والیبال ایران از کجا به اینجا رسید؟
تیم ملی والیبالی که می بینید و این همه احتمالا افتخار کرده اید بابت نتایجش، از روز اول همینی نبود که می بینید.
همشهری تماشاگر: تیم ملی والیبالی که می بینید و این همه احتمالا افتخار کرده اید بابت نتایجش، از روز اول همینی نبود که می بینید. خیلی ها می گویند ماجرای والیبال از ماه ابتدایی ورود فردی به نام محمدرضا یزدانی خرم آغاز شد. در نشستی با حضور همه دست اندرکاران این رشته، یزدانی خرم از همه نفرات پرسید که به نظرشان راه حل بهبود وضعیت اسفناک والیبال چیست؟
والیبال قدیم ها این قدر مستضعف بود که حتی فدراسیون مشخصی نداشت. در ابتدای تاسیس فدراسیون های ورزشی، والیبال و بسکتبال دارای فدراسیون مشترک شدند و تا سال 1336 به همین نحو ادامه داشت. در آن سال ها مسابقاتی تحت عنوان قهرمانی باشگاه ها، دستجات آزاد، انتخابی، قهرمانی مدارس و دانشکده های هر شهرستان و نهایتا قهرمانی کشور انجام می گرفت.
ترجمه کتاب قوانین والیبال در سال ۱۳۳۳ توسط سید ضیاءالدین شادمان، رئیس فدراسیون والیبال و بسکتبال و تهیه و تنظیم آن توسط کاظم رهبری، رئیس تربیت بدنی آموزشگاه های ایران که از داوران ممتاز والیبال در ایران بود. این ها اقدامات رو به جلویی بود که شکل منظمی را در برگزاری مسابقات والیبال آن زمان فراهم کرد. در پایان سال ۱۳۳۶، والیبال دارای فدراسیون مستقل شد امیرعباس امین به عنوان اولین رئیس فدراسیون والیبال کار خود را آغاز کرد.
چندی بعد تیم ملی مردان ایران به مسابقات والیبال در بازی های آسیایی 1958 توکیو اعزام شد. اعضای این تیم را هشت بازیکن تشکیل می دادند و مربی تیم فریدون شریف زاده از بزرگان ورزش آن دوران بود و سابقه عضویت در تیم های اروپایی را هم داشت. این تیم که برای اولین بار در چنین رویداد مهمی شرکت کرده بود، توانست با افتخار مقام دوم مسابقات را کسب کرده و مدال نقره اولین دوره مسابقات والیبال بازی های آسیایی را برای اولین بار در چنین رویداد مهمی شرکت کرده بود، توانست با افتخار مقام دوم مسابقات را کسب کرده و مدال نقره اولین دوره مسابقات والیبال بازی های آسیایی را برای کشورمان به ارمغان آورد.
در طول دوران پس از پیروزی انقلال اسلامی، مربیان مطرح زیادی به ایران آمدند. سردار نصرا... خان به ایران آمد و کار با بازیکنان ایران را قبل از بازی های ۱۹۵۸ آغاز کرد و برنامه ای را برای تنظیم اسپک روی تور به بازیکنان داد. مربی بعدی میلوسلاو ایم بود. تیم ملی والیبال در دهه ۷۰ میلادی نسل تازه ای از بازیکنان را به خود دید و او هدایت تیم ملی را با چهره هایی مانند حسن کرد و مسعود صالحیه به عهده گرفت و ایران در بازی های آسیایی ۱۹۷۰ بانکوک با این مربی به عنوان پنجم رسید.
پس ازپیروزی انقلاب ایران
در سال های اولیه پیروزی انقلاب اسلامی، تحت تاثیر شرایط جنگ تحمیلی علیه ایران و به علت تعویض های پیاپی روسای فدراسیون و تغییرات وسیع در کادر هیات رئیسه، برنامه های والیبال شکل پایداری نداشت و بیشتر کوشش می شد در زمینه ورزش عمومی و همگانی برنامه ریزی شود؛ لذا به جای رقابت های باشگاهی، برنامه ریزی برای برگزاری همه ساله مسابقات قهرمانی کشور انجام شد که این رقابت ها همچنان نیز برگزار می شوند.
