قاعده بازی با توپ های زندگی!

مجله خلاقیت - دکتر علی شاه حسینی:

• فرض کنید زندگی همچون یک بازی ست. قاعده این بازی چنین است که باید پنچ توپ را در آن واحد در هوا نگه دارید و مانع افتادن شان بر زمین شوید. جنس یکی از آن توپ ها از لاستیک است و بقیه آن ها شیشه ای هستند. پرواضح است که در صورت افتادن توپ پلاستیکی روی زمین، دوباره نوسان می کند و بالا خواهدآمد، اما آن چهار توپ شیشه ای عبارتند از خانواده، سلامتی، دوستان و روح خودتان و توپ لاستیکی همان کارتان است.

کار را بر هیچ یک از عوامل فوق ترجیح ندهید. چون همیشه کاری برای کاسبی وجود دارد؛ ولی دوستی که از دست رفت دیگر بر نمی گردد. خانواده ای که از هم پاشید دیگر جمع نمی شود. سلامتی از دست رفته باز نمی گردد و روح آزرده دیگر آرامشی ندارد.


• حکایت ما حامل این پیام است که ما قرار است حتما کار کنیم چون بی کاری مساوی ست با بیماری ولی چقدر و چطور؟

چرا برقراری تعادل بین کار و زندگی در بسیاری از مواقع دشوار است و گاهی شاهد هستیم افرادی که در شغل خود موفق و برجسته هستند، در زندگی آن طور که باید موفق نیستند و به عکس!

از جمله مهارت های لازم برای یک شخص همان توانایی بازی کردن و یا بهتر بگویم استفاده از توپ های در اختیار است که این از ویژگی های افرادی ست که دارای هوش اجتماعی (EQ) بالایی هستند. این افراد مهارت بارز مدیریت بر خود را در خود پرورش داده اند تا بتوانند در شرایط متفاوت رفتارهای مقتضی داشته باشند و چون ویژگی خودکنترلی در آنان درخشان است، به تدریج قدرت کاریزماتیک در آنان پرورش می یابد؛ یعنی همچون رهبری که می تواند همه ابعاد زندگی و کار را هدایت، مدیریت و رهبری کند.

• اگر بتوانیم در رفتار خود تعادل برقرار کنیم آن گاه می توانیم ادعا کنیم هم کار و هم زندگی، چون هرکدام بدون دیگری انسان را به پوچی و سرخوردگی سوق می دهد.

بهتر است از امروز به جای پرداختن به افرادی که فقط در کار یا فقط در زندگی موفق هستند، دنبال الگوهایی بگردیم که هم در کار موفق هستند و هم در زندگی.

با مطالعه و تحلیل چنین الگوهای موفقی به این نتیجه می رسیم که این افراد با سادگی ولی با دقت می دانند که چه اموری را در خانه و محل کار به دیگران واگذار کنند که تفویض امور موجب مشارکت همکاران در محل کار و افراد خانواده در خانه می شود و این تفویض یعنی اعتماد همراه با خرد جمعی و مشورت و اظهارنظر و به قولی ابراز وجود می آورد.

یعنی دیدن و دخیل کردن دیگران، یعنی حمایت دیگران را داشتن، تعامل با دیگران، ارتباط موثر با دیگران و در نتیجه هم کار و هم زندگی را داشتن و این همان هنرنمایی با پنج توپ است که ما می توانیم با به کار گیری اصول علمی مدیریت، یک انسان خاص و اثرگذار باشیم و مجبور نباشیم بگوییم یا کار یا زندگی بلکه مقتدرانه و با افتخار بگوییم کار با زندگی.

• مدیران عمدتا شنونده خوبی هستند. اگر می خواهیم دوست داشته شویم باید گوش باشیم. آیا شما کسانی را که زیاد صحبت می کنند بیشتر دوست دارید یا کسانی را که صبورانه به حرف های شما گوش می دهند؟ با یادگیری و به کارگیری همین مهارت می توانیم درصد زیادی از مسائل مان را حل کنیم.

به طور طبیعی کسی که شنونده خوبی ست به تدریج آستانه تحملش بالا می رود و می تواند خشم خود را مدیریت کند و زمانی که خشم کنترل شود، میزان اشتباهات کاهش می بابد و به تبع آن فرد می تواند با تعادل روحی بهتری تصمیم بگیرد و شک نکنیم که ما هرجایی که ایستاده ایم، نتیجه تصمیمات کوچکی ست که در گذشته گرفته ایم، چه درست و چه نادرست؛ و بدون تردید تصمیمات درست در زمان هایی اتخاذ شده اند که ما بر خویشتن مدیریت داشته ایم، پس برای برقرای تعادل بین کار و زندگی اصلا لازم نیست که بگوییم یا کار یا زندگی...


• داستان میخ های روی دیوار

پسر بچه ای بود که اخلاق خوبی نداشت. پدرش جعبه ای میخ به او داد و گفت هر بار که عصبانی می شود یک میخ به دیوار بکوبد. روز اول پسر بچه تعداد زیادی میخ به دیوار کوبید. طی چند هفته بعد، همان طور که یاد می گرفت چگونه عصبانیتش را کنترل کند، تعداد میخ های کوبیده شده به دیوار کمتر می شد. او فهمید که مهار کردن عصبانیتش آسان تر از کوبیدن میخ ها به دیوار است. او این نکته را به پدرش گفت و پدرش هم پیشنهاد کرد که از این به بعد هر روز که می تواند عصبانیشت را کنترل کند یکی از میخ ها را از دیوار بیرون آورد.

روزها گذشت و پسربچه سرانجام توانست به پدرش بگوید که تمام میخ ها را از دیوار بیرون آورده است. پدر دست پسربچه را گرفت و به کنار دیوار برد و گفت: پسرم تو کار خوبی انجام دادی، اما به سوراخ های روی دیوار نگاه کن. دیوار دیگر هرگز مثل گذشته اش نمی شود. وقتی تو در هنگام عصبانیت حرف های بدی می زنی، آن حرف ها همچنین آثاری به جای می گذارند. تو می توانی چاقویی در دل انسانی فرو کنی و آن را بیرون آوری. اما هزاران بار عذرخواهی هم فایده ندارد. آن زخم سر جایش است. زخم زبان هم به اندازه چاقو دردناک است.