امروز در تاریخ

۲۹ فروردین - ۱۸ آوریل؛ در تاریخ چه گذشت؟

امروز ۲۹ فروردین برابر با ۱۸ آوریل تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

29 فروردین - 18 آوریل؛ در تاریخ چه گذشت؟

برترین ها: امروز 29 فروردین برابر با 18 آوریل تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

331 - تبعید اعراب به کرمان و مکران توسط شاپور دوم

شاپور دوم (ذوالاکتاف)

۱۸ اپریل سال ۳۳۱ میلادی شاپور دوم (ذوالاکتاف) شاه ساسانی وقت پس از سرکوب مهاجمان عرب به میش ماهیگ (جزیره بحرین) و سواحل غربی خلیج فارس، که در ایام طفولیت او از صحرای عربستان به آن جزیره و قلمرو ایران مهاجرت عُدوانی کرده بودند، دستورداد که هزاران تن از آنان به روستاهای دوردست کرمان و مکران [جنوب بلوچستان ـ پاکستان جنوب غربی امروز] تبعید شوند. شاپور دوم پیش از تولد، شاه ایران اعلام شده بود و اعراب قبل از رسیدن او به سن رشد [و در زمان حکومت نایب السلطنه او]، از خلاء قدرت در تیسفون [پایتخت وقت ایران ـ واقع در حومه جنوبی بغداد امروز] سوء استفاده کرده و از جمله دست به مهاجرتهای غیر مجاز به قلمرو ایران زده بودند که وی بعدا آنان را به سخت ترین شکلی مجازات کرد. نوشته اند که به تصمیم شاپور دوم، کِتف عرب ها را سوراخ کردند و آنان را به ریسمان کشیدند و به همین دلیل، اعراب وی را ذوالاکتاف خوانده اند. تازیان (عرب) در آن زمان، مناطق ساحلی غرب خلیج فارس و مجمع الجزایر مجاور آن را کُلا «بحرین» می گفتند. مناطق ساحلی غرب خلیج فارس شیعه نشین و دارای ذخایر فراوان نفت هستند.

۱۳ قرن پس از تصمیم شاپور دوم، شاه عباس یکم در سال ۱۶۲۲ در کاخ خود در اصفهان و در اجتماع سفیران و نمایندگان سایر کشورها ضمن اعلام پیروزی نظامی ایران بر پرتغالی ها در خلیج فارس، اخراج آنان از بحرین و اشاره به تاریخ و پیشینه مناطق واقع در غرب این خلیج همچنین گفت که دولت ایران تکلیف خود می داند که از شیعیان در هر نطقه از دنیا که باشند حمایت کند. مورخان فرنگ نوشته اند که این گفته شاه عباس مشابهت دارد به پیام اپریل ۳۹۹ میلادی یزدگرد یکم شاه ساسانی ایران به دولت روم که دولت ایران مکلّف به حمایت از پیروان آیین زرتشت در سراسر جهان است.

شاپور دوم در طول حکومت خود چند بار با رومیان درگیر شده و آنان را به سختی شکست داده بود.

۱۵۲۱ - و به این ترتیب پروتستانیسم پاگرفت

Martin Luther

۱۸ اپریل ۱۵۲۱ «نشست ورمز Diet of Worms» مارتین لوتر Martin Luther کشیش آلمانی را که دست به انجام اصلاحات در مسیحیت زده بود مورد تحقیق قرارداد و در این جلسه پرسشهای متعدد از او بعمل آمد و از او خواسته شد که درستی نظراتش را اثبات کند.

لوتر در پایان جلسه که نوعی بازپرسی از او بود تاکید کرد که به اصلاحات ادامه خواهد داد و به تکفیر پاپ که دستگاه سلطنتی برای خود ایجاد کرده و برای کلیساها و کشیش ها قیود زائد از جمله ممنوعیت ازدواج به وجود آورده اعتناء نخواهد کرد و با این اعتراض، پروتستانیسم پاگرفت (شاخه لوتر مذهب پروتستان).

اتهامات جنسی (سِکس) وارده به کشیشهای کاتولیک این روزها از اخبار ردیف یکم رسانه ها است. مارتین لوتر پنج قرن پیش این وضعیت را که سبب آن منع شرعی کشیش های کاتولیک از ازدواج است پیش بینی کرده و گفته بود که چنین جنجالهایی مردم را نسبت به حضور در کلیسا بی علاقه می کند. لوتر با عمل اعتراف مجرم در برابر کشیش و دریافت بخشودگی با پرداخت پول نیز مخالفت کرده بود و ....

