گرما بخشي به فضا تاثير زيادي داشته است.

· در اين تصوير بافت‌هاي متنوعي از پارچه‌هاي پنبه‌اي و كتاني نشان داده شده است و تفاوت در بافت‌ها و تاثير آن‌ها بر جلوه پارچه را نشان مي‌دهد. همانطور كه مشاهده مي‌كنيد، تمام اين رول‌هاي پارچه به رنگ‌هاي كرم و نزديك به هم هستند، با اين حال تفاوت در بافت آنها سبب شده تا به خوبي از هم متمايز و متفاوت جلوه كنند.

· در بافت ساده، رشته‌هاي افقي نخ (پودها) به صورت منظم بالا و پايين رشته‌هاي عمودي نخ (تارها) آمده‌اند و بافتي يكنواخت به وجود آورده‌اند كه از هر دو طرف پارچه به يك صورت است. در پارچه‌هاي چيت و چلوار از اين نوع بافت اسفاده مي‌شود.

· در بافت جناقي، نحوه پيچيده كنارهم قرارگيري تارها و پودها، بافتي خاص با راه‌هاي اريب را براي پارچه به وجود مي‌آورد. خود بافت جناقي داراي تنوع بسيار زيادي است و براي توليد پارچه‌هايي از قبيل جين و پارچه پيچازي از اين نوع بافت استفاده مي‌شود.