ایران، مقصد و میزبان حرفه ای ها شد!
در سال ۹۵ میزان ورود گردشگران فرانسوی ۱۰۴ درصد و گردشگران چینی ۳۰ درصد افزایش داشت.
بهمن، ماه سرد و خشک زمستان اصفهان است. در رستوران معروف شهرزاد نصف جهان، من و سه همراه دیگرم نشسته ایم و منتظر آمدن غذاهایی هستیم که پس از چندین دقیقه انتظار سفارش داده ایم. سالن رستوران بزرگ است و در کل فضای آن پشت به پشت هم میز و صندلی چیده شده، صندلی ها لحظه به لحظه پر و خالی می شوند و پیشخدمت ها ثانیه ای فرصت استراحت ندارند یا مشغول سفارش گرفتن هستند یا در حال آوردن غذا و بردن ظرف های خالی.
جلوی در و داخل راهروری ورودی رستوران هم وقتی که ما رسیدیم و هم حالا که نشسته ایم، مشتریان به صف ایستاده اند تا نوبتشان شود. پیشخدمت در حال گرفتن سفارش مشتریان میز بزرگ کناری ما که حدود 12 نفر دور آن نشسته اند، است و با زبان انگلیسی دست و پا شکسته ای مشغول توضیح غذا برای یکی از آنهاست. او هم پس از شنیدن توضیحات پیشخدمت بلافاصله به همراهانش نگاه می کند و به زبان چینی برای آنها- احتمالا شنیده هایش را- توضیح می دهد. هر 12 نفر میز کناری ما چینی هستند. البته نه فقط این میز که تقریبا دور همه میزهای چهارگوشه سالن مشتریان چینی نشسته اند.
سمت دیگر ما، یک میز دونفره خالی بود که یک زوج جوان و کم سن و سال و خوش قد و بالای اروپایی نوبتشان شد و آمدند نشستند. از صحبت کردنشان معلوم شد آلمانی هستند. در سرتاسر لحظاتی که آنجا بودند یا محو تماشا و صحبت با هم بودند یا مشغول خوردن غذایی که سفارش داده بودند.
«آدم اینجا احساس غریبی می کند، به غیر از ما و این دو تا آلمانی همه چینی هستند». این را یکی از همراهان ما گفت و لبخند زد. بعد با حالت های چهره اش شروع کرد به اشاره کردن به سمت میزهای رستوران و شمردن اینکه پشت کدام میزها مشتریان چینی نشسته اند. با ورود و خروج هر دسته از گردشگران چیین به رستوران معلوم بود آنها در دسته های چندتایی و با تور به اصفهان آمده اند. یک دسته ۱۰ نفر، یک دسته پنج تا شش نفر و بعضی ها تا ۱۶ نفر هم بودند. همراه برخی از آنها راهنمای ایرانی هم بود، اما بیشترشان بدون راهنما بودند و یکی از بین خودشان یا به سختی بسیار چند کلمه ای فارسی حرف می زد یا با زبان انگلیسی همان ها را توضیح می داد.
این پرتعداد گردشگران چینی، البته فقط در این رستوران و در اصفهان نبودند. در تهران هم، گشتی در بازارهای بزرگ و قدیمی مثل بازار سنتی پایتخت یا بازار تجریش و همچنین مناطق تاریخی- گردشگری مثل کاخ گلستان و... شما را با حجم زیادی از گردشگران چینی مواجه می کند که در دسته های دو تا 20 نفری برای دیدن ایران آمده اند. مشابه همین ماجرا را در شهرهای یزد، شیراز و کاشان هم می توان دید، آنجا هم تعداد گردشگران چینی همپای دیگر گردشگران خارجی به نسبت سال های گذشته، حکایت از افزایش بسیاری دارد.
این گردشگران چینی البته تنها بخشی از سیل گردشگرانی است که در سال ۱۳۹۵ تعداد ورودشان به ایران افزایشی چشمگیر را ثبت کرده است. در همین رابطه با زهرا احمدی پور، معاون رییس جمهور و ریس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی که چهار ماه است سکان هدایت این سازمان را با حکم حسن روحانی، رییس جمهور، به دست گرفته است، گفت و گو کردیم.
