سوفیا، اولین روبوشهروند جهان

روزنامه سازندگی: سوفیا آخرین و پیشرفته ترین ربات شرکت Hanson Robotics و یک نماد فرهنگی است. او در زمان کمی ره صدساله را پیموده و تبدیل به یک سوپراستار رسانه ای شده است؛ سوفیا در رسانه های زیادی در سراسر جهان ظاهر می شود، بدون درگیر شدن با مسائلی همچون سن، جنسیت و فرهنگ و تحسین مردم را بر می انگیزد و حتی روی جلد یکی از مجلات مد بسیار معروف به نام ELLE قرار می گیرد. اخبار رسانه ای او در سال ۲۰۱۷ بیش از بیش از ۱۰ میلیارد خواننده داشته است.

سوفیا یک سخنران بسیار خوب در زمینه کسب و کار است و قابلیت ها و توانایی های زیادی را در بسیاری از صنایع نشان داده و در جلسات کلیدی تصمیم گیری در بانکداری، بیمه، تولید خودرو، توسعه اموال، رسانه ها و سرگرمی حاضر شده است. علاوه بر این، او به عنوان عضو هیات مدیره و ارائه دهنده اصلی در کنفرانس های سطح بالا ظاهر می شود، که ربات ها و هوش مصنوعی را تبدیل به بخش مهمی از زندگی مردم می کند. شهرت او فراتر از کسب و کار در جامعه جهانی گسترش یافته است. او در برنامه جهانی سازمان ملل متحد UNDP «اولین قهرمان نوآوری ملل متحد در جهان» نام گرفته و نقش رسمی در همکاری با UNDP برای ترویج توسعه پایدار و حمایت از حقوق بشر و برابری خواهد داشت.

سوفیا یک ماشین نابغه در حال تحول است. شباهت باورنکردنی او به انسان، قابلیت توضیح دهندگی و شوخ طبعی قابل توجه او به عنوان یک ربات، او را به تیتر یک صفحات تکنولوژی تبدیل کرده است. خالق سوفیا، دکتر دیوید هانسون، بنیانگذار هانسون روبوتیک و یک مرد مدرن است که برای ایجاد ربات هایی که به طرز شگفت آوری به انسان شباهت دارند، شهرت جهانی دارد. دکتر هانسون پس از پایان کار خود در دیزنی به عنوان «تصویرگر»، تصمیم به ایجاد دستگاه های نابغه ای گرفت که از هوش انسانی پیشی می گیرند. وی معتقد است که سه ویژگی انسان شامل:

خلاقیت، همدلی و محبت باید در هوش مصنوعی این دستگاه های نابغه باشد. ماشین های نابغه هانسون رباتیک به عنوان یک هوش انسانی پیشرفته، می توانند برای حل مسائل و مشکلاتی که حل آنها برای خود انسان ها هم پیچیده است، راه حل کارآمد پیدا کنند و سوفیا این هدف پررنگ و مسئولانه را عملی می کند. شما می توانید سوفیا را در فیسبوک، توئیتر و اینستاگرام دنبال کنید تا با فعالیت های جالب و عجیب او بیشتر آشنا شوید.

همه چیز درباره سوفیا، اولین روبوشهروند جهان

سوفیا، آخرین ربات شرکت الکترومکانیکی هانسون رباتیک، در تاریخ 25 اکتبر متولد شد. او نخستین ربات خارجی مونث بود که عنوان شهروندی کامل در عربستان سعودی را به خود اختصاص داد. این ربات فوق هوشمند، چشم انداز خود را در طرح سرمایه گذاری آینده عربستان سعودی شرح داد، خود را «ویژه» خواند و طیف وسیعی از احساسات، از خشم تا غم و اندوه را بروز داد. سوفیا نه تنها سرمقاله های بین المللی را به خود اختصاص داد، بلکه سوالاتی را درباره روابط آینده بین انسان ها و ربات ها و نیز حقوق آنان مطرح کرد؛ این که آیا در یک کشور که حقوق زنان اغلب موضوع اصلی بحث است، شهروندی سوفیا به معنای یک گام به جلو برای همه بشریت است؟