۱۹۰۲ - دانمارک به عنوان نخستین کشور، انگشت نگاری را به منظور تشخیص هویت بکار گرفت.

۱۹۰۶ - زلزله و حریق مرگبار و ویرانساز سانفرانسیسکو

منظره گوشه ای از سانفرانسیسکو پس از وقوع زلزله که با خاک یکسان شده بود

۱۸ اپریل سال ۱۹۰۶ یک زلزله بسیار شدید و متعاقب آن حریق، سه چهارم شهر سانفرانسیسکو را ویران و با خاک یکسان ساخت و با این که در آن زمان این شهر جمعیت امروز را نداشت ۷۰۰ تا چهار هزار تن کشته شدند. در میان این مقتولین ۲۷۵ تن از زندانیان شهر بودند که در ساختمان زندان کشته شدند. در سال ۱۸۵۱ نیز حریق مرگباری در سانفرانسیسکو روی داده بود. سانفرانسیسکو و همه ایالت کالیفرنیای آمریکا روی کمربند زلزله واقع شده است.

۱۹۴۱ - نخست وزیر یونان در آستانه اشغال نظامی آتن خودکشی کرد

Alexandros Koryzis

الکساندروس کوریزیس Alexandros Koryzis نخست یونان ۱۸ اپریل ۱۹۴۱ درآستانه افتادن شهر آتن به دست نیروهای هیتلر خودکشی کرد. ارتش آلمان ششم آوریل از دو سوی ـ بلغارستان و یوگوسلاوی ـ یونان را مورد حمله قرارداده بود. یوگوسلاوی به تصرف آلمان درآمده بود و بلغارستان متحد هیتلر بود. قبلا ایتالیا ـ متحد آلمان ـ پس از تصرف آلبانی، قلمرو یونان را مورد تعرض قرارداده بود تا امپراتوری روم باستان را احیاء کند که با مقاومت سخت یونانیان رو به رو شده بود. در جریان جنگ ایتالیا با یونان، نخست وزیر یونان بر اثر بیماری درگذشت و جورج دوم پادشاه وقت یونان ۲۹ ژانویه ۱۹۴۱ کوریزیس رئیس بانک ملی را به جای او به نخست وزیری کشور انتخاب کرده بود. کوریزیس از همان آغاز کار با مداخله جورج دوم در تصمیمگری های نظامی ژنرالهای ارتش و امور دیگر مخالفت داشت. شکست یونان برغم کمک نظامی انگلستان (ازجمله فرستادن نیرو) در ۱۱ و ۱۲اپریل در تنگه کلیدی (Klidi Pass) و ناحیه «وویVevi» و پیشروی تیپ های زرهی آلمان به سوی آتن کوریزیس را متاثر و افسرده ساخته و هجدهم اپریل پس از آن که شنید آلمانی ها تا آتن فاصله چندانی ندارند و از یگانهای یونان و کمکی های آنان ـ انگلیسی ها و استرالیایی ها ـ کاری بر نخواهد آمد پیشنهاد لندن را که با پادشاه و اعضای کابینه به جزیره کرت Krete منتقل شود رد کرد و با شلیک گلوله خودکشی کرد. پادشاه یونان ظاهرا با هدف جلوگیری از تضعیف روحیه یونانی ها، مرگ کوریزیس را حمله قلبی اعلام کرد ولی یونانی ها حقیقت را از رادیو برلین شنیدند و دو روز بعد روزنامه های آتن واقعیت قضیه را نوشتند. چند روز پس از خودکشی کوریزیس، اعضای دولت یونان و مقامات ارشد این کشور از آتن به جزیره کرت Krete نقل مکان کردند و خودرا در پناه ناوگان انگلستان قراردادند.

پس از جنگ، کوریزیس به صورت یک قهرمان ملّی یونان درآمد و موزه، خیابان و میدان به نام او کردند.

۱۹۴۳ - روزی که دریاسالار «یاماموتو» کشته شد

یاماموتو

هجدهم اپریل سال ۱۹۴۳ دریاسالار ژاپنی «یاماموتو» طراح حمله به ناوگان آمریکا در «پرل هاربور» که خود تحصیلکرده آمریکا بود در جریان سرکشی به پایگاههای ژاپن در منطقه جزایر سلیمان Solomon Island بر اثر سقوط هواپیما کشته شد. طبق اعلامیه نیروهای مسلح آمریکا، هواپیمای حامل او هدف حمله یک جنگنده آمریکایی قرار گرفته بود.