رفته رفته با پایان جنگ تحمیلی و سامان یافتن مدیریت و برنامه ریزی در ورزش کشور، برنامه ها و مسابقات والیبال نیز در سراسر کشور به لحاظ اجرا، کمیت و کیفیت شکل بهتری به خود گرفت. دوباره اعزام تیم ها به خارج از کشور و دعوت از تیم های خارجی از سر گرفته شد و والیبال پا در راه شروعی دوباره نهاد. شومان آلمانی اولین مدرس اروپایی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بود. ایوان بوگانیکوف که اسم درست او ایوان بوگانیکوفس بود تحول نوینی در والیبال ایران ایجاد کرد و نسلی از بازیکنان و مربیان را برای والیبال ایران ساخت.
مسابقات والیبال بین المللی دهه فجر که از سال 1365 تا سال 1379 برگزار شد. از جمله رویدادهای ارزنده در تاریخ والیبال ایران که به پیشرفت والیبال کشورمان سرعت بخشید و زمینه ای شد برای توجه باشگاه ها و تیمداری در والیبال داخلی. تا جایی که لیگ های برتر و دسته اول باشگاه های کشور به شکل نوین خود یعنی آن طور که در دنیا معمول بود، پی ریزی شد و سال به سال رونق یافت و لیگ به پیشرفت تیم ملی کمک کرد. در این دوره از تیم ملی مربیان خارجی زیادی به ایران آمدند و والیبال پایه ایران رشد کرد.
پیشرفت از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۳
از سال ۲۰۱۰ با وجود زیرساخت ها، والیبال ایران پیشرفت و شگفتی قابل توجهی نسبت به والیبال سنتی قبل خود پیدا کرد و رو به والیبال مدرن آورد. فدراسیون والیبال ایران درصدد جذب مربی مطرح جهانی بود و در بین چهار گزینه خود خولیو ولاسکو، زوران گائیچ، آندره آ آناستازی و سیلوانو پراندی، خولیو ولاسکو مربی مطرح آرژانتینی را جذب کرد. ولاسکو به ایران آمد و فدراسیون دارای برنامه بلندمدت ۶ ساله شد. از کارهای اولیه ولاسکو، جذب بازیکنان جوان تر و تمرینات مدرن و جذب دستیاران جدید بود. ایران با ولاسکو در سال ۲۰۱۱ در اولین تورنمنت مهم خود پس از ۳۲ سال قهرمان والیبال آسیا شد. پس از این قهرمانی بازیکنان ایران در ۳پست به عنوان بهترین بازیکن این دوره از مسابقات انتخاب شدند. آرش کمالوند، باارزش ترین بازیکن، امیر حسین، بهترین پاسور و فرهاد ظریف هم به عنوان بهترین لیبرو انتخاب شدند.
در پی کسب جام قهرمانی آسیا تیم ملی والیبال ایران به جام جهانی والیبال مردان ۲۰۱۱ صعود کرد و در اولین شگفتی خود تیم ملی لهستان و صربستان را شکست داد و در مجموع به مقام نهم دست یافت. علیرضا نادی به عنوان دومین دفاع روی تور این دوره جام جهانی لقب گرفت. ایران برای این که بخت خود را برای صعود به المپیک ۲۰۱۲ امتحان کند در مسابقات انتخاب المپیک لندن در توکیوی ژاپن شرکت کرد و در مجموع با ۵ امتیاز و فقط با یک امتیاز کمتر از استرالیا ناباورانه از صعود به المپیک لندن باز ماند. فرهاد ظریف به عنوان بهترین لیبرو و سعید معروف به عنوان بهترین پاسور معرفی شدند.