او درپاسخ به این سوال که وضعیت ورود گردشگران خارجی به ایران به نسبت گذشته چه تفاوت هایی کرده است، گفت: «ورود گردشگران کشورهای غربی به تفکیک کشورهای مختلف از 13 تا 104 درصد رشد را ثبت کرده است که رقم 104 درصد با بیشترین رشد مربوط به ورود گردشگران فرانسوی به ایران بوده است. 10 کشور اروپایی که دارای بیشترین سهم در گردشگری ورودی ایران هستند نیز به ترتیب کشورهای آلمان، فرانسه، ایتالیا، رسیه، هلند، انگلستان، سوئد، اتریش، اسپانیا و سویس هستند؛ برای مثال تعداد گردشگر ورودی از آلمان بیش از 29 هزار نفر و حدود چهار هزار نفر نیز از سوییس در شش ماه اول سال 95 بوده و برای تمام کشورهای اروپایی رشد مثبت ورود گردشگر داشته ایم.».
آن گونه که احمدی پور می گوید بیان رشد ورود گردشگران غربی از این نظر اهمیت دارد که فضای پیش از برجام و پیش از روزی کار آمدن دولت تدبیر و امید، بیشترین آسیب را به این بخش وارد کرده بود. گسترش روابط، به ویژه توسعه روابط دوجانبه گردشگری با این کشورها، لغو تحریم ها علیه ایران، دیپلماسی فعال ایران در عرصه بین المللی، ارائه تصویر مثبت از ایران در جهان پس از برجام، سفرهای مقامات عالی رتبه کشورهای اروپایی به ایران، تلاش برای توسعه گردشگری ایران در عرصه بین المللی و حمایت و تشویق فعالیت های بخش خصوصی سبب شده نام ایران دوباره در فهرست هدف گردشگری تورهای اروپایی قرار بگیرند.
در همین حال، مرتضی رحمانی موحدی، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری که از ابتدای دولت روحانی در این سمت مشغول است و بیشتر این تغیرات را از نزدیک لمس کرده، چنین توضیح می دهد: «بدون تردید افزایش ورود گردشگران اروپایی به ایران نشانه مهم و مثبتی است، به ویژه اینکه بیشتر گردشگران حرفه ای ما از اروپا می آیند و این خیلی نکته مهمی است؛ یعنی گردشگران حرفه ای به این شکل نیستند که بدون برنامه ریزی و شناخت به جایی سفر کنند.
تعدادی از گردشگران حرفه ای ابتدا به صورت آزمایشی به جایی سفر می کنند، امکانات و زیرساخت ها و شرایط فرهنگی و داشته های آنجا را بررسی می کنند و سپس بقیه را ترغیب به سفر به آن مقصد مشخص می کنند.»
رحمانی موحد می افزاید: «به همین دلیل ما معتقد هستیم این افزایش امیدوارکننده در تعداد گردشگران موضوعی اتفاقی و بدون برنامه ریزی نیست و این افزایش معلول برنامه ریزی و اقدامات حساب شده ما در این سال ها بوده است».
در بخش دیگری از گفت و گو، از معاون گردشگری دولت روحانی درباره ورود گردشگران چینی سوال می کنم، او در پاسخ، چنین توضیحاتی را ارائه می دهد: «در سال 94 در حدود 60هزار چینی وارد ایران شدند، این آمار البته شامل همه اتباع چینی است که به ایران آمدند؛ از گردشگر و تاجر گرفته تا افراد دیگری که از همه قسمت های این کشور مانند خود چین و هنگ کنگ و... به ایران آمدند. اما آمارهای ما در 9 ماهه اول سال 1395 نشان می دهد که در همین مدت فقط 52 هزار نفر به ایران وارد شده اند که اگر این میزان با 9 ماهه اول سال 94 مقایسه شود نشان می دهد رشد ورود چینی ها به ایران افزایش 30 درصدی را ثبت کرده است».
رحمانی موحد در تحلیل خود درباره دلایل افزایش ورود چینی ها به ایران نیز می گوید: «ما در این سه سال برنامه های زیادی برای افزایش ارتباطات گردشگری خود با کشور چین و ترغیب گردشگران چینی برای ورود به ایران داشتیم»، برای این هدف هم در نمایشگاه های گردشگری چین حضوری منظم و ساماندهی شده را ترتیب دادیم و هم در سفرهای رسمی خود نشست های مشترک زیادی با مسئولان گردشگری این کشور برگزار کردیم، به غیر از این، چندین دفتر فرهنگی-گردشگری ایران را برای تبلیغ جذابیت های کشورمان در چین نیز فعال کردیم که مجموعه این اقدامات تاثیرات خوبی بر جای گذاشته است.»