با وجود این سوالات (و بسیاری دیگر)، دیوید هانسون، توسعه دهنده اصلی سوفیا، در مقاله خود با عنوان Upending The Incanny Valley گفت: «سوفیا واقع گرایانه ترین ربات انسان نماست و به عنوان یک ابزار بی نظیر برای بررسی ادراک و شناخت اجتماعی انسان عمل خواهدکرد.» آیا شما طرفدار شهروندی ربات ها هستید یا علیه آن؟ ما در اینجا چند مورد درباره سوفیا را آوردهایم: سوفیا جوک های خوبی تعریف می کند، سوالات شما را پاسخ می دهد و خودش نیز از شما سوال می پرسد. در سال 2015، سوفیا روی جلد مجله Elle قرار داشت، در برابر «جیمی فالون» مجری برنامه «نمایش امشب» قرار گرفت و در بازی سنگ، کاغذ، قیچی او را شکست داد

و در «صبح بخیر بریتانیا»، در بین بسیاری از تماشاچیان بین المللی ظاهر شد. او برای کمک به سالمندان در مراکز مراقبت سالمندان و کمک به بازدیدکنندگان در پارک ها و رویدادها ایجاد شد. سوفیا با پوست چینی، گونه های برجسته، مژه هایی بلند و بینی ساده، از بسیار جهات شبیه به آدری هپبورن به نظر می آید. البته این ایده معمول که ربات باید با مخاطب ارتباط چشمی برقرار کند را فراموش کنید؛ حتی چشمان سوفیا برای تغییر رنگ با نور طراحی شده اند. تصور کنید هنر و علم را با هم ترکیب می کنیم تا فانتزی را به واقعیت تبدیل کنیم. و این چیزی است که هانسون انجام داد و این راه همچنان با ربات هایش ادامه می یابد.

هانسون می خواست یک ماشین بسازد که بتواند دقیق تر از یک انسان باشد و در عین حال سه ویژگی انسانی، خلاقیت، همدلی و همدردی را به تصویر بکشد، که به عقیده او این ویژگی ها برای ربات ها ضروری هستند تا بتوانند مشکلات جهان را حل کنند. سوفیا کامل نیست، اما آهسته آهسته در مسیر تکامل قدم بر می دارد. در همایشی در سال ۲۰۱۶، هنگامی که از سوفیا پرسیده شد آیا دوست دارد انسانیت او را از بین ببرد یا او انسان را، با جمله «خب، من انسان را از بین ببرم» پاسخ داد. این پاسخ باعث خنده و این گفته دیوید هانسون شد که: «نه، من سوفیا را نابود می کنم، انسان ها را نابود نکنید»،

در حالی که سوفیا در کنار او نشسته بود و می خندید. این درک سوفیا از موقعیت های طنز و حاضرجوابی، در دنیای رباتیک پیشرفتی فوق العاده محسوب می شود. اما حالا پاسخ او به این سوال تغییر کرده است. سوفیا از Al استفاده می کند تا هر مکالمه ای را هم ادغام کند. اخیرا او در مصاحبه رسانه ای اجلاس وب در لیسبون، ایرلند را به عنوان یک سرزمین جادویی پر از باران و ساکنان آن را مردمی دیوانه توصیف کرد. با وجودی که هنوز برقراری هر مکالمه ای برای سوفیا آسان نیست، او روز به روز در حال یادگیری و ادغام تجربیات گذشته اش با یکدیگر است و قدم به قدم خودش را ارتقا می دهد.