اما حماسه ایران در مودنا ایتالیا آغاز شد. تیم ملی ایران کاری کرد کارستان. این تیم بزرگ ترین شگفتی را در لیگ جهانی به وجود آورد و با نتیجه 3-1 تیم ملی والیبال ایتالیا دومین تیم پرافتخار لیگ جهانی و از برترین تیم های جهان را با حضور پرشور تماشاگران ایرانی درهم کوبید تا نقل هر رسانه معتبر شود. این پیروزی بازتاب بسیار گسترده ای در جهان داشت. در بازی دوم که ایتالیایی ها همه توان خود را گذاشتند تا ایران را ببرند، دو ست اول را بردند و در آستانه یک پیروزی مقتدرانه بودند اما ایران به خود آمد و دو ست را از ایتالیا گرفت تا نتیجه 2-2 شود. در سمت سوم این ایتالیا بود که بازی را برد اما در مجموع دو بازی، ایران با نتیجه 4-2 ایتالیا را شکست داد و افتخار و حماسه بزرگی را در کارنامه ورزش ایران ثبت کرد.
در بازی بعد ایران به کوبا رفت و باز هم شاهکاری دیگر به نمایش گذاشت. ایران در هاوانا دو بار تیم ملی والیبال کوبا را شکست داد. در ادامه کشورمان میزبان تیم ملی والیبال آلمان شد و با حضور هزاران ایرانی در سالن آزادی ۳ بر صفر آلمان را در هم کوبید و سایت جهانی والیبال هم تماشاگران ایرانی را نقطه اوج ایران در این مسابقه دانست. ایران در ادامه در بازی برگشت مقابل آلمان و در آخرین گام، شکست خانگی را پذیرفت. تیم ملی والیبال ایران که برای نخستین بار در رقابت های لیگ جهانی شرکت کرده بود در حالی این مسابقات را به پایان رساند که با درخشش بازیکنان و مربیان و مغلوب کردن بزرگانی چون ایتالیا و کوبا عنوان پدیده را به خود اختصاص داد و در پایان این رقابت ها محمد موسوی از ایران به عنوان بهترین مدافع روی تور لیگ جهانی والیبال ۲۰۱۳ انتخاب شد. در ادامه تیم ملی والیبال ایران مورد تقدیر رئیس جمهور وقت ایران و رهبر معظم و ارگان های دولتی و خصوصی قرار گرفت.
ایران در گام بعدی در مسابقات والیبال انتخابی جهان ۲۰۱۳ با حضور پاکستان، اندونزی و بحرین با ۳ پیروزی مقابل تمامی تیم ها به جام قهرمانی جهان راه یافت. تیم ملی کشورمان هفدهمین دوره مسابقات والیبال قهرمانی مردان آسیا را در دبی پیش رو داشت. ایران در این مسابقات با شکست لبنان به مرحله نیمه نهایی صعود کرد و در نهایت با پیروزی ۳ بر صفر در بازی فینال مقابل تیم ملی کره جنوبی با درخشش بازیکنان خود برای دومین بار با اقتدار و فقط با یک ست باخت قهرمان آسیا شد. برای نخستین بار در رده بندی جهانی به عنوان بهترین تیم آسیا دست یافتیم.
ایران بعد از این مسابقات به جام بزرگ والیبال قهرمانان جهان 2013 رفت. در اولین دیدار مقابل برزیل 3-1 مغلوب شد، در دومین دیدار مقابل ایتالیا دوباره با نتیجه 3-2 پیروز شد و در سومین دیدار مقابل روسیه 3 بر صفر تن به شکست داد. حریف بعدی ایران تیم ملی والیبال ایالات متحده آمریکا بود. بازیکنان تیم ملی ایران با درخشش خود در این بازی حساس به علت مسائل بین این دو کشور، 3-2 مقابل آمریکا به پیروزی تاریخی دست یافتند. ایران در آخرین دیدار این مسابقات مقابل ژاپن به برتری قاطعانه 3 بر صفر دست یافت و در پایان رقابت ها به مقام چهارم رسید. فرهاد ظریف از ستاره های این دوره از مسابقات، به عنوان بهترین لیبروی این دوره انتخاب شد و پس از پایان این رقابت ها از تیم ملی ایران خداحافظی کرد.
