مخدری که از درون متلاشی تان می کند!

هفته نامه زندگی مثبت - نسرین خسروشاهی:

دکتر جمال شمس، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، روان پزشک: کیست که نداند مصرف مواد مخدر چه تاثیرات مخربی بر جسم و روان فرد می گذارد؟ بدون شک با آگاه سازی های رسانه های مختلف دیگر همه تا حدود زیادی می دانند نباید به سمت این قبیل مواد رفت اما چه می شود که برخی جوانان با علم به این موضوع هنوز حاضرند خودشان را در مقابل یک ماده شیمیایی بازنده کنند؟

حتما می دانید که اعتیاد نوعی بیماری است اما این بیماری ذهنی که هم عملکرد مغز و هم رفتار فرد را تحت تاثیر قرار می دهد، در حال حاضر به قیمت جان افراد تمام می شود. درست است که هنوز نمی توان با قطعیت گفت که چرا افراد معتاد می شوند اما می توان همچنان امیدوار بود که آگاهی بخشی تا حدود زیادی می تواند تعداد بیشتری از جوانان را از افتادن در این دام نجات دهد.

این روزها کلمه «کروکودیل» به جز آن حیوانی که در آب ها زندگی می کند و دندان های تیزی دارد، به ماده مخدری هم گفته می شود که حتی شاید بتوان گفت خطرناک ترین از این حیوان عمل می کند. این ماده مخدر مصرف کننده را کم کم از درون متلاشی می کند و شاید بهترین تعبیر برای نام نهادن این ماده مخدر همین حیوان عظیم الجثه و خطرناک باشد.


کروکودیل چیست؟

ماده مخدر کروکودیل درواقع یکی از ترکیبات شیمیایی مورفین است که دزومورفین نام دارد. دزومورفین Desomorphine، از مشتقات ماده مخدر هروئین است که تاثیر آرام بخشی بسیار سریع و قدرتمندی دارد. این ماده مخدر در سال ۱۹۳۲ کشف شد و قدرت آن ۸ تا ۱۰ برابر قدرت مورفین است. در آن سال ها این ماده مخدر در اروپا به دلیل واکنش سریع در مواردی مثل تهوع با مقاصد درمانی مورد استفاده قرار می گرفت.

دزومورفین نسبت به مورفین مسکن قوی تری است و خیلی سریع جذب می شود و نیمه عمر کوتاه تری دارد و به عنوان یک مسکن داروی خوبی محسوب می شود. به همین دلیل بود که به عنوان مسکن ساخته شد و در اروپا به طور محدود مورد استفاده قرار گرفت. این دارو جزو داروهای توهم زا نیست و بیشتر تشنگی ایجاد می کند و با شیشه و متامفتامین متفاوت است.

کار روس ها بود

این ماده که از مشتقات مروفین است در دهه ۹۰ میلادی در روسیه و اوکراین به طور غیرقانونی ساخته شد و مورد مصرف قرار گرفت. واقعیت این است که دزومورفین از نظر شیمایی بسیار ساده است. این ماده با ترکیب کدئین، ید و برخی داروها و مواد شیمایی دیگر قابل تولید است و به همین دلیل افرادی که در کار قاچاق مواد مخدر هستند این ماده را تهیه می کنند و در اختیار افراد معتاد قرار می دهند.

نشئه کننده قوی

این ماده از نظر خواص شیمیایی و اعتیادآوری شبیه هروئین است اما تفاوت مهم آن با هروئین این است که از هروئین بسیار قوی تر است و خواص نشئه کنندگی و ضددردی قوی تری دارد. هروئین به طور معمول هنگام استفاده ۶ تا ۸ ساعت فرد را در حالت نشئه نگه می دارد اما نشئگی کروکودیل یا دزومورفین بسیار کوتاه و در حد یک ساعت و نیم است. همین خاصیت نشئگی کوتاه تر و نیمه عمر کوتاهی که این ماده دارد، درصد اعتیادآوری آن را بالاتر می برد و یکی از دلایلی که بیشتر مورد سوءمصرف قرار می گیرد، همین است. به طور ساده می توان گفت کروکودیل ماده مخدر سخت و اعتیادآورتری محسوب می شود.


