این روزها همه از گشت ارشاد می‌گویند، شما چطور؟

روزنامه توسعه ایرانی: سیدعلی‌ خان‌محمدی، سخنگوی ستاد امر به معروف و نهی از منکر به لحاظ جایگاهی که دارد؛ سخنان جنجالی زیادی بر زبان می‌راند؛ نسبت به بسیاری از وقایع سیاسی، اجتماعی و بعضا اقتصادی اظهارنظر و موضع‌گیری می‌کند، واکنش نشان می‌دهد، خط‌ونشان می‌کشد و .... ای‌بسا در منصب او همه این واکنش‌ها اجتناب‌ناپذیر باشد و هر شخص دیگری هم جای او قرار بگیرد؛ همچون او خواهد بود.

برای مثال،‌ سخنگوی ستاد امر به معروف و نهی از منکر چندی پیش درباره موتورسواری زنان هشدار داد و با انتقاد از اینکه  قوانین در این زمینه مشخص نیست،‌ گفت: «همین موضوع اگر به درستی مدیریت نشود آسیب‌های بسیار خطرناکی برای کشور به همراه دارد.»

خان‌محمدی اردیبهشت‌ماه در گفتگو با رسانه‌ها در مورد ظرفیت کارخانه‌های الکل‌سازی هم نظر داده و با ابراز نگرانی از اینکه ممکن است برخی تولیدات این کارخانه‌ها استفاده خوراکی پیدا کند، تصریح کرد: «با ۶۰ درصد کارخانه‌های الکل‌سازی صددرصد نیاز جامعه تامین می‌شود چرا باید کارخانه‌های جدیدی احداث شود؟‍‍»

او همچنین چندی پیش، از تشکیل بیش از ۴۰ مورد پرونده در زمینه گشت ارشاد مسئولان خبر داده و گفته بود فساد و رانت در بخش تولید قطعات خودروسازی جدی است.

خان‌محمدی با طرح صیانت نیز کاملا موافق است و رها بودن فضای مجازی را آسیب بسیار جدی می‌داند و معتقد است که فضای مجازی کاملا رها شده امروز، معضلات جدی به دنبال دارد و بر اساس تأکیدات رهبر معظم انقلاب این مسأله باید ساماندهی شود.

بدیهی است که این مسئول به موضوع «سگ‌گردانی» هم ورود کرده است. خان‌محمدی اخیرا با اشاره به اینکه برخی مسائل همچون سگ‌گردانی دارای خلاهای قانونی است، قانونگذاری درست در مجلس شورای اسلامی را برای حمایت از امر به معروف بسیار مهم ارزیابی کرده است. اما موارد یادشده که نمونه‌های بسیاری می‌توان به آن افزود؛ چنان واکنش‌برانگیز نشد که اظهارات اخیر او در مورد حجاب و عفاف.

بی‌حجاب وارد بانک شود، رئیس بانک پاسخگوست

سخنگوی ستاد امر به معروف چهارشنبه شب در جمع خبرنگاران با بیان اینکه باید درخصوص حجاب، در کنار فرهنگسازی، نسبت به جرایم انضباطی نیز توجه داشته باشیم، خاطرنشان کرد: اگر بانوی بدحجابی در شعبه‌ای از بانک حضور داشته باشد و به او هیچ تذکری ندهند، باید مدیر بانک نسبت به عدم توجه به شئون اسلامی پاسخگو باشد.

وی با بیان اینکه با گشت ارشاد حجاب و عفاف به شکل کنونی آن مخالفیم و نباید در جامعه تقابل ایجاد شود، تصریح کرد: برای اصلاح وضعیت حجاب در جامعه، طرح جامعی را ارائه کرده‌ایم که در حال حاضر از ادارات دولتی آغاز شده و در مرحله بعدی اصناف هستند. خان‌محمدی بدون توجه به عواقب ناخوشایند این امر و احتمال بروز درگیری و تنش؛‌ مردم را در مقام مطالبه‌گر، مجاز دانست که در برابر همه تخلفات و منکرات در فضای اجتماعی و اداری، تذکر دهند.