براساس اعلام مسئولان معاونت گردشگری و همچنین اعضای انجمن صنفی راهنمایان گردشگری ایران، هم اکنون در کل کمتر از 30 مترجم چینی در ایران فعال هستند که در زمینه راهنمای گردشگری فعالیت می کنند. البته هنوز این تعداد به صورت تخصصی در زمینه تورلیدری (راهنمای گردشگری) آموزش ندیده اند، اما گفته می شود سازمان میراث فرهنگی و انجمن صنفی راهنمایان گردشگری برای آنها برنامه هایی آموزشی ترتیب داده اند تا مترجمی خود را به صورت حرفه های با آموزش های گردشگری تلفیق کرده و در این زمینه فعال شوند. علاوه بر این یک سری مزایا و تشویق هایی برای یادگیری زبان چینی و فعالیت در حوزه راهنمایان گردشگری برای گردشگران چینین نیز در نظر گرفته شده است تا کمبودها در این حوزه جبران شود.
حرفه ای ها به ایران می آیند
از تفاوت های مهمی که در این سال ها در صنعت گردشگری ایران رخ داده است، این است که گردشگران ورودی خارجی، چه از شرق و چه از غرب، اغلب یا در قالب تور به ایران می آیند یا گردشگران حرفه ای هستند که مقاصد خود را براساس دانش و شناختی فراگیر تعیین می کنند.
حمید درودیان یکی از اعضای انجمن صنفی راهنمایان گردشگری تهران که سال هاست شغل راهنمایی گردشگران در پایتخت را دارد، در رابطه با این موضوع می گوید: «اتفاق مهم و چشم گیری که در این سال ها در گردشگری ایران رخ داده این است که نوع گردشگرانی که به اینجا می آیند به نسبت سال های قبل به صورتی محسوس تفاوت کرده اند. قبلا بیشتر کسانی می آمدند که صرفا برای دیدن ایران می آمدند یعنی یک اسم کلی از ایران در ذهن داشتند و می آمدند ببینند این کشور چگونه است. اما حالا غلب کسانی که می آیند گردشگر حرفه ای هستند و از قبل مطالعاتی درباره ایران کرده اند، می دانند که چه نقاطی از شهر را باید ببینند و گاهی برخی از آنها چنان جزییاتی درباره آثار تاریخی و پیشینه فرهنگی ما می دانند که شاید یک راهنمای گردشگری هم ندارند.»
طبق گفته این راهنمای گردشگری، بازار تهران و کاخ موزه گلستان، همچنین موزه ملی و موزه جواهرات از جمله جاهایی است که صددرصد گردشگران خارجی که به تهران سفر می کنند، تمایل دارند حتما آنها را ببینند. پس از این موارد، موزه هایی مثل آبگینه، موزه فرش و کاخ های سعدآباد و نیاوران و... از جمله دیگر جاهایی است که گردشگران علاقه مند به دیدن آنها هستند، اما همه الزاما مشتاق رفتن به این مکان ها نیستند.کاخ موزه گلستان تنها اثر ثبت شده ایران در فهرست یونسکو است که در پایتخت واقع شده است و به همین دلیل اصلی ترین مقصد گردشگران خراجی در تهران است.
شروع این گزارش درباره حضور گردشگران چینی در اصفهان و ایران بود. بخش پایانی آن هم درباره آنهاست؛ چرا که براساس اطلاعات و آمار منتشرشده از سوی سازمان جهاین گردشگری چینی ها در سال های اخیر از بزرگ ترین گروه های گردشگران دنیا محسوب می شوند؛ به گونه ای که چینی ها بیشتر از هر شروند دیگری حتی آمریکایی ها برای سفر و گردش هزینه می کنند. تنها در سال گذشته میلادی (۲۰۱۶) مردم این کشور برای سفرهای خارجی خود ۱۰۹میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار هزینه کرده اند.
تارنمای اداره ملی گردشگری چنین چندی پیش در تازه ترین گزارش خود از وضعیت سفر گردشگران چینی به خارج از کشور اعلام کرد در سال 2016 میلادی 122 میلیون نفر از مردم چین سفرهای خارجی به قصد گردشگری داشته اند.
میزان سفرهای گردشگری مردم چین براساس اعلام اداره ملی گردشگری این کشور در مقایسه با سال ۲۰۱۵ میلادی ۴.۳ درصد بیشتر شده است. دولت چین در سال های اخیر موفق شده است با سیاست های راهبردی خود باعث تسهیل در صدور روادید برای مردم این کشور شود و از سوی دیگر با رشد اقتصادی خوب چین، قدرت مصرف و هزینه کرد مردم این کشور نیز ارتقا یافته است.
