شخصیت شناسی کی روش خانِ محبوب

مجله زندگی ایده آل - نسرین خسروشاهی: كسی كه آرزوی رسیدن تیم ملی ایران به جام جهانی ۲۰۱۴ را برای‌مان محقق كرده، كسی نبود جز كی‌روش، مربی پرتغالی حرفه‌ای و محترمی كه بعد از بازگشت از جام‌جهانی، همگی منتظر بودیم دست‌كم قهرمانی جام‌ ملت‌های آسیا را با همین مربی جشن بگیریم اما نشد! بعد از ناكامی در بازی‌های آسیایی شاید به نظر می‌رسید كه محبوبیت كی‌روش نسبت به گذشته كمرنگ شود اما نتایج نظرسنجی برنامه ۹۰ نشان داد كه میزان رضایت مردم از عملكرد كارلوس كی‌روش، سرمربی تیم ملی فوتبال ایران، ۸۸ درصد است. این چهره موفق ورزشی چطور توانسته ما را با فوتبال آشتی دهد كه ۸۸ درصدمان حاضریم او همچنان بماند و مربی تیم ملی‌مان باشد؟ علی دربانی، كارشناس ارشد روانشناسی، برخی از شاخص‌ترین ویژگی‌های شخصیت او را برای‌مان توضیح می‌دهد تا به راز محبوبیت كارلوس كی روش پی‌ببریم.

بازیكن‌سالاری ندارد

كی‌روش حرفه‌ای عمل می‌كند. این را به‌راحتی می‌توان از تصمیمش برای حذف دروازه‌بان اول تیم ملی ایران، مهدی رحمتی دریافت. او معتقد است در فضای حرفه‌ای باید حرفه‌ای تصمیم گرفت و با منطق و عقلانیت جلو رفت. سرمربی تیم ملی ایران وظیفه خود می‌داند كه تیم ملی را رو به جلو حركت دهد.


تحلیل روانشناس:

مربیگری عبارت است از هنر بهسازی عملكرد دیگران. كی‌روش بااینكه به بازیكن‌سالاری بها نمی‌دهد با درك و پذیرش اینكه هر فردی حق انتخاب و كنترل زندگی خود را دارد به بازیكنان تیم، آزادی انتخاب می‌دهد و هنگام مواجه شدن با یك وضعیت تحمل‌ناپذیر، آن وضعیت را به‌طور عینی توصیف می‌كند، واكنش عاطفی نشان می‌دهد، با وضعیت دیگران همدلی می‌كند، سپس دیل‌هایی برای حل مسئله ارائه و پیامدهای مثبت و منفی را بازگو می‌كند. البته در مورد موضوع رحمتی انتقادات زیادی به جان خرید كه برای بسیاری جای سؤال دارد!

انگیزه ایجاد می‌كند

سرمربی اسبق رئال مادرید می‌گوید یك بازیكن پرانرژی و باانگیزه، همواره برای فردایی بهتر تلاش می‌كند و هیچ وقت درجا نمی‌زند. شاید به همین خاطر باشد كه او مهدی شریفی، مهاجم سپاهان را از لیست تیم ملی ‌برای جام جهانی حذف كرد تا او با تلاش و انگیزه بخواهد در فهرست تیم ملی‌ برای جام ملت‌های آسیا جا بگیرد.

تحلیل روانشناس:

مربی دانا در برخورد با بازیكنان و ورزشكاران حاضر در گروه، تیم یا باشگاهش سعی می‌كند با استفاده از دانش، تجربه و مهارت‌‌هایی كه دارد انگیزه واقعی افراد را بشناسد. این شناخت به او كمك می‌كند تا ورزشكاران اولا در پست‌‌های مناسب، دوما در محدوده علاقه فردی و براساس میزان توانایی ذهنی‌شان در برنامه‌‌ریزی‌ها و طراحی‌های تمرین در جایگاه صحیحی قرار بگیرند تا از پتانسیل و ظرفیت‌‌های درونی‌شان به بهترین‌نحو ممكن استفاده شود. او می‌داند كه بازیكنان ایرانی انگیزشی عمل می‌كنند و به‌عنوان یك مربی دقیقا همین كار را می‌كند.

به هواداران احترام می‌گذارد

او در آستانه بازی‌های جام‌جهانی به خبرگزاری فرانسه گفته بود كه تنها شباهت فوتبال ایران با فوتبال حرفه‌ای، حقوق بازیكنان است اما وظیفه من در قبال ایرانی‌ها، شاد كردن آنهاست. این جام جهانی ماست و فرصتی برای‌مان تا به دنیا نشان دهیم ایران یك كشور فوتبالی است. او در آستانه بازی با كره‌جنوبی برای ورود به جام جهانی در برنامه زنده نود گفت: «روی یار دوازدهم تیم ملی حساب ویژه‌ای باز كرده‌ام.»

تحلیل روانشناس:

این مربی خارجی اتفاقا خوب می‌داند كه چطور باید به یار دوازدهم تیمش بها دهد تا انگیزه لازم برای هواداری از تیم ملی كشورش را داشته باشد. او می‌داند ایران كشوری است كه با فوتبال نفس می‌كشد و مردم ایران شكست‌های تیم ملی‌شان را نمی‌پذیرند. آنها دوست دارند تیم ملی‌شان همیشه پیروز شود، به همین خاطر در مصاحبه‌های مختلف از آنها صحبت می‌كند و آنها را هم به بازی می‌آورد.