مرگ «ایسروکو یاماموتو» روحیه ژاپنی ها را تضعیف کرد و طولی نکشید که برتری دریایی ژاپن در اقیانوس آرام به پایان رسید. یاماموتو فارغ التحصیل دانشگاه هاروارد آمریکا بود و بر ضعف ها و قوت های آمریکاییان کاملا واقف.

۱۹۵۴ - جمال عبدالناصر (۱۹۱۸ - ۱۹۷۰) ـ یک ناسیونالیست عرب ـ از توطئه قتل که اعلام شده بود کار اخوان المسلمون بود جان بدر برد و با زندانِ خانگی کردن ژنرال نجیب، از همین روز قدرت اجرایی مصر را به دست گرفت، نخست وزیر شد و دو سال بعد در یک انتخاباتِ مشابه رفراندم، رئیس جمهوری شد و تا پایان عمر (سال ۱۹۷۰) این مقام را برعهده داشت.

جمال عبدالناصر

۱۹۹۲ - شورش ژنرال عبدالرشید دوستم با همکاری احمد شاه مسعود علیه محمد نجیب الله رئیس جمهور حزب دموکراتیک افغانستان برای تصرف کابل.

عبدالرشید دوستم

مناسبت ها:

روز ارتش جمهوری اسلامی ایران

همزمان با به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی، ارتش رژیم شاهنشاهی که پیکره اصلی آن را جوانان برومند خانواده‏های مسلمان و اغلب مستضعف ایرانی تشکیل می‏داد به ندای رهایی‏بخش رهبر کبیر انقلاب اسلامی لبیک گفت و در نتیجه، هم صدا و همراه با امت بعد از براندازی نهایی رژیم ستم‏شاهی، به ستیز بی‏امان با دشمنان داخلی و خارجی انقلاب برخاست. ارتش به عنوان نخستین بازوی توانمند نظامی انقلاب در جهت تحقق اهداف جمهوری اسلامی ایران، تلاش‏های خستگی‏ناپذیر و مستمری را با فداکاری و ایثار و در ابعاد مختلف آغاز کرد. امام خمینی(ره) روز پیوستن ارتش به مردم را با عبارت حکیمانه "لحظه شادی بندگان خدا و یأس ستمگران" نقطه عطف درخشان و افتخارآمیز قلمداد فرمود. در این حال و در شرایطی که عده‏ای از ناآگاهان و غرض ورزان در همان دوران خواهان انحلال ارتش بودند امام امت به عنوان بزرگ‏ترین حامی ارتش، پای به میدان نهاد و طی پیامی در ۲۷ فروردین ۱۳۵۸ ضرورت حفظ ارتش را اعلام و در جهت انسجام و یکپارچگی ارتش، فرمان تاریخی و مهمی را صادر و روز ۲۹ فروردین را روز ارتش نامگذاری کردند. ایشان در این پیام فرمودند: "اکنون ارتش در خدمت اسلام است و ارتشِ اسلامی است و ملت شریف لازم است پشتیبانی خود را از آنان اعلام نمایند. اکنون مخالفت با ارتش اسلامی که حافظ استقلال و نگهبان آن است جایز نیست. ما و شما و ارتش، برادرانه باید برای حفظ و امنیت کشورمان کوشش کنیم و به شرارت اشرار و اخلال مفسدین خاتمه دهیم." پس از صدور این پیام تاریخ ساز، ارتشیان نیز در عمل ثابت کردند که شایستگی حمایت و پشتیبانی امام امت را داشته و دارند و در این رهگذر، با خلق حماسه‏های عظیم و به یاد ماندنی در سال‏های پیروزی انقلاب اسلامی و پس از آن، اوراق زرینی بر دفتر تاریخ سراسر حماسه قیام ملت ایران افزودند.

زادروزها

1817 - جورج هنری لوز George Henry Lewes فیلسوف، فلسفی نگار، نویسنده و نقدنگار انگلیسی

جورج هنری لوز

۱۳۶۰ - مهراوه شریفی‌نیا، بازیگر ایرانی

مرگ‌ها

۱۳۵۴ - بیژن جزنی فعال سیاسی چپ‌گرای ایرانی
۱۳۷۵ - جلال مقدم بازیگر، نویسنده، کارگردان و منتقد سینمای ایران