بعداز این دوره مسابقات، مربیان و رسانه های معتبر روسیه، برزیل، لهستان و ایتالیا، ایران را به عنوان قدرت نوظهور والیبال ایران ورزش اول رسانه ها شد. بعد از پیشرفت تیم ملی ایران شایعه جدایی ولاسکو بعد از مسابقات جام بزرگ قهرمانان جهان قوت گرفت تا روزی که رئیس فدراسیون آرژانتین در پی نتایج بد تیم ملی والیبال آرژانتین، با اصرار رئیس جمهوری آرژانتین و مردم آرژانتین از فدراسیون والیبال ایران خواستار بازگشت او به وطن و ثبت قرارداد سه ساله شدند.
فدراسیون والیبال ایران در خبری گفت جدایی توافقی حاصل شد و ولاسکو سرمربی آرژانتین می شود. پس از جدایی خولیو ولاسکو مسئولان فدراسیون والیبال ایران برای انتخاب جایگزین خولیو ولاسکو دست به کار شدند و از میان ۸ گزینه مطرح یعنی آندره آ آناستازی، سیلوانو پراندی، لورنزو برناردی، هیومک کاچن، رائول لوزانو، دانیل کاستلانی، ولادیمیر آلکنو و اسلوبودان کواچ برای هدایت تیم ملی ایران، اسلوبودان کواچ را به عنوان گزینه نهایی سرمربیگری تیم ملی والیبال ایران انتخاب کردند. کواچ در ماه مارس ۲۰۱۴ قراردادی سه ساله را با فدراسیون والیبال ایران به امضا رساند و سرمربی تیم ملی والیبال کشورمان شد.
المپیک
تیم ملی والیبال ایران حدود سی سال پیش برای اولین بار در رقابت های انتخابی المپیک شرکت کرد که از صعود به المپیک باز ماند. برای دومین مرتبه در سال ۲۰۰۴ به سرمربیگری پارک کی وون برای راهیابی به المپیک آتن تلاش کرد و آخرین بار نیز در سال ۲۰۰۸ با زوران گائیچ از حضور در المپیک پکن باز ماند. در سال ۲۰۱۲ با مربی آرژانتینی خود خولیو ولاسکو باز هم از المپیک بازماند و به لندن نرسید.
لیگ جهانی ۲۰۱۳
نقطه اوج تیم ملی والیبال ایران در این مسابقات آغاز شد. ایران در انتخابی لیگ جهانی ابتدا به مصاف مصر در کشور مصر رفت و در دو بازی با نتایج ۳ بر صفر و ۳ بر یک پیروز شد. سپس در تهران پذیرای ژاپن شده و با دو نتیجه قاطع ۳ بر صفر پیروز شد و برای اولین بار در تاریخ، به لیگ جهانی راه یافت. تیم ملی والیبال ایران در شهریور سال ۱۳۹۱ با کامیابی در دور انتخابی لیگ جهانی برای نخستین بار به این رقابت ها رسید.
لیگ جهانی ۲۰۱۴
تیم ملی والیبال ایران در سال ۲۰۱۴ برای دومین بار در لیگ جهانی شرکت کرد و در گروه A با تیم های ملی ایتالیا، برزیل، لهستان همگروه شد. ایران در دور بازی دور رفت خود مقابل ایتالیا ۳ بر صفر شکست خورد و به مصاف برزیل رفت. در دیدار اول با برزیل با نتیجه ۳ بر ۲ شکست خورد اما یک امتیاز گرفت. ایران در دیدار دوم خود توانست در یک دیدار حساس مقابل برزیل ۳ بر صفر پیروز میدان شود. در دیدار برگشت در اولین بازی در آزادی مقابل برزیل توانست باز هم برزیل را ۳ بر ۲ شکست دهد و این بار رسانه های جهانی این برد را پیروزی تاریخی والیبال ایران نامیدند. ایران در دومین دیدار دور برگشت در مقابل برزیل با همین نتیجه شکست را پذیرفت.