مغز را تخریب می کند

تقریبا هیچ ماده مخدری وجود ندارد که بر مغز تاثیر منفی و مخرب نگذارد. در مورد کروکودیل هم همین اتفاق می افتد. کروکودیل از نظر تخریبی که در مغز ایجاد می کند با توجه به قدرت و تاثیری که دارد بدتر از هروئین و مورفین است و به همین دلیل آسیبی که وارد می کند بسیار بیشتر و خطرناک تر است.

چرا کروکودیل؟

نکته مهم درباره این ماده مخدر اسمی است که برای آن انتخاب شده است. اینکه چرا به این ماده کروکودیل گفته می شود به این موضوع مرتبط است که این ماده بعد از تزریق به صورت ذرات نامحلول در می آید و در عروق پوست گیر می کند و ضایعات پوستی ایجاد می کند که پوست را نکروز می کند و آن را از بین می برد. این مخدر عفونت های پوستی ایجاد می کند که در نهایت به قانقاریا منجر می شود. همین عامل باعث می شود پوست فرد مصرف کننده ماننده پوست کروکودیل زبر و سبزرنگ شود. در اصل این وجه تسمیه به این دلیل است که پوست فرد مصرف کننده شبیه کروکودیل می شود.

چه تفاوتی با کراک دارد؟

کراک هم هروئینی است که بسیار خالص و قوی تر از هروئین معمولی است. کروکودیل نسبت به کراکی که در ایران موجود است قوی تر است و نیمه عمر کوتاه تری دارد و آسیب بیشتر هم می رساند. به دلیل عفونت هایی که این ماده ایجاد می کند گفته می شود کروکودیل از درون بدن را می خورد. نکته مهم اینجاست که همراه کراک مواد دیگری مانند کافئین هم موجود است اما کروکودیل به صورت خالص دزومورفین است.

بازگشتی نیست

عفونت ها معمولا ظرف یکی- دو سال مصرف کننده را از بین می برد. چون عفونت های پوستی و خونی شدیدی ایجاد می کند. گفته می شود با هر دوز مصرف، یک سال از عمر فرد مبتلا به کروکودیل کاسته می شود. از آنجا که درمان کروکودیل سخت و کشنده است افراد نباید خطر و از این مواد استفاده کنند چون خودشان را به دردسر بزرگی می اندازند. از سوی دیگر استفاده از این ماده بین افرادی که فشار خون بالا دارند یا به بیماری های قلبی مبتلا هستند به طور حتم و در فاصله ای نه چندان دور آنها را به مرگ نزدیک تر می کند. مسئله اصلی این است که حتی افراد سالم هم با استفاده از این ماده خیلی زود دچار مشکل می شوند.

ترک ندارد

با توجه به خواصی که این ماده دارد و شبیه مورفین است از نظر درمانی شبیه هروئین است ولی جدیت بیشتر و اراده قوی تری در درمان نیاز دارد و همکاری بیمار در درمان بسیار تعیین کننده است.

افراد معتاد به هروئین این شانس را دارند که بتوانند اعتیاد خود را ترک کنند اما درباره کروکودیل موضوع متفاوت است. کروکودیل تقریبا هیچ کس را زنده رها نمی کند اما به طور کلی می توان از متادون و درمان های جایگزین استفاده کرد.

البته باید توجه داشته باشید عوارض پوستی این بیماری قابل درمان نیست و درمان بسیار سختی دارد چون اگر این عفونت ها رگ های پوست را از بین ببرد دارو به راحتی به این ضایعات نمی رسد به این ترتیب فردی که آن را استفاده می کند با خودش فکر می کند اگر عفونتی هم ایجاد شد می تواند درمانش کند غافل از اینکه نابودی شریان ها مانع از رسیدن دارو به محل عفونت می شود.

چرا محبوب شد؟

یک علت اینکه این ماده در روسیه و اوکراین خیلی زود پخش شد این بود که تولید آن ارزان بود و قیمت پایینی نسبت به بسیاری از مواد مخدر داشت. به همین دلیل بسیاری از افراد به جای اینکه به دنبال موادی مانند کراک یا شیشه بروند دنبال کروکودیل رفتند چون حس نشئگی آن نسبت به سایر مواد زیاد است.