به كار تیمی فكر می‌كند

او جمله «تیم مهم‌تر از فرد است» را به ورزش ایران قبولانده است، هرچند این تصمیم‌ها آسان نبوده اما پیام او كاملا مشخص و واضح است و آن اینكه هیچ كس بالاتر از منافع تیم نیست. به همین دلیل با وجود فشاری كه برای دعوت از علی كریمی به او وارد شد تلاش كرد بازیكنانی را به تیم دعوت كند كه بتوانند به تیم خدمت كنند نه اینكه تیم به آنها خدمت كند.


تحلیل روانشناس:

كارلوس كی‌روش جذبه خاصی برای دیگران دارد، تسلیم حرف زور نمی‌شود چون خوب می‌داند اگر در زندگی حرفه‌ای قاطعیت نداشته باشد، بازیچه نظرات دیگران می‌شود. او فردی نیست كه هر كس هر چه بخواهد به او تحمیل كند. این را از قاطعیتش در تاكتیك بازی تیمی و اصرارش بر آن می‌توان فهمید.

حقش را می‌گیرد

همه دیدیم كه ماجرای قرارداد كی‌روش چقدر زمان برد تا درنهایت توافق صورت گرفت. او گفته بود همه باید تلاش كنیم توافق خوبی صورت گیرد كه هر دو طرف هماهنگ شوند تا نخواهیم در آینده دچار سوء‌تفاهم ‌شویم و بدون هیچ صحبت و دغدغه‌ای كارمان را انجام دهیم.

تحلیل روانشناس:

او برخلاف خیلی از مربی‌های دنیا كه بله چشم می‌گویند و خود را راحت می‌كنند به همه ما نشان داده است كه حقوق خود را می‌شناسد و برای كسب آن ایستادگی می‌كندکه اگر این كار را نكند دیگران نقش او را تعیین خواهند كرد، آن وقت است كه نمی‌تواند خود واقعی‌اش باشد. كارلوس می‌داند چطور باید بدون اضطراب بی‌مورد، احساسات صادقانه‌اش را ابراز و حق خود را بدون انكار حق دیگران مطالبه كند.

با حاشیه كاری ندارد

با آنكه ورزش آن هم فوتبال با حاشیه گره خورده است اما كی‌روش تا جایی كه بتواند از این حواشی دوری می‌كند چون خود را در كار، حرفه‌ای می‌داند و معتقد است بازیكنان هم باید مدام به فوتبال فكر كنند تا بتوانند پیشرفت كنند.

تحلیل روانشناس:

یكی از صفات بارز غربی‌ها این است كه در زندگی اطرافیان كنكاش نمی‌كنند و شاید این برعكس فرهنگ ما ایرانیان باشد. كی‌روش هیچ‌گاه در منچستر و رئال علاقه‌ای به پرس‌وجو در مورد زندگی شخصی بازیكنانش نشان نداده است.

حتی وقتی جنجال‌هایی برای فوتبالیست‌های این تیم صورت می‌گرفت او اظهارنظر نمی‌كرد و معتقد بود باید در چنین شرایطی با بازیكنانش صحبت كند تا از فشار روحی خارج شوند. كی‌روش معتقد است یك بازیكن پرحاشیه هیچگاه نمی‌تواند موفق شود چراكه حاشیه‌هایش مانع از این خواهد شد كه به فوتبال فكر كند و به صورت اتوماتیك از فوتبال محو می‌شود.


قاطعیت دارد

كی‌روش استاد كشاندن موضوع به آن جایی است كه هدفش است؛ از حذف رحمتی تا عقیلی، كریمی و خلعتبری گرفته تا تمام كردن لیگ زودتر از همه جای دنیا. او می‌خواهد آرامش در تیم حاكم باشد و تیم با نظم و انضباط بسیار خوب عمل كند و همین اتفاق هم می‌افتد.

تحلیل روانشناس:

ویژگی یك رهبر قاطع بودن است، حالا می‌خواهد رئیس یك شركت باشد، رهبر یك گروه موسیقی یا یك مربی ورزشی. او باید بتواند تیم تحت رهبری‌اش را رو به جلو حركت دهد و اگر در عمل قاطعیت نداشته باشد، كسی حرف او را گوش نمی‌دهد.

او خوب می‌داند مجبور نیست برای آنکه مرعوب دیگران نشود، اطرافیان را مرعوب کند. مجبور نیست به هر ساز دیگران برقصد. شاید روزهای سخت و نگران کننده‌ای در تیم ملی داشتیم اما دیدیم که به طور مستقیم و صادقانه با این نگرانی‌ها رو به رو شده و تا حد امکان به همگان به چشم برابر نگاه می‌کند. او علاوه بر قاطعیت نظم را هم سرلوحه کارهایش قرار داده است. او در کارهایش به این فاکتور اهمیت خاصی می‌دهد. گفته می‌شود او برنامه‌ریزی روزانه‌اش را از چند روز قبل انجام می‌دهد و اگر اتفاق خاصی نیفتد تمام آنها را اجرا می‌کند. او حتی در نظافت اتاقش هم حساس است و کمتر پیش می آید به اتاقش بروید و تمیز نباشد.