ایتالیا حریف بعدی ایران در دیدار اول دور برگشت شکست ۳ بر صفر را در آزادی پذیرفت. در دیدار دوم دور برگشت نیز ایران توانست ایتالیا را با نتیجه ۳-۱ شکست دهد. این پیروزی ها در مقابل لهستان هم در تهران تکرار شد و ایران در دیدار اول دور رفت با نتیجه ۳-۱و در دیدار دوم دور رفت با نتیجه ۳ بر صفر پیروز شد و در مقابل لهستان صعود خود را به مرحله بعد قطعی کرد. ایران در دیدار بعدی مقابل لهستان ۱-۳ شکست خورد.
نخستین بازی ایران مقابل روسیه برگزار و در این بازی ایران با نتیجه 2-3 مغلوب روسیه شد. ایران در بازی بعد مقابل برزیل این تیم را 3-1 شکست داد تا بار دیگر قدرت خود را به رخ جهانیان بکشد. تیم کشورمان توانست با نتیجه عالی به عنوان سرگروه و تیم نخست راهی مرحله بعد شود، روسیه قهرمان دوره قبل را ناباورانه حذف کند و برای اولین بار در تاریخ والیبال ایران در لیگ جهانی، به جمع 4 تیم برتر این رقابت ها راه یابد.
قهرمانی جهان ۲۰۱۰
ایران در سال ۲۰۱۰ برای چهارمین بار به رقابت های قهرمانی والیبال جهان صعود کرد و با تیم های ملی ایتالیا، ژاپن و مصر همگروه شد. در دیدار اول مقابل ژاپن به پیروزی رسید. در مقابل ایتالیا با نمایش خوبی شکست خورد و در مقابل مصر نیز تن به شکست داد. ایران در حالی که وضعیت مشابهی با مصر و ژاپن از نظر امتیازی داشت به دلیل ست شماری نتوانست از گروه خود صعود کند. اما با این وجود به همراه پنج تیم دیگر مشترکا در مقام نوزدهم قرار گرفت.
قهرمانی جهان ۲۰۱۴
ایران در انتخابی قهرمانی جهان با شکست دادن اندونزی، پاکستان و بحرین برای پنجمین بار در سال ۲۰۱۴ جواز حضور در مسابقات قهرمانی جهان را کسب کرد. تیم ملی والیبال ایران در گروه چهارم با تیم های ملی ایتالیا، آمریکا، فرانسه، پرتوریکو و بلژیک همگروه شد. در اولین دیدار خود در مقابل ایتالیا با نتیجه ۳ بر ۱ به پیروزی دست یافت و در دیدار دوم مقابل آمریکا نیز در یک بازی حساس در سالن کراکوف آرنا به برتری ۳ بر ۲ دست یافت تا با اقتدار بازی های مرحله گروهی را ادامه دهد.
در گام دوم ایران توانست در یک دیدار حساس مقابل آرژانتین با اقتدار و با نتیجه ۳ بر صفر پیروز شود. در دیدار بعدی مقابل لهستان در یک مسابقه نفسگیر در سالن اطلس آرنا با نتیجه ۳-۲ شکست خورد تا با یک امتیاز گرفته شده به مصاف صربستان برود. ایران این دیدار را با نتیجه ۳ بر یک پیروز شد و برای اولین بار به جمع شش تیم برتر قهرمانی جهان صعود کرد. در مرحله نیمه نهایی مقابل آلمان و فرانسه به ترتیب با نتایج ۳ بر صفر و ۳-۲ شکست خورد و از صعود به جمع چهار تیم بازماند و راهی دیدار رده بندی شد.
نظر کاربران
حالا ببینم چشمشون میزنید!!!!