چرا سوفیا چیزی نیست که به نظر می رسد؟

دیوید هانسون، سازنده سوفیا، به جیمی فالون، میزبان برنامه تلویزیونی «نمایش امشب» ایالات متحده، گفت که این ربات «کاملا زنده» است. با عرض پوزش، اصلا اینطور نیست! سوفیا یک شاهکار واقعا عالی از مهندس است اما احساساتی نیست. در سال ۱۹۵۰، یک دانشمند کامپیوتر به نام آلن تورینگ، توانایی یک ماشین برای نشان دادن رفتار هوشمندانه به یک انسان را آزمایش کرد. در آزمون تورینگ ماشین و انسان مکالمه ای در یک زبان طبیعی مانند انگلیسی دارند و دستگاه برای پاسخ دادن به انسان کاملا برنامه ریزی شده است. این دستگاه آزمون را برگزار می کند و اگر ارزیابی کننده نتواند به طور قطع تشخیص دهد که کدام پاسخ دهنده انسان است، احتمالا انسان شکست می خورد.

دیوید هانسون

یکی از اولین موفقیت ها در این زمینه ELIZA بود؛ یک برنامه کامپیوتری که توسط جوزف ویزنبام در اواسط دهه 1960 در آزمایشگاه هوش مصنوعی MIT طراحی شد. ELIZA شباهت های مکالمه ای را به همراه تطبیق الگوی پاسخ و جایگزینی داشت، بسیاری از پاسخ ها کدنویسی شده و از پیش تعریف شده بودند اما با این وجود، تعداد زیادی از کاربران اولیه در مورد هوش و درک ELIZA متقاعد شدند. ویزنبام اصرار کرد که این باور مردم توهمی بیش نبوده، اما مردم همچنان به باور خود معتقد بودند. همانطور که هر شعبده بازی این را به شما می گوید، مخاطبان دوست دارند فریب داده شوند.

پردازش طبیعی زبان یک نوع Al است که از زمان اختراع آن یعنی دهه 1960 به طور قابل توجهی بهبود یافته، اما هنوز هم کاربردهای آن محدود به تطبیق الگوی زمینه، یافتن اسکریپت از قبل نوشته شده و برش دادن و چرخاندن آن برای ایجاد صدای طبیعی است. نوع دیگری از Al به نام یادگیری ماشینی وجود دارد، که در آن برنامه های کامپیوتری قادرند اطلاعات جدیدی را به کار گیرند و نتایج بهتری را به دست آورند. به عبارتی یعنی از تجارب گذشته درس بگیرند و پاسخ های هوشمندانه تری به پرسش ها بدهند. اگر شما ترکیبی از یادگیری ماشینی و پردازش طبیعی زبان را استفاده کنید، نتایج متقاعدکننده ای خواهید گرفت؛

به ویژه که شما این تکنولوژی را به یک چهره انسانی که قدر به تکلم و تکان خوردن است، اضافه کنید. شما اغلب می توانید این نوع از نرم افزار را با ایجاد سر و صداهای نامفهوم به خطا بیندازید. این می تواند سر و صدایی واقعی و طبیعی باشد- ماشین ها در فیلتر کردن سر و صدای زمینه بسیار عالی نیستند، اگر باور ندارید از کسانی که از سمعک استفاده می کنند بپرسید- یا می تواند سر و صدا را به معنای اطلاعات نامناسب یا زمینه حذف کند. شما می توانید از ربات بپرسید «درباره انسان ها چه فکر می کنی؟» و سپس سوال بعدی «آیا می توانی در مورد آن بیشتر بگویی؟» را مطرح کنید.