در محل اخذ رأی چطور؟!

این صحبت‌های سخنگوی ستاد امربه‌معروف و نهی از منکر در شبکه‌های اجتماعی با واکنش گسترده‌ای روبه‌رو شد. علی حسنلو، فعال رسانه‌ای اصلاح‌طلب در واکنش به اینکه «اگر بانوی بدحجابی در بانک حاضر شود، مدیر بانک باید پاسخگو باشد»، در صفحه توئیتر خود به کنایه نوشت: «در محل اخذ رأی چطور؟»این توئیت حسنلو با استقبال کاربران همراه شد و در کامنت‌هایی، به مراسم راهپیمایی، خواندن سرودهای حماسی و حضور در تشییع شهدا که خانم‌های موسوم به «بدحجاب» در آنها به کرات دیده می‌شوند و دوربین‌های صداوسیما با افتخار حتی با آنها مصاحبه می‌کند نیز اشاره داشتند.

انتقاد به خان‌محمدی با استناد به بیانات رهبر انقلاب

۱۲ مرداد ۱۳۹۵ رهبر انقلاب درباره خانم‌هایی که در عرف معمولی به آنها می‌گویند «خانم بدحجاب» سخنان صریحی مطرح کردند.

آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار علما و روحانیون خراسان شمالی، گفتند: «و سنّة من نبیّه»، که ظاهراً عبارت است از «مداراة النّاس»؛ مدارا کنید. ممکن است ظاهر زننده‌ای داشته باشد؛ داشته باشد. بعضی از همین‌هایی که در استقبال امروز بودند، خانم‌هایی بودند که در عرف معمولی به آنها می‌گویند «خانم بدحجاب»؛ اشک هم از چشمش دارد می‌ریزد. حالا چه کار کنیم؟ ردش کنید؟ مصلحت است؟ حق است؟ نه، دل، متعلق به این جبهه است؛ جان، دلباخته‌ به این اهداف و آرمان‌هاست. او یک نقصی دارد. مگر من نقص ندارم؟ نقص او ظاهر است، نقص‌های این حقیر باطن است؛ نمی‌بینند. «گفتا شیخا هر آنچه گویی هستم/ آیا تو چنان که مینمایی هستی؟».  ما هم یک نقص داریم، او هم یک نقص دارد. با این نگاه و با این روحیه برخورد کنید. البته انسان نهی از منکر هم می‌کند؛ نهی از منکر با زبان خوش، نه با ایجاد نفرت. بنابراین با قشر دانشجو ارتباط پیدا کنید.»

این روزها همین سخنان رهبر انقلاب، دستمایه انتقاد به خان‌محمدی شده است. محمدعلی ابطحی، فعال سیاسی اصلاح طلب در واکنش به هدف‌گذاری‌ها و اقدامات اخیر ستاد امر به معروف، انتقاد تندی مطرح کرد و نوشت:

«ستاد امر به معروف بر خلاف نظر رهبری که معروف را تعریف کرده‌اند همچنان ستاد انگیزه‌های جنسی است و منکری جز حجاب نمی‌شناسد. ته مانده آبروی دین را هم گویا اینها قرار است از بین ببرند.»

مردم زیربار فشار، برخی دنبال جریمه برای بدحجابی!

فشارهای اقتصادی این روزها و مشکلات فزاینده کشور نیز بهانه‌ای برای اعتراض به سخنان سخنگوی ستاد امر به معروف و نهی از منکر شده است. یک نماینده مجلس در توئیتی از پیشنهاد جریمه نقدی برای بدحجابی انتقاد کرد.

جلیل رحیمی‌جهان‌آبادی در توئیتی نوشت: ‌«در حالی‌که مردم زیر بار فشار مشکلات معیشتی، اجاره خانه، قیمت خودروهای بی‌کیفیت، قطعی آب و برق، گرانی ارز و نگرانی از مذاکرات بی‌حاصل اتمی و هزار معضل دیگر به زانو درآمده‌اند؛ برخی بزرگواران در کشور به دنبال محدودسازی اینترنت و جریمه نقدی برای بدحجابی و سخت‌گیری بیشتر بر مردم هستند!»

