پرتالهای مراجع معظم تقلید در فضای مجازی
گسترش دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات سبب شده است تا فعالان مذهبی، مقلدان و دفاتر مراجع معظم تقلید، برای حفظ تعامل دو سویه با جامعه مخاطبان خود در سراسر جهان، از ظرفیتهای ICT استفاده کنند. قابلیتهایی که، گوشیهای هوشمند و شبکههای اجتماعی را نیز شامل شده است.
شاید یکی از دلایل مهم گرایش غربیها به دین اسلام، امکان دسترسی آنان به پرتالها، کتابها و فایلهای چند رسانه ای حاضر در دهها هزار سایت اینترنتی فعال در عرضه مذهبی در دهکده جهانی وب است. موضوعی که در چند دهه پیش، در دسترس نبود و چنین فرصتی در اختیار علاقمندان به آشنایی با دین اسلام فراهم نمیکرد.
امروزه، برخی از سایتهای مذهبی اسلامی، به بیش از ۳۰ زبان و با ارائه هزاران صفحه وب، صدها هزار مخاطب در روز را تجربه میکنند که به نظر میرسد، با گسترش قابلیتهای فناوری و تبادل اطلاعات و به اشتراک گذاردن آنها در شبکههای اجتماعی، این موضوع با وجود موجهای جدیدی چون بیداری اسلامی نیز، دو چندان شود. تنها واژه جدید " Islamic awareness"، بیش از ۵ میلیون بار در صفحات وب مورد توجه قرار گرفته است و نشانی اینترنتی بسیاری از سایتهای مذهبی شخصیتهای مذهبی ایران و جهان، میلیونها در پرتالهای وب، لینک و ایندکس شده است.
گزارشی که در ادامه میآید، تلاش دارد تا ظرفیتهای اطلاع رسانی و ارتباطی شماری از دفاتر مراجع معظم تقلید در اینترنت را برای علاقمندان و جامعه مقلدان حضرات، معرفی کند. ظرفیتهایی که شاید برای برخی از علاقمندان به مسائل مذهبی و مقلدان محترم، شناخته شده نباشد.
مقدمه
اهمیت فناوری اطلاعات در عرصههای مختلف غیر قابل اجتناب است. یکی از عرصههای مهمی که، اینترنت در جهت رشد و توسعه آن، نقش داشت، مذهب بود. یک زمان خواندن قرآنی به زبان ژاپنی یا آلمانی، در حالی که تفسیر آن هم در زیرش نوشته شده بود، خیلی مشکل بود. اما حالا سایتهای زیادی هستند که توسط پایگاههای الکترونیکی مراکز اسلامی در اینترنت راه اندازی و در اختیار کاربران مسلمان و حتی غیر مسلمان قرار گرفتهاند. در زمره سایتهای مذهبی پر بیننده و پر مراجعه در فضای مجازی، سایت علمای اعلام و حضرات آیات به ویژه مراجع معظم تقلید میباشد که بعضاً در طول سال، میلیونها بار مورد بازدید و استفاده محققان، دانشجویان و مقلدان از سراسر جهان قرار میگیرد. بررسیها نشان میدهد که استقبال از سایت مراجع معظم تقلید بسیار است. پرتال حضرت آیت الله نوری همدانی، از ساعت ۲۰ تا ۲۳ هر شب، به سؤالات مخاطبان سایت بر روی یاهو مسنجر پاسخ میدهد. علاقمندان از طریق آی دی noorihamedani.online میتوانند با کارشناسان دفتر ایشان در ارتباط باشند. یا سایت مقام معظم رهبری، اخیراً سرویس نوجوانان خود را راه اندازی کرده است و در فضای شبکههای اجتماعی نیز فعالیت میکند. همه این موارد نشان میدهد که مخاطبان، از ابزارهایی غیر از وب سایتهای روتین نیز، برای تعامل با دفاتر مراجع معظم تقلید استفاده میکنند.. چند زبانه بودن پایگاههای اطلاع رسانی الکترونیکی در کنار به روز آوری سریع و گسترده، نشان از میزان مخاطب پذیری این سایتها برای کاربرانش دارد.