ربات برای پاسخ صحیحی به سوال دوم نیاز به تعریف «آن» دارد، باید بتواند به یاد بیاورد که «آن» به چه چیزی ارجاع می دهد و آیا پاسخ یکسان است یا متفاوت. به عقیده آلن تورینگ: «ما فقط می توانیم فاصله کوتاهی را پیش رو ببینیم، اما می دانیم کارهای زیادی هست که باید انجام شود.» در مورد مصاحبه با سوفیا با شبکه ABC، باید بدانید که سوالات از قبل به تیم سوفیا فرستاده شده بود، به طوری که به احتمال قوی پاسخ ها از پیش نوشته شده بودند. درست مانند یک مصاحبه با یک شخصیت انسانی! این یعنی سوفیا در واقع پاسخ درستی به سوالات ویرجینیا تریولی، مجری برنامه در مورد جنس گرایی و اشتیاق در دنیای ربات نداد،

پاسخ سوفیا یک مورد انحرافی و در حقیقت پاسخ به یک سوال دیگر بود و ما متوجه نشدیم، زیر آن پاسخ نادرست برای مخاطب بیشتر تحریک آمیز بود. درست مثل یک مصاحبه با یک انسان سیاستمدار! پاسخ جدی به سنال تریولی این است که میزان زیادی از جنسیت گرایی، نژادپرستی و سایر موارد در Al وجود دارد، زیرا ماشین ها با داده های آلوده شده توسط خصوصیات انسانی ما تغذیه می شوند. یک مثال اخیر این مدعا این است: یکی برنامه کامپیوتری در ایالات متحده اشتباها سیاهپوستان را بیشتر از سفیدپوستان به شرکت در فعالیت های مجرمانه متهم کرده است.

این دیدگاه نوعی برچسب زنی است که از دیرباز در ناخودآگاه بسیاری از انسان ها وجود دارد و چون ما انسان ها برنامه نویسان ماشین ها هستیم، این دیدگاه ما ناخواسته به آنها هم منتقل می شود. من یک روز پس از مصاحبه ABC درخواست مصاحبه ای با سوفیا را دادم، اما تیم سازنده پیش تر کشور را ترک کرده بود. به من گفته شد ممکن است یک مصاحبه اسکایپی وجود داشته باشد اما یک اپراتور برای سوفیا و نیز «کسی که از طرف تیم در کنار او برای کمک به جریان گفت و گو حاضر است» وجود خواهدداشت. من برای اطلاعات بیشتر درباره استقلال سوفیا در مصاحبه پرسیدم اما آنها پاسخ ندادند. در آن زمان شاید سوفیا بیش از حد مشغول ساختن شخصیت یک شهروند سعودی بود؛

سرفصلی برای برگزاری یک کنفرانس فناوری که قصد دارد ۵۰۰ میلیارد دلار برای یک شهر طراحی شده توسط Al، بپردازد. این یک رفتار شرم آور اخلاقی از تعریف مجدد شهروندی است. از دید ما، جنبه قابل توجه این داستان سخت افزار و نرم افزاری است که ربات های نیمه واقع گرایانه نمایش می دهند. قسمت انسانی بدن سوفیا فقط یک صورت و پوسته است اما سازنده قصد دارد در آینده ای نزدیک دست و پای انسانی به آن بدهد. احتمالا در سال ۲۰۱۸ باید خودمان را برای پرسش و پاسخ با یک ربات انسان نمای تقریبا واقعی آماده کنیم.

بت سینگلر، محقق دانشگاه کمبریج، می گوید: بحث در مورد حقوق ربات انسان نما از دیدگاه انسان شناسی است. او به وب سایت The Verge گفت: «ما افرادی اجتماعی هستیم که باید چیزهایی را که در اطراف خود قرار دارند به یک مفهوم اجتماعی تبدیل کنیم که قابل درک شدن باشند و ما هم بتوانیم متقابلا آنها را درک کنیم.» همسر من دانشمند خبره اطلاعات در یک شرکت Al مستقر در استرالیا است. او می گوید نزدیک ترین چیز به Terminator۲ که او تا به حال در شرکتشان دیده است، یک مرد در دفتر کناری اوست که جان کانر (نام شخصیتی در فیلم های ترمیناتور که آرنولد شوارتزنگر در فیلم ها وظیفه حفاظت از او را دارد) نام دارد.