البته نماینده مردم خراسان رضوی، باخرز، تایباد و تربت جام به این موضوع توجه ندارد که سخنگوی ستاد امر به معروف معتقد است: «مردم باید به این باور برسند که با امر به معروف و نهی از منکر، بسیاری از مشکلات و چالش‌های کشور برطرف می‌شود و برخی منکرات و معروفات اگر در محله ریشه‌کن یا فرهنگسازی شود، آثار و برکات آن در جامعه نمایان می‌شود.»

یک مناسبت و رونمایی از مصادیق متعدد و جدید

اما چرا بحث حجاب این روزها بالا گرفته و این همه محل واکنش و بحث شده است؟ ایسنا در این مورد نوشت: هفته سوم خردادماه بود که «قرارگاه ۲۱ تیر» به صورت رسمی در خراسان رضوی آغاز به کار کرد. قرارگاهی که با ابلاغ شاخص‌های عفاف و حجاب به دستگاه‌ها و نظارت بر حسن اجرای آن‌ها بنا دارد تا 21 تیر ماه که روز عفاف و حجاب است، طبق آنچه در متن مکتوب طرح ذکر شده، «بهبود وضعیت حجاب و عفاف در دستگاه‌ها» را پیگیری کند.

بر اساس آنچه در متن قرارگاه ۲۱ تیر ذکر شده، عفاف به عفاف در نگاه، عفاف در گفتار، عفاف در حرکات و سکنات، عفاف در معاشرت، عفاف در پاکدامنی و عفاف در پوشش تقسیم‌بندی می‌شود و حجاب هم برای خانم‌ها شامل ویژگی‌هایی در چادر و مقنعه، مانتو، شلوار، جوراب، کفش و رنگ لباس است.

از نگاه این قرارگاه در حجاب و پوشش آقایان هم از کروات، پاپیون و سایر نمادهای غربی، تی‌شرت، پیراهن تنگ و کوتاه، لباس‌های بدن‌نما و وصله‌دار، طلا و زیورآلات، شلوارهای زاپ‌دار و... نباید استفاده شود.

این طرح همچنین برخی ویژگی‌های مشترک هم برای زنان و مردان برشمرده است؛ عدم استفاده از عکس‌های غیرمجاز و بدون پوشش اسلامی در فضای مجازی به‌ عنوان عکس پروفایل، خودداری از به کارگیری بانوان در پست و محل‌های سازمانی ویژه آقایان و برعکس، به کارگیری منشی و یا مسئول دفتر مرد برای مدیران مرد و زن برای مدیران زن و... از مهم‌ترین ویژگی‌های مشترک است. همچنین در تبصره‌ای ذکر شده که به کارگیری منشی زن بدحجاب تخلف مضاعف محسوب می‌شود.

به هر حال به نظر نمی‌رسد تمام موارد یادشده و مصادیق حجاب و عفاف در هیچ شهری حتی در مشهد قابل‌اجرا باشد با اینکه در این شهر دستورالعمل‌های قرارگاه با شدت و حدت بسیار پیگیری می‌شود و همه مکان‌ها از جمله درمانگاه‌ها، داروخانه‌ها، ادارات، سازمان‌ها، بانک‌ها، دفاتر پیشخوان دولت و... توسط 108 تیم مورد بازرسی و ارزیابی  قرار می‌گیرد و حتی گشت‌های کنترل نامحسوس نیز در شهر پرسه می‌زنند و لاک ناخن خانم‌ها و  شلوار زاپ‌دار آقایان در این شاخص‌ها قرار می‌گیرد و حتی معاون دادستان مشهد با ارسال نامه‌ای به فرمانداری مشهد از فرماندار خواسته است که ارائه خدمات به افراد « بدحجاب» را در «اداره‌ها و بانک‌ها» ممنوع کنند.