با استفاده از سایتهای مراجع معظم تقلید، میتوان این امکانات را در اختیار داشت که برای بسیاری از کاربران مسلمان ساکن در کشورهای مختلف دنیا، یک امر بسیار مهم قلمداد میشود:
۱- دسترسی کامل به متن رساله مرجع مورد نظر به صورت پی دی اف یا قابلیت جست وجوی الکترونیکی
۲- دسترسی به فرمتهای زبانی مختلف رساله و جست و جوی الکترونیکی در آن بر اساس نیاز مخاطب
۳- امکان ارسال یک استفتا و دریافت پاسخ آن به صورت الکترونیکی و سریع از طریق مسنجرها
۴- امکان ارائه طرح کردن پرسشهای به صورت الکترونیکی بر روی سایت و دریافت پاسخ سریع
۵- طرح پرسشهای مذهبی، شبهات و مسائل علمی و فقهی، به صورت مجازی
۶- کسب مشاورههای مذهبی گوناگون و دریافت راهنماییهای مختلف برای مسائل عقیدتی
۷- امکان استفاده از سایت مراجع معظم، به عنوان یک سایت آموزشی چند رسانه
۸- امکان شرکت در کلاسهای حضرات از طریق ویدئو کنفرانس
۹- امکان-مشاهده نظرات و عقاید مراجع معظم تقلید و شنیدن صوتی و تصویری بیانات ایشان
۱۰- تعامل با کارشناسان مذهبی در ساعات مختلف برای تبادل اطلاعات مذهبی متنوع.
۱۰ موردی که اشاره شد، بخشی از قابلیتهای سایتهای وب این بزرگان است که به عنوان یک نیاز بسیار مهم، برای ایرانیان خارج از کشور، مد نظر قرار گرفته شده است. بر اساس گفت و گویی که با شماری از وب مسترهای این پایگاههای صورت داشتیم به این مساله مهم پی بردیم که بر خلاف تصور عموم مخاطبان بسیار زیاد و به صورت میلیونی است.
۱- سایت حضرت آیت الله خامنه ای
سایت اینترنتی http://khamenei.ir، پرتال اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه ای در فضای مجازی میباشد که یکی از پربینندهترین سایتهای دولتی و رسمی کشور در فضای مجازی را تشکیل میدهد. بسیاری از خبرگزاریهای داخلی و خارجی، از مطالب این پرتال، برای انتشار مواضع معظم له استفاده میکنند. پرتال، علاوه بر قابلیتهای فنی، مانند خبرخوان، رابطه تعامل اپلیکیشن و پادکست، حجم محتوای فراوانی را در زبانهای مختلف و به صورت چند رسانه ای آر اختیار مخاطبان پرتال قرار داده است که جالب توجه میباشد. بخش عکس و فیلم سایت، یادآور خاطرات مختلفی از زمانهای مختلف درباره مواضع مقام معظم رهبری میباشد.
یکی از بخشهای جالب سایت را باید، در بخش کتابها دانست که اشاره دارد به کتابهایی که معظم له، درباره آن ها صحبت کردهاند. مانند کتاب قانون این سینا یا کتاب "نورالدین، پسر ایران"، که ایشان دستخطی برای کتاب، مرقوم فرمودند. بخش نوجوانان سایت نیز اخیراً در نشانی http://nojavan.khamenei.ir ارائه شده است که مطالب متنوعی درباره نظر رهبری در موضوعات نوجوانان و جوانان دارد. سرویسی که به نظر میرسد، باید در پرتال دیگر مراجع تقلید و حتی وزارتخانههای و سایتهای دولتی نیز، به عنوان ابتکاری جالب، ارائه شود.
۲- سایت آیت الله صافی گلپایگانی
سایت اینترنتی www.saffi.net به ۵ زبان ارائه شده است و مطالب مفید مذهبی و درسی زیادی دارد. گرافیک خوب و جامعیت مطلبی سایت، این پایگاه را به عنوان یکی از مراکز اطلاع رسانی خوب برای مقلدان ایشان تبدیل کرده است. سایت آزمایشی safi.ir نیز به عنوان سرویس جدیدی که در آینده راه اندازی خواهد شد، معرفی گردیده است.
سرویس کتابهای سایت، معرفی نوشتههای آیت الله العظمی صافی گلپایگانی را ارائه کرده است که به صورت پی دی اف، در دسترس علاقمندان میباشد. همانند سایت دیگر مراجع معظم، پاسخ به استفتائات به صورت الکترونیکی و پیامکی در دسترس میباشد و دیدارها، نوشتارها، گفتارها، دروس و زندگی نامه آیت الله صافی در پرتال ارائه شده است.
۳- سایت آیت الله موسوی اردبیلی
این سایت به ۶ زبان ارائه شده است و از سابقه بیش از ۱۰ سال در ارائه محتوا به جامعه مخاطبان و مقلدان معظم له، برخوردار است. سایت آیت الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی در نشانی http://www.ardebili.com/ قرار دارد و نشانی وب این مرجع بزرگوار تقلید، از قابلیتهای اینترنتی خوبی برخوردار است. در این سایت، کاربران و علاقمندان میتوانند در مسائلی به بحث و تبادل نظر بپردازند. تالار گفت و گوهای اینترنتی سایت به asp نوشته شده است. علاوه بر این نشانی پست الکترونیک مستقیم آیت الله موسوی اردبیلی که در نشانی: mousavi@ardebili.org قرار دارد، برای ارتباط مستقیم مقلدان با وی در دسترس میباشد. مخاطبانی میتوانند از طریق نشانی http://ardebili.com/Chat/ChatPage به ارتباط الکترونیکی با کارشناسان دفتر ایشان اقدام کنند.