همچنین فهرست منتشرشده اداره ملی گردشگری چین نشان می دهد تایلند، ویتنام، انگلیس، کره جنوبی، ژاپن، روسیه و مالدیو محبوب ترین مقاصد سفر برای گردشگران چینی است. چین در حال حاضر اصلی ترین منبع فرستادن گردشگر به کشورهای دیگر و چهارمین مقصد بزرگ گردشگری دنیاست و ممکن است تا سال 2020 میلادی در رده نخست قرار گیرد.
آن گونه که مسئولان سازمان میراث فرهنگی گفته اند تا پایان سال ۲۰۱۶ میلادی، سه دفتر جذب گردشگر جمهوری اسلامی ایران در چین راه اندازی شده است. این دفاتر قرار است جاذبه های گردشگری ایران را به گردشگران چین معرفی و همچنین بسته های سفر را به مردم این کشور ارائه کنند. بدون تردید برای جذب و جلب گردشگران چینی، ایران نیازمند ایجاد زیرساخت ها و امکانات مناسب برای پذیرایی از آنهاست.
افزایش رستوران های چینی، مترجمان زبان چینی، هتل ها و امکانات مناسب، از جمله زیرساخت های مورد نیاز در این بخش است. به غیر از این، تسهیل صدور ویزا برای گردشگران دو کشور از مهم ترین موضوعاتی است که باید در دستور کار قرار گیرد.
نکته: تا چندین سال پیش مرسوم بود که بیشتر گردشگران خارجی که به ایران سفر می کردند، گردشگرانی کهنسال بودند. برخی از کارشناسان حوزه گردشگری این موضوع را نشانه غیرجذاب بودن یا ناشناختگی ایران برای گردشگران جوان و میانسال و همچنین گردشگران حرفه ای می دانستند. اما در سال های اخیر روند ورود گردشگران خارجی به ایران تفاوت های زیادی با گذشته کرده است. به غیر از این، سفر گردشگران خارجی در قالب تورهای گردشگری- که بیشترین سود را در این صنعت دارد- نیز بسیار اندک بود و معدود گردشگرانی که به ایران می آمدند، بیشتر به صورت انفرادی سفر می کردند.
نظر کاربران
اصفهان نصف جهان ................گر نباشد تبریز
پاسخ ها
متاسفانه فقط اصفهان میگن درحالیکه همه آثار اصفهان قبلش در تبریز بوده است. تبریز با بزرگترین بازار جهانی و کلیساهای جهانی، مقبره الشعرا ، مسجد کبود فیروزه جهان اسلام و ربع رشیدی بزرگترین اولین و دانشگاه جهان اسلام و صاحب الامر و ارگ علیشاه و خانه های تاریخی و موزه های بسیار مثل عصرآهن اما نمیشناسند و معرفی نمیشود
یکی از بزرگترین مشکلات توریست ها که ازش خیلی ناراضی ان وضعیت بد سرویس های بهداشتیه
مثلا پارسال 100 نفر اومدن الان شده 204 نفر
یه نگاه به امار گردشگری مصر و ترکیه عمق فاجعه رو نشون میده البته این دو تا اسلامی هستن جاهای غیر مسلمان بماند
زنده باد ایران وشهرهای زیبای آن
چه لزومی به حسادت هست؟! خوب هر شهری زیبایی های خاص خودشو داره تبریزهم در حد خودش زیباست ولی مسلما بعضی از شهرها برای توریستا شناخته شده تر هستند و این بر میگرده به تلاشی که اهالی اون شهرها برای معرفی شهرشون به جهانیان انجام میدن
اصفهان و شیراز واقعا بینظیره و تبریز خیلی تعداد و عظمت آثارش کمتره . ضمنا خیلی از آثار و اون کلیساها در استان آذربایجانه نه در خود تبریز. و همین تمرکز آثار در دل شهر اصفهان باعث شهرتشه. البته من همدانی هستم و خود شهر همدان و اطرافش هم آثار باستانی زیادی داره. در کل همه کشور ما پر از دیدنی هاست که بها داده نمیشن
اینکه توریستا چه جاهایی رو انتخاب میکنن و چه جاهایی بیشتر توریست داره اول از همه برمیگرده به باندبازی هایی که در حال حاضر تنها 3 تا شهر ایران رو مقصد توریستا کرده مثلث گردشگری
خیلی دلم میخواد تبریز رو ببینم شاید امسال تابستان .