۵- سایت حضرت آیت الله سیستانی
سایت آیت الله سیستانی در نشانی.sistani.org قرار دارد و به هفت زبان ارائه شده است.
سایت این مرجع بزرگ شیعه نیز از غنای اطلاعاتی بالایی برخوردار است و به زبانهای مختلفی به روز رسانی شده است. در این پایگاه، زندگی نامه، رساله، تالیفات، پیامهای صادر ه ایشان، پرسشهای داده شده به مخاطبان سایت ارائه شده است. بخش اخبار سایت، دیدار شخصیتهای مختلف ایران و جهان با معظم له هست که جالب توجه میباشد.
۶- سایت آیت الله فاضل لنکرانی (ره)
سایت آیت الله لنکرانی مرحوم، در نشانی http://lankarani.com/far در دسترس میباشد. همچنین پرتال http://lankarani.ir نیز به انتشار مطالبی درباره این مرجع تقلید مرحوم، میپردازد.
سایت حضرت آیت الله فاضل لنکرانی از مراجع معظم تقلید، یکی از بزرگترین و پر مطلب ترین و در عین حال پر مخاطبترین سایتهای مربوط به مراجع معظم تقلید در اینترنت است. در حالی که این سایت، به ۲۹ زبان مختلف، مطالب خود را ارائه کرده است و از غنای اطلاعاتی خوبی برخوردار است. استاد جواد فاضل لنکرانی از فرزندان معظم له در نشانی وب fazellankarani.com/ / مطالبی ارائه کردهاند که مشاهده آن را به خوانندگان علاقمند توصیه میکنیم. این سایت به ۵ زبان در دسترس میباشد.
۷- سایت آیت الله نوری همدانی
سایت آیت الله العظمی نوری همدانی، در آدرس noorihamedani.com ارائه شده است. سایت به ۳ زبان ارائه اطلاعات میکند و دامنه خوبی را انتخاب کرده است. این پایگاه به صورتی الکترونیکی رساله ایشان و تالیفات و مروری بر زندگی این بزرگوار را ارائه کرده است که معرفی این مطالب به موتورهای جست و جو نیز گویا به خوبی صورت گرفته است. چرا که برخی از این مطالب را میتوان در گوگل به جست و جو پرداخت. ایندکس خاص این سایت، این پایگاه را از لحاظ گرافیکی با سایر پایگاهها متفاوت کرده است. دسترسی به دروس خارج فقه، احکام، پاسه به مسائل دینی، پرداخت الکترونیکی وجوهات شرعیه، از جمله مطالب بخشهای فرعی سایت، در کنار بخشهای اصلی از جمله دیدارها، نوشتارها، گفتارها و بازدیدها میباشد.
۸- سایت آیت الله مکارم شیرازی
سایت آیت الله مکارم شیرازی از مراجع عظام تقلید، در نشانی.makaremshirazi.org میباشد. این پرتال، شش زبانه و یکی از کاملترین سایتهای مذهبی و حوزوی فارسی در اینترنت است که به زبانهای گوناگونی طراحی و راه اندازی شده است. نشانی وب مرکز فروش اینترنتی تالیفات معظم له ارائه شده است و کاربران میتوانند در این سایت که در نشانی: www.naslejavanpub.com ارائه شده است، به مشاهده مطالب بپردازند. ضمناً در صدر ایندکس سایت، بیانیه معظم له در مورد بازاریابی شبکه ای و اینترنتی ارائه شده است که مشاهده آن خالی از لطف نیست. ارتباط آنلاین با دفتر معظم له از طریق نشانی http://online.makarem.ir ارائه شده است.
نتیجه پایانی
استقبال جهانی کاربران مسلمان در داخل و خارج از کشور از سایتهای وب مراجع معظم تقلید، بسیار زیاد و گسترده است. این مساله ای است که این گزارش به صورت اجمالی به آن اشاره کرد. امیدواریم صدا و سیمای جمهوری اسلامی در برنامههای خود به اشاره آدرس سایتها بپردازد. آن چه مسلم است، با وجود اینترنت، امروزه مشاهده حقایق و معرفت خالص اسلامی، از زوایای مختلف آسان شده است و بی شک، افزایش تعداد کسانی که مسلمان میشوند، بی تأثیر از ابزارهای اطلاع رسانی و رسانه ای نیست.
این مسئله ای که مسئولان عقیدتی کشور باید به آن بیش تر توجه کنند و حتی وب مستر سایتهای مراجع، از طریق دیگر ابزارها مانند شبکههای اجتماعی نیز، در اطلاع رسانی دیدگاههای مراجع به طیف بیش تری از مخاطبان، فعال باشند.
ارسال نظر